قبریه
قبریه جزء هفتاد و سه ملت بر شمرده شده و منکر عذاب قبر بودند.
وجه تسمیه
این نام را از معتزلیان دانسته و قبریه را به این فرقه منسوب کرده‌اند چون مثل معتزلیان عذاب قبر را انکار می‌کردند. [۱] [۲] [۳] [۴] با این حال برخی قبریه را از جهمیه می‌دانند. [۵] برخی دیگر منسوب بودن قبریه به جهمیه را با احتمال ذکر کرده‌اند. یکی از متکلمین از کسانی که منکر عذاب قبر بوده‌اند. چون خوارج و معتزله نام می‌برد، اما به فرقه‌ای به نام قبریه اشاره‌ای نمی کند.[۶]
عقاید
فقریه معتقدند که بیچاره آدم چون از دار دنیا برود، او را در قبری قرار می‌دهند که مساحتش چهار گز یا کمتر است. پس چگونه در این جای تنگ فرشته نکیر و منکر همراه با عمود و چوب و چماق می‌توانند جای گیرند؟ پس معلوم می‌شود که اصل پرسش و پاسخ در قبر اعتبار ندارد. برخی از نویسندگان آورده‌اند که: «قبریه» منکر عذاب قبر و سؤال منکر و نکیر در گورند و می‌گویند که چگونه می‌توان تصور کرد که دو فرشته بیایند و با ایشان دو گرز باشد و در گورى که چهار ذرع بیشتر نیست جاى گیرند؟ قبریه عذاب و عقاب کسى را که درندگان او را خورده باشند و یا در آتش سوخته و خاکسترش به دریا ریخته باشد، محال می‌دانند. [۷] [۸] [۹]
پانویس
- ↑ ابن جوزی، تلبیس ابلیس، ص41
- ↑ اشعری ابوالحسن، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ج2، ص116
- ↑ مقریزی احمد بن علی، المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، ج2، ص348
- ↑ هفتاد و سه ملت یا اعتقادات مذاهب، کتابى بى نام مربوط به قرن ششم به تصحیح دکتر محمد جواد مشکور، تهران، سال 1341 شمسی، ص 67.
- ↑ ابن جوزی، تلبیس ابلیس، ص 41
- ↑ اشعری ابوالحسن، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ج2، ص116
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 356 با ویرایش و اصلاح گسترده عبارات
- ↑ عراقی ابو محمد عثمان بن عبدالله، الفرق المفترقة بین اهل الزیغ و الزندقة، تحقیق یشار قوتلو آى، آنکارا، سال 1961 میلادی، ص 90- 91.
- ↑ هفتاد و سه ملت یا اعتقادات مذاهب، کتابى بىنام مربوط به قرن ششم به تصحیح دکتر محمد جواد مشکور، تهران، سال 1341 شمسی، ص 68.