جازمیه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
جز (جایگزینی متن - 'رده: کلام ' به ' ')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''جازمیه‏''' از فرق «[[خوارج|خوارج»]] اند. نام این فرقه در برخی از منابع حازمیه و در برخی دیگر «جازمیه» آمده است.
'''جازمیه‏''' از فرق «[[خوارج|خوارج»]]<nowiki/>‌اند. نام این فرقه در برخی از منابع حازمیه و در برخی دیگر «جازمیه» آمده است.


==پیشینه==
==پیشینه==
«جازمیه» اصحاب «[[جازم بن على]]» و در کتاب [[التعریفات]] [[میر سید شریف جرجانی]] «جازمیه» پیروان [[جذم بن عاصم]] شناخته و با «[[شعیبیه|شعیبیه]]» هم داستان شدند.
«جازمیه» اصحاب «[[جازم بن على|جازم بن علی]]» و در کتاب [[التعریفات]] [[میر سید شریف جرجانی]] «جازمیه» پیروان [[جذم بن عاصم]] شناخته و با «[[شعیبیه|شعیبیه]]» هم داستان شدند.


==اعتقادات==
==اعتقادات==
[[عبدالقاهر بغدادى]] مى‏ نویسد که بیشتر «[[عجارده]]» سیستان پای بند این آیین اند و درباره [[قضا و قدر|قدر]]، استطاعت و اراده خدا مطابق با روش [[اهل سنت]] رفتار می‌کنند و معتقدند که آفریدگارى جز خداوند نیست و جز اراده او اراده دیگری نیست. همچنین از نظر آنان، استطاعت همراه فعل است.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر  آستان قدس رضوی، ص 135  با ویرایش و اصلاح عبارات </ref> جازمیه به سبب داشتن این عقاید دو فرقه دیگر از عجارده یعنی میمونیه و حمزیه را که در باب قدر و استطاعت مخالف ایشان و هم عقیده با [[معتزله]] بودند تکفیر کردند.<ref>عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، الفرق بین الفرق، ص۹۵-۹۶، چاپ محمد محیی الدین عبدالحمید، قاهره، مکتبه محمدعلی صبیح و اولاده، (بی تا)</ref> <ref>عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، الفرق بین الفرق، ص۹۸، چاپ محمد محیی الدین عبدالحمید، قاهره، مکتبه محمدعلی صبیح و اولاده، (بی تا).  
[[عبدالقاهر بغدادى|عبدالقاهر بغدادی]] می‏‌نویسد که بیشتر «[[عجارده]]» سیستان پای‌بند این آیین‌اند و درباره [[قضا و قدر|قدر]]، استطاعت و اراده خدا مطابق با روش [[اهل سنت]] رفتار می‌کنند و معتقدند که آفریدگاری جز خداوند نیست و جز اراده او اراده دیگری نیست. همچنین از نظر آنان، استطاعت همراه فعل است.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر  آستان قدس رضوی، ص 135  با ویرایش و اصلاح عبارات </ref> جازمیه به سبب داشتن این عقاید دو فرقه دیگر از عجارده یعنی میمونیه و حمزیه را که در باب قدر و استطاعت مخالف ایشان و هم عقیده با [[معتزله]] بودند تکفیر کردند.<ref>عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، الفرق بین الفرق، ص۹۵-۹۶، چاپ محمد محیی الدین عبدالحمید، قاهره، مکتبه محمدعلی صبیح و اولاده، (بی تا)</ref> <ref>عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، الفرق بین الفرق، ص۹۸، چاپ محمد محیی الدین عبدالحمید، قاهره، مکتبه محمدعلی صبیح و اولاده، (بی تا).  
</ref>  
</ref>  


==شاخصه های ایمان و کفر==
==شاخصه‌های ایمان و کفر==
در نگاه جازمیه ملاک [[ایمان]] و [[کفر]] بندگان لحظات پایانی عمر است معتقدند که خداوند بنده ‏اى را دوست دارد که به او ایمان آورد اگر چه  بیشتر زندگانى اش را در کفر گذرانده باشد. اما اگر بنده‏ اى در پایان عمر خود به کفر گراید، اگر چه بیشتر زندگانی اش را به ایمان سپری کرده باشد، نزد خدا کافر خواهد بود.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر  آستان قدس رضوی، ص 135  با ویرایش و اصلاح عبارات </ref> <ref>علی بن اسماعیل اشعری، مقالات الاسلامیّین و اختلاف المصلّین، چاپ محمد محیی الدین عبدالحمید، قاهره ۱۳۶۹ـ۱۳۷۳/ ۱۹۵۰ـ۱۹۵۴.</ref>  
در نگاه جازمیه ملاک [[ایمان]] و [[کفر]] بندگان لحظات پایانی عمر است معتقدند که خداوند بنده‌‏ای را دوست دارد که به او ایمان آورد اگر‌چه بیشتر زندگانی‌اش را در کفر گذرانده باشد. اما اگر بنده‏‌ای در پایان عمر خود به کفر گراید، اگر چه بیشتر زندگانی‌اش را به ایمان سپری کرده باشد، نزد خدا کافر خواهد بود.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر  آستان قدس رضوی، ص 135  با ویرایش و اصلاح عبارات </ref> <ref>علی بن اسماعیل اشعری، مقالات الاسلامیّین و اختلاف المصلّین، چاپ محمد محیی الدین عبدالحمید، قاهره ۱۳۶۹ـ۱۳۷۳/ ۱۹۵۰ـ۱۹۵۴.</ref><ref>محمد بن عبدالکریم شهرستانی، کتاب الملل و النحل، ج۱، ص۱۱۸، چاپ محمد بن فتح اللّه بدران، قاهره (۱۳۷۵/۱۹۵۶)، چاپ افست قم ۱۳۶۷ ش.</ref><ref>محمد بن عمر فخررازی، اعتقادات فرق المسلمین و المشرکین، ص۶۰، پانویس ۴، چاپ عبدالرؤوف سعد و مصطفی هواری، قاهره ۱۳۹۸/۱۹۷۸.</ref>  
<ref>محمد بن عبدالکریم شهرستانی، کتاب الملل و النحل، ج۱، ص۱۱۸، چاپ محمد بن فتح اللّه بدران، قاهره (۱۳۷۵/۱۹۵۶)، چاپ افست قم ۱۳۶۷ ش.</ref><ref>محمد بن عمر فخررازی، اعتقادات فرق المسلمین و المشرکین، ص۶۰، پانویس ۴، چاپ عبدالرؤوف سعد و مصطفی هواری، قاهره ۱۳۹۸/۱۹۷۸.</ref>  
این رأی نزدیک به نظر اهل‌سنّت در خصوص « [[موافات]] » در ایمان و کفر است.<ref>عامر نجار، الخوارج، عقیده و فکراً و فلسفه، ج۱، ص۶۱، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶.</ref> بر اساس قول به موافات، اگر فردی فقط در دوره‌ای از حیات خود به خدا ایمان داشته باشد، هنگام مرگ باایمان از دنیا خواهد رفت و برعکس، اگر کسی به حالت کفر بمیرد معلوم می‌شود که در هیچ دوره‌ای از زندگیش مؤمن نبوده است. <ref>محمد بن محمد مفید، اوائل المقالات، ج۱، ص۸۳، چاپ ابراهیم انصاری زنجانی خوئینی، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳.</ref>  
این رأی نزدیک به نظر اهل سنّت در خصوص « [[موافات]] » در ایمان و کفر است.<ref>عامر نجار، الخوارج، عقیده و فکراً و فلسفه، ج۱، ص۶۱، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶.</ref> بر اساس قول به موافات، اگر فردی فقط در دوره‌ای از حیات خود به خدا ایمان داشته باشد، هنگام مرگ باایمان از دنیا خواهد رفت و برعکس، اگر کسی به حالت کفر بمیرد معلوم می‌شود که در هیچ دوره‌ای از زندگیش مؤمن نبوده است. <ref>محمد بن محمد مفید، اوائل المقالات، ج۱، ص۸۳، چاپ ابراهیم انصاری زنجانی خوئینی، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳.</ref>  


==پانویس==
==پانویس==

نسخهٔ ‏۱۲ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۴۹

جازمیه‏ از فرق «خوارج»‌اند. نام این فرقه در برخی از منابع حازمیه و در برخی دیگر «جازمیه» آمده است.

پیشینه

«جازمیه» اصحاب «جازم بن علی» و در کتاب التعریفات میر سید شریف جرجانی «جازمیه» پیروان جذم بن عاصم شناخته و با «شعیبیه» هم داستان شدند.

اعتقادات

عبدالقاهر بغدادی می‏‌نویسد که بیشتر «عجارده» سیستان پای‌بند این آیین‌اند و درباره قدر، استطاعت و اراده خدا مطابق با روش اهل سنت رفتار می‌کنند و معتقدند که آفریدگاری جز خداوند نیست و جز اراده او اراده دیگری نیست. همچنین از نظر آنان، استطاعت همراه فعل است.[۱] جازمیه به سبب داشتن این عقاید دو فرقه دیگر از عجارده یعنی میمونیه و حمزیه را که در باب قدر و استطاعت مخالف ایشان و هم عقیده با معتزله بودند تکفیر کردند.[۲] [۳]

شاخصه‌های ایمان و کفر

در نگاه جازمیه ملاک ایمان و کفر بندگان لحظات پایانی عمر است معتقدند که خداوند بنده‌‏ای را دوست دارد که به او ایمان آورد اگر‌چه بیشتر زندگانی‌اش را در کفر گذرانده باشد. اما اگر بنده‏‌ای در پایان عمر خود به کفر گراید، اگر چه بیشتر زندگانی‌اش را به ایمان سپری کرده باشد، نزد خدا کافر خواهد بود.[۴] [۵][۶][۷] این رأی نزدیک به نظر اهل‌سنّت در خصوص « موافات » در ایمان و کفر است.[۸] بر اساس قول به موافات، اگر فردی فقط در دوره‌ای از حیات خود به خدا ایمان داشته باشد، هنگام مرگ باایمان از دنیا خواهد رفت و برعکس، اگر کسی به حالت کفر بمیرد معلوم می‌شود که در هیچ دوره‌ای از زندگیش مؤمن نبوده است. [۹]

پانویس

  1. محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 135 با ویرایش و اصلاح عبارات
  2. عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، الفرق بین الفرق، ص۹۵-۹۶، چاپ محمد محیی الدین عبدالحمید، قاهره، مکتبه محمدعلی صبیح و اولاده، (بی تا)
  3. عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، الفرق بین الفرق، ص۹۸، چاپ محمد محیی الدین عبدالحمید، قاهره، مکتبه محمدعلی صبیح و اولاده، (بی تا).
  4. محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 135 با ویرایش و اصلاح عبارات
  5. علی بن اسماعیل اشعری، مقالات الاسلامیّین و اختلاف المصلّین، چاپ محمد محیی الدین عبدالحمید، قاهره ۱۳۶۹ـ۱۳۷۳/ ۱۹۵۰ـ۱۹۵۴.
  6. محمد بن عبدالکریم شهرستانی، کتاب الملل و النحل، ج۱، ص۱۱۸، چاپ محمد بن فتح اللّه بدران، قاهره (۱۳۷۵/۱۹۵۶)، چاپ افست قم ۱۳۶۷ ش.
  7. محمد بن عمر فخررازی، اعتقادات فرق المسلمین و المشرکین، ص۶۰، پانویس ۴، چاپ عبدالرؤوف سعد و مصطفی هواری، قاهره ۱۳۹۸/۱۹۷۸.
  8. عامر نجار، الخوارج، عقیده و فکراً و فلسفه، ج۱، ص۶۱، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶.
  9. محمد بن محمد مفید، اوائل المقالات، ج۱، ص۸۳، چاپ ابراهیم انصاری زنجانی خوئینی، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳.