اصحاب صفه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
==معنای لغوی صفه== | ==معنای لغوی صفه== | ||
«صفّه» در لغت به معنای سایه <ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص ۱۹۵.</ref> | «صفّه» در لغت به معنای سایه <ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص ۱۹۵.</ref> یا سکو و ایوان <ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص۱۹۵.</ref> و نیز به معنای مکان تابستانی است که با شاخه‌های درخت خرما پوشیده شده باشد.<ref>مکارم شیرازی ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۰، ص ۴۷۲.</ref> | ||
==معنای اصطلاحی صفه== | ==معنای اصطلاحی صفه== | ||
صفه در لغا به مکانی | صفه در لغا به مکانی سایه‌داری اطلاق می‌شود <ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص ۱۹۵.</ref> که در قسمت شمالی مسجد پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) برای سکونت مهاجرین از مکه انتخاب شده بود.<ref>سمهودی، علی بن احمد، وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، ج۲، ص ۴۸.</ref><ref>ابن تیمیه، احمد، مجموعة الرسائل و المسائل، ج۱، ص۲۷.</ref> | ||
<ref>ابن تیمیه، احمد، مجموعة الرسائل و المسائل، ج۱، ص۲۷.</ref> | |||
==تاریخچه اصحاب صفه== | ==تاریخچه اصحاب صفه== | ||
اصحاب صفه که آنان را اهل صفه نیز | اصحاب صفه که آنان را اهل صفه نیز می‌خوانند دسته‌اى از یاران پیغمبر (ص) بودند که از [[مکه]] پس از آن حضرت به مدینه هجرت کردند و دسته‌اى دیگر بودند که به مدینه آمدند و [[اسلام]] پذیرفتند. چون اکثر ایشان از فقرا و مردمان تنگ‌دست بودند و جا و مکانی نداشتند در ایوان مسقفى در قسمت شمالى مسجد پیغمبر (ص) ساکن شدند. | ||
==حمابت پیامبر صلوات الله علیه== | ==حمابت پیامبر صلوات الله علیه== | ||
پیامبر صلوات الله علیه از اصحاب صفه بسیار حمایت می‌کرد و مقرری روزانه از درآمد عمومی بیت المال برای آن‌ها مقرر داشته روزانه در اختیارشان قرار | پیامبر صلوات الله علیه از اصحاب صفه بسیار حمایت می‌کرد و مقرری روزانه از درآمد عمومی بیت المال برای آن‌ها مقرر داشته روزانه در اختیارشان قرار می‌داد. چون شب فرا می‌رسید، در خانه حضرت که همسایه [[مسجد النبى]] بود، ظرفى پر از جو مخلوط با نخود قرار مىدادند و ایشان از آن ارتزاق مىکردند. از این جهت آنان را [[ضیوف الاسلام|ضیوف الاسلام]] یعنى مهمانان اسلام مى‌خواندند. علاوه، پیامبر صلوات الله علیه، مسلمانان را به اکرام و در عین حال شناخت فضل و مراتب آنان تشویق می‌کرد. در پی این حمایت، مشکلات مالی آن‌ها به تدریج کاهش یافت و از آن‌جا نقل مکان کرده در جای مناسب‌تری ساکن شدند. با این حال گروهی از آن‌ها با وجود تمکن نسبی؛ دنیا را رها کرده و همچنان به عبادت و تعلیم و تعلم مشغول بودند.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 63</ref> <ref>دانشنامه بزرگ اسلامی به همت دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، جلد9، صفحه 3601.</ref> | ||
==نظر قرآن درباره اصحاب صفه== | ==نظر قرآن درباره اصحاب صفه== | ||
خصوصیات و ارزش‌های اسلامی اصحاب صفه زمینه‌ای شد تا برخی از | خصوصیات و ارزش‌های اسلامی اصحاب صفه زمینه‌ای شد تا برخی از مفسران، شان نزول تعدادی از آیات قرآن <ref>سوره بقره:۲، آیه۲۷۳، سوره انعام:۶، آیه۵۲، سوره کهف:۱۸، آیه۲۸</ref> را به آن‌ها منتسب و در آثار خود بیاورند.<ref>ر.ک، ابن سعد، کتاب الطبقات الکبیر، ج۱ (۲)، ص۱۳؛ قمی، تفسیر، ج۱، ص۲۰۲؛ طبری، تفسیر، ج۲۵، ص۱۹؛ فخرالدین رازی، التفسیر الکبیر، ج۷، ص۸۴؛ سیوطی، الدر المنثور، ج۲، ص۸۸، ج۷، ص۳۵۲ | ||
</ref> | </ref> | ||
==تعداد اصحاب صفه== | ==تعداد اصحاب صفه== | ||
راویان در شمار ایشان اختلاف کردند، بعضى شمار ایشان را ده یا سى و یا نود و دو و یا نود و سه و برخى عددشان را به چهارصد تن رسانیده اند. | راویان در شمار ایشان اختلاف کردند، بعضى شمار ایشان را ده یا سى و یا نود و دو و یا نود و سه و برخى عددشان را به چهارصد تن رسانیده اند. | ||
نوشته اند که [[ابوذر غفاری]]، [[حذیفه عبسى|حذیفه عبسى]]، [[واثله لیثى|واثله لیثى]]، [[ابى مویهبه|ابى مویهبه]]، [[عمار یاسر|عمار یاسر]]، [[بلال حبشى]]، [[خباب بن ارت]]، [[سلمان فارسى]] و [[صهیب بن سنان رومى|صهیب بن سنان رومى]] از ایشان | نوشته اند که [[ابوذر غفاری]]، [[حذیفه عبسى|حذیفه عبسى]]، [[واثله لیثى|واثله لیثى]]، [[ابى مویهبه|ابى مویهبه]]، [[عمار یاسر|عمار یاسر]]، [[بلال حبشى]]، [[خباب بن ارت]]، [[سلمان فارسى]] و [[صهیب بن سنان رومى|صهیب بن سنان رومى]] از ایشان بودهاند. <ref>ر.ک،همان</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۵: | ||
[[رده: تاریخ اسلام]] | [[رده: تاریخ اسلام]] | ||
[[رده: اصطلاحات اسلامی]] | [[رده: اصطلاحات اسلامی]] | ||
<references /> | |||
نسخهٔ ۱۵ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۵۸
اصحاب صفه عنوان جمعى از مسلمانان پاکباخته و تهی دستى است که در صدر اسلام و زمان پیامبر اسلام(ص) در رکاب آن حضرت بودند و چون در مدینه خانه و آشیان و آشنایى نداشتند در گوشه اى از مسجد روی سکویى که ساخته شده بود، ساخته شده بود روزگار مى گذراندند و به عبادت مشغول بودند.
معنای لغوی صفه
«صفّه» در لغت به معنای سایه [۱] یا سکو و ایوان [۲] و نیز به معنای مکان تابستانی است که با شاخه‌های درخت خرما پوشیده شده باشد.[۳]
معنای اصطلاحی صفه
صفه در لغا به مکانی سایه‌داری اطلاق می‌شود [۴] که در قسمت شمالی مسجد پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) برای سکونت مهاجرین از مکه انتخاب شده بود.[۵][۶]
تاریخچه اصحاب صفه
اصحاب صفه که آنان را اهل صفه نیز می‌خوانند دسته‌اى از یاران پیغمبر (ص) بودند که از مکه پس از آن حضرت به مدینه هجرت کردند و دسته‌اى دیگر بودند که به مدینه آمدند و اسلام پذیرفتند. چون اکثر ایشان از فقرا و مردمان تنگ‌دست بودند و جا و مکانی نداشتند در ایوان مسقفى در قسمت شمالى مسجد پیغمبر (ص) ساکن شدند.
حمابت پیامبر صلوات الله علیه
پیامبر صلوات الله علیه از اصحاب صفه بسیار حمایت می‌کرد و مقرری روزانه از درآمد عمومی بیت المال برای آن‌ها مقرر داشته روزانه در اختیارشان قرار می‌داد. چون شب فرا می‌رسید، در خانه حضرت که همسایه مسجد النبى بود، ظرفى پر از جو مخلوط با نخود قرار مىدادند و ایشان از آن ارتزاق مىکردند. از این جهت آنان را ضیوف الاسلام یعنى مهمانان اسلام مى‌خواندند. علاوه، پیامبر صلوات الله علیه، مسلمانان را به اکرام و در عین حال شناخت فضل و مراتب آنان تشویق می‌کرد. در پی این حمایت، مشکلات مالی آن‌ها به تدریج کاهش یافت و از آن‌جا نقل مکان کرده در جای مناسب‌تری ساکن شدند. با این حال گروهی از آن‌ها با وجود تمکن نسبی؛ دنیا را رها کرده و همچنان به عبادت و تعلیم و تعلم مشغول بودند.[۷] [۸]
نظر قرآن درباره اصحاب صفه
خصوصیات و ارزش‌های اسلامی اصحاب صفه زمینه‌ای شد تا برخی از مفسران، شان نزول تعدادی از آیات قرآن [۹] را به آن‌ها منتسب و در آثار خود بیاورند.[۱۰]
تعداد اصحاب صفه
راویان در شمار ایشان اختلاف کردند، بعضى شمار ایشان را ده یا سى و یا نود و دو و یا نود و سه و برخى عددشان را به چهارصد تن رسانیده اند. نوشته اند که ابوذر غفاری، حذیفه عبسى، واثله لیثى، ابى مویهبه، عمار یاسر، بلال حبشى، خباب بن ارت، سلمان فارسى و صهیب بن سنان رومى از ایشان بودهاند. [۱۱]
پانویس
- ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص ۱۹۵.
- ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص۱۹۵.
- ↑ مکارم شیرازی ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۰، ص ۴۷۲.
- ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص ۱۹۵.
- ↑ سمهودی، علی بن احمد، وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، ج۲، ص ۴۸.
- ↑ ابن تیمیه، احمد، مجموعة الرسائل و المسائل، ج۱، ص۲۷.
- ↑ محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 63
- ↑ دانشنامه بزرگ اسلامی به همت دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، جلد9، صفحه 3601.
- ↑ سوره بقره:۲، آیه۲۷۳، سوره انعام:۶، آیه۵۲، سوره کهف:۱۸، آیه۲۸
- ↑ ر.ک، ابن سعد، کتاب الطبقات الکبیر، ج۱ (۲)، ص۱۳؛ قمی، تفسیر، ج۱، ص۲۰۲؛ طبری، تفسیر، ج۲۵، ص۱۹؛ فخرالدین رازی، التفسیر الکبیر، ج۷، ص۸۴؛ سیوطی، الدر المنثور، ج۲، ص۸۸، ج۷، ص۳۵۲
- ↑ ر.ک،همان