confirmed، مدیران
۳۲٬۶۵۴
ویرایش
حضرت ابراهیم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'امت ها' به 'امت‌ها') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
'''حضرت ابراهیم (ع)''' مشهور به <big>ابراهیم خلیل</big> یکی از انبیای عظام الهی و از [[پیامبران اولوالعزم]] است. [[دین توحیدی]] به آن حضرت منتسب است و ایشان پدر ارجمند [[حضرت اسماعیل|حضرت اسماعیل (ع)]] و [[حضرت اسحاق (ع)]] می‌باشد که به واسطه آن دو، نسب بسیاری از انبیاء من جمله [[موسی|حضرت موسی]](ع)، [[حضرت عیسی]] (ع) و [[محمد (ص) خاتم الانبیاء|حضرت محمد(ص)]] و آله به آن حضرت باز می‌گردد. | '''حضرت ابراهیم (ع)''' مشهور به <big>ابراهیم خلیل</big> یکی از انبیای عظام الهی و از [[پیامبران اولوالعزم]] است. [[دین توحیدی]] به آن حضرت منتسب است و ایشان پدر ارجمند [[حضرت اسماعیل|حضرت اسماعیل (ع)]] و [[حضرت اسحاق (ع)]] می‌باشد که به واسطه آن دو، نسب بسیاری از انبیاء من جمله [[موسی|حضرت موسی]](ع)، [[حضرت عیسی]] (ع) و [[محمد (ص) خاتم الانبیاء|حضرت محمد(ص)]] و آله به آن حضرت باز می‌گردد. | ||
=نام حضرت ابراهیم | == نام حضرت ابراهیم == | ||
شکل‌های گوناگون نام ابراهیم در منابع دینی و غیر دینی با افزایش، ادغام، یا جابجایی حروف و هجاها می‌تواند حاکی از شهرت و رواج آن در منطقه هلال خصیب باشد. شکل ابرام در نخستین موضعی که عهد عتیق به آن اشاره کرده <ref>پید، ۱۱: ۲۶</ref>، همچون نام‍‌های یعقوب و یوسف در سده‌های ۲۰ و ۱۹ق‌م، در میان آموری‌ها و سایر اقوام منطقه دیده شده است. <ref>البرایت، ۳؛ سوسه، ۲۳۳</ref> | شکل‌های گوناگون نام ابراهیم در منابع دینی و غیر دینی با افزایش، ادغام، یا جابجایی حروف و هجاها می‌تواند حاکی از شهرت و رواج آن در منطقه هلال خصیب باشد. شکل ابرام در نخستین موضعی که عهد عتیق به آن اشاره کرده <ref>پید، ۱۱: ۲۶</ref>، همچون نام‍‌های یعقوب و یوسف در سده‌های ۲۰ و ۱۹ق‌م، در میان آموری‌ها و سایر اقوام منطقه دیده شده است. <ref>البرایت، ۳؛ سوسه، ۲۳۳</ref> | ||
جوالیقی نیز شکل‌های <big>اِبراهام</big>، <big>اِبراهْم</big>، <big>اِبراهِم</big> را ذکر کرده و آنرا نامی کهن و غیر عربی دانسته است.<ref>المعرب، ۱۳</ref> ظاهراً کهن‌ترین منبعی که این نام را به شکل ابراهیم ضبط کرده [[قرآن|قرآن]] است. | جوالیقی نیز شکل‌های <big>اِبراهام</big>، <big>اِبراهْم</big>، <big>اِبراهِم</big> را ذکر کرده و آنرا نامی کهن و غیر عربی دانسته است.<ref>المعرب، ۱۳</ref> ظاهراً کهن‌ترین منبعی که این نام را به شکل ابراهیم ضبط کرده [[قرآن|قرآن]] است. | ||
=معنای ابراهیم= | == معنای ابراهیم == | ||
درباره معنای <big>اَبرام</big> نخستین بخش آن (اَب) به معنای پدر لغتی سامی است. همچنین دومین بخش رابه معنای دوست داشتن و یا به معنای بلند مرتبه یا عالی دانسته‌اند. بر این مبنا، معنای پدر عالی یا متعالی را برای اَبرام نمی‌توان نامحتمل شمرد <ref>جودائیکا، همانجا</ref>. همچنین معنایی که برای <big>اَبراهام</big> (شکل گویشی آن: اَوْرَهام) - پدر امت‌های بسیار - آمده است گویا فقط ریشه عامیانه دارد، اگرچه می‌تواند با «رُهام» عربی به معنای کثیر و بی‌شمار هم‌ریشه باشد. اما معانی و شکل های دیگری هم که برای ابراهیم آورده‌اند، درست نمی‌نماید. به عنوان نمونه نووی از قول ماوردی، معنای آن را در سریانی پدر رحیم آورده و وهب‌بن منبه، اَبْرهه را صورت حبشی ابراهیم و به معنای سپید چهره دانسته است که چنین معنایی صحیح به نظر نمی‌رسد. <ref>نووی ص ۱۳۶</ref> | درباره معنای <big>اَبرام</big> نخستین بخش آن (اَب) به معنای پدر لغتی سامی است. همچنین دومین بخش رابه معنای دوست داشتن و یا به معنای بلند مرتبه یا عالی دانسته‌اند. بر این مبنا، معنای پدر عالی یا متعالی را برای اَبرام نمی‌توان نامحتمل شمرد <ref>جودائیکا، همانجا</ref>. همچنین معنایی که برای <big>اَبراهام</big> (شکل گویشی آن: اَوْرَهام) - پدر امت‌های بسیار - آمده است گویا فقط ریشه عامیانه دارد، اگرچه می‌تواند با «رُهام» عربی به معنای کثیر و بی‌شمار هم‌ریشه باشد. اما معانی و شکل های دیگری هم که برای ابراهیم آورده‌اند، درست نمی‌نماید. به عنوان نمونه نووی از قول ماوردی، معنای آن را در سریانی پدر رحیم آورده و وهب‌بن منبه، اَبْرهه را صورت حبشی ابراهیم و به معنای سپید چهره دانسته است که چنین معنایی صحیح به نظر نمی‌رسد. <ref>نووی ص ۱۳۶</ref> | ||
=خاندان و خاستگاه حضرت ابراهیم | == خاندان و خاستگاه حضرت ابراهیم == | ||
بنابر روایت عهد عتیق ابراهیم به قبایل آرامی که از [[جزیرة العرب]] به کرانه‌های [[فرات]] کوچیده بودند نسب می‌برد <ref>سوسه، ۲۵۲</ref>. برخی از محققان، نیاکان ابراهیم را از آموریانی دانسته‌اند که از جزیره عربی به عراق تاختند <ref>کلر، همانجا</ref>. آرامی ها، در حرّان نزدیک به سرچشمه‌های رود بلیخ و خابور مستقر بودند و ظاهراً در اواسط نیمه دوم هزاره سوم ق‌م، به سبب رونقی که در شهر اور پدید آمده بود، گروه‌هایی از آنان به آن شهر مهاجرت کرده بودند؛ اما هنگامی که اور با هجوم قبایل آموری و حملات عیلامی ها ویران شد، آرامیان مهاجر دوباره به موطن اصلی خود بازگشتند. پدر ابراهیم در رأس یکی از خاندان‌هایی قرار داشت که در این مهاجرت از اور رهسپار حرّان شدند <ref>اپشتاین، ۱۱؛ سوسه، ۴۴۶</ref>. با توجه به آنچه باستان‌شناسان درباره هجرت آرامیان گفته‌اند، می‌توان دریافت که خاندان ابراهیم در اوایل هزاره دوم ق‌م به این منطقه کوچ کرده‌اند <ref>سوسه، ۲۵۲</ref>. مورخان و نویسندگان متقدم نیز از حرّان به عنوان موطن پدر ابراهیم سخن رانده‌اند. <ref>طبری، تاریخ، ۱/۳۴۶؛ نووی، ۱(۱)/۱۰۱</ref> | |||
بنابر روایت عهد عتیق ابراهیم به قبایل آرامی که از [[جزیرة العرب]] به کرانه‌های [[فرات]] کوچیده بودند نسب می‌برد <ref>سوسه، ۲۵۲</ref>. برخی از محققان، نیاکان ابراهیم را از آموریانی دانسته‌اند که از جزیره عربی به عراق | |||
== تاریخ ولادت و زادگاه حضرت ابراهیم == | |||
درباره زمان تولد ابراهیم که در ۷۰ سالگی ترح رخ داد <ref>پید، ۱۱: ۲۶</ref>، هیچ سندی که تاریخ دقیق یا نسبتاً دقیقی ارائه دهد به دست نیامده است. امروزه بیش‌تر محققان، سده ۲۰ق‌م را به عنوان تاریخ ولادت ابراهیم پذیرفته‌اند و برخی از آنها رقم دقیق‌تر ۱۹۹۶ق‌م را ذکر کرده‌اند. <ref>هاکس، ۴؛ قس: سوسه، ۲۵۰، ۲۵۱</ref> | درباره زمان تولد ابراهیم که در ۷۰ سالگی ترح رخ داد <ref>پید، ۱۱: ۲۶</ref>، هیچ سندی که تاریخ دقیق یا نسبتاً دقیقی ارائه دهد به دست نیامده است. امروزه بیش‌تر محققان، سده ۲۰ق‌م را به عنوان تاریخ ولادت ابراهیم پذیرفته‌اند و برخی از آنها رقم دقیق‌تر ۱۹۹۶ق‌م را ذکر کرده‌اند. <ref>هاکس، ۴؛ قس: سوسه، ۲۵۰، ۲۵۱</ref> | ||
اختلاف درباره محل تولد ابراهیم نیز بسیار است. با آنکه از عهد عتیق برمی‌آید که ابراهیم در اورِ کلدانیان متولد شده است <ref>پید، ۱۱: ۲۸-۳۰</ref>، ولی برخی زادگاه او را الورکاء (اوروک) و بسیاری از منابع اسلامی شهر کوثی که خرابه‌های آن امروزه به نام تل ابراهیم مشهور است، دانسته‌اند <ref>طبری، تاریخ، ۱/۲۵۲؛ یاقوت، ذیل کوثی</ref>؛ و [[ابن بطوطه]] (ص ۱۰۱) از محلی به نام بُرص میان حله و بغداد (برس یا برس نمرود، در محل بابل کنونی) در عراق یاد کرده که گقته‌اند زادگاه ابراهیم بوده است. از حرّان هم به عنوان مولد ابراهیم یاد شده است. <ref>ثعلبی، ۷۲</ref> با اینهمه غالب محققان معاصر برآنند که اور، مولد و محل رشد ابراهیم بوده است. | اختلاف درباره محل تولد ابراهیم نیز بسیار است. با آنکه از عهد عتیق برمی‌آید که ابراهیم در اورِ کلدانیان متولد شده است <ref>پید، ۱۱: ۲۸-۳۰</ref>، ولی برخی زادگاه او را الورکاء (اوروک) و بسیاری از منابع اسلامی شهر کوثی که خرابه‌های آن امروزه به نام تل ابراهیم مشهور است، دانسته‌اند <ref>طبری، تاریخ، ۱/۲۵۲؛ یاقوت، ذیل کوثی</ref>؛ و [[ابن بطوطه]] (ص ۱۰۱) از محلی به نام بُرص میان حله و بغداد (برس یا برس نمرود، در محل بابل کنونی) در عراق یاد کرده که گقته‌اند زادگاه ابراهیم بوده است. از حرّان هم به عنوان مولد ابراهیم یاد شده است. <ref>ثعلبی، ۷۲</ref> با اینهمه غالب محققان معاصر برآنند که اور، مولد و محل رشد ابراهیم بوده است. | ||
=نام پدر حضرت ابراهیم | == نام پدر حضرت ابراهیم == | ||
اما درباره نام پدر ابراهیم میان عهدین و قرآن ، و به تبع آنها میان مفسران اختلاف هست. در عهد عتیق این نام، ترح ضبط شده و در قرآن آزر آمده است. <ref> انعام/سوره۶، آیه۷۴</ref> | اما درباره نام پدر ابراهیم میان عهدین و قرآن ، و به تبع آنها میان مفسران اختلاف هست. در عهد عتیق این نام، ترح ضبط شده و در قرآن آزر آمده است. <ref> انعام/سوره۶، آیه۷۴</ref> | ||
مفسران و لغت‌شناسان واژه آزر را واژه‌ای بیگانه و معرّب دانسته‌اند <ref>جوالیقی، موهوب، المعرب، ج۱، ص۱۵، به کوشش احمد محمد شاکر، تهران، ۱۹۶۶م</ref> و امروزه این نظر در میان شرق شناسان رواج یافته که محتملاً این کلمه صوت تحریف شده اِلِعاذار (العاذر، الیعزر) عبری است که بنابر عهد عتیق، نام خادم ابراهیم بوده است اما اختلاف موارد در تفاسیر نیز چنان است که برخی از آنها دلالت بر این دارد که آزر نام پدر است و برخی دیگر این احتمال را نفی می‌کنند. بسیاری از مفسران و مورخان، نام پدر ابراهیم را تارح ذکر کرده<ref> ابن هشام، عبدالملک، السیرةالنبویة، ج۱، ص۳، به کوشش مصطفی السقاء و دیگران، بیروت، داراحیاء التراث العربی</ref> و نام آزر در قرآن را که به روایتی خود پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله آنرا تأیید کرده است، <ref> بخاری، ابوعبدالله، صحیح، ج۴، ص۱۳۹، قاهره، ۱۳۱۴ق</ref> به وجوهی توجیه کرده‌اند. | مفسران و لغت‌شناسان واژه آزر را واژه‌ای بیگانه و معرّب دانسته‌اند <ref>جوالیقی، موهوب، المعرب، ج۱، ص۱۵، به کوشش احمد محمد شاکر، تهران، ۱۹۶۶م</ref> و امروزه این نظر در میان شرق شناسان رواج یافته که محتملاً این کلمه صوت تحریف شده اِلِعاذار (العاذر، الیعزر) عبری است که بنابر عهد عتیق، نام خادم ابراهیم بوده است اما اختلاف موارد در تفاسیر نیز چنان است که برخی از آنها دلالت بر این دارد که آزر نام پدر است و برخی دیگر این احتمال را نفی می‌کنند. بسیاری از مفسران و مورخان، نام پدر ابراهیم را تارح ذکر کرده<ref> ابن هشام، عبدالملک، السیرةالنبویة، ج۱، ص۳، به کوشش مصطفی السقاء و دیگران، بیروت، داراحیاء التراث العربی</ref> و نام آزر در قرآن را که به روایتی خود پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله آنرا تأیید کرده است، <ref> بخاری، ابوعبدالله، صحیح، ج۴، ص۱۳۹، قاهره، ۱۳۱۴ق</ref> به وجوهی توجیه کرده‌اند. | ||
| خط ۶۱: | خط ۵۶: | ||
بعضی نیز تارح را نام پدر و آزر را نام عموی ابراهیم دانسته‌اند و متذکر شده‌اند که عرب، عنوان اب را بر عمو نیز اطلاق می‌کرده است، چنانکه در قرآن اسماعیل پدر یعقوب نامیده شده است. ظاهراً این سخن اخیر بیش‌تر بدان جهت ابراز شده است که براساس حدیثی از پیامبر، همه نیاکان پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله موحد بوده‌اند '''نَقَلَنی اللّه‌ُ مِن اَصلاب‌ِ الطّاهرین‌ِ الی اَرحام‌ِ الطّاهرات‌ِ'''. هم از این‌روست که طوسی پس از ذکر این معنی که نسب شناسان نام پدر ابراهیم را تارح گفته‌اند، افزوده است که آزر جد مادری ابراهیم بوده است. | بعضی نیز تارح را نام پدر و آزر را نام عموی ابراهیم دانسته‌اند و متذکر شده‌اند که عرب، عنوان اب را بر عمو نیز اطلاق می‌کرده است، چنانکه در قرآن اسماعیل پدر یعقوب نامیده شده است. ظاهراً این سخن اخیر بیش‌تر بدان جهت ابراز شده است که براساس حدیثی از پیامبر، همه نیاکان پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله موحد بوده‌اند '''نَقَلَنی اللّه‌ُ مِن اَصلاب‌ِ الطّاهرین‌ِ الی اَرحام‌ِ الطّاهرات‌ِ'''. هم از این‌روست که طوسی پس از ذکر این معنی که نسب شناسان نام پدر ابراهیم را تارح گفته‌اند، افزوده است که آزر جد مادری ابراهیم بوده است. | ||
=کودکی حضرت ابراهیم | == کودکی حضرت ابراهیم == | ||
مادر حضرت ابراهیم را از ترس نمرودیان که هر نوزادی را به قتل می‌رساندند داخل غاری که در نزدیکی خانه‌اش بود می‌گذارد. نوزاد در یک روز به اندازه کسی که در یک ماه بزرگ می‌شود رشد می‌کند و بعد از سپری شدن ۱۵ ماه مادرش او را شبانه از غار بیرون می‌آورد. <ref> محمد بن جریر، طبری، تاریخ امم والملوک، ج۱، ص۱۶۴، بیروت، مؤسسه اعلمی للمطبوعات۱۴۰۳ق</ref> | مادر حضرت ابراهیم را از ترس نمرودیان که هر نوزادی را به قتل می‌رساندند داخل غاری که در نزدیکی خانه‌اش بود می‌گذارد. نوزاد در یک روز به اندازه کسی که در یک ماه بزرگ می‌شود رشد می‌کند و بعد از سپری شدن ۱۵ ماه مادرش او را شبانه از غار بیرون می‌آورد. <ref> محمد بن جریر، طبری، تاریخ امم والملوک، ج۱، ص۱۶۴، بیروت، مؤسسه اعلمی للمطبوعات۱۴۰۳ق</ref> | ||
=ازدواج و فرزندان حضرت ابراهیم | == ازدواج و فرزندان حضرت ابراهیم == | ||
همسر نخستینِ ابراهیم ساره است و ابراهیم(ع) بنا به نقل تورات در اور کلدانیان با او ازدواج نمود. <ref>پیدایش، ۱۱: ۲۹، متن عبری؛ قس: ترجمه فارسی که تارح آمده</ref> از [[تورات]] برمی‌آید که او خواهر ناتنی ابراهیم بوده است؛ <ref> پیدایش، ۲۰: ۱۲، متن عبری؛ قس: ترجمه فارسی که تارح آمده</ref> اما مطابق با روایات [[شیعه]] ساره دختر خاله ابراهیم و خواهر [[لوط(ع)]] بوده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۷، ص۲۲۹؛ عیاشی، تفسیر عیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۲۵۴</ref> برطبق یکی از این روایات ابراهیم(ع) در کوثا با او ازدواج نمود و او صاحب مال فراوانی بود که پس از ازدواج حضرت ابراهیم با او به تملک ابراهیم(ع) درآمد و حضرت ابراهیم آنها را زیادتر نمود؛ به نحوی که در منطقه زندگی او کسی به‌اندازه او مال و حشم نداشت. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۷، ص۲۲۹</ref> | همسر نخستینِ ابراهیم ساره است و ابراهیم(ع) بنا به نقل تورات در اور کلدانیان با او ازدواج نمود. <ref>پیدایش، ۱۱: ۲۹، متن عبری؛ قس: ترجمه فارسی که تارح آمده</ref> از [[تورات]] برمی‌آید که او خواهر ناتنی ابراهیم بوده است؛ <ref> پیدایش، ۲۰: ۱۲، متن عبری؛ قس: ترجمه فارسی که تارح آمده</ref> اما مطابق با روایات [[شیعه]] ساره دختر خاله ابراهیم و خواهر [[لوط(ع)]] بوده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۷، ص۲۲۹؛ عیاشی، تفسیر عیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۲۵۴</ref> برطبق یکی از این روایات ابراهیم(ع) در کوثا با او ازدواج نمود و او صاحب مال فراوانی بود که پس از ازدواج حضرت ابراهیم با او به تملک ابراهیم(ع) درآمد و حضرت ابراهیم آنها را زیادتر نمود؛ به نحوی که در منطقه زندگی او کسی به‌اندازه او مال و حشم نداشت. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۷، ص۲۲۹</ref> | ||
| خط ۷۳: | خط ۶۶: | ||
گفته‌اند ابراهیم(ع) پس از در گذشت ساره با دو زن دیگر ازدواج کرد که از یکی صاحب ۴ پسر و از دیگری صاحب ۷ پسر شد و مجموع فرزندان او به ۱۳ پسر رسید. <ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۴۱</ref> | گفته‌اند ابراهیم(ع) پس از در گذشت ساره با دو زن دیگر ازدواج کرد که از یکی صاحب ۴ پسر و از دیگری صاحب ۷ پسر شد و مجموع فرزندان او به ۱۳ پسر رسید. <ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۴۱</ref> | ||
=حضرت ابراهیم | == حضرت ابراهیم و دعوت به یکتاپرستی == | ||
به روایت [[قرآن|قرآن مجید]] ابراهیم با ابطال پرستش اجرام آسمانی که در آن هنگام رایج بود مردم را به پرستش خدای یگانه دعوت کرد. <ref> انعام/سوره۶، آیه۷۶-۷۹</ref> | به روایت [[قرآن|قرآن مجید]] ابراهیم با ابطال پرستش اجرام آسمانی که در آن هنگام رایج بود مردم را به پرستش خدای یگانه دعوت کرد. <ref> انعام/سوره۶، آیه۷۶-۷۹</ref> | ||
این روایت قرآنی بی‌آنکه در عهد عتیق از آن نشانی باشد، در میان [[یهود]] معروف بوده و یوسفوس بدان اشاره کرده، و در کتب یهودی دوره‌های بعد نیز دیده می‌شود. بعضی از روایت‌ها حاکی از آن است که این واقعه به هنگام مناقشه ابراهیم با قوم خود روی داد و در واقع اظهار اعتقاد ابراهیم به اجرام آسمانی و سپس رویگردانی وی از آنها برای متوجه ساختن قوم به بی‌اعتبار بودن این آیین و متوجه ساختن آنها به وحدانیت خداوند بوده است. <ref>طوسی، محمد، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۱۸۶، بیروت، داراحیاء التراث العربی</ref> | این روایت قرآنی بی‌آنکه در عهد عتیق از آن نشانی باشد، در میان [[یهود]] معروف بوده و یوسفوس بدان اشاره کرده، و در کتب یهودی دوره‌های بعد نیز دیده می‌شود. بعضی از روایت‌ها حاکی از آن است که این واقعه به هنگام مناقشه ابراهیم با قوم خود روی داد و در واقع اظهار اعتقاد ابراهیم به اجرام آسمانی و سپس رویگردانی وی از آنها برای متوجه ساختن قوم به بی‌اعتبار بودن این آیین و متوجه ساختن آنها به وحدانیت خداوند بوده است. <ref>طوسی، محمد، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۱۸۶، بیروت، داراحیاء التراث العربی</ref> | ||
| خط ۸۰: | خط ۷۲: | ||
چنانکه به گفته مسعودی، [[ساره]] همسر ابراهیم و لوط برادرزاده‌اش پسر هاران، نخستین کسانی بودند که به وی گرویدند، <ref>مسعودی، مروج الذهب، ج۱، ص۵۷، به کوشش یوسف اسعد داغر، بیروت، ۱۳۸۵ق</ref> و به گقته فان سترس ابراهیم خود گویا نخستین کسی بود که از این طریق به یکتاپرستی گرایش یافت. | چنانکه به گفته مسعودی، [[ساره]] همسر ابراهیم و لوط برادرزاده‌اش پسر هاران، نخستین کسانی بودند که به وی گرویدند، <ref>مسعودی، مروج الذهب، ج۱، ص۵۷، به کوشش یوسف اسعد داغر، بیروت، ۱۳۸۵ق</ref> و به گقته فان سترس ابراهیم خود گویا نخستین کسی بود که از این طریق به یکتاپرستی گرایش یافت. | ||
=نبوت، امامت حضرت ابراهیم | == نبوت، امامت حضرت ابراهیم == | ||
در آیاتی چند از قرآن، از [[نبوت]] حضرت ابراهیم و دعوت او به [[توحید]] سخن آمده است. <ref>سوره مریم، آیه۴۱تا۴۸ - سوره انبیاء، آیه ۵۱تا۵۷ - سوره شعراء، آیه ۶۹تا۸۲ - سوره صافات، آیه ۸۳تا۱۰۰ - سوره زخرف، آیه ۲۶و۲۷ - سوره ممتحنه، آیه۴ - سوره عنکبوت، آیه ۱۶تا۲۵</ref> همچنین در آیه ۳۵ سوره احقاف از پیامبران اولوالعزم نام آمده است که طبق روایات، ابراهیم از جملهٔ آنان و دومین پیامبر اولوالعزم پس از حضرت نوح(ع) است. <ref>طباطبائی، المیزان، ج۱۸، ص۲۱۸</ref> مطابق با آیه ۱۲۴ سوره بقره، خداوند حضرت ابراهیم(ع) را پس از چند امتحان به مقام [[امامت]] نصب کرد. به نظر [[علامه طباطبایی]] مقام امامت در این آیه به معنای هدایت باطنی است؛ مقامی که رسیدن به آن، لازمه برخورداری از کمال وجودی و مقام معنوی ویژه‌ای است که پس از مجاهدت‌های بسیار به دست می‌آید. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱، ص۲۷۲</ref> | در آیاتی چند از قرآن، از [[نبوت]] حضرت ابراهیم و دعوت او به [[توحید]] سخن آمده است. <ref>سوره مریم، آیه۴۱تا۴۸ - سوره انبیاء، آیه ۵۱تا۵۷ - سوره شعراء، آیه ۶۹تا۸۲ - سوره صافات، آیه ۸۳تا۱۰۰ - سوره زخرف، آیه ۲۶و۲۷ - سوره ممتحنه، آیه۴ - سوره عنکبوت، آیه ۱۶تا۲۵</ref> همچنین در آیه ۳۵ سوره احقاف از پیامبران اولوالعزم نام آمده است که طبق روایات، ابراهیم از جملهٔ آنان و دومین پیامبر اولوالعزم پس از حضرت نوح(ع) است. <ref>طباطبائی، المیزان، ج۱۸، ص۲۱۸</ref> مطابق با آیه ۱۲۴ سوره بقره، خداوند حضرت ابراهیم(ع) را پس از چند امتحان به مقام [[امامت]] نصب کرد. به نظر [[علامه طباطبایی]] مقام امامت در این آیه به معنای هدایت باطنی است؛ مقامی که رسیدن به آن، لازمه برخورداری از کمال وجودی و مقام معنوی ویژه‌ای است که پس از مجاهدت‌های بسیار به دست می‌آید. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱، ص۲۷۲</ref> | ||
بر اساس آیات قرآن، خداوند ابراهیم را به عنوان <big>خلیل</big> (دوست) برگزیده است. <ref>سوره نساء، آیه۱۲۵</ref> از این‌رو به <big>خلیل الله</big> ملقب شده است. برپایه روایاتی که در [[علل الشرایع]] نقل شده، کثرت [[سجده]]، ردنکردن خواسته دیگران و درخواست نکردن از غیرخدا، اطعام دادن و عبادت شب از دلایل انتخاب او به عنوان خلیل از سوی خدا بوده است. <ref>صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۴و۳۵</ref> | بر اساس آیات قرآن، خداوند ابراهیم را به عنوان <big>خلیل</big> (دوست) برگزیده است. <ref>سوره نساء، آیه۱۲۵</ref> از این‌رو به <big>خلیل الله</big> ملقب شده است. برپایه روایاتی که در [[علل الشرایع]] نقل شده، کثرت [[سجده]]، ردنکردن خواسته دیگران و درخواست نکردن از غیرخدا، اطعام دادن و عبادت شب از دلایل انتخاب او به عنوان خلیل از سوی خدا بوده است. <ref>صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۴و۳۵</ref> | ||
=داستان حضرت ابراهیم | == داستان حضرت ابراهیم از نظر قرآن == | ||
نام حضرت ابراهیم (ع) و داستان‌های مرتبط با آن حضرت در آیات زیر از قرآن آمده است: | نام حضرت ابراهیم (ع) و داستان‌های مرتبط با آن حضرت در آیات زیر از قرآن آمده است: | ||
| خط ۱۳۰: | خط ۱۲۰: | ||
آخرین خاطره‌ای که قرآن کریم از داستان ابراهیم (ع) نقل نموده، دعاهایی است که ابراهیم (ع) در بعضی از سفرها در مکه کرده <ref>سوره ابراهیم، آیه 35-41</ref> و آخرین دعایش این است: پروردگارا پدر و مادر من و کسانی را که ایمان آورده‌اند در روز حساب بیامرز. | آخرین خاطره‌ای که قرآن کریم از داستان ابراهیم (ع) نقل نموده، دعاهایی است که ابراهیم (ع) در بعضی از سفرها در مکه کرده <ref>سوره ابراهیم، آیه 35-41</ref> و آخرین دعایش این است: پروردگارا پدر و مادر من و کسانی را که ایمان آورده‌اند در روز حساب بیامرز. | ||
=منزلت حضرت ابراهیم | == منزلت حضرت ابراهیم در نزد خداوند == | ||
خدای تعالی در کلام مجیدش ابراهیم(ع) را به نیکوترین وجهی ثنا گفته و رنج و محنتی را که در راه پروردگارش تحمل نموده بود، به بهترین بیانی ستوده و در شصت و چند جا از کتاب عزیزش اسم او را برده و موهبت‌ها و نعمت هایی را که به او ارزانی داشته در موارد بسیاری ذکر کرده است، اینک چند مورد از آن مواهب را در این جا ذکر می‌کنیم: | خدای تعالی در کلام مجیدش ابراهیم(ع) را به نیکوترین وجهی ثنا گفته و رنج و محنتی را که در راه پروردگارش تحمل نموده بود، به بهترین بیانی ستوده و در شصت و چند جا از کتاب عزیزش اسم او را برده و موهبت‌ها و نعمت هایی را که به او ارزانی داشته در موارد بسیاری ذکر کرده است، اینک چند مورد از آن مواهب را در این جا ذکر می‌کنیم: | ||