صحابه: تفاوت میان نسخه‌ها

پایان دوره صحابه را می شوداز زمان رحلت پیامبر صلوات الله علیه تا سال‌های پایانی [[قرن اول هجری]] دانست.زیرا برخی از صحابه تا آن زمان در قید حیات بودند.<ref>شهابی، [[ادوار فقه]]، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۳۹۲.</ref> مثلا آخرین صحابی‌ای که در [[کوفه]] از دنیا رفت، [[عبدالله بن ابی اوفی]] (۸۶ق)، و آخرین کسی که در مدینه از دنیا رفت، [[سهل بن سعد ساعدی]] (۹۱ق.) در ۱۰۰ سالگی، و آخرین فردی که در [[بصره]] درگذشت، [[انس بن مالک]] در سال ۹۱ق یا ۹۳ق بوده است و آخرین صحابی ای که در [[شام]] وفات کرد نیز [[عبدالله بن یسر]] در سال ۸۸ قمری بوده است.<ref>همان، ص۳۹۳.</ref> و اما در بین افرادی که پیامبر صلوات الله علیه را دیده‌اند، آخرین تاریخ درگذشت برای [[عامر بن واثله]] ثبت شده است.<ref>ابن‌ حجر عسقلانی، الإصابة پیشین، ج۳، ص۲۴۳.</ref>وی در دولت [[مختار بن ابی عبید ثقفی]] پرچمدار بوده و بعد از سال ۱۰۰ قمری درگذشته است.شهابی،ادوار فقه پیشین، ص۳۹۳.

[[اهل سنت]] در باره صحابه تعریف موسعی دارند و معتقدند هر مسلمانی که پیامبر صلوات الله علیه را حتی اگر در زمان کوتاهی مثلا  یک ‏ساعت دیده باشد، می تواند به عنوان صحابه حضرت معرفی شود.<ref>[[صحیح مسلم]]، شرح نووی، ج 1، ص 5.</ref>

از نظر آنان، همه صحابه عادل اند<ref>.همان، ج 1، صص 1 ـ 22</ref> و [[مسلمانان]] می ‏توانند احکام دین و [[معارف اسلام]] را از آنان بگیرند و تمام احادیث آن ها را  بدون چون و چرا بپذیرند؛ زیرا آنان در دوره رسالت حضرت و زمان وحی حضور داشته و آن زمان را درک کرده اند و نیز با [[تفسیر و تأویل قرآن]] کریم آشنا شدند و به طور مستقیم از زبان حضرت  احکام دین را  فراگرفتند‏ و هر آن چه فرموده حفظ کردند و توفیق همراهی و یاری  پیامبر صلوات الله علیه را داشتند.  به همین دلیل، خداوند در برخی از آیات قرآن آنان را ستوده است. پس کسی حق ندارد به «تنقیص» صحابه بپردازد یا روایات آنان را رد کند.

[[امامیه]] نیز معتقدند که مصاحبت و همراهی با پیامبر صلوات الله علیه،افتخار بزرگی است.<ref>ر.ک، [[لسان العرب]] و [[مفردات راغب]]، ماده «صحب</ref>بسیاری از صحابه پیامبر، جهت گسترش احکام اسلام و تثبیت مبانی دین  بسیار کوشیدند و با ایثار مال و جان خود، اهداف بلند رسول ‏خدا را پی‏ گرفتند. قرآن کریم در توصیف این گروه که  پروانه وار گرد حضرت بوده و در رکابش جان فشانی کردند، این گونه می‌فرماید:{وَ السَّابِقُونَ الأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهاجِرِینَ وَ الأَنْصارِ وَ الَّذِینَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسانٍ رَضِیَ اللهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ وَ أَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی تَحْتَهَا الأَنْهارُ خالِدِینَ فِیها أَبَداً ذلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ} <ref>سوره توبه، آیه 100</ref>پیشگامان نخستین از [[مهاجرین و انصار]] و کسانی که به نیکی از آن ها پیروی کردند، خداوند از آن ها خشنود گشت و آن ها (نیز) از او خشنود شدند و [[باغ ‏های بهشتی]] برای آنان آماده ساخته که نهرها از پای درختانش جاری است، جاودانه در آن خواهند ماند و این است رستگاری و پیروزی بزرگ.همچنین در شأن صحابه مهاجری که به عشق اسلام و پیامبر صلوات الله علیه از دیار خود و  همه آن چیزی که داشتند دست کشیدند، می فرماید: {لِلْفُقَراءِ الْمُهاجِرِینَ الَّذِینَ اُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ وَ أَمْوالِهِمْ یَبْتَغُونَ فَضْلاً مِنَ اللهِ وَ رِضْواناً وَ یَنْصُرُونَ اللهَ وَ رَسُولَهُ اُولئِکَ هُمُ الصَّادِقُونَ} <ref>[[سوره حشر]]، آیه 8</ref>[این اموال] برای مهاجران نیازمند است که از خانه و کاشانه و اموال خود بیرون رانده شدند. درحالی که فضل الهی و رضای او را می‏ طلبند و خدا و پیامبرش را یاری می‏ کنند و آن ها راست گویان اند.در ضمن، آیات دیگری نیز مانند آیه 18 و 29 [[سوره فتح]] به ستایش و تعریف برخی از صحابه فداکار و مؤمن می ‏پردازد.