مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'پژوهشگران' به 'پژوهشگران') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
== معرفی نویسنده == | == معرفی نویسنده == | ||
مفسر، متکلم و فقیه شیعی، امین الاسلام [[فضل بن حسن طبرسی|ابوعلی فضل بن حسن طبرسی]] از عالمان بزرگ قرن 6 قمری. است که اکثر شرح‌حال نگاران، دربارهٔ مقام علمی و جایگاه بلند او سخن گفته‌اند و او را به خوبی و آراستگی ستوده‌اند. دربارهٔ زادگاه او اختلاف است که اهل طبرستان مازندران است یا طَبْرِس، مُعرّب | مفسر، متکلم و فقیه شیعی، امین الاسلام [[فضل بن حسن طبرسی|ابوعلی فضل بن حسن طبرسی]] از عالمان بزرگ قرن 6 قمری. است که اکثر شرح‌حال نگاران، دربارهٔ مقام علمی و جایگاه بلند او سخن گفته‌اند و او را به خوبی و آراستگی ستوده‌اند. دربارهٔ زادگاه او اختلاف است که اهل طبرستان مازندران است یا طَبْرِس، مُعرّب تفرش، از شهرهای نزدیک [[قم]] و ساوه. در هر صورت، شخصیت علمی و فکری طبرسی در [[مشهد]] و سبزوار تکوین یافت، و در همان جا به تدریس و تعلیم و نشر افکار پرداخت. مدفن وی در [[مشهد]] در نزدیکی [[امام علی بن موسی الرضا|حرم رضوی]] است. خیابانی که وی در آن دفن است به نام او طبرسی نام‌گذاری شده است. طبرسی از مفسران چندگانه نویس است. وی سه تفسیر به نگارش درآورده است: '''مجمع البیان'''، '''جوامع الجامع''' و '''الکافی الشافی'''. گسترده‌ترین این تفاسیر، مجمع البیان و فشرده‌ترین آنها الکافی الشافی است. بنا بر آنچه در مقدمهٔ جوامع گزارش کرده است، پس از نگارش مجمع البیان و الکافی الشافی، به [[تفسیر کشاف]] برخورد می‌کند و بحث‌های ادبی، بلاغی و گرایش‌های عقلی زمخشری او را به اعجاب می‌آورد، از این رو با تأثر از کشاف و روش بلاغی او، تفسیری موجزتر از مجمع البیان می‌نویسد. | ||
=== انگیزه نگارش === | === انگیزه نگارش === | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
این داستان را نخستین بار [[میرزا عبدالله افندی]] در [[ریاض العلماء]] نقل کرده است با توجه به این که طبرسی عالم قرن ششم است و افندی از علمای قرن دوازدهم است این داستان نیاز به سند دارد ولی افندی این داستان را بدون سند و به عنوان «مشهور بین خاص و عام» نقل کرده است. محدث نوری نیز تصریح دارد که این داستان در هیچ منبعی قبل از ریاض العلماء نقل نشده است. | این داستان را نخستین بار [[میرزا عبدالله افندی]] در [[ریاض العلماء]] نقل کرده است با توجه به این که طبرسی عالم قرن ششم است و افندی از علمای قرن دوازدهم است این داستان نیاز به سند دارد ولی افندی این داستان را بدون سند و به عنوان «مشهور بین خاص و عام» نقل کرده است. محدث نوری نیز تصریح دارد که این داستان در هیچ منبعی قبل از ریاض العلماء نقل نشده است. | ||
== معرفی کتاب == | == معرفی کتاب == | ||
مجمع البیان شامل مباحثی چون: قرائت، اعراب، لغات، ذکر موارد معانی و بیان، شأن نزول آیات، اخبار وارده در آیات و شرح و تبیین قصص و حکایات است. این تفسیر بسیار متاثر از [[تبیان شیخ طوسی]] است، با این تفاوت که طبرسی با تقسیم‌بندی مباحث، زمینهٔ استفاده بهتر و گزینش آسان‌تر استفاده‌کننده را فراهم ساخته است. کسانی که به هر قسمت از تفسیر، علاقمند باشند، می‌توانند به‌راحتی به همان قسمت از ادبیات، قرائت و تفسیر مراجعه کنند. مجمع البیان به بحث‌های موضوعی نمی‌پردازد و نظریات مفسران [[اهل‌سنت]] را نقل و با روش عالمانه نقد می‌کند. | مجمع البیان شامل مباحثی چون: قرائت، اعراب، لغات، ذکر موارد معانی و بیان، شأن نزول آیات، اخبار وارده در آیات و شرح و تبیین قصص و حکایات است. این تفسیر بسیار متاثر از [[التبیان فی تفسیر القرآن|تبیان شیخ طوسی]] است، با این تفاوت که طبرسی با تقسیم‌بندی مباحث، زمینهٔ استفاده بهتر و گزینش آسان‌تر استفاده‌کننده را فراهم ساخته است. کسانی که به هر قسمت از تفسیر، علاقمند باشند، می‌توانند به‌راحتی به همان قسمت از ادبیات، قرائت و تفسیر مراجعه کنند. مجمع البیان به بحث‌های موضوعی نمی‌پردازد و نظریات مفسران [[اهل‌سنت]] را نقل و با روش عالمانه نقد می‌کند. | ||
گفته شده مبحث تناسب آیات در این تفسیر از ویژگی‌های بارز مجمع است و به این ترتیب، نظم و پیوند نامعلوم و یا دیریاب آیات نسبت به یکدیگر آشکار می‌شود و طبرسی از نادر مفسران شیعی است که به علم مناسبات توجه کرده است. | گفته شده مبحث تناسب آیات در این تفسیر از ویژگی‌های بارز مجمع است و به این ترتیب، نظم و پیوند نامعلوم و یا دیریاب آیات نسبت به یکدیگر آشکار می‌شود و طبرسی از نادر مفسران شیعی است که به علم مناسبات توجه کرده است. | ||