پیش‌نویس:کشف الاسرار النورانیه (کتاب)
| كشف الأسرار النورانية القرآنيه | |
|---|---|
| نام | كشف الأسرار النورانية القرآنيه |
| پدیدآوران | محمد بن احمد اسکندرانی |
| زبان | عربی |
| زبان اصلی | عربی |
| تعداد صفحه | 3 جلد |
| موضوع | تفسیر علمی قرآن |
كشف الأسرار النورانية القرآنيه، با نام کامل «كشف الأسرار النورانيه القرآنيه في ما يتعلق بالأجرام السماويه و الأرضيه و الحيوانات و النباتات و الجواهر المعدنيه»، نوعی تفسیر موضوعی قرآن به زبان عربی است که توسط محمد بن احمد اسکندرانی دمشقی در سه جلد با انگیزه اثبات همبستگی بین علم و دین، عقل و وحی و دفع شبهات بیگانگان علیه دین و قرآن و با هدف استخراج موضوعات مرتبط با اجرام آسمانی و زمینی، خلقت حیوانات و گیاهان و جواهر معدنی از آیات قرآن، تألیف شده است.
مؤلف کتاب
محمد بن احمد اسکندرانی (م 1306 ق) بر مذهب سنی اشعری، پزشک عمومی نیروی دریایی مصر تا سال 1256بود و سپس در دمشق عهده‌دار مسئولیّت پزشکان ارتش شد و بعد از آن نیز از طرف حکومت وقت مصر طبابت می‌کرد. برخی از آثار ایشان عبارتند از: البراهین البینات فی بیان حقایق الحیوانات، تبیان الاسرار الربانیه بالنباتات و المعادن و الخواص الحیوانیه و كشف الأسرار النورانية القرآنية في ما يتعلق بالأجرام السماوية و الأرضية و الحيوانات و النباتات و الجواهر المعدنية[۱].
ساختار کتاب
این کتاب شامل یک مقدمه و سه باب است که مؤلف آن در مقدمه در مورد سنگ‌های زغال سنگ و موارد مرتبط با آن، در باب اوّل درباره موضوعات مربوط به حیات و آفرینش حیوانات، در باب دوّم در خصوص مباحث مربوط به اجرام آسمانی و زمینی و در باب سوّم درباره مسائل مربوط به بیان اسرار گیاهان و معادن، بحث کرده است[۲].
محتوای کتاب
نویسنده کتاب در مقدمه، انگیزه خود را از نوشتن این کتاب، چنین بیان می‌کند که در سال 1290 در محفلی در جمع پزشکان مسیحی بودم و آنان پرسشی را با این عنوان که آیا در عهدین (تورات و انجیل) به چگونگی پیدایش سنگ های زغال اشاره‌ای شده یا نه، طرح کرده و پس از سوال و جواب‌هایی گفتند که در تورات و انجیل هیچ اشاره ای به این موضوع نشده است. و سپس از من سوال کردند که آیا در آیات قرآن اشاره ای به این بحث شده؟، و اگر اشاره شده در کدام آیه است، أمّا اگر اشاره ای نشده چرا خداوند در قرآن می‌فرماید: ﴿... ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْءٍ ...﴾[۳]؛...ما در آن كتاب چيزى را فروگذار نكردهايم.... اسکندارانی می‌نویسد در پاسخ به این سوال کتاب‌های مختلف تفسیری و طبی و سخنان دانشمندان را مورد مطالعه قرار دادم و پس از اطلاع و وقوف بر حقیقت شکل گیری زغال سنگ، انگیزه مضاعفی پیدا کردم تا در خصوص چگونگی شکل گیری حیوانات، نباتات اجرام آسمانی و زمینی و جواهر معدنی از آیات قرآن مطالبی را کشف کنم که این امر موجب شد کتابی را در سه باب تالیف کردم[۴].
از این‌رو، می توان ادّعا کرد که اسکندرانی، با انگیزه اثبات همبستگی بین علم و دین، عقل و وحی و دفع شبهات بیگانگان علیه دین و قرآن و با هدف استخراج موضوعات مرتبط با اجرام آسمانی و زمینی، خلقت حیوانات و گیاهان و جواهر معدنی از آیات قرآن، این کتاب را تألیف کرده است.
پانویس
منابع
- قرآن كريم.
- اسکندارنی، محمد بن احمد، کشف الأسرار النورانیه القرآنیه، تحقیق احمد فرید مزیدی، چاپ اوّل، دار الكتب العليمه، بيروت، 2010م.
- رفیعی محمدی، ناصر، سیر تدوین و تطور تفسیر علمی قرآن، چاپ اوّل، انتشارات مرکز جهانی علوم اسلامی، قم، 1386ش.