میکائیل: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'می شود' به 'می‌شود') |
جز (جایگزینی متن - '[[علی بن موسی (رضا) (ع)' به '[[علی بن موسی (رضا)') |
||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''میکائیل''' جزء چهار فرشته مقرب درگاه الهی است که به امر [[خداوند]] مامور روزی همه خلایق می‌باشد. | '''میکائیل''' جزء چهار فرشته مقرب درگاه الهی است که به امر [[خداوند]] مامور روزی همه خلایق می‌باشد. | ||
در احادیث نقل شده است که میکائیل از [[فرشتگان]] رحمت و از حاملان [[عرش‌الهی]] است. او همراه با [[ | در احادیث نقل شده است که میکائیل از [[فرشتگان]] رحمت و از حاملان [[عرش|عرش‌الهی]] است. او همراه با [[جبرائیل]] از نخستین فرشتگانی بودند که بر [[حضرت آدم]] سجده کردند.<ref>خرمشاهی بهاء الدین، «میکال» در دانشنامه قرآنی، ۱۳۷۷ش، ص۲۱۹۵.</ref> | ||
همچنین نقل شده است که شرح صدر [[ | همچنین نقل شده است که شرح صدر [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)]] به‌وسیله این دو فرشته انجام می‌گرفت.<ref>خرمشاهی بهاء الدین، «میکال» در دانشنامه قرآنی، ۱۳۷۷ش، ص۲۱۹۵. | ||
</ref> | </ref> | ||
== فرشتگان تدبیر == | == فرشتگان تدبیر == | ||
[[ | [[علی بن موسی (رضا)]] در تعبیری از جبرائیل، میکائیل، [[اسرافیل]] و [[عزرائیل]]، با عنوان چهار فرشته تدبیر کننده (المُدَبِّرَاتِ الْأَرْبَعَة) یاد کرده است.<ref>عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج2، ص: 3</ref> | ||
=== سرور فرشتگان === | === سرور فرشتگان === | ||
در برخی از منابع فلسفی و عرفانی از این چهار ملک به عنوان سرور دیگر فرشتگان <ref>میبدی، كشف الأسرار و عدة الأبرار، ج1، ص290؛</ref> <ref>صدرالمتالهین، مفاتيح الغيب، ص346</ref> و یا چهار ملک مقرب یاد شده است. <ref>نسفی، بیان التنزیل، ص 184</ref> <ref>امیر سید علی همدانی، اسرار النقطة يا توحيد عارفان، ص191.</ref> | در برخی از منابع فلسفی و عرفانی از این چهار ملک به عنوان سرور دیگر فرشتگان <ref>میبدی، كشف الأسرار و عدة الأبرار، ج1، ص290؛</ref> <ref>صدرالمتالهین، مفاتيح الغيب، ص346</ref> و یا چهار ملک مقرب یاد شده است. <ref>نسفی، بیان التنزیل، ص 184</ref> <ref>امیر سید علی همدانی، اسرار النقطة يا توحيد عارفان، ص191.</ref> | ||
=== | === رؤوس ملائکه === | ||
میکائیل در کنار | میکائیل در کنار جبرائیل، اسرافیل و عزرائیل، چهار فرشته مقرب درگاه الهی هستند که از آنها به «[[رؤوس ملائکه]]» تعبیر می‌شود. | ||
<ref>رجالی تهرانی، فرشتگان تحقیقی قرآنی روایی و عقلی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۵.</ref> | <ref>رجالی تهرانی، فرشتگان تحقیقی قرآنی روایی و عقلی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۵.</ref> | ||
=== آفریده شدن از یک تسبیح === | === آفریده شدن از یک تسبیح === | ||
در برخی از احادیث آمده است که میکائیل، | در برخی از احادیث آمده است که میکائیل، جبرائیل و اسرافیل از یک تسبیح آفریده شده‌اند.<ref>طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۷، ص۸.</ref> | ||
== نام میکائیل در قرآن == | == نام میکائیل در قرآن == | ||
نام میکائیل فقط یک بار در قرآن و به نام میکال آمده <ref>رجالی تهرانی، فرشتگان، تحقیقی قرآنی روایی و عقلی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۵.</ref> و دشمنی با او یکی از دلایل کفر برشمرده شده است. خداوند فرمود: «مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ» | نام میکائیل فقط یک بار در قرآن و به نام میکال آمده <ref>رجالی تهرانی، فرشتگان، تحقیقی قرآنی روایی و عقلی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۵.</ref> و دشمنی با او یکی از دلایل کفر برشمرده شده است. خداوند فرمود: «مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ» (سوره بقره، آیه 98) یعنی هرکسی که با خداوند، فرشتگان، رسولان، جبرئيل و ميكائيل دشمن باشد، [كافر است] و بىترديد، خدا دشمن [[كافران]] است.» | ||
== معناشناسی واژه میکال == | == معناشناسی واژه میکال == | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
== منزلت میکائیل == | == منزلت میکائیل == | ||
میکائیل دارای منزلت عظیمی است. او از فرشتگان مقرب الهی است که همراه با سه فرشته دیگر، تدبیر امور عالم به دست | میکائیل دارای منزلت عظیمی است. او از فرشتگان مقرب الهی است که همراه با سه فرشته دیگر، تدبیر امور عالم به دست آنها است. | ||
پیامبر (ص) فرمود: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى اخْتَارَ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ أَرْبَعَةً اخْتَارَ مِنَ الْمَلَائِكَةِ جَبْرَئِيلَ وَ مِيكَائِيلَ وَ إِسْرَافِيلَ وَ مَلَكَ الْمَوْتِ یعنی خداوند از هر چيز چهار تا را برگزيد: از فرشتگان، جبرائيل، ميكائيل، اسرافيل و عزرائیل را و... <ref>شیخ صدوق، خصال، ج1، ص 225</ref> همچنین در روایات نقل شده است که لوح‌محفوظ، چهار رکن دارد و میکائیل مظهر رکن اراده در آن است.<ref>ابن فناری، مصباح الانس، ۱۳۷۴ش، ص۴۰۲.</ref> | پیامبر (ص) فرمود: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى اخْتَارَ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ أَرْبَعَةً اخْتَارَ مِنَ الْمَلَائِكَةِ جَبْرَئِيلَ وَ مِيكَائِيلَ وَ إِسْرَافِيلَ وَ مَلَكَ الْمَوْتِ یعنی خداوند از هر چيز چهار تا را برگزيد: از فرشتگان، جبرائيل، ميكائيل، اسرافيل و عزرائیل را و... <ref>شیخ صدوق، خصال، ج1، ص 225</ref> همچنین در روایات نقل شده است که لوح‌محفوظ، چهار رکن دارد و میکائیل مظهر رکن اراده در آن است.<ref>ابن فناری، مصباح الانس، ۱۳۷۴ش، ص۴۰۲.</ref> | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
بسیاری از مفسران [[اهل سنت]] و برخی از [[شیعیان]] با استناد به روایات، میکائیل را فرشته رحمت دانسته‌اند.<ref>زمخشری، کشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۳۹۴</ref> <ref>کاشانی، زبدةالتفاسیر، ۱۴۲۳ق، ج۶، ص۴۶۴،</ref> <ref> رستمی و آل‌بویه، سیری در اسرار فرشتگان، ۱۳۹۳ش، ص۲۴۱.</ref> | بسیاری از مفسران [[اهل سنت]] و برخی از [[شیعیان]] با استناد به روایات، میکائیل را فرشته رحمت دانسته‌اند.<ref>زمخشری، کشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۳۹۴</ref> <ref>کاشانی، زبدةالتفاسیر، ۱۴۲۳ق، ج۶، ص۴۶۴،</ref> <ref> رستمی و آل‌بویه، سیری در اسرار فرشتگان، ۱۳۹۳ش، ص۲۴۱.</ref> | ||
=== مظهر اسم | === مظهر اسم ربّ و حامل عرش الهی === | ||
میکائیل مظهر اسم | میکائیل مظهر اسم «ربّ» و از حاملان عرش الهی است. | ||
<ref>موسوی خمینی سید | <ref>موسوی خمینی سید روح‌الله، آداب الصلوة، ۱۳۸۷ش، ص۲۷۵.</ref> | ||
=== دومین فرشته مقرب درگاه الهی === | === دومین فرشته مقرب درگاه الهی === | ||
در روایات آمده است که میکائیل پس از | در روایات آمده است که میکائیل پس از جبرائیل دومین فرشته مقرب الهی است. | ||
<ref>ر. ک، طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۶۰.</ref> | <ref>ر. ک، طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۶۰.</ref> | ||
=== پیشوای ملائکه === | === پیشوای ملائکه === | ||
[[ | [[علی بن ابی طالب]] در حدیثی می‌گوید: میکائیل امام [[ملائکه]] است و فرشتگان در [[بیت‌المعمور]] به او اقتدا می‌کنند.<ref>رجالی تهرانی، فرشتگان، تحقیقی قرآنی روایی و عقلی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۵.</ref> [[علی بن الحسین (زین العابدین)(ع)]] نیز در حق او این‌گونه دعا می‌کند که «خدایا بر میکائیل درود بفرست که در پیشگاه تو بلندمرتبه است».<ref>صحیفه سجادیه، ۱۳۸۷ش، دعای سوم، ص۲۰. | ||
</ref> | </ref> | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
=== فرشته نزول باران === | === فرشته نزول باران === | ||
رسول خدا(ص) فرمود: ... أَمَّا مِیكَائِیلُ فَصَاحِبُ كُلِّ قَطْرَةٍ تَسْقُطُ وَ كُلِّ وَرَقَةٍ تَنْبُتُ وَ كُلِّ وَرَقَةٍ تَسْقُط...صاحب هر قطره بارانی که می‌بارد، هر برگ درختی که رشد می‌کند و هر برگی که فرو می‌افتد، میکائیل است<ref>. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۵۹، ص۲۶۰.</ref> <ref>طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۶۰.</ref>همچنین در دیگر روایات نیز میکائیل فرشته موکل بر نزول باران معرفی شده است.<ref>پاکتچی احمد، «اسرافیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۲۸۸.</ref> بنابراین باید گفت که ماموریت اصلی | رسول خدا(ص) فرمود: ... أَمَّا مِیكَائِیلُ فَصَاحِبُ كُلِّ قَطْرَةٍ تَسْقُطُ وَ كُلِّ وَرَقَةٍ تَنْبُتُ وَ كُلِّ وَرَقَةٍ تَسْقُط...صاحب هر قطره بارانی که می‌بارد، هر برگ درختی که رشد می‌کند و هر برگی که فرو می‌افتد، میکائیل است<ref>. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۵۹، ص۲۶۰.</ref> <ref>طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۶۰.</ref>همچنین در دیگر روایات نیز میکائیل فرشته موکل بر نزول باران معرفی شده است.<ref>پاکتچی احمد، «اسرافیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۲۸۸.</ref> بنابراین باید گفت که ماموریت اصلی میکائیل مامور حفظ نباتات و نزول باران و برف بر زمین است که منشأ رزق و روزی برای تمام مخلوقات می‌باشد. | ||
=== همکاری با فرشتگان در دیگر ماموریت‌ها === | === همکاری با فرشتگان در دیگر ماموریت‌ها === | ||
میکائیل با دیگر فرشتگان در انجام امر الهی همکاری | میکائیل با دیگر فرشتگان در انجام امر الهی همکاری می‌کند. | ||
امام صادق(ع) فرمود: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بَعَثَ أَرْبَعَةَ أَمْلَاكٍ فِی إِهْلَاكِ قَوْمِ لُوطٍ جَبْرَئِیلَ وَ مِیكَائِیلَ وَ إِسْرَافِیلَ وَ كَرُوبِیل. خداوند تبارک و تعالی، چهار فرشته | امام صادق(ع) فرمود: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بَعَثَ أَرْبَعَةَ أَمْلَاكٍ فِی إِهْلَاكِ قَوْمِ لُوطٍ جَبْرَئِیلَ وَ مِیكَائِیلَ وَ إِسْرَافِیلَ وَ كَرُوبِیل. خداوند تبارک و تعالی، چهار فرشته جبرائیل، میکائیل، اسرافیل و کروبیل را مأمور کرد تا قوم لوط را هلاک کنند. <ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، نشر اسلامیه، ج۵، ص۵۴۶.</ref> | ||
=== مامور پل صراط === | === مامور پل صراط === | ||
میکائیل در [[قیامت]] مأمور می‌شود تا پل صراط را بر روی [[جهنم]] قرار دهد. <ref>طبرسی، مجمع البیان، ترجمه علی کرمی، ۱۳۶۰ش، ج۲۰، ص۴۶۹.</ref> | میکائیل در [[قیامت]] مأمور می‌شود تا پل صراط را بر روی [[جهنم]] قرار دهد. <ref>طبرسی، مجمع البیان، ترجمه علی کرمی، ۱۳۶۰ش، ج۲۰، ص۴۶۹.</ref> | ||
=== مشارکت میکائیل در دیگر ماموریت‌ها === | === مشارکت میکائیل در دیگر ماموریت‌ها === | ||
برای | برای میکائیل مأموریت‌های دیگری نیز ذکر شده است، از جمله: | ||
مشارکت در هلاکت [[قوم فرعون]] | مشارکت در هلاکت [[قوم فرعون]] | ||
مشارکت در هلاکت [[قوم لوط(ع)]] | مشارکت در هلاکت [[قوم لوط(ع)]] | ||
بشارت دادن ابراهیم(ع) | بشارت دادن به ابراهیم(ع) برای ولادت [[اسحاق]] | ||
دریافت اخبار از اسرافیل و انتقال | دریافت اخبار از اسرافیل و انتقال آنها به جبرائیل | ||
محفاظت از پیامبر (ص) در [[لیلةالمبیت]] | محفاظت از پیامبر (ص) در [[لیلةالمبیت]] | ||
یاری مسلمانان در [[جنگ بدر]] | یاری مسلمانان در [[جنگ بدر]] | ||
آوردن | آوردن [[بُراق]] برای پیامبر (ص) در [[معراج]] | ||
نماز گزاردن بر پیامبر (ص) | نماز گزاردن بر پیامبر (ص) | ||
<ref>ر. ک. هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۹ش، ج۳۰، ص۲۳۲-۲۴۳</ref>؛ <ref>پاکتچی، «اسرافیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۲۸۸؛</ref> <ref>رستمی و آل‌بویه، سیری در اسرار فرشتگان، ۱۳۹۳ش، ص۲۳۹-۲۴۵.</ref> | <ref>ر. ک. هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۹ش، ج۳۰، ص۲۳۲-۲۴۳</ref>؛ <ref>پاکتچی، «اسرافیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۲۸۸؛</ref> <ref>رستمی و آل‌بویه، سیری در اسرار فرشتگان، ۱۳۹۳ش، ص۲۳۹-۲۴۵.</ref> | ||
== میکائیل در ادیان دیگر == | == میکائیل در ادیان دیگر == | ||
در منابع مسیحی و یهودی نیز میکائیل به عنوان فرشته‌ای بزرگ و مقرب معرفی شده است که گاهی از او به «میشل» یاد می‌شود.<ref>ابراهیم، «جبرئیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ص۵۴۴.</ref> میکائیل نزد یهودیان، مدافع همیشگی قوم یهود تلقی شده و رتبه‌ای بالاتر از | در منابع مسیحی و یهودی نیز میکائیل به عنوان فرشته‌ای بزرگ و مقرب معرفی شده است که گاهی از او به «میشل» یاد می‌شود.<ref>ابراهیم، «جبرئیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ص۵۴۴.</ref> میکائیل نزد یهودیان، مدافع همیشگی قوم یهود تلقی شده و رتبه‌ای بالاتر از جبرائیل دارد. | ||
<ref>ابراهیم، | <ref>ابراهیم، «جبرائیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ص۵۴۴.</ref> | ||
کتاب مقدس در فصل دهم و دوازدهم از کتاب دانیال، میکائیل را رئیس فرشتگان معرفی می‌کند که به کمک دانیال آمده و او را یاری می‌دهد تا بر دشمنانش پیروز شود. | کتاب مقدس در فصل دهم و دوازدهم از کتاب دانیال، میکائیل را رئیس فرشتگان معرفی می‌کند که به کمک دانیال آمده و او را یاری می‌دهد تا بر دشمنانش پیروز شود. | ||
<ref>کتاب مقدس، کتاب دانیال، فصل دهم بند ۱۳ و ۲۱؛ کتاب دانیال، فصل دوازدهم، بند ۱.</ref> در رساله یهودا نیز میکائیل به‌عنوان رئیس ملائکه درباره جسد [[موسی(ع)]] با شیطان نزاع می‌کند و به او می‌گوید [[یهوه]] تو را توبیخ نماید. <ref>کتاب مقدس، رساله یهودا، بند ۸.</ref> در مکاشفه یوحنا از میکائیل و لشکریانی از فرشتگان یاد می‌کند که با اژدها جنگ می‌کنند.<ref>کتاب مقدس، مکاشفه یوحنا، فصل دوازدهم، بند ۷.</ref> | <ref>کتاب مقدس، کتاب دانیال، فصل دهم بند ۱۳ و ۲۱؛ کتاب دانیال، فصل دوازدهم، بند ۱.</ref> در رساله یهودا نیز میکائیل به‌عنوان رئیس ملائکه درباره جسد [[موسی(ع)]] با شیطان نزاع می‌کند و به او می‌گوید [[یهوه]] تو را توبیخ نماید. <ref>کتاب مقدس، رساله یهودا، بند ۸.</ref> در مکاشفه یوحنا از میکائیل و لشکریانی از فرشتگان یاد می‌کند که با اژدها جنگ می‌کنند.<ref>کتاب مقدس، مکاشفه یوحنا، فصل دوازدهم، بند ۷.</ref> | ||
| خط ۷۹: | خط ۸۰: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:مفاهیم اسلامی]] | |||
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات]] | |||
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات اسلامی]] | |||
[[رده:فرشتگان]] | [[رده:فرشتگان]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۵ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۳۶
میکائیل جزء چهار فرشته مقرب درگاه الهی است که به امر خداوند مامور روزی همه خلایق می‌باشد. در احادیث نقل شده است که میکائیل از فرشتگان رحمت و از حاملان عرش‌الهی است. او همراه با جبرائیل از نخستین فرشتگانی بودند که بر حضرت آدم سجده کردند.[۱] همچنین نقل شده است که شرح صدر محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا) به‌وسیله این دو فرشته انجام می‌گرفت.[۲]
فرشتگان تدبیر
علی بن موسی (رضا) در تعبیری از جبرائیل، میکائیل، اسرافیل و عزرائیل، با عنوان چهار فرشته تدبیر کننده (المُدَبِّرَاتِ الْأَرْبَعَة) یاد کرده است.[۳]
سرور فرشتگان
در برخی از منابع فلسفی و عرفانی از این چهار ملک به عنوان سرور دیگر فرشتگان [۴] [۵] و یا چهار ملک مقرب یاد شده است. [۶] [۷]
رؤوس ملائکه
میکائیل در کنار جبرائیل، اسرافیل و عزرائیل، چهار فرشته مقرب درگاه الهی هستند که از آنها به «رؤوس ملائکه» تعبیر می‌شود. [۸]
آفریده شدن از یک تسبیح
در برخی از احادیث آمده است که میکائیل، جبرائیل و اسرافیل از یک تسبیح آفریده شده‌اند.[۹]
نام میکائیل در قرآن
نام میکائیل فقط یک بار در قرآن و به نام میکال آمده [۱۰] و دشمنی با او یکی از دلایل کفر برشمرده شده است. خداوند فرمود: «مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ» (سوره بقره، آیه 98) یعنی هرکسی که با خداوند، فرشتگان، رسولان، جبرئيل و ميكائيل دشمن باشد، [كافر است] و بىترديد، خدا دشمن كافران است.»
معناشناسی واژه میکال
واژه میکال ریشه عبری دارد که بعدا وارد زبان عربی شده است. یهودیان و مسیحیان از او به نام میشل یاد می‌کنند. [۱۱]
منزلت میکائیل
میکائیل دارای منزلت عظیمی است. او از فرشتگان مقرب الهی است که همراه با سه فرشته دیگر، تدبیر امور عالم به دست آنها است. پیامبر (ص) فرمود: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى اخْتَارَ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ أَرْبَعَةً اخْتَارَ مِنَ الْمَلَائِكَةِ جَبْرَئِيلَ وَ مِيكَائِيلَ وَ إِسْرَافِيلَ وَ مَلَكَ الْمَوْتِ یعنی خداوند از هر چيز چهار تا را برگزيد: از فرشتگان، جبرائيل، ميكائيل، اسرافيل و عزرائیل را و... [۱۲] همچنین در روایات نقل شده است که لوح‌محفوظ، چهار رکن دارد و میکائیل مظهر رکن اراده در آن است.[۱۳]
ملک رزق
نام میکائیل در منابع دینی به عنوان ملک رزق معرفی شده است که به همه خلایق روزی می‌دهد. [۱۴] [۱۵] [۱۶]
فرشته رحمت
بسیاری از مفسران اهل سنت و برخی از شیعیان با استناد به روایات، میکائیل را فرشته رحمت دانسته‌اند.[۱۷] [۱۸] [۱۹]
مظهر اسم ربّ و حامل عرش الهی
میکائیل مظهر اسم «ربّ» و از حاملان عرش الهی است. [۲۰]
دومین فرشته مقرب درگاه الهی
در روایات آمده است که میکائیل پس از جبرائیل دومین فرشته مقرب الهی است. [۲۱]
پیشوای ملائکه
علی بن ابی طالب در حدیثی می‌گوید: میکائیل امام ملائکه است و فرشتگان در بیت‌المعمور به او اقتدا می‌کنند.[۲۲] علی بن الحسین (زین العابدین)(ع) نیز در حق او این‌گونه دعا می‌کند که «خدایا بر میکائیل درود بفرست که در پیشگاه تو بلندمرتبه است».[۲۳]
ماموریت‌های میکائیل
فرشته نزول باران
رسول خدا(ص) فرمود: ... أَمَّا مِیكَائِیلُ فَصَاحِبُ كُلِّ قَطْرَةٍ تَسْقُطُ وَ كُلِّ وَرَقَةٍ تَنْبُتُ وَ كُلِّ وَرَقَةٍ تَسْقُط...صاحب هر قطره بارانی که می‌بارد، هر برگ درختی که رشد می‌کند و هر برگی که فرو می‌افتد، میکائیل است[۲۴] [۲۵]همچنین در دیگر روایات نیز میکائیل فرشته موکل بر نزول باران معرفی شده است.[۲۶] بنابراین باید گفت که ماموریت اصلی میکائیل مامور حفظ نباتات و نزول باران و برف بر زمین است که منشأ رزق و روزی برای تمام مخلوقات می‌باشد.
همکاری با فرشتگان در دیگر ماموریت‌ها
میکائیل با دیگر فرشتگان در انجام امر الهی همکاری می‌کند. امام صادق(ع) فرمود: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بَعَثَ أَرْبَعَةَ أَمْلَاكٍ فِی إِهْلَاكِ قَوْمِ لُوطٍ جَبْرَئِیلَ وَ مِیكَائِیلَ وَ إِسْرَافِیلَ وَ كَرُوبِیل. خداوند تبارک و تعالی، چهار فرشته جبرائیل، میکائیل، اسرافیل و کروبیل را مأمور کرد تا قوم لوط را هلاک کنند. [۲۷]
مامور پل صراط
میکائیل در قیامت مأمور می‌شود تا پل صراط را بر روی جهنم قرار دهد. [۲۸]
مشارکت میکائیل در دیگر ماموریت‌ها
برای میکائیل مأموریت‌های دیگری نیز ذکر شده است، از جمله: مشارکت در هلاکت قوم فرعون مشارکت در هلاکت قوم لوط(ع) بشارت دادن به ابراهیم(ع) برای ولادت اسحاق دریافت اخبار از اسرافیل و انتقال آنها به جبرائیل محفاظت از پیامبر (ص) در لیلةالمبیت یاری مسلمانان در جنگ بدر آوردن بُراق برای پیامبر (ص) در معراج نماز گزاردن بر پیامبر (ص) [۲۹]؛ [۳۰] [۳۱]
میکائیل در ادیان دیگر
در منابع مسیحی و یهودی نیز میکائیل به عنوان فرشته‌ای بزرگ و مقرب معرفی شده است که گاهی از او به «میشل» یاد می‌شود.[۳۲] میکائیل نزد یهودیان، مدافع همیشگی قوم یهود تلقی شده و رتبه‌ای بالاتر از جبرائیل دارد. [۳۳] کتاب مقدس در فصل دهم و دوازدهم از کتاب دانیال، میکائیل را رئیس فرشتگان معرفی می‌کند که به کمک دانیال آمده و او را یاری می‌دهد تا بر دشمنانش پیروز شود. [۳۴] در رساله یهودا نیز میکائیل به‌عنوان رئیس ملائکه درباره جسد موسی(ع) با شیطان نزاع می‌کند و به او می‌گوید یهوه تو را توبیخ نماید. [۳۵] در مکاشفه یوحنا از میکائیل و لشکریانی از فرشتگان یاد می‌کند که با اژدها جنگ می‌کنند.[۳۶]
پانویس
- ↑ خرمشاهی بهاء الدین، «میکال» در دانشنامه قرآنی، ۱۳۷۷ش، ص۲۱۹۵.
- ↑ خرمشاهی بهاء الدین، «میکال» در دانشنامه قرآنی، ۱۳۷۷ش، ص۲۱۹۵.
- ↑ عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج2، ص: 3
- ↑ میبدی، كشف الأسرار و عدة الأبرار، ج1، ص290؛
- ↑ صدرالمتالهین، مفاتيح الغيب، ص346
- ↑ نسفی، بیان التنزیل، ص 184
- ↑ امیر سید علی همدانی، اسرار النقطة يا توحيد عارفان، ص191.
- ↑ رجالی تهرانی، فرشتگان تحقیقی قرآنی روایی و عقلی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۵.
- ↑ طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۷، ص۸.
- ↑ رجالی تهرانی، فرشتگان، تحقیقی قرآنی روایی و عقلی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۵.
- ↑ خزائلی، محمّد، اعلام قرآن، تهران، مؤسسة انتشارات امیرکبیر، ۱۳۷۱ ش، ص ۶۲۸ - ۶۲۹.
- ↑ شیخ صدوق، خصال، ج1، ص 225
- ↑ ابن فناری، مصباح الانس، ۱۳۷۴ش، ص۴۰۲.
- ↑ خواجه نصیر طوسی، آغاز و انجام، ص 161
- ↑ ماوردی، النکت و العیون، ج5، ص361؛
- ↑ سیوطی، الإتقان فى علوم القرآن، ج2، ص 119
- ↑ زمخشری، کشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۳۹۴
- ↑ کاشانی، زبدةالتفاسیر، ۱۴۲۳ق، ج۶، ص۴۶۴،
- ↑ رستمی و آل‌بویه، سیری در اسرار فرشتگان، ۱۳۹۳ش، ص۲۴۱.
- ↑ موسوی خمینی سید روح‌الله، آداب الصلوة، ۱۳۸۷ش، ص۲۷۵.
- ↑ ر. ک، طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۶۰.
- ↑ رجالی تهرانی، فرشتگان، تحقیقی قرآنی روایی و عقلی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۵.
- ↑ صحیفه سجادیه، ۱۳۸۷ش، دعای سوم، ص۲۰.
- ↑ . مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۵۹، ص۲۶۰.
- ↑ طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۶۰.
- ↑ پاکتچی احمد، «اسرافیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۲۸۸.
- ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، نشر اسلامیه، ج۵، ص۵۴۶.
- ↑ طبرسی، مجمع البیان، ترجمه علی کرمی، ۱۳۶۰ش، ج۲۰، ص۴۶۹.
- ↑ ر. ک. هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۹ش، ج۳۰، ص۲۳۲-۲۴۳
- ↑ پاکتچی، «اسرافیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۲۸۸؛
- ↑ رستمی و آل‌بویه، سیری در اسرار فرشتگان، ۱۳۹۳ش، ص۲۳۹-۲۴۵.
- ↑ ابراهیم، «جبرئیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ص۵۴۴.
- ↑ ابراهیم، «جبرائیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ص۵۴۴.
- ↑ کتاب مقدس، کتاب دانیال، فصل دهم بند ۱۳ و ۲۱؛ کتاب دانیال، فصل دوازدهم، بند ۱.
- ↑ کتاب مقدس، رساله یهودا، بند ۸.
- ↑ کتاب مقدس، مکاشفه یوحنا، فصل دوازدهم، بند ۷.