پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن [[دفتر تبليغات اسلامى]] [[حوزه علميه قم]] در سال 1366 شمسی با نام مرکز فرهنگ و معارف قرآن و با هدف گسترش فرهنگ و معارف قرآن و دفاع از حقانيت آموزههاى آن شكل گرفت و با نگاهى كاملاً نو به عرصههاى [[تفسير]]، [[ترجمه]] و موضوعات قرآنى، به جهت‌دهى فعاليتهاى قرآنى در حوزه علميه قم، کمک شايانی کرده است. اين پژوهشکده وظايفى همچون تأمين منابع و اسناد قرآنى، طبقه بندى و سازماندهى معارف قرآنى، تدوين [[فرهنگنامه]]ها و [[دائرة‌المعارف]]هاى متنوع قرآنى، پديدآوردن تفاسير گوناگون، پاسخگويى به پرسش‌هاو شبهات و شناسايى کمبودها و نيازها در عرصه فرهنگ قرآنى را بر عهده گرفته است و هماکنون به عنوان یکی از بزرگ ترين مراکز قرآن پژوهی کشور شناخته می‌شود. | پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن [[دفتر تبليغات اسلامى]] [[حوزه علميه قم]] در سال 1366 شمسی با نام مرکز فرهنگ و معارف قرآن و با هدف گسترش فرهنگ و معارف قرآن و دفاع از حقانيت آموزههاى آن شكل گرفت و با نگاهى كاملاً نو به عرصههاى [[تفسير]]، [[ترجمه]] و موضوعات قرآنى، به جهت‌دهى فعاليتهاى قرآنى در حوزه علميه قم، کمک شايانی کرده است. اين پژوهشکده وظايفى همچون تأمين منابع و اسناد قرآنى، طبقه بندى و سازماندهى معارف قرآنى، تدوين [[فرهنگنامه]]ها و [[دائرة‌المعارف]]هاى متنوع قرآنى، پديدآوردن تفاسير گوناگون، پاسخگويى به پرسش‌هاو شبهات و شناسايى کمبودها و نيازها در عرصه فرهنگ قرآنى را بر عهده گرفته است و هماکنون به عنوان یکی از بزرگ ترين مراکز قرآن پژوهی کشور شناخته می‌شود. | ||
پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن که از زيرمجموعه‌های پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبليغات اسلامی است و در سال 1395 از مرکز به پژوهشکده ارتقا یافته است، با توجه به شرح وظايف خود، دارای اهداف وگروه‌های پژوهشی مختلف می‌باشد. | پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن که از زيرمجموعه‌های پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبليغات اسلامی است و در سال 1395 از مرکز به پژوهشکده ارتقا یافته است، با توجه به شرح وظايف خود، دارای اهداف وگروه‌های پژوهشی مختلف می‌باشد. | ||
==اهداف تأسیس== | ==اهداف تأسیس== | ||
#تبیین معارف ناب اسلامی و پالایش فرهنگ دینی از پیرایه‌های جمود و التقاط؛ <ref>التقاط از ریشه «ل ق ط» بر وزن افتعال و به معنای برچیدن، از زمین برگرفتن، بخشی از گفتار یا سخن کسی را گرفتن و مانند آن است.</ref> <ref>التقاط در فلسفه ، مکتبی است که به جای تعقل و نقد افکار فلسفی، فرضیه‌ها، نظریات و افکار غیر متجانس را گرد می‌آورد تا از مجموع آن‌ها مکتبی فلسفی بسازد، ازاین‌رو حاوی تحریف نیز هست -التقاطیون گروهی از فلاسفه بودند که درصدد جمع میان گفته‌های پیشینیان و وفق دادن آرای آن‌ها با یکدیگر بوده یا از هر طایفه از قدما قولی را گرفته و در واقع در حکمت التقاط کرده و فلسفه مختلطی فراهم آورده‌اند.</ref> | #تبیین معارف ناب اسلامی و پالایش فرهنگ دینی از پیرایه‌های جمود و التقاط؛ <ref>التقاط از ریشه «ل ق ط» بر وزن افتعال و به معنای برچیدن، از زمین برگرفتن، بخشی از گفتار یا سخن کسی را گرفتن و مانند آن است.</ref> <ref>التقاط در فلسفه ، مکتبی است که به جای تعقل و نقد افکار فلسفی، فرضیه‌ها، نظریات و افکار غیر متجانس را گرد می‌آورد تا از مجموع آن‌ها مکتبی فلسفی بسازد، ازاین‌رو حاوی تحریف نیز هست -التقاطیون گروهی از فلاسفه بودند که درصدد جمع میان گفته‌های پیشینیان و وفق دادن آرای آن‌ها با یکدیگر بوده یا از هر طایفه از قدما قولی را گرفته و در واقع در حکمت التقاط کرده و فلسفه مختلطی فراهم آورده‌اند.</ref> | ||
#تبیین نظام‌مند اسلام و ارائه الگوهای كارآمد فردی و اجتماعی متناسب با نیازهای جهان معاصر از طریق توسعه، تعمیق و توانمندسازی علوم اسلامی؛ | #تبیین نظام‌مند اسلام و ارائه الگوهای كارآمد فردی و اجتماعی متناسب با نیازهای جهان معاصر از طریق توسعه، تعمیق و توانمندسازی علوم اسلامی؛ | ||
#تأمین پشتوانه‌های علمی و نظری برای نظام بخشی وكارآمدسازی حكومت دینی و انقلاب اسلامی. | #تأمین پشتوانه‌های علمی و نظری برای نظام بخشی وكارآمدسازی حكومت دینی و انقلاب اسلامی. | ||
==آثار وفعالیت‌ها== | |||
♦ <big>بانک مقالات قرآنی؛</big> | |||
این بخش دربرگیرنده بیش از 9000 مقاله علمی، در دو بخش معارف و علوم قرآنی است. | |||
♦ <big>نسخه‌های دیجیتالی؛</big> | |||
در این قسمت، نسخه‌های دیجیتالی کتب و تولیدات قرآنی قابل دسترسی است. | |||
♦ <big>ترجمه‌های قرآن؛</big> | |||
شامل هفت ترجمه به زبان فارسی بوده که ترجمه بر اساس تفسیر راهنما و ترجمه بر اساس تفسیر المیزان از آثار مرکز است. | |||
♦ <big>تفسیر راهنما؛</big> | |||
این تفسیر روشی نوین در ارائه مفاهیم و موضوعات قرآنی است، که با همت آیت الله هاشمی رفسنجانی و محققین مرکز فرهنگ و معارف قرآن، منتشر شده است. | |||
♦ <big>فرهنگ موضوعی تفاسیر؛</big> | |||
این مجموعه دربرگیرنده فهرست موضوعی بیش از بیست عنوان از تفاسیر معروف شیعی و سنی است که به شکل الفبایی و بیان صفحه تفسیر و آیه و سوره مربوطه تدوین و تنظیم شده است. | |||
♦ <big>دایرةالمعارف قرآن کریم؛</big> | |||
تاکنون هفت جلد نخست این اثر در اختيار كاربران قرار گرفته است که حاوي مدخل "آب تا بقعه مبارکه" و دربردارنده بيش از 500 مدخل اصلي و ارجاعي است. کلیه مقالات دائرة‌المعارف به صورت تمام متن در این پایگاه ارائه می‌شود. | |||
♦ <big>فرهنگ قرآن؛</big> | |||
«فرهنگ قرآن» معجم معنايي معارف و مفاهيم قرآن كريم به شيوه‌‌اي نو و بي‌نظير و به صورت الفبايي – موضوعي است. تاکنون بیست و یک جلد نخست این اثر در پایگاه معارف قرآن در اختيار كاربران قرار گرفته است که حاوي مداخل "آب تا حق الیقین" و دربردارنده بيش از صدها مدخل اصلي و هزاران مدخل فرعي است. | |||
♦ <big>جرعه ای از زلال وحی؛</big> | |||
اين تفسير اثر حضرت آيت الله ميرزا ابوالقاسم محمدي گلپايگاني است. مجموعه 6 جلدي جرعه اي از زلال قرآن، تفسير بيست و يك سوره از قرآن (از سوره اسراء تا سوره صافات) بوده که سه جلد از آن در پایگاه معارف قرآن در اختیار قرآن پژوهان قرار گرفته است. | |||
♦ <big>پرسمان های قرآنی؛</big> | |||
یکی از فعالیت های مرکز فرهنگ و معارف قرآن پاسخ گویی به پرسش ها و شبهات قرآنی است. | |||
♦ <big>اطلاع رسانی از پژوهش های قرآنی؛</big> | |||
این بخش به معرفی تازه ترین کتب، پایان نامه ها و مقالات قرآنی به همراه چکیده ای از مقاله یا متن می پردازد. در این قسمت همچنین قرآن پژوهان زنده و فعال کشور و پایگاه ها و نرم افزارهای قرآنی معرفی می گردد. | |||
==تولیدات | ♦ <big>دسترسی به کتابخانه تخصصی؛</big> | ||
این قسمت، کاربران را با کتابخانه های دفتر تبلیغات و به ویژه کتابخانه تخصصی قرآن پیوند می زند. | |||
♦ <big>پاسخ به پرسش های قرآنی؛</big> | |||
کاربران می توانند در این قسمت پرسش های خود را ارسال نموده و جواب خود را دریافت کنند. یکی از مجموعه های "گروه پاسخ به پرسش های قرآنی"، کانون گفتمان قرآنی است. | |||
♦ <big>اخبار قرآن پژوهی؛</big> | |||
در این بخش جدیدترین اخبار قرآن پژوهی از قبیل: اخبار سمینارها و همایش های قرآنی، خبر انتشار جدیدترین کتاب های قرآنی، اخبار مربوط به دیدگاه های نوین قرآن پژوهان و اخبار مرکز فرهنگ و معارف قرآن در اختیار قرآن پژوهان قرار می‌گیرد. | |||
==تولیدات== | |||
===دانشنامه اهل بیت=== | ===دانشنامه اهل بیت=== | ||
این دانشنامه مجموع اطلاعات روشمند و علمی با محوریت [[چهارده معصوم (علیهم السلام)]] را در برمی‌گیرد، ازاین‌رو شخصیت‌ها، خاندان‌ها، شهرها و مکان‌ها، [[مفاهیم کلامی]]، قرآنی، سیاسی، اجتماعی، فقهی، اخلاقی و ... مرتبط با اهل‌بیت (علیهم السلام) در این مجموعه موردتوجه قرارگرفته است. | این دانشنامه مجموع اطلاعات روشمند و علمی با محوریت [[چهارده معصوم (علیهم السلام)]] را در برمی‌گیرد، ازاین‌رو شخصیت‌ها، خاندان‌ها، شهرها و مکان‌ها، [[مفاهیم کلامی]]، قرآنی، سیاسی، اجتماعی، فقهی، اخلاقی و ... مرتبط با اهل‌بیت (علیهم السلام) در این مجموعه موردتوجه قرارگرفته است. | ||
| خط ۶۱: | خط ۹۵: | ||
این کتابخانه دیجیتالی در کلیه رشته‌های [[علوم اسلامی]] کاربرد دارد و اکثر مخاطبان آن دانشجویان و طلاب می‌باشند. | این کتابخانه دیجیتالی در کلیه رشته‌های [[علوم اسلامی]] کاربرد دارد و اکثر مخاطبان آن دانشجویان و طلاب می‌باشند. | ||
یکی از جامع ترین کتابخانه های دیجیتالی در زمینه پایان نامه‌های [[حوزه‌های علمیه]] که دسترسی به 20 هزار کتابشناختی پایان نامه حوزه‌های علمیه را میسر ساخته است. | یکی از جامع ترین کتابخانه های دیجیتالی در زمینه پایان نامه‌های [[حوزه‌های علمیه]] که دسترسی به 20 هزار کتابشناختی پایان نامه حوزه‌های علمیه را میسر ساخته است. | ||
==پی نوشت مقاله== | ==پی نوشت مقاله== | ||
<references /> | <references /> | ||
نسخهٔ ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۴:۴۷
| نام مؤسسه | پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن |
|---|---|
| نام مؤسس | وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم |
| مدیر مسئول | نجف لک زایی |
| تاریخ تأسیس | 1384 ه.ش. |
| کشور | ایران |
| استان | قم |
| شهر | قم |
| آدرس | خیابان معلم نبش چهار راه شهدا |
| وبسایت | http://isca.ac.ir |
پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم در سال 1366 شمسی با نام مرکز فرهنگ و معارف قرآن و با هدف گسترش فرهنگ و معارف قرآن و دفاع از حقانيت آموزههاى آن شكل گرفت و با نگاهى كاملاً نو به عرصههاى تفسير، ترجمه و موضوعات قرآنى، به جهت‌دهى فعاليتهاى قرآنى در حوزه علميه قم، کمک شايانی کرده است. اين پژوهشکده وظايفى همچون تأمين منابع و اسناد قرآنى، طبقه بندى و سازماندهى معارف قرآنى، تدوين فرهنگنامهها و دائرةالمعارفهاى متنوع قرآنى، پديدآوردن تفاسير گوناگون، پاسخگويى به پرسش‌هاو شبهات و شناسايى کمبودها و نيازها در عرصه فرهنگ قرآنى را بر عهده گرفته است و هماکنون به عنوان یکی از بزرگ ترين مراکز قرآن پژوهی کشور شناخته می‌شود. پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن که از زيرمجموعه‌های پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبليغات اسلامی است و در سال 1395 از مرکز به پژوهشکده ارتقا یافته است، با توجه به شرح وظايف خود، دارای اهداف وگروه‌های پژوهشی مختلف می‌باشد.
اهداف تأسیس
- تبیین معارف ناب اسلامی و پالایش فرهنگ دینی از پیرایه‌های جمود و التقاط؛ [۱] [۲]
- تبیین نظام‌مند اسلام و ارائه الگوهای كارآمد فردی و اجتماعی متناسب با نیازهای جهان معاصر از طریق توسعه، تعمیق و توانمندسازی علوم اسلامی؛
- تأمین پشتوانه‌های علمی و نظری برای نظام بخشی وكارآمدسازی حكومت دینی و انقلاب اسلامی.
آثار وفعالیت‌ها
♦ بانک مقالات قرآنی؛ این بخش دربرگیرنده بیش از 9000 مقاله علمی، در دو بخش معارف و علوم قرآنی است.
♦ نسخه‌های دیجیتالی؛ در این قسمت، نسخه‌های دیجیتالی کتب و تولیدات قرآنی قابل دسترسی است.
♦ ترجمه‌های قرآن؛ شامل هفت ترجمه به زبان فارسی بوده که ترجمه بر اساس تفسیر راهنما و ترجمه بر اساس تفسیر المیزان از آثار مرکز است.
♦ تفسیر راهنما؛ این تفسیر روشی نوین در ارائه مفاهیم و موضوعات قرآنی است، که با همت آیت الله هاشمی رفسنجانی و محققین مرکز فرهنگ و معارف قرآن، منتشر شده است.
♦ فرهنگ موضوعی تفاسیر؛ این مجموعه دربرگیرنده فهرست موضوعی بیش از بیست عنوان از تفاسیر معروف شیعی و سنی است که به شکل الفبایی و بیان صفحه تفسیر و آیه و سوره مربوطه تدوین و تنظیم شده است.
♦ دایرةالمعارف قرآن کریم؛ تاکنون هفت جلد نخست این اثر در اختيار كاربران قرار گرفته است که حاوي مدخل "آب تا بقعه مبارکه" و دربردارنده بيش از 500 مدخل اصلي و ارجاعي است. کلیه مقالات دائرة‌المعارف به صورت تمام متن در این پایگاه ارائه می‌شود.
♦ فرهنگ قرآن؛ «فرهنگ قرآن» معجم معنايي معارف و مفاهيم قرآن كريم به شيوه‌‌اي نو و بي‌نظير و به صورت الفبايي – موضوعي است. تاکنون بیست و یک جلد نخست این اثر در پایگاه معارف قرآن در اختيار كاربران قرار گرفته است که حاوي مداخل "آب تا حق الیقین" و دربردارنده بيش از صدها مدخل اصلي و هزاران مدخل فرعي است.
♦ جرعه ای از زلال وحی؛ اين تفسير اثر حضرت آيت الله ميرزا ابوالقاسم محمدي گلپايگاني است. مجموعه 6 جلدي جرعه اي از زلال قرآن، تفسير بيست و يك سوره از قرآن (از سوره اسراء تا سوره صافات) بوده که سه جلد از آن در پایگاه معارف قرآن در اختیار قرآن پژوهان قرار گرفته است.
♦ پرسمان های قرآنی؛ یکی از فعالیت های مرکز فرهنگ و معارف قرآن پاسخ گویی به پرسش ها و شبهات قرآنی است.
♦ اطلاع رسانی از پژوهش های قرآنی؛ این بخش به معرفی تازه ترین کتب، پایان نامه ها و مقالات قرآنی به همراه چکیده ای از مقاله یا متن می پردازد. در این قسمت همچنین قرآن پژوهان زنده و فعال کشور و پایگاه ها و نرم افزارهای قرآنی معرفی می گردد.
♦ دسترسی به کتابخانه تخصصی؛ این قسمت، کاربران را با کتابخانه های دفتر تبلیغات و به ویژه کتابخانه تخصصی قرآن پیوند می زند.
♦ پاسخ به پرسش های قرآنی؛ کاربران می توانند در این قسمت پرسش های خود را ارسال نموده و جواب خود را دریافت کنند. یکی از مجموعه های "گروه پاسخ به پرسش های قرآنی"، کانون گفتمان قرآنی است.
♦ اخبار قرآن پژوهی؛ در این بخش جدیدترین اخبار قرآن پژوهی از قبیل: اخبار سمینارها و همایش های قرآنی، خبر انتشار جدیدترین کتاب های قرآنی، اخبار مربوط به دیدگاه های نوین قرآن پژوهان و اخبار مرکز فرهنگ و معارف قرآن در اختیار قرآن پژوهان قرار می‌گیرد.
تولیدات
دانشنامه اهل بیت
این دانشنامه مجموع اطلاعات روشمند و علمی با محوریت چهارده معصوم (علیهم السلام) را در برمی‌گیرد، ازاین‌رو شخصیت‌ها، خاندان‌ها، شهرها و مکان‌ها، مفاهیم کلامی، قرآنی، سیاسی، اجتماعی، فقهی، اخلاقی و ... مرتبط با اهل‌بیت (علیهم السلام) در این مجموعه موردتوجه قرارگرفته است.
نشر دیجیتال پژوهان
کتابخوان همراه پژوهان، سامانه پژوهشی تولید و توزیع كتاب الكترونیك است که با رعایت قانون كپی رایت پیاده سازی شده و در پی آن است كه ضمن فراهم آوردن دسترسی سریع و آسان به كتابها و مجلات، دایره مخاطبان محتوای وزین تولیدی را نیز گسترش دهد.
ویکی علوم اسلامی
پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی به منظور استفاده از ابزار های نوین اطلاع رسانی در اشاعه و ترویج طبقه‌بندی اطلاعات بر اساس اصطلاح‌نامه (Thesaurus) علوم اسلامی، در تاریخ ۲۲ آذر ۱۳۸۹ " ویکی (Wiki) علوم اسلامی " را به عنوان یک پایگاه سازماندهی دانش اسلامی، در سایت Islamicdoc.org راه‌اندازی کرد.
این پایگاه، در آغاز رشته تخصصی اصول فقه که اکثر مخاطبان آن را طلاب و اساتید حوزه های علمیه تشکیل می دهند، با قریب به ۶،۰۰۰ اصطلاح در دستور کار خویش قرار داد و پس از موفقیت و استقبال فراوان مخاطبان آن، رشته های تخصصی دیگری هم چون: فقه با قریب به ۵۰،۰۰۰ اصطلاح و علوم قرآنی با قریب به ۱۰،۰۰۰ اصطلاح در اختیار کاربران قرار داده است.
کتابخانه دیجیتال پژوهشگاه
این کتابخانه دیجیتالی در کلیه رشته‌های علوم اسلامی کاربرد دارد و اکثر مخاطبان آن دانشجویان و طلاب می‌باشند. یکی از جامع ترین کتابخانه های دیجیتالی در زمینه پایان نامه‌های حوزه‌های علمیه که دسترسی به 20 هزار کتابشناختی پایان نامه حوزه‌های علمیه را میسر ساخته است.
پی نوشت مقاله
- ↑ التقاط از ریشه «ل ق ط» بر وزن افتعال و به معنای برچیدن، از زمین برگرفتن، بخشی از گفتار یا سخن کسی را گرفتن و مانند آن است.
- ↑ التقاط در فلسفه ، مکتبی است که به جای تعقل و نقد افکار فلسفی، فرضیه‌ها، نظریات و افکار غیر متجانس را گرد می‌آورد تا از مجموع آن‌ها مکتبی فلسفی بسازد، ازاین‌رو حاوی تحریف نیز هست -التقاطیون گروهی از فلاسفه بودند که درصدد جمع میان گفته‌های پیشینیان و وفق دادن آرای آن‌ها با یکدیگر بوده یا از هر طایفه از قدما قولی را گرفته و در واقع در حکمت التقاط کرده و فلسفه مختلطی فراهم آورده‌اند.