زهاد ثمانیه
زهّاد ثمانیه یا زاهدان هشتگانه در اصطلاح علمای رجال، شامل افراد ذیل می‌شود. 1. ربیع بن خثیم. 2. هرم بن حیّان عبدی 3. اویس قرنی.4. عامر بن عبد قیس.5. عبداللّه بن ثوب.6. مسروق بن اجدع. 7. حسن بصری. 8. اسود بن یزید یا برید یا بریر. [۱] [۲]
پیشینه افراد
فضل بن شاذان در روایتی که در رجال کشّی ذکر شده است، تنها ربیع‌بن‌خثیم، هرم‌بن‌حیان، اویس‌قرنی و عامر‌بن‌عبد قیس را زاهد حقیقی خوانده و درباره بقیه افراد، توصیفاتی از قبیل ریاکار، مالیات‌چی معاویه و فرصت‌طلب به کار برده است.[۳] علاوه افراد مذکور از مخالفان سر‌سخت حضرت علی علیه‌السلام نیز بودند و زهد ظاهری و تقوای صوری آنها از راه تدلیس و تلبیس و مردم‌فریبی بوده است. بعضی از اهل‌فن به عوض اسود‌بن‌یزید مذکور، جریر‌بن‌عبداللّه بن‌بجلی را چهارمین آن زهّاد اشقیا دانسته‌اند.[۴] در میان زهاد‌حقیقی، اویس‌قرنی برترین زاهد از زهاد‌ثمانیه دانسته شده است.[۵] [۶] [۷] [۸] در منابع مختلف اسامی، زهاد ثمانیه به‌گونه‌های مختلفی آمده است؛ از جمله هرم‌بن‌حیان که هرم‌بن‌جبان خوانده شده، [۹] ربیع‌بن‌حثیم که ربیع‌بن‌خثیم ذکر شده ا[۱۰] و مسروق‌بن‌اجدع که اجذع نقل شده است.[۱۱] همچنین اسود‌بن‌یزید، در برخی نسخه‌ها با نام برید یا بریر آمده است. [۱۲]
پانویس
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 213
- ↑ جعفریان رسول، میراث اسلامی ایران، قم، نشر کتابخانه عمومی حضرت آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی (ره)، سال ۱۳۷۷شمسی، ج۹، ص۳۱۰.
- ↑ افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ترجمه ساعدی خراسانی، مشهد، آستان قدس رضوی، سال ۱۳۹۰ شمسی، ج۲، ص۴۱۴.
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 213
- ↑ افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ترجمه ساعدی خراسانی، مشهد، آستان قدس رضوی، سال ۱۳۹۰ شمسی، ج۲، ص۴۱۴
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 213 با ویرایش اندک و اصلاح عبارت
- ↑ مدرس خیابانی میرزا محمد علی، ریحانة الادب، تهران، نشر خیام، سال 1369 شمسی، سال 1369 شمسی، شش جلدی، ج 2، ص 395.
- ↑ افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ترجمه ساعدی خراسانی، مشهد، آستان قدس رضوی، سال ۱۳۹۰ شمسی، ج۲، ص۴۱۴
- ↑ جعفریان رسول، میراث اسلامی ایران، قم، نشر کتابخانه عمومی حضرت آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی (ره)، سال ۱۳۷۷شمسی، ج۹، ص۳۱۰
- ↑ فندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ترجمه ساعدی خراسانی، مشهد، آستان قدس رضوی، سال ۱۳۹۰ شمسی، ج۲، ص۴۱۴
- ↑ جعفریان رسول، میراث اسلامی ایران، قم، نشر کتابخانه عمومی حضرت آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی (ره)، سال ۱۳۷۷شمسی، ج۹، ص۳۱۰
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 213