محمد مولی الدویله: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'عبد ال' به 'عبدال') |
جز (جایگزینی متن - '[[حضرت فاطمه زهرا' به '[[فاطمه بنت محمد (زهرا)') |
||
| (۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات شخصیت | |||
| عنوان = محمد مولی الدویله | |||
| | | تصویر = | ||
| نام = محمد مولی الدویله | |||
| نام‌های دیگر = | |||
| | | سال تولد = ۷۰۵ ق | ||
| | | تاریخ تولد = | ||
| محل تولد = تریم، حضرموت، یمن | |||
| | | سال درگذشت = 765 ق | ||
| | | تاریخ درگذشت = | ||
| | | محل درگذشت = حضرموت، یمن | ||
| | | استادان = {{فهرست جعبه عمودی | شیخ علی بن عبدالله الطواشی | عمویش عبدالله باعلوی}} | ||
|محل | | شاگردان = | ||
| | | دین = اسلام | ||
| | | مذهب = اهل سنت، شافعی | ||
| | | آثار = | ||
| | | فعالیت‌ها = {{فهرست جعبه عمودی | زاهد | رهبر معنوی سادات آل باعلوی در حضرموت}} | ||
| | | وبگاه = | ||
|[[ | }} | ||
'''محمد مولی الدویله''' (۷۰۵-۷۶۵ه. ق) از پیشوایان [[سادات]] [[آل باعلوی]] در حضرموت بود. او بیشتر ساکن بادیه و صحرا بود. او بر خلاف همانندان و هم عصران خود از سادات باعلوی آنگونه که باید به تحصیل علم نپرداخت، اما به دلیل حال معنوی بالا و بلند نظری و خوش‌رایی مورد تقدیر اهل علم واقع می‌شد. همه آل مولی الدویلمه به او باز می‌گردند. | |||
==نسب== | |||
محمد بن علی بن علوی الغیور بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن [[جعفر بن محمد (صادق)|جعفر الصادق]] بن [[محمد بن علی (باقر العلوم)|محمد‌الباقر]] بن علی [[علی بن الحسین (زین العابدین)|زین‌العابدین]] بن [[حسین بن علی (سید الشهدا)|الحسین]] بن [[علی بن ابی طالب|علی بن أبی‌طالب]]، و علی همسر [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|فاطمه]] دختر [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|محمد]] صلی الله علیه و آله است. | |||
او نوه نوزدهم پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله است. | |||
= | ==تولد و تربیت== | ||
او در سال ۷۰۵ ه.ق در تریم، حضرموت به دنیا آمد و مادرش فاطمه بنت سعد بالیث است.<ref>المشهور, عبدالرحمن بن محمد (1404 هـ). شمس الظهیرة (PDF). الجزء الأول. جدة، السعودیة: عالم المعرفة. صفحة 82. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 2 ینایر 2020.</ref> خردسال بود که پدرش درگذشت و عمویش عبدالله باعلوی کفالت او را بر عهده گرفت. او نیمی از قرآن را حفظ کرد و طریقه و راه و روش خانواده و سلف خود را از خانواده‌اش آموخت. علاوه بر آن مبانی علوم فقه، حدیث، تصوف و قرآن را از تعدادی از بزرگان زمان خود فراگرفت. در جوانی به [[مکه]] و [[مدینه]] رفت و در آنجا از گروهی از علما و فقها کسب علم کرد و در راه بازگشت با شیخ علی بن عبدالله الطواشی آشنا شد.<ref>الحبشی, عیدروس بن عمر (1430 هـ). عقد الیواقیت الجوهریة. الجزء الثانی. تریم، الیمن: دار العلم والدعوة. صفحة 1081.</ref> | |||
==زندگی در سرزمین یَبحُر== | |||
محمد مولی الدویله مانند بسیاری از اجدادش تمایل به زندگی در بادیه داشت؛ بنابراین مکانی به نام «یَبحُر» را انتخاب کرد که نزدیک به مقبره پیامبر خدا حضرت هود است.<ref>السقاف, عبدالرحمن بن عبید الله (1425 هـ). إدام القوت فی ذکر بلدان حضرموت. بیروت، لبنان: دار المنهاج. صفحة 1013.</ref> در آنجا خانه‌ای ساخت و ساکن شد. بسیاری از آشنایان او در اطرافش خانه ساختند تا اینکه تبدیل به یک روستای آباد شد. پس از زمانی نزدیک روستای او روستای دیگری ساخته شد، به روستای آول «یَبحُر الدویله» گفته شد و معنای «دویله» به قول مردم حضرموت «عتیقه» یا «قدیمی» است و سپس خود او را «مولی الدویله» یعنی صاحب روستای قدیمی نامیدند. | |||
= | ==از سخنان او== | ||
محمد مولی الدویله می‌گوید: «من سه ویژگی از خودم می‌دانم، اولی: از مرگ متنفر نیستم، هر که از مرگ متنفر باشد از ملاقات با خدا متنفر است.» دوم اینکه من از فقر نمی‌ترسم، چون می‌دانم آنچه خدا دارد نزدیک‌تر از دست من است. سوم اینکه: از مهمان‌داشتن بدم نمی‌آید، حتی اگر چیزی نداشته باشم.»<ref>الحبشی, أحمد بن زین. شرح العینیة. سنغافورة: مطبعة کرجای المحدودة. صفحة 179.</ref> | |||
گفته شده است که او می‌خواست امام جماعت مسجد باعلوی معروف تریم شود ولی نگذاشتند و گفتند که او بادیه‌نشینی است که برای امامت مناسب نیست. پس از آنکه مردم نماز خواندند، او شروع به سخن در مورد یکی از سوره‌های قرآن کرد و بسیار نغز سخن گفت. این‌گونه بود که مردم دریافتند علم او هدیه‌ای از جانب خداوند است. | |||
= | ==موضع‌گیری او== | ||
محمد مولی الدویله | سلطان یمن در آن زمان یک لشکر نظامی را به سوی احمد بن یمانی سلطان حضرموت فرستاد تا بندر الشحر را از او بگیرد و محمد مولی الدویله و احمد بن یمانی در بندر بودند. احمد بن یمانی که نمی‌توانست با آنها روبه رو شود، از آنها خواست تا صبر کنند تا نماز جمعه را بخواند و بندر را ترک کند. ولی لشکر نپذیرفت و گفتند همین حالا باید شهر را ترک کنی. محمد مولی الدویله به او گفت که به آنها حمله کند. پس احمد یمانی حرف او را گوش کرد و به لشکر یورش برد. لشکر یمنی از این یورش ترسید و عقب‌نشینی و فرار کردند.<ref>الشلی, محمد بن أبی بکر (1402 هـ). المشرع الروی فی مناقب السادة الکرام آل أبی علوی (PDF). الجزء الأول (الطبعة الثانیة). صفحة 395.</ref> | ||
==فرزندان== | |||
او چهار پسر به نام‌های علوی، علی، عبدالله، عبدالرحمن السقاف و دختری به نام علویه داشت.<ref>خرد, محمد بن علی (2002 م). غرر البهاء الضوی ودرر الجمال البدیع البهی (PDF). القاهرة، مصر: المکتبة الأزهریة للتراث. صفحة 253.</ref> | |||
= | ==وفات== | ||
وی روز دوشنبه دهم شبان در سال ۷۶۵ ه .ق درگذشت و در قبرستان زنبل در حضرموت یمن به خاک سپرده شد.<ref>السقاف, عبیدالله بن محمد (1356 هـ). تاریخ الشعراء الحضرمیین. الجزء الأول. القاهرة، مصر: مطبعة حجازی. صفحة 71.</ref> | |||
= | == منابع == | ||
= | |||
المشهور, أبوبکر بن علی (1422 هـ). الإمام محمد بن علی باعلوی (مولى الدویلة) سلسلة أعلام حضرموت 6 (PDF). عدن، الیمن: مرکز الإبداع الثقافی للدراسات وخدمة التراث. | المشهور, أبوبکر بن علی (1422 هـ). الإمام محمد بن علی باعلوی (مولى الدویلة) سلسلة أعلام حضرموت 6 (PDF). عدن، الیمن: مرکز الإبداع الثقافی للدراسات وخدمة التراث. | ||
=پانویس= | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | |||
[[رده: | [[رده:عالمان]] | ||
[[رده: | [[رده:عالمان اهل سنت]] | ||
[[رده:صوفیه]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۲:۴۹
| محمد مولی الدویله | |
|---|---|
| نام کامل | محمد مولی الدویله |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | ۷۰۵ ق، ۶۸۴ ش، ۱۳۰۶ م |
| محل تولد | تریم، حضرموت، یمن |
| سال درگذشت | 765 ق، ۷۴۲ ش، ۱۳۶۴ م |
| محل درگذشت | حضرموت، یمن |
| دین | اسلام، اهل سنت، شافعی |
| استادان |
|
| فعالیت‌ها |
|
محمد مولی الدویله (۷۰۵-۷۶۵ه. ق) از پیشوایان سادات آل باعلوی در حضرموت بود. او بیشتر ساکن بادیه و صحرا بود. او بر خلاف همانندان و هم عصران خود از سادات باعلوی آنگونه که باید به تحصیل علم نپرداخت، اما به دلیل حال معنوی بالا و بلند نظری و خوش‌رایی مورد تقدیر اهل علم واقع می‌شد. همه آل مولی الدویلمه به او باز می‌گردند.
نسب
محمد بن علی بن علوی الغیور بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد‌الباقر بن علی زین‌العابدین بن الحسین بن علی بن أبی‌طالب، و علی همسر فاطمه دختر محمد صلی الله علیه و آله است.
او نوه نوزدهم پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله است.
تولد و تربیت
او در سال ۷۰۵ ه.ق در تریم، حضرموت به دنیا آمد و مادرش فاطمه بنت سعد بالیث است.[۱] خردسال بود که پدرش درگذشت و عمویش عبدالله باعلوی کفالت او را بر عهده گرفت. او نیمی از قرآن را حفظ کرد و طریقه و راه و روش خانواده و سلف خود را از خانواده‌اش آموخت. علاوه بر آن مبانی علوم فقه، حدیث، تصوف و قرآن را از تعدادی از بزرگان زمان خود فراگرفت. در جوانی به مکه و مدینه رفت و در آنجا از گروهی از علما و فقها کسب علم کرد و در راه بازگشت با شیخ علی بن عبدالله الطواشی آشنا شد.[۲]
زندگی در سرزمین یَبحُر
محمد مولی الدویله مانند بسیاری از اجدادش تمایل به زندگی در بادیه داشت؛ بنابراین مکانی به نام «یَبحُر» را انتخاب کرد که نزدیک به مقبره پیامبر خدا حضرت هود است.[۳] در آنجا خانه‌ای ساخت و ساکن شد. بسیاری از آشنایان او در اطرافش خانه ساختند تا اینکه تبدیل به یک روستای آباد شد. پس از زمانی نزدیک روستای او روستای دیگری ساخته شد، به روستای آول «یَبحُر الدویله» گفته شد و معنای «دویله» به قول مردم حضرموت «عتیقه» یا «قدیمی» است و سپس خود او را «مولی الدویله» یعنی صاحب روستای قدیمی نامیدند.
از سخنان او
محمد مولی الدویله می‌گوید: «من سه ویژگی از خودم می‌دانم، اولی: از مرگ متنفر نیستم، هر که از مرگ متنفر باشد از ملاقات با خدا متنفر است.» دوم اینکه من از فقر نمی‌ترسم، چون می‌دانم آنچه خدا دارد نزدیک‌تر از دست من است. سوم اینکه: از مهمان‌داشتن بدم نمی‌آید، حتی اگر چیزی نداشته باشم.»[۴]
گفته شده است که او می‌خواست امام جماعت مسجد باعلوی معروف تریم شود ولی نگذاشتند و گفتند که او بادیه‌نشینی است که برای امامت مناسب نیست. پس از آنکه مردم نماز خواندند، او شروع به سخن در مورد یکی از سوره‌های قرآن کرد و بسیار نغز سخن گفت. این‌گونه بود که مردم دریافتند علم او هدیه‌ای از جانب خداوند است.
موضع‌گیری او
سلطان یمن در آن زمان یک لشکر نظامی را به سوی احمد بن یمانی سلطان حضرموت فرستاد تا بندر الشحر را از او بگیرد و محمد مولی الدویله و احمد بن یمانی در بندر بودند. احمد بن یمانی که نمی‌توانست با آنها روبه رو شود، از آنها خواست تا صبر کنند تا نماز جمعه را بخواند و بندر را ترک کند. ولی لشکر نپذیرفت و گفتند همین حالا باید شهر را ترک کنی. محمد مولی الدویله به او گفت که به آنها حمله کند. پس احمد یمانی حرف او را گوش کرد و به لشکر یورش برد. لشکر یمنی از این یورش ترسید و عقب‌نشینی و فرار کردند.[۵]
فرزندان
او چهار پسر به نام‌های علوی، علی، عبدالله، عبدالرحمن السقاف و دختری به نام علویه داشت.[۶]
وفات
وی روز دوشنبه دهم شبان در سال ۷۶۵ ه .ق درگذشت و در قبرستان زنبل در حضرموت یمن به خاک سپرده شد.[۷]
منابع
المشهور, أبوبکر بن علی (1422 هـ). الإمام محمد بن علی باعلوی (مولى الدویلة) سلسلة أعلام حضرموت 6 (PDF). عدن، الیمن: مرکز الإبداع الثقافی للدراسات وخدمة التراث.
پانویس
- ↑ المشهور, عبدالرحمن بن محمد (1404 هـ). شمس الظهیرة (PDF). الجزء الأول. جدة، السعودیة: عالم المعرفة. صفحة 82. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 2 ینایر 2020.
- ↑ الحبشی, عیدروس بن عمر (1430 هـ). عقد الیواقیت الجوهریة. الجزء الثانی. تریم، الیمن: دار العلم والدعوة. صفحة 1081.
- ↑ السقاف, عبدالرحمن بن عبید الله (1425 هـ). إدام القوت فی ذکر بلدان حضرموت. بیروت، لبنان: دار المنهاج. صفحة 1013.
- ↑ الحبشی, أحمد بن زین. شرح العینیة. سنغافورة: مطبعة کرجای المحدودة. صفحة 179.
- ↑ الشلی, محمد بن أبی بکر (1402 هـ). المشرع الروی فی مناقب السادة الکرام آل أبی علوی (PDF). الجزء الأول (الطبعة الثانیة). صفحة 395.
- ↑ خرد, محمد بن علی (2002 م). غرر البهاء الضوی ودرر الجمال البدیع البهی (PDF). القاهرة، مصر: المکتبة الأزهریة للتراث. صفحة 253.
- ↑ السقاف, عبیدالله بن محمد (1356 هـ). تاریخ الشعراء الحضرمیین. الجزء الأول. القاهرة، مصر: مطبعة حجازی. صفحة 71.