جریان های مذهبی مصر: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
خط ۱۴: خط ۱۴:


الف. قرن یازدهم: <br>
الف. قرن یازدهم: <br>
[[محمد بن عبد الله الخراشی|محمد الخرشی]] (از 1090 هـ / 1679 م تا 1101 هـ/1690 م)؛ [[إبراهيم البرماوي|إبراهیم البرماوی]] (از 1101 هـ/1690 م تا 1106 هـ/1695 م)<br>
[[محمد بن عبد الله الخراشی|محمد الخرشی]] (از 1090 تا 1101 هـ)؛ [[إبراهيم البرماوي|إبراهیم البرماوی]] (از 1101 تا 1106 هـ)<br>


ب. قرن دوازدهم:<br>
ب. قرن دوازدهم:<br>
[[محمد النشرتی]] (1106 هـ/1695 م تا 1120 هـ/1709 م)؛ [[عبد الباقی القلینی]] (از 1120 هـ/1709 م تا 1120 هـ/1709 م)؛ [[محمد شنن]] (از 1120 هـ/1709 م تا 1133 هـ/1720 م)؛ [[إبراهیم بن موسى الفیومی|إبراهیم الفیومی]] (از 1133 هـ/1720 م تا  1137 هـ/1724 م)؛ [[عبد الله الشبراوی]] (از 1137 هـ/1724 م تا  1171 هـ/1758 م)؛ [[محمد بن سالم الحفنی|محمد الحفنی]] (از 1171 هـ/1757 م تا 1181 هـ/1767 م)؛ [[عبد الرؤوف السجینی]] (از1181 هـ/1767 م تا 1182 هـ/1769 م)؛ [[أحمد الدمنهوری]] (از1183 هـ/1769 م تا 1192 هـ/1778 م)؛ [[ أحمد بن موسى العروسی|أحمد العروسی]] (از1193 هـ/1793 م تا 1208 هـ/1793 م)<br>
[[محمد النشرتی]] (از 1106 تا 1120 هـ)؛ [[عبد الباقی القلینی]] (از 1120 تا 1120 هـ)؛ [[محمد شنن]] (از 1120 تا 1133 هـ)؛ [[إبراهیم بن موسى الفیومی|إبراهیم الفیومی]] (از 1133 تا  1137 هـ)؛ [[عبد الله الشبراوی]] (از 1137 تا  1171 هـ)؛ [[محمد بن سالم الحفنی|محمد الحفنی]] (از 1171 تا 1181 هـ)؛ [[عبد الرؤوف السجینی]] (از 1181 تا 1182 هـ)؛ [[أحمد الدمنهوری]] (از 1183 تا 1192 هـ)؛ [[أحمد بن موسى العروسی|أحمد العروسی]] (از 1193 تا 1208 هـ)<br>
   
   
ج. قرن سیزدهم: <br>
ج. قرن سیزدهم: <br>
[[عبد الله الشرقاوی]] (از1208 هـ/1793 م تا 1227 هـ/1812 م)؛ [[محمد الشنوانی]] (از1227 هـ/1812 م تا 1233 هـ/1817 م)؛ [[محمد بن أحمد العروسی|محمد بن أحمد العروسی]] (از1233 هـ/1818 م تا 1245 هـ/1829 م)؛ [[أحمد بن علی الدمهوجی|أحمد الدمهوجی]] (از1245 هـ/1830 م تا 1246 هـ/1831 م)؛ [[حسن العطار|حسن العطار]] (از1246 هـ/1830 م تا 1250 هـ/1834 م)؛ [[حسن القویسنی]] (از1250 هـ/1834 م تا 1254 هـ/1838 م)؛ [[أحمد بن عبد الجواد السفطی|أحمد بن عبد الجواد السفطی]] (از1254 هـ/1838 م تا 1263 هـ/1847 م)؛ [[إبراهیم الباجوری]] (از1263 هـ/1847 م  تا 1281 هـ/1864 م)؛ [[مصطفى العروسی|مصطفى العروسی]] (از1281 هـ/1864 م تا 1287 هـ/1870 م) [[المهدی العباسی|محمد المهدی العباسی]] (برای بار اول از1287 هـ/1870 م تا 1299 هـ/1881 م)؛ [[شمس الدین الأنبابی]] (برای بار اول از1299 هـ/1881 م تا 1299 هـ/1882 م)؛ [[المهدی العباسی|محمد المهدی العباسی]] (برای بار دوم از1299 هـ/1882 م تا 1304 هـ/1886 م)<br>
[[عبد الله الشرقاوی]] (از 1208 تا 1227 هـ)؛ [[محمد الشنوانی]] (از 1227 تا 1233 هـ)؛ [[محمد بن أحمد العروسی|محمد بن أحمد العروسی]] (از 1233 1245 هـ)؛ [[أحمد بن علی الدمهوجی|أحمد الدمهوجی]] (از 1245 تا 1246 هـ)؛ [[حسن العطار|حسن العطار]] (از 1246 تا 1250 هـ)؛ [[حسن القویسنی]] (از 1250 تا 1254 هـ)؛ [[أحمد بن عبد الجواد السفطی|أحمد بن عبد الجواد السفطی]] (از 1254 تا 1263 هـ)؛ [[إبراهیم الباجوری]] (از 1263 تا 1281 هـ)؛ [[مصطفى العروسی|مصطفى العروسی]] (از 1281 تا 1287 هـ) [[المهدی العباسی|محمد المهدی العباسی]] (بار اول از 1287 تا 1299 و بار دوم از 1299 تا 1304 هـ)؛ [[شمس الدین الأنبابی]] (بار اول از 1299 تا 1299 و بار دوم از 1304  تا 1312 هـ)<br>


د. قرن چهاردهم:<br>
د. قرن چهاردهم:<br>
[[شمس الدین الأنبابی]] (برای بار دوم از1304 هـ/1886 م تا 1312 هـ/1895 م)؛ [[حسونة النواوی]] (برای بار اول از1313 هـ/1895 م تا 1317 هـ/1899 م)؛ [[عبد الرحمن القطب النواوی]] (از1317 هـ/1899 م تا 1317 هـ/1899 م)؛ [[سلیم البشری]] (برای بار اول از1317 هـ/1899 م تا 1320 هـ/1903 م)؛ [[علی بن محمد الببلاوی|علی الببلاوی]] (از1320 هـ/1903 م تا 1323 هـ/1905 م)؛ [[عبد الرحمن الشربینی]] (از1323 هـ/1905 م تا 1324 هـ/1907 م)؛ [[حسونة النواوی]] (برای بار دوم از1324 هـ/1907 م تا 1327 هـ/1909 م)؛ [[سلیم البشری]] (برای بار دوم از1327 هـ/1909 م تا 1335 هـ/1916 م)؛ [[محمد أبو الفضل الجیزاوی]] (از1335 هـ/1917 م تا 1346 هـ/1927 م)؛ [[محمد مصطفى المراغی]] (برای بار اول از1346 هـ/1928 م تا 1347 هـ/1929 م)؛ [[محمد الأحمدی الظواهری]] (از1348 هـ/1929 م تا 1354 هـ/1935 م)؛ [[محمد مصطفى المراغی]] (برای بار دوم از1354 هـ/1935 م تا 1364 هـ/1945 م)؛ [[مصطفى عبد الرازق]] (از1365 هـ/1945 م تا 1366 هـ/1947 م)؛ [[محمد مأمون الشناوی]] (از1368 هـ/1948 م تا 1369 هـ/1950 م)؛ [[عبدالمجید سلیم|عبد المجید سلیم]] (برای بار اول از1369 هـ/1950 م تا 1370 هـ/1951 م)؛ [[إبراهیم حمروش]] (از1370 هـ/1951 م تا 1371 هـ/1952 م)؛ [[عبدالمجید سلیم|عبد المجید سلیم]] (برای بار دوم از1371 هـ/1952 م تا 1371 هـ/1952 م)؛ [[محمد الخضر حسین]] (از1371 هـ/1952 م تا 1373 هـ/1954 م)؛ [[عبد الرحمن تاج]] (از1373 هـ/1954 م تا 1378 هـ/1958 م)؛ [[محمود شلتوت]] (از1378 هـ/1958 م تا 1383 هـ/1963 م)؛ [[حسن مأمون]] (از1348 هـ/ 1964|1964 م تا 1389 هـ/ 1969م)؛ [[محمد الفحام]] (از1389 هـ/ 1969 م تا 1393 هـ/ 1973م)؛ [[عبد الحلیم محمود]] (از1393 هـ/ 1973م تا 1397 هـ/ 1978م)؛ [[محمد عبد الرحمن بیصار]] (از1399 هـ/ 1979 م تا 1402 هـ/ 1982م) <br>
[[حسونة النواوی]] (بار اول از 1313 تا 1317 و بار دوم از 1324 تا 1327 هـ)؛ [[عبد الرحمن القطب النواوی]] (از 1317 تا 1317 هـ/1899 م)؛ [[سلیم البشری]] (بار اول از1317 تا 1320 هـ بار دوم از 1327 تا 1335 هـ)؛ [[علی بن محمد الببلاوی|علی الببلاوی]] (از 1320 تا 1323 هـ)؛ [[عبد الرحمن الشربینی]] (از 1323 تا 1324 هـ)؛ [[محمد أبو الفضل الجیزاوی]] (از 1335 تا 1346 هـ)؛ [[محمد مصطفى المراغی]] (بار اول از 1346 تا 1347 و بار دوم از 1354 تا 1364 هـ)؛ [[محمد الأحمدی الظواهری]] (از 1348 تا 1354 هـ)؛ [[مصطفى عبد الرازق]] (از 1365 تا 1366 هـ)؛ [[محمد مأمون الشناوی]] (از 1368 تا 1369 هـ)؛ [[عبدالمجید سلیم|عبد المجید سلیم]] (بار اول از 1369  تا 1370 و بار دوم از 1371 تا 1371 هـ)؛ [[إبراهیم حمروش]] (از 1370 تا 1371 هـ)؛ [[محمد الخضر حسین]] (از 1371 تا 1373 هـ)؛ [[عبد الرحمن تاج]] (از 1373 تا 1378 هـ)؛ [[محمود شلتوت]] (از 1378 تا 1383 هـ)؛ [[حسن مأمون]] (از 1348 تا 1389 هـ)؛ [[محمد الفحام]] (از 1389 تا 1393 هـ)؛ [[عبد الحلیم محمود]] (از 1393 تا 1397 هـ)؛ [[محمد عبد الرحمن بیصار]] (از 1399 تا 1402 هـ) <br>


هـ. قرن پانزدهم: <br>
هـ. قرن پانزدهم: <br>
[[جاد الحق علی جاد الحق]] (از1402 هـ/ 1982م تا 1416 هـ|1416هـ/ 1996م)؛ [[محمد سید طنطاوی]] (از1416 هـ/ 1996م تا 1431 هـ/ 2010م)؛ [[احمد الطیب|أحمد الطیب]] (از1431 هـ/2010 م تا الآن)  <br>
[[جاد الحق علی جاد الحق]] (از1402 تا 1416 هـ)؛ [[محمد سید طنطاوی]] (از 1416 تا 1431 هـ)؛ [[احمد الطیب|أحمد الطیب]] (از 1431 هـ تا الآن)  <br>


==[[مفتیان مصر]]==
==[[مفتیان مصر]]==

نسخهٔ ‏۱۲ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۲۹

مسجد احمد بن طولون
مسجد احمد بن طولون

جریان های مذهبی مصر عنوان مدخلی است که به مسئله جریان های مذهبی تاثیر گذار در مصر می پردازد. اهمیت این مسئله به خاطر قدمت و سابقه تمدنی چند هزار ساله این کشور در جهان عرب است. این کشور واقع در آفریقای شمالی و هم‌مرز با دریای مدیترانه، بین لیبی و نواره غزه قرار دارد و از لحاظ جغرافیایی، جمعیت (345/712/70نفر)، رشد و توسعه اقتصادی، از مهم ترین کشورهای عرب است . مصر در 28 فوریه (1922م) از امپراطوری بریتانیا استقلال یافت و حاکمیت مطلقش را بعد از جنگ دوم جهانی به دست آورد . نژاد و زبان: 99% از مردم جامعه مصر از نژاد حامی هامیتیک (Hamitic) شرقی (مصری، بدوی، بربر) و 1% باقی مانده یونانی، نوبیانی (Nubian) ، ارمنی و دیگر کشورهای اروپایی‌اند که عمده‌ترین آنها فرانسوی و ایتالیایی است . زبان رسمی مردم این کشور عربی است، ولی طبقات تحصیل کرده، عمدتا با زبان انگلیسی و فرانسه آشنا هستند .
مذهب، نقش مهمی در مصر دارد; تقریبا 90% از جمعیت امروز مصر که برابر با 61 میلیون نفر است، از مسلمانان سنی مذهب هستند . کشور مصر، از اوائل ورود اسلام، به مرکز فعالیت های علمی و سیاسی تبدیل گشت و از سرزمین‌های بزرگ اسلام محسوب شد. دانشگاه الازهر که در زمان حکومت فاطمیان، تاسیس شد، نماد علم، سیاست و مذهب شناخته شد و در دفاع از حقوق مردم علیه حکام ظالم و استعمارگران، نقش مهمی داشته است . هدف دانشگاه الازهر در ابتدای تاسیس، نشر و تبلیغ شیعه اسماعیلی در زمان فاطمیان بود، ولی هم اکنون کار اصلی این دانشگاه در مصر، نظارت بر دروس و آموزش های مذهبی کشور است. مصر یکی از مهم‌ترین خواستگاه‌های فعالیت جریان‌های مذهبی سنتی و متجددانه است که در این مقاله به مهم‌ترین جریان‌های مذهبی این کشور اشاره خواهد شد:

جریان‌های سنتی مصر

طریقت‌های صوفیه در مصر

در مصر 76 طریقت صوفی وجود دارد که 67 طریقت در مجمعی با عناون المجلس الأعلى للطرق الصوفية که برای تنظیم امور صوفیان در سال 1976 م تأسیس شده است ثبت گردیده است. 15 ملیون صوفی در ارتباط با این 67 طریقت هستند و فقط در قاهره 41 طریقت صوفی مشغول به فعالیت است. طریقت‌های صوفیه در مصر از زمان جمال عبد الناصر بعد انور سادات و بعد حسنی مبارک حامی و همراه حاکمان وقت و سیاست‌های حاکمیت بودند. اما در زمان مرسی به مخالفت با او برخاستند و بعد از مرسی از سیسی حمایت کرده و شیخ مشایخ طرق صوفیه عبد الهادی القصبی شعار لا إله إلا الله السيسي حبيب الله سرداد[۱] و این خود نشان از نزاع و اختلاف بین اخوانی‌ها و صوفیه در مصر است. طريقت‌های صوفیه‌ای که در المجلس الأعلى للطرق الصوفية مصر ثبت شده‌اند عبارتند از[۲]: طریقت شاذلیه با 20 شعبه، طریقت خلوتیه با 23 شعبه، طریقت احمدیه با 13 شعبه،طریقت برهامیه یا دسوئیه با 6 شعبه، طریقت قادریه یا جیلانیه با 2 شعبه، طریقت نقشبندیه با دو شعبه طریقت ادریسیه با دو شعبه، طریقت رفاعیه، طریقت تیجانیه، طریقت خلیلیه، طريقت رحیمیه، طريقت سعدیه، طریقت، عزازیه، عنانیه.

جامع الازهر

مشایخ الازهر

ریاست دانشگاه الازهر، از نیمه قرن یازدهم قمری، مطابق سدۀ هفدهم میلادی نخستین بار توسط حکمرانان عثمانی به یکی از دانشمندان مشهور علوم دینی سپرده شد، که وی لقب «شیخ الازهر» را به خود گرفت. تا به حال پنجاه بار این سمت تغییر کرده آخرين شیخ این دانشگاه دکتر احمد الطیب است. مشایخ الازهر به ترتیب زمانی عبارتند از:

الف. قرن یازدهم:
محمد الخرشی (از 1090 تا 1101 هـ)؛ إبراهیم البرماوی (از 1101 تا 1106 هـ)

ب. قرن دوازدهم:
محمد النشرتی (از 1106 تا 1120 هـ)؛ عبد الباقی القلینی (از 1120 تا 1120 هـ)؛ محمد شنن (از 1120 تا 1133 هـ)؛ إبراهیم الفیومی (از 1133 تا 1137 هـ)؛ عبد الله الشبراوی (از 1137 تا 1171 هـ)؛ محمد الحفنی (از 1171 تا 1181 هـ)؛ عبد الرؤوف السجینی (از 1181 تا 1182 هـ)؛ أحمد الدمنهوری (از 1183 تا 1192 هـ)؛ أحمد العروسی (از 1193 تا 1208 هـ)

ج. قرن سیزدهم:
عبد الله الشرقاوی (از 1208 تا 1227 هـ)؛ محمد الشنوانی (از 1227 تا 1233 هـ)؛ محمد بن أحمد العروسی (از 1233 1245 هـ)؛ أحمد الدمهوجی (از 1245 تا 1246 هـ)؛ حسن العطار (از 1246 تا 1250 هـ)؛ حسن القویسنی (از 1250 تا 1254 هـ)؛ أحمد بن عبد الجواد السفطی (از 1254 تا 1263 هـ)؛ إبراهیم الباجوری (از 1263 تا 1281 هـ)؛ مصطفى العروسی (از 1281 تا 1287 هـ) محمد المهدی العباسی (بار اول از 1287 تا 1299 و بار دوم از 1299 تا 1304 هـ)؛ شمس الدین الأنبابی (بار اول از 1299 تا 1299 و بار دوم از 1304 تا 1312 هـ)

د. قرن چهاردهم:
حسونة النواوی (بار اول از 1313 تا 1317 و بار دوم از 1324 تا 1327 هـ)؛ عبد الرحمن القطب النواوی (از 1317 تا 1317 هـ/1899 م)؛ سلیم البشری (بار اول از1317 تا 1320 هـ بار دوم از 1327 تا 1335 هـ)؛ علی الببلاوی (از 1320 تا 1323 هـ)؛ عبد الرحمن الشربینی (از 1323 تا 1324 هـ)؛ محمد أبو الفضل الجیزاوی (از 1335 تا 1346 هـ)؛ محمد مصطفى المراغی (بار اول از 1346 تا 1347 و بار دوم از 1354 تا 1364 هـ)؛ محمد الأحمدی الظواهری (از 1348 تا 1354 هـ)؛ مصطفى عبد الرازق (از 1365 تا 1366 هـ)؛ محمد مأمون الشناوی (از 1368 تا 1369 هـ)؛ عبد المجید سلیم (بار اول از 1369 تا 1370 و بار دوم از 1371 تا 1371 هـ)؛ إبراهیم حمروش (از 1370 تا 1371 هـ)؛ محمد الخضر حسین (از 1371 تا 1373 هـ)؛ عبد الرحمن تاج (از 1373 تا 1378 هـ)؛ محمود شلتوت (از 1378 تا 1383 هـ)؛ حسن مأمون (از 1348 تا 1389 هـ)؛ محمد الفحام (از 1389 تا 1393 هـ)؛ عبد الحلیم محمود (از 1393 تا 1397 هـ)؛ محمد عبد الرحمن بیصار (از 1399 تا 1402 هـ)

هـ. قرن پانزدهم:
جاد الحق علی جاد الحق (از1402 تا 1416 هـ)؛ محمد سید طنطاوی (از 1416 تا 1431 هـ)؛ أحمد الطیب (از 1431 هـ تا الآن)

مفتیان مصر

جریان‌های سلفی

1. السلفیة التقلیدیة(محمد الخضر الحسین)
2. الجمعیة الشرعیة لتعاون العاملین بالکتاب و السنة(محمود خطاب السبکی)
3. جماعة أنصار السنة المحمدیة (محمد حامد الفقی)
4. السلفیة التقلیدیة الجدیدة (أسامة عبدالعظیم)
5. جماعة التبلیغ و الدعوة (ولی الدین الکاندهلوی)

جریان‌های نو ظهور در مصر

جمعیت اخوان المسلمین

تأسیس: 1928 م

رهبران جمعیت اخوان المسلمین

1. حسن البنا اولین رهبر و مؤسس جماعت اخوان المسلمین (1928 - 1949)
2. حسن الهضیبی (1949 - 1973)
3. عمر التلمسانی (1973 - 1986)
4. محمد حامد أبو النصر (1986 - 1996)
5. مصطفی مشهور (1996 - 2002)
6. مأمون الهضیبی (2002 - 2004)
7. محمد مهدی عاکف (2004 - 2010)
8. محمد بدیع (2010 - 2013)
9. محمود عزت از 2013 تا الآن

جماعة شباب محمد

مؤسس: محمود أبو زید عثمان
تأسیس: 1939 م

القطبیون

مؤسس: محمد قطب
تأسیس: 1965 م

جماعة الجهاد الإسلامی

مؤسسان:
1. علوى مصطفى (من حى مصر الجدیدة)
2. إسماعیل طنطاوى (من حى المنیل)
3. نبیل البرعى (من حى المعادى)
تأسیس: 1964 م

السماویون

مؤسس: شیخ طه السماوی
تأسیس: 1965 م

جماعة التکفیر و الهجرة

مؤسس: شکری مصطفی
تأسیس: 1965 م

السلفیون

السلفیة العلمیة

مؤسسان:
1. محمد إسماعیل المقدم
2. سعید عبد العظیم
3. أبو إدریس
4. أحمد فرید
تأسیس: 1978 م

السلفیة الحرکیة

مؤسسان:
1. دکتر سید العربی
2. دکتر محمد عبد المقصود
3. شیخ نشأت ابراهیم
تأسیس: 1978 م

السلفیة الجهادیة

مؤسس: أبوقتادة الفلسطینی
تأسیس: اوائل دهۀ نود میلادی

حزب الله مصر

مؤسس: أحمد طارق المعید
تأسیس: 1980 م

الجماعة الإسلامیة

مؤسسان:
1. أبو العلا ماضی
2. محی الدین عیسى
3. صلاح هاشم
4. کرم زهدی
5. ناجح ابراهیم
6. رفاعی طه
7. أسامة حافظ
تأسیس: نیمۀ دهۀ هفتاد میلادی

حزب التحریر

مؤسس: تقی الدین إبراهیم النبهانی
تأسیس: 1953

الشوقیون

مؤسس: شوقی الشیخ
تأسیس: 1986 م

منابع