سید محسن حکیم

از ویکی‌وحدت
سید محسن حکیم
سید محسن حکیم
نام سید محسن حکیم
لقب حکیم
زادروز عید فطر ۱۳۰۶ق
زادگاه نجف
وفات ۲۷ ربیع‌الاول ۱۳۹۰ق/ ۱۳۴۹ش
آرامگاه عراق • نجف • مسجد هندی
محل زندگی عراق نجف
اساتید محمدکاظم خراسانی • آقا ضیاء عراقی • محمدحسین نائینی • سید ابوتراب خوانساری
شاگردان حسین وحید خراسانی • سید محمد باقر صدر • محمد تقی جعفری • سید مصطفی خمینی
دین اسلام
مذهب شیعه
آثار مستمسک العروة الوثقی • حقائق‌الاصول • نهج‌الفقاهة • منهاج‌الصالحین

آیت الله سید محسن طباطبایی حکیم (۱۳۹۰-۱۳۰۶ ق)، از علماى مجاهد شیعه و از شاگردان میرزای نائینى بود. فقیه، اصولی، مرجع تقلید شیعه امامیه و مدیر حوزه علمیه نجف بود. وی پس از درگذشت حسین بروجردی در سال ۱۳۴۰ مرجعیت عامه شیعیان را به مدت بیش از ۹ سال بر عهده داشت. او عمر پربرکت خود را وقف خدمت به اسلام و مسلمین کرد و به ساختن و تأسیس مدارس، کتابخانه‌ها، مساجد و سایر بناهاى علمى و دینى در عراق اهتمام جدی داشت. آیت الله حکیم در فعالیتهاى سیاسی و اجتماعى مردى شجاع بود و صراحت در بیان آرا و نظرات علمى و شهامت او در فتوا کم نظیر بود.وی حوادث ایران را هم مورد توجه قرار می‌داد و با صدور نامه، اعلامیه و تلگراف از مواضع علمای ایران به رهبری امام خمینی(ره) در مقابله با زورگویی رژیم پهلوی حمایت کرد.

زندگی سید محسن حکیم

سیدمحسن حکیم در ۱۳۰۶ق در نجف، در خانواده‌ای متولد شد. پدرش، سیدمهدی حکیم، از عالمان نجف دانسته شده است. محسن، در شش سالگی پدرش را از دست داد.خطای یادکرد: برچسب تمام‌کنندهٔ </ref> برای برچسب <ref> پیدا نشد، ۱۳۹۳ش، ص۱۶۳-۱۶۴</ref> حکیم، ۱۰ پسر و چهار دختر داشت. یوسف، محمدرضا، محمدمهدی، کاظم، محمدباقر، عبدالهادی، عبدالصاحب، علاءالدین، عبدالعزیز، و محمدحسین، پسران او هستند.

سال‌های پایانی زندگی سیدمحسن با حبس خانگی و سختگیری بر حوزه علمیه و شیعیان عراق و مقاومت وی همراه بود؛ چرا که پس از کودتای حسن‌البکر، فشارهای حزب بعث بر حکیم بیشتر شد و حزب بعث تلاش کرد او تسلیم شود.[۱] سیدمحسن طباطبایی حکیم سرانجام در ۲۷ ربیع‌الاول، ۱۳۹۰ق[۲]، در ۸۴ سالگی، بر اثر بیماری در بغداد درگذشت. پیکر او از بغداد تا کربلا و سپس تا نجف تشییع شد و در مسجد هندی و در کنار کتابخانه‌اش، به خاک سپرده شد.[۳]

دلیل شهرت به حکیم

در قرن دهم امیر سید علی، پزشک ویژه شاه عباس صفوی، همراه پادشاه به زیارت مرقد منور امیر مؤمنان علی (ع) شتافت. فضای معنوی این شهر آسمانی چنان قلب پاک پزشک دربار را شیفته ساخت که بی‌اختیار به تقاضای اهالی نجف پاسخ مثبت داده، برای همیشه خادم آستان علی (ع) و حکیم ساکنان حریم آن امام راستین شد. بدین ترتیب سید علی به حکیم شهرت یافت و این نام را برای همیشه در فرزندانش به یادگار نهاد. [۴]


پانویس

  1. تبرّائیان، احیاگر حوزه، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۲۸۱-۵۶۲
  2. حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۸۷
  3. علی‌صغیر، اساطین المرجعیة العُلیا فی النجف الاشرف، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۱۶۲-۱۶۵
  4. ترجمه «الامام الحکیم»، مصباح نجفی، ص ۴۳ـ۴۱