اخوان المسلمین موریتانی
| نام جریان | اخوان المسلمین موریتانی |
|---|---|
| سال تاسیس | 1979 میلادی |
| موسس | شيخان ولد ابراهيم ولد بيب |
| افراد موثر | محمد حسن ولد الدود شنقيطي. |
تاسيس جمعيت فرهنگي اسلام در سال 1979 م ، نقطه عطفي در تاريخ جنبش هاي اسلام گرا و علي الخصوص جمعيت اخوان المسلمين موريتاني به شمار مي آيد.
تاريخچه
مجاهدت و تلاش گروههاي صوفيه در غالب فرهنگ و ادبيات ديني مذهب مالكي تجلي بافته بود، كشور موريتاني در 28 نوامبر 1960 به استقلال سياسي و اقتصادي خود نائل آمد. بدين ترتيب در اوائل دهه شصت قرن بيستم، فضاي سياسي اين كشور شاهد حضور جريان هاي اسلام گراي سياسي همچون اخوان المسلمين و جنبش هاي دانشجويي بود. اين گروهها كه هدف خود را دفاع از اسلام بيان مي كردند، اقدام به برگزاري جلسات مناظره و بحث با جريانات سكولار و ملي گرا نمودند. گرچه ترويج عقايد و افكار اسلامي اخوان در اين برهه با مشكلات و موانعي روبرو بود كه از جمله آنها مي توان به غلبه سياست تك حزبي بر رسانه ها و فعاليت هاي سياسي دولت « مختار ولد داداه» و عدم پذيرش تعدد احزاب از سوي مقامات رسمي كشور، حضور افرادي كه دلبستگي شديد به فرهنگ فرانسه داشتند در مناصب كليدي كشور، غلبه زبان و فرهنگ فرانسوي بر سيستم آموزش و پرورش كشور و بالاخره انتشار تفكرات ملي گراي راست اشاره كرد. اين وضعيت همچنان ادامه داشت تا اينكه در اواخر دوره رياست جمهوري « ولد هيداله » كميته اي به منظور اجراي شريعت اسلامي در موريتاني تشكيل يافت كه در نتيجه آن بسياري از اسلام گرايان موريتانيايي از زندان هاي رژيم آزاد شدند.
جمعيت فرهنگي اسلام
تاسيس « جمعيت فرهنگي اسلام » در سال 1979 م ، نقطه عطفي در تاريخ جنبش هاي اسلام گرا و علي الخصوص جمعيت اخوان المسلمين موريتاني به شمار مي آيد؛ زيرا از اين پس گروههاي مختلف اسلامي در غالب يك چينش متحد با عنوان « جمعيت فرهنگي اسلام » به فعاليت خود ادامه مي دادند. بتدريج شاخه ها و فروعات اين جمعيت در سراسر موريتاني انتشار يافت و اين گروه از طريق برگزاري جلسات سخنراني، مناظره و شب شعر به ترويج فرهنگ اسلامي همت گمارد. لازم به ذكر است كه فعاليت هاي جمعيت فرهنگي اسلام تنها در حوزه فرهنگي خلاصه نمي شد بلكه سعي مي كرد تا با شركت در امور خيريه همچون كمك رساني به فقرا و ساخت مساجد در مناطق مختلف از فضاي سياسي و رسانه اي بسته در كشور، حداكثر استفاده را برده باشد.
كودتاي سفيد « معاويه ولد سيدي الطايع » در تاريخ 12/12/ 1984 اتفاق افتاد و انتظار مي رفت كه به دليل شرايط خاص سياسي حاكم بر دولت وي ( مخالفت با فعاليت احزاب مختلف ) ادامه فعاليت جمعيت فرهنگي اسلام با مشكل مواجه گردد. در حالي كه به دلايلي كه ذيلاً به آنها اشاره خواهد شد، چنين اتفاقي نيافتاد و اين گروه همچنان به فعاليت هاي خود ادامه مي دادند :
1- بيداري اسلامي كه به دليل كاهش موج تفكرات راست گرا و پان عربي در بسياري از كشورهاي عربي بروز كرده بود
2- تاسيس كتابخانه هاي اسلامي با گرايش هاي انقلابي و اصلاح طلبانه از نويسندگان جهان عرب در شعبات « مصعب بن عمير » و « عايشه » كه از شعبات جمعيت فرهنگي اسلام بودند.
3- انتشار نوارهاي سخنراني در مراكز فرهنگي فوق پيرامون مباحث انقلابي و جهاد اسلامي از خطباء و رهبران اسلامي
4- تاسيس مراكز تجاري مختلف براي خريد و فروش كتب و كاست هاي مذهبي
5- برگزاري جلسات سخنراني، مناظره و شب شعر در مساجد كه عمدتا بصورت خودجوش انجام مي شد
6- برگزاري كلاس هاي آموزشي توسط اعضاي جمعيت فرهنگي اسلام در مناطق مختلف موريتاني
7- مشاركت و رهبري اعضاي جمعيت فرهنگي اسلام در بسياري از اتحاديه ها و سنديكاهاي آموزشي ، تربيتي و ...
به اين ترتيب جريان اسلام گرا ( اخوان المسلمين ) از نفوذ و وجهه بالايي در ميان اقشار مختلف مردم موريتاني برخوردار شد كه آن را در اداي رسالت اسلامي خود كمك مي كرد. نبايد از نظر دور داشت كه اگر چه جريان سلفي در موريتاني نيز - توسط فارغ التحصيلان « موسسه سعودي » و با حمايت همه جانبه سفارت عربستان سعودي در موريتاني – با انتشار نوار هاي سخنراني علماي سلفي و برگزاري جلسات سخنراني و مناظره در مساجد فعاليت آرامي را در فضاي موريتاني در پيش گرفته بود، اما ياراي مقابله با حركت اخوان المسلمين را نداشت.
اصلاح طلبان ميانه رو و اخوان المسلمين موريتاني
با روي كار آمدن دولت غير نظامي « ولد شيخ عبدالله » در سال 2007 م عرصه فعاليت براي اسلام گرايان گشوده شد. اين رويه پس از كودتاي ژنرال « محمد ولد عبدالعزيز » در ششم اوت 2008 همچنان ادامه داشت ، بگونه اي كه « ولد منصور » رئيس حزب « تجمع ملي براي اصلاح و توسعه » معروف به تواصل ( اخوان المسلمين موريتاني ) در انتخابات رياست جمهوري سال 2009 شركت كرد.
از جمله رهبران فكري اخوان در موريتاني مي توان به « شيخان ولد ابراهيم ولد بيب » شهردار شهر دارالنعيم و « محمد حسن ولد الدود شنقيطي » اشاره كرد. جمعيت اخوان المسلمين موريتاني اصول سه گانه مرجعيت ديني، عمل بر اساس موازين دموكراسي و اصلاحات سياسي، اجتماعي، قتصادي، فرهنگي، نظامي و امنيتي را سر لوحه كار خود قرار داده اند. در اين راستا شيخان ولد ابراهيم معتقد است كه در دوره كنوني، حفاظت از هويت سرزميني، صيانت از موسسات و سازمان هاي مذهبي، گسترش دامنه اسلام گرايي در كشور و انسجام و وحدت ملي از رسالت هاي اين جمعيت است. از جمله خطوط قرمز اخوان موريتاني مسئله ارتباط با رژيم صهيونيستي است كه همواره در بيانيه ها و اعلاميه هاي مروبط به فلسطين اشغالي به آن اشاره مي گردد[۱].