مکاشفة القلوب المقرب الی حضرة علام الغیوب (کتاب)

از ویکی‌وحدت
نسخهٔ تاریخ ‏۱۷ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۰۳ توسط Javadi (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «<div class="references" style="margin: 0px 0px 10px 0px; max-height: 300px; overflow: auto; padding: 3px; font-size:95%; background: #FFA50...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
Ambox clock.svg


نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.

یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۱۱:۰۳، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۲؛


کتاب اساس القیاس
کتاب اساس القیاس
نام نويسنده ابو حامد غزالى‌
موضوع اصول
زبان کتاب عربى‌
ناشر دار المنهاج
سال نشر 1409 ق‌
تعداد جلد تک جلدی
تعداد صفحات 192 صفحه
مکان چاپ بيروت‌

«مکاشفة القلوب المقرب الی حضرة علام الغیوب»، اثر ابوحامد غزالی (۴۰۵ ق) است که به زبان عربی که به مباحثی اخلاقی و عرفانی پرداخته و با الهام‌گیری از آیات قرآن مجید و روایات ، به رشته تحریر درآمده است.

معرفی اجمالی

کتاب با معرفی مؤلف آغاز گردیده و در ادامه، مقدمه‌ای از محقق کتاب ذکر شده و سپس طی ۱۱۱ باب به مطالب اخلاقی و عرفانی در موضوعات پراکنده اشاره شده است. روش مؤلف بر این بوده که در هر باب با آوردن آیه و روایتی به بحث ادامه داده و از قول حکماء و بزرگان، با عبارت «قال بعض الحکماء» استفاده کرده و در هر بابی اگر می‌خواسته حکایتی را به عنوان شاهد مثال و توضیح مطلب ذکر کند، ابتدا لفظ «حکی» یا «حکایة» را ذکر نموده و سپس داستان و حکایت را آورده است. اکثر ابواب کتاب از ۳ یا ۴ صفحه تجاوز نمی‌کند و همه آنها دارای یکدستی در حجم مطالب است.


در ابتدا، شرح حالی از مؤلف کتاب، ابوحامد غزالی، ذکر شده است و در آن به معرفی آثار، اساتید و شاگردان وی پرداخته شده است. در ادامه، مقدمه‌ای از محقق کتاب، آقای عبد المجید طعمه حلبی آورده شده است که حاکی از این است که کتاب «مکاشفة القلوب المقرب الی علام الغیوب» اثر غزالی را مختصر نموده و نام آن را «مکاشفة القلوب» نهاده است. سپس اصل کتاب با باب اول به نام «فی بیان الخوف» آغاز می‌گردد و با باب ۱۱۱ به نام «فی وفات النبی صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم » خاتمه می‌یابد. مؤلف، پس از نام حضرت علی علیه‌السّلام ، عبارت «کرم الله وجهه» و بعد از اسم خلفا عبارت «رضی الله عنه» را ذکر نموده است.


دسته بندی ابواب کتاب

ابواب کتاب را می‌توان به چند دسته زیر تقسیم نمود: ۱. ابوابی که اشاره به مراتب عرفانی دارند، مانند: خوف ، صبر ، توبه ، محبت ، عشق و... ۲. ابوابی که اشاره به رذائل و فضائل اخلاقی و کردارهای شایسته و ناشایسته دارند، مانند: غفلت، فسق، نفاق ، نسیان الله، غیبت ، نمیمه ، زنا ، صله رحم ، زکات ، نیکی به والدین، قناعت و... ۳. ابوابی که اشاره به عناوین اخلاقی و عرفانی‌ای دارد که مربوط به عوالم پس از مرگ می‌باشد: مانند: قبر، نفخ و فزع و حشر من المقابر، شدت موت، عقوبت تارک الصلات و... ۴. ابواب مربوط به فضیلت ماه‌های قمری، مانند: شعبان، رمضان ، رجب و... مؤلف اگر در نقل حکایت‌ها، اسمی از اشخاص را می‌دانسته، به آن اشاره کرده و اگر از آن بی اطلاع بوده، با عبارت «قال بعض الحکماء»، «حکی بعض الصالحین» و یا «روی ان بعضهم» به حکایت یا شاهد مثال خود استناد جسته است. اکثر ابواب کتاب، به صورت مرتب و دسته بندی شده است که در آنها می‌توان چند مطلب را مشاهده نمود: ۱. استفاده از آیات ؛ ۲. استفاده از کلام حضرت رسول صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ؛ ۳. نقل سخن بزرگان و عرفا؛ ۴. نقل حکایت‌هایی جهت توضیح بیشتر مطلب و شاهد مثال