افزودن پیوند

    سیدمحمدرضا گلپایگانی: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌وحدت
    جز (جایگزینی متن - 'ي' به 'ی')
     
    (۴۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class="wikiInfo">[[پرونده:سیدمحمدرضا گلپایگانی.jpg |جایگزین=سیدمحمدرضا گلپایگانی]]
    {{جعبه اطلاعات شخصیت
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    | عنوان = سیدمحمدرضا گلپایگانی
    !نام
    | تصویر = سیدمحمدرضا گلپایگانی.jpg
    !سیدمحمدرضا گلپایگانی
    | نام = سیدمحمدرضا گلپایگانی
    |-
    | نام‌های دیگر = {{فهرست جعبه افقی |موسوی گلپایگانی |سید محمدرضا |آیت‌الله گلپایگانی }}
    |نام‌های دیگر  
    | سال تولد = 1316 ق
    |موسوی گلپایگانی • سید محمدرضا • آیت‌الله گلپایگانی  
    | تاریخ تولد = هشتم [[ذی القعده|ماه ذیقعده]]
    |-
    | محل تولد = گلپایگان
    |نام پدر
    | سال درگذشت = ۱۳۷۲ ق
    |سید محمدباقر
    | تاریخ درگذشت = ۱۸ آذرماه
    |-
    | محل درگذشت = [[قم]]
    |محل تولد  
    | استادان = {{فهرست جعبه عمودی |سیدمحمدحسن خوانساری |[[عبدالکریم حائری یزدی]] |ضیاءالدین عراقی |[[سید ابوالحسن اصفهانی|سیدابوالحسن اصفهانی]] |[[سید حسین بروجردی|سیدحسین بروجردی]] }}
    |روستای گوگد • گلپایگان
    | شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی |رضا استادی |[[سید محمد حسینی بهشتی]] |علی‌پناه اشتهاردی |[[ناصر مکارم شیرازی]] }}
    |-
    | دین = [[اسلام]]
    |محل تحصیل
    | مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
    |گلپایگان • اراک • [[قم]] • [[نجف]]
    | آثار = {{فهرست جعبه افقی |افاضة العوائد |حاشیه بر وسیلة­النجاة |حاشیه بر عروة­الوثقی }}
    |-
    | فعالیت‌ها = {{فهرست جعبه عمودی |تأسیس مجمع اسلامی [[لندن]] |تأسیس دارالقرآن الکریم |تأسیس مراکز درمانی و بهداشتی و بیمارستان |تاسیس کتابخانه آیت‌الله گلپایگانی |تاسیس مدرسه علمیه }}
    |اساتید
    | وبگاه =
    |سیدمحمدحسن خوانساری • عبدالکریم حائری یزدی • ضیاءالدین عراقی • سیدابوالحسن اصفهانی • سیدحسین بروجردی و ...
    }}
    |-
    '''آیت‌الله‌العظمی سید محمدرضا موسوی گلپایگانی''' از فقهای مجاهد و [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]] [[مذهب شیعه|شیعه]] معاصر و از شاگردان [[عبدالکریم حائری یزدی|شیخ عبدالکریم حائری]] بود. آیت‌الله گلپایگانی اقدامات مؤثری در مبارزه با رژیم طاغوت انجام داد و علاوه بر تربیت عالمان دینی، تألیف کتب و روشنگری جامعه اسلامی، به بنیان نهادن ده‌ها مؤسسه فرهنگی و دینی و علمی در سراسر کشور همت نمود. [[مرتضی مطهری|شهید مطهری]] و [[مرتضی حائری|شیخ مرتضی حائری]] از شاگردان او هستند.
    |شاگردان
    |رضا استادی • [[سید محمد حسینی بهشتی]] • علی‌پناه اشتهاردی • [[ناصر مکارم شیرازی]] و...
    |-
    |تألیفات
    |افاضة العوائد • حاشیه بر وسیلة­النجاة • حاشیه بر عروة­الوثقی و ...
    |-
    |اجازه روایت
    |محمدرضا مسجدشاهی • [[شیخ عباس قمی]]
    |-
    |فعالیت‌های سیاسی
    |تعطیلی دروس در اعتراض به واقعه فیضیه • صدور بیانیه در اعتراض به کشتار مردم در قیام پانزده خرداد و بازداشت امام خمینی • احضار وزیر دربار به قم درخصوص تبعید امام خمینی به ترکیه • تحریم عضویت در حزب رستاخیز • مخالفت با تغییر تاریخ هجری به شاهنشاهی • تعطیلی دروس در اعتراض به کشتار مردم در قیام نوزده دی
    |-
    |فعالیت‌های اجتماعی
    |تأسیس مجمع اسلامی لندن • تأسیس دارالقرآن الکریم • تأسیس مراکز درمانی و بهداشتی و بیمارستان • تاسیس کتابخانه آیت‌الله گلپایگانی • تاسیس مدرسه علمیه
    |-
    |شهر وفات
    |قم
    |-
    |تاریخ وفات
    |۱۸ آذر ۱۳۷۲ش • ۲۴ جمادی‌الثانی ۱۴۱۴ق
    |-
    |محل دفن
    |[[حرم حضرت معصومه(س)]]
    |-
    |}
    </div>


    '''آیت الله العظمی سید محمدرضا موسوی گلپایگانی''' ، از فقهای مجاهد و [[مراجع تقلید]] [[شیعه]] معاصر و از شاگردان [[شیخ عبدالکریم حائری]] بود. آیت الله گلپایگانی اقدامات مؤثری در مبارزه با رژیم طاغوت انجام داد و علاوه بر تربیت عالمان دینی، تألیف کتب و روشنگری جامعه اسلامی، به بنیان نهادن دهها مؤسسه فرهنگی و دینی و علمی در سراسر کشور همت نمود. [[شهید مطهری]] و شیخ مرتضی حائری از شاگردان او هستند.  
    == ولادت ==
    آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی در روز دوشنبه هشتم [[ذی القعده|ماه ذیقعده]] سال 1316ق، در روستای «گوگد» که در 6 کیلومتری شهرستان [[گلپایگان]] قرار دارد، در خانواده علم و سیادت و [[تقوا]] دیده به جهان گشود. پدر ایشان مرحوم سید محمدباقر گلپایگانی از روحانیون متقی و پارسای محل به شمار می‌رفت تا آنجا که به او لقب امام داده بودند.


    =ولادت=
    گویا وی تا سن 64 سالگی فرزند ذکوری نداشت و سرانجام بعد از تشرف به [[آستان قدس رضوی|آستان قدس رضوی]] و توسل به عنایات [[علی بن موسی (رضا)|امام هشتم(علیه‌السلام)]] [[خدا|خداوند]] به او فرزند ذکوری لطف فرمود که نام او را محمدرضا نهاد. متأسفانه دیری نپایید که این کودک خردسال در سه سالگی سایه مادر و در 9 سالگی سایه پدر را از دست داد و غبار یتیمی بر چهره او نشست، ولی سختی‌‌های دوران کودکی او را آبدیده کرد تا بتواند انسان مقاومی‌ باشد و در مقابل حوادث و رویدادها کوه‌آسا بایستد.


    آیت الله سید محمدرضا گلپایگانى در روز دوشنبه هشتم ماه [[ذیقعده]] سال 1316ق، در روستاى «گوگد» که در 6 کیلومترى شهرستان [[گلپایگان]] قرار دارد، در خانواده علم و سیادت و [[تقوا]] دیده به جهان گشود. پدر ایشان مرحوم سید محمدباقر گلپایگانى از روحانیون متقى و پارساى محل به شمار مى‌رفت تا آنجا که به او لقب امام داده بودند.
    == کسب علم و دانش ==
    حضرت آیت‌‌الله گلپایگانی در زادگاه خویش (گلپایگان) پس از خواندن مقدمات به تحصیل علوم دینی پرداخت و در این میان از اساتید خود به‌ویژه دو استاد بزرگش بهره بیشتری برد:


    گویا وی تا سن 64 سالگى فرزند ذکورى نداشت و سرانجام بعد از تشرف به [[آستان قدس رضوى]] و توسل به عنایات [[امام هشتم(ع)]] [[خداوند]] به او فرزند ذکورى لطف فرمود که نام او را محمدرضا نهاد. متأسفانه دیرى نپایید که این کودک خردسال در سه سالگى سایه مادر و در 9 سالگى سایه پدر را از دست داد و غبار یتیمى بر چهره او نشست، ولى سختی‌ هاى دوران کودکى او را آبدیده کرد تا بتواند انسان مقاومی‌ باشد و در مقابل حوادث و رویدادها کوه‌آسا بایستد.
    # حاج سیدحسن موسوی، برادر بزرگ آیت‌‌الله‌‌العظمی آقای خوانساری؛
    # حاج شیخ محمدباقر گلپایگانی (دایی بزرگوار [[لطف الله صافی گلپایگانی|آیت‌‌الله صافی گلپایگانی]] و شوهر خواهر آیت‌‌الله گلپایگانی).


    =کسب علم و دانش=
    == هجرت به اراک ==
    شرایط تحصیلی آیت‌‌الله گلپایگانی به مرحله‌‌ای رسید که ناگزیر شد از زادگاه خویش به مرکز علمی بزرگ‌تری [[هجرت]] و در آنجا تحصیل کند. در آن ایام مرحوم [[عبدالکریم حائری یزدی|آیت‌‌الله‌ حائری یزدی]] حوزه‌‌ای را در اراک از سال 1332ق، تأسیس کرده و آوازه آن در منطقه پیچیده بود. از این جهت آیت‌‌الله گلپایگانی در سال 1336ق، در 20 سالگی وارد حوزه [[اراک]] شد و علاوه بر استفاده از محضر درس مرحوم ملا محمدتقی گوگدی از دروس آیت‌‌الله حائری بهره گرفته و تا سال 1340ق، در آن شهر اقامت گزید.


    حضرت آیت‌ الله گلپایگانى در زادگاه خویش (گلپایگان) پس از خواندن مقدمات به تحصیل علوم دینى پرداخت و در این میان از اساتید خود به‌ویژه دو استاد بزرگش بهره بیشترى برد:
    == هجرت آیت‌الله گلپایگانی به قم ==
    در سال 1340ق، برابر با فروردین‌ماه 1301ش، آیت‌الله حائری برای زیارت آرامگاه دخت گرامی [[موسی بن جعفر (کاظم)|موسی بن جعفر(علیه‌السلام)]] به قم مشرف شدند. علما و بزرگان [[قم]] از ایشان درخواست کردند که در قم اقامت گزیده و حوزه را به اینجا منتقل کند. [[عبدالکریم حائری یزدی|آیت‌‌الله حائری]] بنا گذاشت که در این مورد استخاره‌‌ای کند. وقتی قرآن را گشود، این آیه آمد: {{متن قرآن |و ائتونی بأهلکم أجمعین |سوره = یوسف |آیه = 93 }}.


    # حاج سیدحسن موسوى، برادر بزرگ آیت‌ الله‌ العظمى آقاى خوانسارى؛
    آیه مزبور حامل پیام یوسف به پدر و مادر است که همگی از کنعان به‌سوی [[جمهوری عربی مصر|مصر]] حرکت کنید. مرحوم حائری با دیدن این آیه تصمیم بر اقامت گرفت و به‌تدریج فضلا و طلاب از اراک به شهر مقدس [[قم]] مهاجرت کردند. آیت‌‌الله گلپایگانی نیز پس از چهار ماه بنا به دعوت مؤسس [[حوزه علمیه قم]] وارد این شهر شده و تا پایان عمر، یعنی قریب 74 سال در این شهر مقدس باقی ماند.
    # حاج شیخ محمدباقر گلپایگانى (دایى بزرگوار آیت‌ الله صافى و شوهر خواهر آیت‌ الله گلپایگانى).
    #
    =هجرت به اراک=


    شرایط تحصیلى آیت‌ الله گلپایگانى به مرحله‌ اى رسید که ناگزیر شد از زادگاه خویش به مرکز علمى بزرگ‌تری هجرت و در آنجا تحصیل کند. در آن ایام مرحوم [[آیت‌ الله‌ حائرى یزدى]] حوزه‌ اى را در اراک از سال 1332ق، تأسیس کرده و آوازه آن در منطقه پیچیده بود. از این جهت آیت‌ الله گلپایگانى در سال 1336ق، در 20 سالگى وارد حوزه [[اراک]] شد و علاوه بر استفاده از محضر درس مرحوم ملا محمدتقى گوگدى از دروس آیت‌ الله حائری بهره گرفته و تا سال 1340ق، در آن شهر اقامت گزید.
    == اساتید ==
    # [[عبدالکریم حائری یزدی|آیت‌‌الله حائری]] مؤسّس حوزه؛
    # [[سید حسین بروجردی|آیت‌‌الله بروجردی]]؛
    # [[آیت‌‌الله نائینی]]؛
    # آیت‌‌الله اصفهانی.


    =هجرت آیت الله گلپایگانی به قم=
    == مرجعیت آیت‌الله گلپایگانی ==
    در جلسه‌ای که پس از درگذشت [[سید حسین بروجردی|آیت‌‌الله بروجردی]] در بیت ایشان تشکیل شد، آیت‌‌الله گلپایگانی نیز شرکت داشت و قرار شد زعامت حوزه را با همکاری سایر بزرگان مشترکا برعهده گیرند.


    در سال 1340ق، برابر با فروردین‌ماه 1301ش، آیت‌الله حائرى برای زیارت آرامگاه دخت گرامى موسى بن جعفر(ع) به قم مشرف شدند. علما و بزرگان [[قم]] از ایشان درخواست کردند که در قم اقامت گزیده و حوزه را به اینجا منتقل کند. آیت‌ الله حائری بنا گذاشت که در این مورد استخاره‌ اى کند. وقتى قرآن را گشود، این آیه آمد: «و ائتونی بأهلکم أجمعین». <ref>سوره یوسف:آیه 93</ref>
    == آثار و خدمات آیت‌الله گلپایگانی ==
    حضرت آیت‌‌الله گلپایگانی در مدت زعامت خود کارهای ارزشمند فراوانی را انجام داده است. از جمله آثار و خدمات اجتماعی ایشان می‌‌توان به این موارد اشاره کرد:


    آیه مزبور حامل پیام یوسف به پدر و مادر است که همگى از کنعان به‌سوى مصر حرکت کنید. مرحوم حائرى با دیدن این آیه تصمیم بر اقامت گرفت و به‌تدریج فضلا و طلاب از اراک به شهر مقدس قم مهاجرت کردند. آیت‌ الله گلپایگانى نیز پس از چهار ماه بنا به دعوت مؤسس [[حوزه علمیه قم]] وارد این شهر شده و تا پایان عمر، یعنى قریب 74 سال در این شهر مقدس باقى ماند.
    # تأسیس بیمارستان گلپایگانی؛
     
    # تأسیس مدارس علمی تحت برنامه؛
    =اساتید=
     
    # آیت‌ الله حائرى مؤسّس حوزه؛
    # آیت‌ الله بروجردى؛
    # آیت‌ الله نائینى؛
    # آیت‌ الله اصفهانى.
     
    =مرجعیت آیت الله گلپایگانی=
     
    در جلسه‌اى که پس از درگذشت آیت‌ الله بروجردى در بیت ایشان تشکیل شد، آیت‌ الله گلپایگانى نیز شرکت داشت و قرار شد زعامت حوزه را با همکارى سایر بزرگان مشترکا برعهده گیرند.
     
    =آثار و خدمات آیت الله گلپایگانی=
     
    حضرت آیت‌ الله گلپایگانى در مدت زعامت خود کارهاى ارزشمند فراوانى را انجام داده است. از جمله آثار و خدمات اجتماعى ایشان مى‌ توان به این موارد اشاره کرد:
     
    # تأسیس بیمارستان گلپایگانى؛
    # تأسیس مدارس علمى تحت برنامه؛
    # تأسیس دار القرآن؛
    # تأسیس دار القرآن؛
    # انتشار مجله رسالة القرآن؛
    # انتشار مجله رسالة القرآن؛
    # برنامه معجم فقهى؛
    # برنامه معجم فقهی؛
    # و...
    # و ... .
    #


    =برنامه زندگى آیت الله گلپایگانی=
    == برنامه زندگی آیت‌الله گلپایگانی ==


    آیت‌ الله گلپایگانى در زندگى خود بسیار منظم بوده و از تمام لحظات عمر خویش بهره مى‌ بردند.
    آیت‌‌الله گلپایگانی در زندگی خود بسیار منظم بوده و از تمام لحظات عمر خویش بهره می‌بردند.


    ایشان همواره قبل از طلوع فجر از خواب بیدار مى‌ شدند و نماز شب مى‌ خواندند و پس از نماز صبح تا طلوع آفتاب، آیات مبارک [[قرآن]] را تلاوت مى‌ کردند. سپس مقدار کمى استراحت کرده و پس از صرف صبحانه تا نزدیک ظهر به تدریس علوم [[اهل‌ بیت(ع)]] و پاسخ به استفتائات و ملاقات با مردم مى‌ پرداختند.
    ایشان همواره قبل از طلوع فجر از خواب بیدار می‌شدند و [[نماز شب]] می‌خواندند و پس از [[نماز صبح]] تا طلوع آفتاب، آیات مبارک [[قرآن]] را تلاوت می‌کردند. سپس مقدار کمی استراحت کرده و پس از صرف صبحانه تا نزدیک ظهر به تدریس علوم [[اهل بیت|اهل‌بیت(علیه‌السلام)]] و پاسخ به استفتائات و ملاقات با مردم می‌پرداختند.


    پس از نماز ظهر و عصر و تعقیبات آن و صرف ناهار، کمى مى‌ خوابیدند و پس از آن به نامه‌ هاى وارده پاسخ داده و تا نزدیک غروب با مردم دیدار داشتند. این برنامه تدوین‌شده تا واپسین روزهاى عمر آن مرجع ادامه داشت.
    پس از نماز ظهر و عصر و تعقیبات آن و صرف ناهار، کمی می‌خوابیدند و پس از آن به نامه‌‌های وارده پاسخ داده و تا نزدیک غروب با مردم دیدار داشتند. این برنامه تدوین‌شده تا واپسین روزهای عمر آن مرجع ادامه داشت.


    =آثار آیت الله گلپایگانی=
    == آثار آیت‌الله گلپایگانی ==
     
    # رساله‌‌ای در باب [[ولایت فقیه]]؛
    # رساله‌ اى در باب ولایت فقیه؛
    # الدر المنضود فی أحکام الحدود؛
    # الدر المنضود فی أحکام الحدود؛
    # نتایج الأفکار؛
    # نتایج الأفکار؛
    # تعلیقه‌ اى بر عروة الوثقى؛
    # تعلیقه‌‌ای بر عروة الوثقی؛
    # إفاضة العوائد (حاشیه بر درر الفوائد)؛
    # إفاضة العوائد (حاشیه بر درر الفوائد)؛
    # تقریرات درس آیت‌الله حائرى
    # تقریرات درس آیت‌الله حائری؛
    # هدایة العباد؛
    # هدایة العباد؛
    # رساله‌ اى در امر به معروف و نهى از منکر؛
    # رساله‌‌ای در [[امر به معروف و نهی از منکر]]؛
    # بغیة الطالب فی التعلیق على بیع المکاسب؛
    # بغیة الطالب فی التعلیق علی بیع المکاسب؛
    # و...
    # و ... .
     
    =ارتباط آیت الله گلپایگانی با امام خمینى=
     
    حضرت آیت‌ الله گلپایگانى با رهبر کبیر انقلاب [[امام خمینى]] - قدس‌سره - از دیرباز ارتباطى صمیمى و بسیار نزدیک داشتند. سابقه این روابط به هفتاد سال پیش و محفل درس استاد بزرگوارشان مرحوم آیت‌ الله حائری مى‌ رسد. در آنجا بود که این دو بزرگوار با یکدیگر آشنا شده و این آشنایى به صمیمیت و یک‌رنگى مبدل شده و پس از هجرت مرحوم حائرى به قم در 1340ق، ادامه یافت.


    در زمان آیت‌ الله بروجردى هر دو با هم و در کنار هم به شور و مشورت در امور حوزه و رایزنى در امور مهم پرداختند. با وفات مرحوم [[آقاى بروجردى]] و شروع توطئه‌ هاى گوناگون رژیم ستم‌شاهى براى محو مظاهر اسلامى، این دو بزرگوار در کنار هم براى ستیز با این برنامه ننگین به‌پا خاستند و جلسات مشورتى بسیار تشکیل دادند.
    == ارتباط آیت‌الله گلپایگانی با امام خمینی ==
    حضرت آیت‌‌الله گلپایگانی با رهبر کبیر انقلاب [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] - قدس‌سره - از دیرباز ارتباطی صمیمی و بسیار نزدیک داشتند. سابقه این روابط به هفتاد سال پیش و محفل درس استاد بزرگوارشان مرحوم [[عبدالکریم حائری یزدی|آیت‌‌الله حائری]] می‌رسد. در آنجا بود که این دو بزرگوار با یکدیگر آشنا شده و این آشنایی به صمیمیت و یک‌رنگی مبدل شده و پس از هجرت مرحوم حائری به قم در 1340ق، ادامه یافت.


    =رحلت آیت الله گلپایگانی=
    در زمان آیت‌‌الله بروجردی هر دو با هم و در کنار هم به شور و مشورت در امور حوزه و رایزنی در امور مهم پرداختند. با وفات مرحوم [[سید حسین بروجردی|آقای بروجردی]] و شروع توطئه‌‌های گوناگون رژیم ستم‌شاهی برای محو مظاهر اسلامی، این دو بزرگوار در کنار هم برای ستیز با این برنامه ننگین به‌پا خاستند و جلسات مشورتی بسیار تشکیل دادند.


    این خورشید فقاهت سرانجام پس از 32 سال [[مرجعیت]] و نزدیک به 70 سال تدریس در حوزه علمیه و بعد از 98 سال زندگى پربار و بابرکت در عصر پنج‌شنبه 24 جمادى‌الثانى 1414ق، برابر با 18 آذرماه 1372ش، در بیمارستان شهید رجایى تهران دعوت حق را لبیک گفته و چهره در نقاب خاک کشید و جهانى را به سوگ خود نشاند.
    == رحلت آیت‌الله گلپایگانی ==
    این خورشید فقاهت سرانجام پس از 32 سال [[مرجع تقلید|مرجعیت]] و نزدیک به 70 سال تدریس در [[حوزه علمیه]] و بعد از 98 سال زندگی پربار و بابرکت در عصر پنج‌شنبه 24 [[جمادی الثانی|جمادی‌الثانی]] 1414ق، برابر با 18 [[آذرماه]] 1372ش، در بیمارستان شهید رجایی [[تهران]] دعوت حق را لبیک گفته و چهره در نقاب خاک کشید و جهانی را به سوگ خود نشاند.


    فرداى آن روز پیکر پاک آن اسطوره علم و تقوا در میان اندوه فراوان امت مسلمان در [[تهران]] و قم [[تشییع]] شد و بعد از اجراى نماز توسط [[آیت‌ الله صافى]] در جوار حرم مقدس [[حضرت معصومه(س)]] به خاک سپرده شد.
    فردای آن روز پیکر پاک آن اسطوره علم و تقوا در میان اندوه فراوان امت مسلمان در تهران و [[قم]] [[تشییع]] شد و بعد از اجرای [[نماز میت|نماز]] توسط [[لطف الله صافی گلپایگانی|آیت‌‌الله صافی]] در جوار حرم مقدس [[فاطمه بنت موسی بن جعفر|حضرت معصومه(سلام الله علیه)]] به خاک سپرده شد.


    =منبع=
    == پانویس ==
    {{پانویس}}


    [https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AC%DB%8C-%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3-70/1424609-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%DA%AF%D9%84%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B9%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%D8%AF%D8%B1%D8%B4-%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B3-%D8%B4%D8%AF برگرفته از سایت زندگینامه آیت الله محمدرضا گلپایگانی پایگاه خبری جماران]
    == جستارهای وابسته ==
    * [[آستان قدس رضوی]]
    * [[حوزه علمیه قم]]
    * [[فاطمه بنت موسی بن جعفر|حضرت معصومه(سلام الله علیه)]]


    =پانویس=
    == منابع ==
    [https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AC%DB%8C-%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3-70/1424609-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%DA%AF%D9%84%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B9%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%D8%AF%D8%B1%D8%B4-%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B3-%D8%B4%D8%AF برگرفته از سایت زندگی‌نامه آیت‌الله محمدرضا گلپایگانی پایگاه خبری جماران www.jamaran.news]


    [[رده:علمای معاصر]]
    {{علمای اسلام}}
    [[رده:عالمان]]
    [[رده:عالمان شیعه]]
    [[رده:مراجع تقلید]]
    [[رده:مراجع تقلید]]
    [[رده:مراجع تقلید شیعه]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۲

    سیدمحمدرضا گلپایگانی
    سیدمحمدرضا گلپایگانی.jpg
    نام کاملسیدمحمدرضا گلپایگانی
    نام‌های دیگر
    • موسوی گلپایگانی
    • سید محمدرضا
    • آیت‌الله گلپایگانی
    اطلاعات شخصی
    سال تولد1316 ق، ۱۲۷۷ ش‌، ۱۸۹۹ م
    روز تولدهشتم ماه ذیقعده
    محل تولدگلپایگان
    سال درگذشت۱۳۷۲ ق، ۱۳۳۱ ش‌، ۱۹۵۳ م
    روز درگذشت۱۸ آذرماه
    محل درگذشتقم
    دیناسلام، شیعه
    استادان
    شاگردان
    آثار
    • افاضة العوائد
    • حاشیه بر وسیلة­النجاة
    • حاشیه بر عروة­الوثقی
    فعالیت‌ها
    • تأسیس مجمع اسلامی لندن
    • تأسیس دارالقرآن الکریم
    • تأسیس مراکز درمانی و بهداشتی و بیمارستان
    • تاسیس کتابخانه آیت‌الله گلپایگانی
    • تاسیس مدرسه علمیه

    آیت‌الله‌العظمی سید محمدرضا موسوی گلپایگانی از فقهای مجاهد و مراجع تقلید شیعه معاصر و از شاگردان شیخ عبدالکریم حائری بود. آیت‌الله گلپایگانی اقدامات مؤثری در مبارزه با رژیم طاغوت انجام داد و علاوه بر تربیت عالمان دینی، تألیف کتب و روشنگری جامعه اسلامی، به بنیان نهادن ده‌ها مؤسسه فرهنگی و دینی و علمی در سراسر کشور همت نمود. شهید مطهری و شیخ مرتضی حائری از شاگردان او هستند.

    ولادت

    آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی در روز دوشنبه هشتم ماه ذیقعده سال 1316ق، در روستای «گوگد» که در 6 کیلومتری شهرستان گلپایگان قرار دارد، در خانواده علم و سیادت و تقوا دیده به جهان گشود. پدر ایشان مرحوم سید محمدباقر گلپایگانی از روحانیون متقی و پارسای محل به شمار می‌رفت تا آنجا که به او لقب امام داده بودند.

    گویا وی تا سن 64 سالگی فرزند ذکوری نداشت و سرانجام بعد از تشرف به آستان قدس رضوی و توسل به عنایات امام هشتم(علیه‌السلام) خداوند به او فرزند ذکوری لطف فرمود که نام او را محمدرضا نهاد. متأسفانه دیری نپایید که این کودک خردسال در سه سالگی سایه مادر و در 9 سالگی سایه پدر را از دست داد و غبار یتیمی بر چهره او نشست، ولی سختی‌‌های دوران کودکی او را آبدیده کرد تا بتواند انسان مقاومی‌ باشد و در مقابل حوادث و رویدادها کوه‌آسا بایستد.

    کسب علم و دانش

    حضرت آیت‌‌الله گلپایگانی در زادگاه خویش (گلپایگان) پس از خواندن مقدمات به تحصیل علوم دینی پرداخت و در این میان از اساتید خود به‌ویژه دو استاد بزرگش بهره بیشتری برد:

    1. حاج سیدحسن موسوی، برادر بزرگ آیت‌‌الله‌‌العظمی آقای خوانساری؛
    2. حاج شیخ محمدباقر گلپایگانی (دایی بزرگوار آیت‌‌الله صافی گلپایگانی و شوهر خواهر آیت‌‌الله گلپایگانی).

    هجرت به اراک

    شرایط تحصیلی آیت‌‌الله گلپایگانی به مرحله‌‌ای رسید که ناگزیر شد از زادگاه خویش به مرکز علمی بزرگ‌تری هجرت و در آنجا تحصیل کند. در آن ایام مرحوم آیت‌‌الله‌ حائری یزدی حوزه‌‌ای را در اراک از سال 1332ق، تأسیس کرده و آوازه آن در منطقه پیچیده بود. از این جهت آیت‌‌الله گلپایگانی در سال 1336ق، در 20 سالگی وارد حوزه اراک شد و علاوه بر استفاده از محضر درس مرحوم ملا محمدتقی گوگدی از دروس آیت‌‌الله حائری بهره گرفته و تا سال 1340ق، در آن شهر اقامت گزید.

    هجرت آیت‌الله گلپایگانی به قم

    در سال 1340ق، برابر با فروردین‌ماه 1301ش، آیت‌الله حائری برای زیارت آرامگاه دخت گرامی موسی بن جعفر(علیه‌السلام) به قم مشرف شدند. علما و بزرگان قم از ایشان درخواست کردند که در قم اقامت گزیده و حوزه را به اینجا منتقل کند. آیت‌‌الله حائری بنا گذاشت که در این مورد استخاره‌‌ای کند. وقتی قرآن را گشود، این آیه آمد: Ra bracket.png و ائتونی بأهلکم أجمعین [یوسف–93] La bracket.png‎.

    آیه مزبور حامل پیام یوسف به پدر و مادر است که همگی از کنعان به‌سوی مصر حرکت کنید. مرحوم حائری با دیدن این آیه تصمیم بر اقامت گرفت و به‌تدریج فضلا و طلاب از اراک به شهر مقدس قم مهاجرت کردند. آیت‌‌الله گلپایگانی نیز پس از چهار ماه بنا به دعوت مؤسس حوزه علمیه قم وارد این شهر شده و تا پایان عمر، یعنی قریب 74 سال در این شهر مقدس باقی ماند.

    اساتید

    1. آیت‌‌الله حائری مؤسّس حوزه؛
    2. آیت‌‌الله بروجردی؛
    3. آیت‌‌الله نائینی؛
    4. آیت‌‌الله اصفهانی.

    مرجعیت آیت‌الله گلپایگانی

    در جلسه‌ای که پس از درگذشت آیت‌‌الله بروجردی در بیت ایشان تشکیل شد، آیت‌‌الله گلپایگانی نیز شرکت داشت و قرار شد زعامت حوزه را با همکاری سایر بزرگان مشترکا برعهده گیرند.

    آثار و خدمات آیت‌الله گلپایگانی

    حضرت آیت‌‌الله گلپایگانی در مدت زعامت خود کارهای ارزشمند فراوانی را انجام داده است. از جمله آثار و خدمات اجتماعی ایشان می‌‌توان به این موارد اشاره کرد:

    1. تأسیس بیمارستان گلپایگانی؛
    2. تأسیس مدارس علمی تحت برنامه؛
    3. تأسیس دار القرآن؛
    4. انتشار مجله رسالة القرآن؛
    5. برنامه معجم فقهی؛
    6. و ... .

    برنامه زندگی آیت‌الله گلپایگانی

    آیت‌‌الله گلپایگانی در زندگی خود بسیار منظم بوده و از تمام لحظات عمر خویش بهره می‌بردند.

    ایشان همواره قبل از طلوع فجر از خواب بیدار می‌شدند و نماز شب می‌خواندند و پس از نماز صبح تا طلوع آفتاب، آیات مبارک قرآن را تلاوت می‌کردند. سپس مقدار کمی استراحت کرده و پس از صرف صبحانه تا نزدیک ظهر به تدریس علوم اهل‌بیت(علیه‌السلام) و پاسخ به استفتائات و ملاقات با مردم می‌پرداختند.

    پس از نماز ظهر و عصر و تعقیبات آن و صرف ناهار، کمی می‌خوابیدند و پس از آن به نامه‌‌های وارده پاسخ داده و تا نزدیک غروب با مردم دیدار داشتند. این برنامه تدوین‌شده تا واپسین روزهای عمر آن مرجع ادامه داشت.

    آثار آیت‌الله گلپایگانی

    1. رساله‌‌ای در باب ولایت فقیه؛
    2. الدر المنضود فی أحکام الحدود؛
    3. نتایج الأفکار؛
    4. تعلیقه‌‌ای بر عروة الوثقی؛
    5. إفاضة العوائد (حاشیه بر درر الفوائد)؛
    6. تقریرات درس آیت‌الله حائری؛
    7. هدایة العباد؛
    8. رساله‌‌ای در امر به معروف و نهی از منکر؛
    9. بغیة الطالب فی التعلیق علی بیع المکاسب؛
    10. و ... .

    ارتباط آیت‌الله گلپایگانی با امام خمینی

    حضرت آیت‌‌الله گلپایگانی با رهبر کبیر انقلاب امام خمینی - قدس‌سره - از دیرباز ارتباطی صمیمی و بسیار نزدیک داشتند. سابقه این روابط به هفتاد سال پیش و محفل درس استاد بزرگوارشان مرحوم آیت‌‌الله حائری می‌رسد. در آنجا بود که این دو بزرگوار با یکدیگر آشنا شده و این آشنایی به صمیمیت و یک‌رنگی مبدل شده و پس از هجرت مرحوم حائری به قم در 1340ق، ادامه یافت.

    در زمان آیت‌‌الله بروجردی هر دو با هم و در کنار هم به شور و مشورت در امور حوزه و رایزنی در امور مهم پرداختند. با وفات مرحوم آقای بروجردی و شروع توطئه‌‌های گوناگون رژیم ستم‌شاهی برای محو مظاهر اسلامی، این دو بزرگوار در کنار هم برای ستیز با این برنامه ننگین به‌پا خاستند و جلسات مشورتی بسیار تشکیل دادند.

    رحلت آیت‌الله گلپایگانی

    این خورشید فقاهت سرانجام پس از 32 سال مرجعیت و نزدیک به 70 سال تدریس در حوزه علمیه و بعد از 98 سال زندگی پربار و بابرکت در عصر پنج‌شنبه 24 جمادی‌الثانی 1414ق، برابر با 18 آذرماه 1372ش، در بیمارستان شهید رجایی تهران دعوت حق را لبیک گفته و چهره در نقاب خاک کشید و جهانی را به سوگ خود نشاند.

    فردای آن روز پیکر پاک آن اسطوره علم و تقوا در میان اندوه فراوان امت مسلمان در تهران و قم تشییع شد و بعد از اجرای نماز توسط آیت‌‌الله صافی در جوار حرم مقدس حضرت معصومه(سلام الله علیه) به خاک سپرده شد.

    پانویس

    جستارهای وابسته

    منابع

    برگرفته از سایت زندگی‌نامه آیت‌الله محمدرضا گلپایگانی پایگاه خبری جماران www.jamaran.news

    برگرفته از «https://fa.wikivahdat.com/w/index.php?title=سیدمحمدرضا_گلپایگانی&oldid=193641»