راوی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
جز (جایگزینی متن - 'کرده اند' به 'کرده‌اند')
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''راوی''' به نقل کننده احادیث معصومان علیهم‌ السّلام با سلسله سند می گویند. عنوان یاد شده اصطلاحى در [[علم درایه]] است و در آن علم از آن سخن گفته‌ اند.
'''راوی''' به نقل کننده احادیث معصومان علیهم‌ السّلام با سلسله سند می‌گویند. عنوان یاد شده اصطلاحی در [[علم درایه]] است و در آن علم از آن سخن گفته‌اند.
=تعریف=
== تعریف ==
راوی در لغت به معنای روایت کننده و کسی است که خبر یا [[حدیث]] یا حکایتی را از دیگری روایت می‌کند.
راوی در لغت به معنای روایت‌کننده و کسی است که خبر یا [[حدیث]] یا حکایتی را از دیگری روایت می‌کند.


نزد محدثان، راوی کسی است که حدیث را با سلسله سند از [[معصوم]] علیه‌السّلام نقل می‌کند.
نزد محدثان راوی کسی است که حدیث را با سلسله سند از [[معصوم]] علیه‌السّلام نقل می‌کند.


در کتاب « کشاف اصطلاحات الفنون » آمده است:
در کتاب «کشاف اصطلاحات الفنون» آمده است:
«و الراوی عند المحدثین ناقل الحدیث بالاسناد».<ref>کشاف اصطلاحات الفنون والعلوم، تهانوی، محمد علی بن علی، ج۱، ص۳۷.</ref>.<ref>کشاف اصطلاحات الفنون والعلوم، تهانوی، محمد علی بن علی، ج۱، ص۸۷۵. </ref>
«و الراوی عند المحدثین ناقل الحدیث بالاسناد».<ref>کشاف اصطلاحات الفنون والعلوم، تهانوی، محمد علی بن علی، ج۱، ص۳۷.</ref>.<ref>کشاف اصطلاحات الفنون والعلوم، تهانوی، محمد علی بن علی، ج۱، ص۸۷۵. </ref>


=شرایط پذیرش خبر واحد از راوی=
== شرایط پذیرش خبر واحد از راوی ==
عالمان علم درایه پذیرش خبر واحد از راوى را مشروط به برخوردارى وى از صفات ذیل دانسته‌اند.
عالمان علم درایه پذیرش خبر واحد از راوی را مشروط به برخورداری وی از صفاتی دانسته اند که برخی از آنها عبارتست از:


==اسلام==
=== اسلام ===
بنابر این خبر راوى [[کافر]] پذیرفته نمى‌شود.
بنابر این خبر راوی [[کافر]] پذیرفته نمی‌شود.


==عقل==
=== عقل ===
بنابر این از دیوانه پذیرفته نیست.
بنابر این از دیوانه پذیرفته نیست.


==بلوغ==
=== بلوغ ===
بنابر این شرط که بسیارى از فقها آن را ذکر کرده‌ اند خبر نابالغ پذیرفته نیست هرچند بنابر قول مشهور ممیز -تشخیص دهنده خوبى و بدى باشد.
بنابر این شرط که بسیاری از فقها آن را ذکر کرده‌ اند خبر نابالغ پذیرفته نیست هرچند بنابر قول مشهور ممیز -تشخیص دهنده خوبی و بدی باشد.


==ایمان==
=== عدالت ===
ایمان یعنی [[شیعه]] دوازده امامى بودن.
شرط بودن عدالت در راوی به مشهور نسبت داده شده است.
در مقابل، گروهی آن را شرط ندانسته و گفته‌اند: وثاقت راوی یعنی مورد اعتماد و اطمینان بودن در نقل حدیث برای پذیرش خبر وی کفایت می‌کند. بسیاری از متأخران نیز این قول را برگزیده‌‌اند.


بنابر این عمل به خبر مخالفان و نیز فرقه‌هاى شیعه غیر دوازده امامی جایز نخواهد بود. این شرط را گروهى از فقها ذکر کرده‌اند.
=== ضابط بودن ===
مراد از ضابط کسی است که یاد سپاری او بر سهو و اشتباهش غلبه دارد. بنابر‌این خبر راوی ای که در نقل غالباً دچار سهو و اشتباه می‌شود پذیرفته نیست.<ref>معالم الدین و ملاذ المجتهدین، صاحب معالم، حسن بن زین الدین، ص۲۰۳.</ref>


در مقابل برخى گفته‌ اند: عمل به خبر مخالفان که از معصومان علیهم الّسلام نقل کرده باشند جایز است به شرط آنکه برخلافِ روایات نقل شده از سوى اصحاب -شیعیان- نباشد و نیز براى [[اصحاب]] در آن مسئله، حکم یا [[فتوا]]ى شناخته شده بر خلاف آن وجود نداشته باشد؛ راوى نیز واجد سایر شرایط باشد.
بر اساس شرط یاد شده راوی باید حفظ‌کننده حدیث، هوشیار و به دور از غفلت باشد تا در ضبط و نقل حدیث دچار اشتباه، لغزش و تحریف - کم یا زیاد کردن- نشود و در صورت نقل حدیث به معنا به آنچه که موجب اختلال مفاد حدیث می‌شود آگاه باشد.<ref>تلخیص مقباس الهدایة، غفاری، علی اکبر، ص ۷۹ - ۸۳. </ref>


==عدالت==
== اقسام خبر واحد به لحاظ حالات راوی ==
شرط بودن عدالت در راوى به مشهور نسبت داده شده است.
خبر واحد به لحاظ صفات راوی همچون ایمان و عدم ایمان، وثاقت و عدم وثاقت و غیر آن به چهار قسم تقسیم می‌شود: حدیث صحیح حدیث حسن، حدیث موثق و حدیث ضعیف که از اصول اقسام حدیث به شمار می‌روند.
در مقابل، گروهى آن را شرط ندانسته و گفته ‌اند: وثاقت راوى یعنی مورد اعتماد و اطمینان بودن در نقل حدیث براى پذیرش خبر وى کفایت مى‌کند. بسیارى از متأخران نیز این قول را برگزیده‌ اند.


==ضابط بودن==
== پانویس ==
مراد از ضابط، کسى است که یاد سپارى او بر سهو و اشتباهش غلبه دارد. بنابر این، خبر راوى اى که در نقل، غالباً دچار سهو و اشتباه مى‌شود، پذیرفته نیست.<ref>معالم الدین و ملاذ المجتهدین، صاحب معالم، حسن بن زین الدین، ص۲۰۳.</ref>
{{پانویس}}


بر اساس شرط یاد شده، راوى باید حفظ کننده حدیث، هوشیار و به دور از غفلت باشد تا در ضبط و نقل حدیث دچار اشتباه، لغزش و تحریف - کم یا زیاد کردن- نشود و در صورت نقل حدیث به معنا به آنچه که موجب اختلال مفاد حدیث مى‌شود آگاه باشد.<ref>تلخیص مقباس الهدایة، غفاری، علی اکبر، ص ۷۹ - ۸۳. </ref>
== منابع ==
#[http://lib.eshia.ir/71601/1/509 فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۵۰۹، برگرفته از مقاله «راوی».]
#[http://lib.eshia.ir/23017/4/35/%D9%83%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87 فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۴، ص۳۵-۳۶.]


=اقسام خبر واحد به لحاظ حالات راوى=
خبر واحد به لحاظ صفات راوى همچون ایمان و عدم ایمان، وثاقت و عدم وثاقت و غیر آن به چهار قسم تقسیم مى‌شود: حدیث صحیح حدیث حسن ، حدیث موثق و حدیث ضعیف که از اصول اقسام حدیث به شمار مى‌روند.


=منبع=
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات]]
[http://lib.eshia.ir/71601/1/509 فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۵۰۹، برگرفته از مقاله «راوی».]
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات اسلامی]]
 
[http://lib.eshia.ir/23017/4/35/%D9%83%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87 فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۴، ص۳۵-۳۶.]
 
=پانویس=
 
[[رده: درایه]]
[[رده: علوم اسلامی]]
<references />

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۲۰

راوی به نقل کننده احادیث معصومان علیهم‌ السّلام با سلسله سند می‌گویند. عنوان یاد شده اصطلاحی در علم درایه است و در آن علم از آن سخن گفته‌اند.

تعریف

راوی در لغت به معنای روایت‌کننده و کسی است که خبر یا حدیث یا حکایتی را از دیگری روایت می‌کند.

نزد محدثان راوی کسی است که حدیث را با سلسله سند از معصوم علیه‌السّلام نقل می‌کند.

در کتاب «کشاف اصطلاحات الفنون» آمده است: «و الراوی عند المحدثین ناقل الحدیث بالاسناد».[۱].[۲]

شرایط پذیرش خبر واحد از راوی

عالمان علم درایه پذیرش خبر واحد از راوی را مشروط به برخورداری وی از صفاتی دانسته اند که برخی از آنها عبارتست از:

اسلام

بنابر این خبر راوی کافر پذیرفته نمی‌شود.

عقل

بنابر این از دیوانه پذیرفته نیست.

بلوغ

بنابر این شرط که بسیاری از فقها آن را ذکر کرده‌ اند خبر نابالغ پذیرفته نیست هرچند بنابر قول مشهور ممیز -تشخیص دهنده خوبی و بدی باشد.

عدالت

شرط بودن عدالت در راوی به مشهور نسبت داده شده است. در مقابل، گروهی آن را شرط ندانسته و گفته‌اند: وثاقت راوی یعنی مورد اعتماد و اطمینان بودن در نقل حدیث برای پذیرش خبر وی کفایت می‌کند. بسیاری از متأخران نیز این قول را برگزیده‌‌اند.

ضابط بودن

مراد از ضابط کسی است که یاد سپاری او بر سهو و اشتباهش غلبه دارد. بنابر‌این خبر راوی ای که در نقل غالباً دچار سهو و اشتباه می‌شود پذیرفته نیست.[۳]

بر اساس شرط یاد شده راوی باید حفظ‌کننده حدیث، هوشیار و به دور از غفلت باشد تا در ضبط و نقل حدیث دچار اشتباه، لغزش و تحریف - کم یا زیاد کردن- نشود و در صورت نقل حدیث به معنا به آنچه که موجب اختلال مفاد حدیث می‌شود آگاه باشد.[۴]

اقسام خبر واحد به لحاظ حالات راوی

خبر واحد به لحاظ صفات راوی همچون ایمان و عدم ایمان، وثاقت و عدم وثاقت و غیر آن به چهار قسم تقسیم می‌شود: حدیث صحیح حدیث حسن، حدیث موثق و حدیث ضعیف که از اصول اقسام حدیث به شمار می‌روند.

پانویس

  1. کشاف اصطلاحات الفنون والعلوم، تهانوی، محمد علی بن علی، ج۱، ص۳۷.
  2. کشاف اصطلاحات الفنون والعلوم، تهانوی، محمد علی بن علی، ج۱، ص۸۷۵.
  3. معالم الدین و ملاذ المجتهدین، صاحب معالم، حسن بن زین الدین، ص۲۰۳.
  4. تلخیص مقباس الهدایة، غفاری، علی اکبر، ص ۷۹ - ۸۳.

منابع

  1. فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۵۰۹، برگرفته از مقاله «راوی».
  2. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۴، ص۳۵-۳۶.