التبصیر فی الدین وتمییز الفرقة الناجیة عن الفرق الهالکین (کتاب)

کتاب التصبیر فی الدین و تمییز الفرقه الناجیه عن الفرق الهالکین

نام نويسنده	ابن طاهر اسفراینی
موضوع	اسلام ـ کلام
زبان کتاب	عربى‌
ناشر	دار الکتب العلمیة
سال نشر	1971 قمری
تعداد جلد	تک جلدی
مکان چاپ	بیروت

التبصير في الدين وتمييز الفرقة الناجية عن الفرق الهالكين نام کتابی است که توسط امام ابی المظفر شاهفور بن طاهر اسفراینی (متوفی 471ق )، ملقب به برهان متکلمان. تألیف و تحقیق و ترجمه شده و احادیث وی استخراج شده و پاورقی های وی توسط امام محمد زاهد الکوثری شرح داده شده است.

موضوع و محتوای کتاب

امام اسفراینی در آن به مسائل مربوط به توحید خداوند متعال در اسماء و صفات او پرداخته است و این که حکمتی را در بر می گیرد که محدود به علم به آنچه خداوند متعال به دانستن آن امر فرموده و درک آنچه امر به دوری از آن کرده است، می پردازد. که پیروی از امر و نهی است و اینکه پیامبران آمده‌اند تا مردم را با این حکمت آشنا کنند تا از امر خود هدایت شوند و بر صراط مستقیم قرار گیرند و انسان بدی را بشناسد که در آن گرفتار نشود. گفته شده است: من شر را نه برای شر، بلکه برای جلوگیری از آن می دانستم هر که از میان مردم بدی را نشناسد در آن می‌افتد. همین امر باعث شد که امام اسفراینی کتاب خود را به پانزده باب تقسیم کند که در آن شرح عقاید اهل دین و رسوایی‌های اهل انحراف و ملحدان را بیان کرده است که به شرح زیر است:

بخش‌های کتاب

• ـ الباب الأول: في بيان أول خلاف ظهر في الإسلام بعد وفاة رسول الله ﷺ، وما ظهر من الخلاف في أيام الصحابة أو قريبا منهم.
• ـ الباب الثاني: في بيان فرق الأمة على الجملة.
• ـ الباب الثالث: في تفصيل مقالات الروافض وبيان فضائحهم.
• ـ الباب الرابع: في بيان مقالات الخوارج وبيان فضائحهم.
• ـ الباب الخامس: في تفصيل مقالات القدرية الملقبة بالمعتزلة وبيان فضائحهم.
• ـ الباب السادس: في تفصيل مقالات المرجئة وبيان فضائحهم.
• ـ الباب السابع: في تفصيل مقالات النجارية وبيان فضائحهم.
• ـ الباب الثامن: في تفصيل مقالات الضرارية وبيان فضائحهم.
• ـ الباب التاسع: في تفصيل مقالات البكرية وبيان فضائحهم.
• ـ الباب العاشر: في تفصيل مقالات الجهمية وبيان فضائحهم.
• ـ الباب الحادي عشر: في تفصيل مقالات الكرامية وبيان فضائحهم.
• ـ الباب الثاني عشر: في تفصيل مقالات المشبهة وبيان فضائحهم.
• ـ الباب الثالث عشر: في بيان فرق ينتسبون إلى دين الإسلام، ولا يعودن في جملة المسلمين، ولا يكونون من جملة الاثنتين والسبعين، وهم أكثر من عشرين فرقة.
• الباب الرابع عشر: في بيان مقالات أقوام من الملحدين كانوا قبل ظهور دولة الإسلام.
• الباب الخامس عشر: في بيان اعتقاد أهل السنة والجماعة وبيان ما لهم من المفاخر والمحاسن والآثار في الدين.

منبع

• مرکز مطالعات و تحقیقات اعتقادی ابی الحسن اشعری.