confirmed، مدیران
۳۲٬۷۶۷
ویرایش
قم: تفاوت میان نسخه‌ها
←وجه تسمیه قم
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
== وجه تسمیه قم == | == وجه تسمیه قم == | ||
این‌که شهر قم در گذشته چه نامی‌داشته و چگونه به این اسم معروف شده است، به خوبی معلوم نیست. آن‌چه از منابع تاریخی و تحقیقات برخی از محققان استفاده می‌شود، این است که این شهر در کلمات قدما به تعابیر مختلفی مانند: | این‌که شهر قم در گذشته چه نامی‌داشته و چگونه به این اسم معروف شده است، به خوبی معلوم نیست. آن‌چه از منابع تاریخی و تحقیقات برخی از محققان استفاده می‌شود، این است که این شهر در کلمات قدما به تعابیر مختلفی مانند: | ||
صاحب تاریخ قم به نقل از احمد بن محمد برقی (م274) می‌نویسد: زمین قم محل گردآمدن آب رودخانه‌ها و علف‌زار بود. چون در اصطلاح عرب به چنین | * کُم؛ | ||
* کومه؛ | |||
* کمندان؛ | |||
* کونایا؛ | |||
* کوآما؛ | |||
* وغیر اینها نام برده شده<ref>لسان العجم، ص256؛ معجم البلدان، ج4، ص274؛ جغرافیای تاریخی قم، ص89</ref>. | |||
پس از فتوحات اسلامی یکی از کلمات (کومه) یا کمیندان با عروض تخفیف و تعریب به آن، به صورت قم در آمده است<ref>تاریخ قدیم قم، حسن بن محمد، فصل اول، ص40، 25 و 42</ref>. | |||
صاحب تاریخ قم به نقل از احمد بن محمد برقی (م274) می‌نویسد: زمین قم محل گردآمدن آب رودخانه‌ها و علف‌زار بود. چون در اصطلاح عرب به چنین محلی قم گفته می‌شد، این محل به اسم قم معروف شده. او همچنین نقل کرده است که صحرانشینان برای آب و علف این محل، در این سرزمین فرود می‌آمدند و خانه‌هایی که برای سکونت خود درست می‌کردند، کومه نامیده می‌شدند. این کلمه به تدریج تخفیف یافت و به صورت کُم در آمد، سپس به کلمه قم معرّب گردید و به این اسم معروف شد<ref>همان؛ تاریخ قم، ناصرالشریعة، ص25</ref>. | |||
باز صاحب تاریخ قم، به نقل دیگری از حمزه بن حسن، صاحب تاریخ [[اصفهان]]، می‌نویسد که قم از کلمه کمیدان که یکی از بلوک‌‌های قدیم آن بوده، تخفیف یافته و به صورت کلمه قم درآمده و این همان قولی است که یاقوت حموی در‌این‌باره نقل کرده است<ref>معجم البلدان، ج4، ص274و 397</ref>. | باز صاحب تاریخ قم، به نقل دیگری از حمزه بن حسن، صاحب تاریخ [[اصفهان]]، می‌نویسد که قم از کلمه کمیدان که یکی از بلوک‌‌های قدیم آن بوده، تخفیف یافته و به صورت کلمه قم درآمده و این همان قولی است که یاقوت حموی در‌این‌باره نقل کرده است<ref>معجم البلدان، ج4، ص274و 397</ref>. | ||
در روایات اسلامی آمده: [[محمد بن عبد‌الله (خاتم | در روایات اسلامی آمده: [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر اسلام]] به هنگام [[معراج|عروج]] به آسمان‌ها [[شیطان|ابلیس]] را مشاهده کرد که در این سرزمین نشسته و دستانش را تا مرفق بر زانوها انداخته است. وقتی [[جبرئیل]] او را معرفی کرد، پیامبر اسلام خطاب به او فرمود: «قم؛ (یعنی برخیز)، ای ملعون!...<ref>تاریخ قدیم قم، ص27؛ تاریخ قم، ناصرالشریعه، ص17</ref>». از مضمون روایت مزبور بر می‌آید که ابلیس از این سرزمین رانده شده و این شهر جزء بلاد امن الهی قرار گرفته است. | ||
این گونه روایات هم سبب اشتهار کلمه قم برای این شهر در بین [[مسلمان|مسلمانان]] شده است. | این گونه روایات هم سبب اشتهار کلمه قم برای این شهر در بین [[مسلمان|مسلمانان]] شده است. | ||
به هر حال، سبب تسمیه این شهر هر چه که باشد، در زبان روایات به ویژه روایات منقول از [[ | به هر حال، سبب تسمیه این شهر هر چه که باشد، در زبان روایات به ویژه روایات منقول از [[جعفر بن محمد (صادق)|امام صادق (علیه السلام)]]، این شهر با همین نام ذکر شده است و ساکنان آن مورد توجه قرار گرفته‌اند. | ||
== جغرافیا == | == جغرافیا == | ||