زوایا در الجزایر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - '==پانویس==↵{{پانویس|1}}↵↵[[رده: ' به '== پانویس == {{پانویس}} [[رده:')
جز (تمیزکاری)
خط ۷: خط ۷:
صوفیان شمال آفریقا، دو نوع مکان مقدس در کنار مساجد دارند که محل تجمع، [[نماز جماعت]] و عبادات آنها است:
صوفیان شمال آفریقا، دو نوع مکان مقدس در کنار مساجد دارند که محل تجمع، [[نماز جماعت]] و عبادات آنها است:


۱- ضرایح اولیاء صالح؛   ۲- زوایا
۱- ضرایح اولیاء صالح؛ ۲- زوایا


=انواع زوایادر الجزایر=
=انواع زوایادر الجزایر=
خط ۱۶: خط ۱۶:
زوایای تصوف که در تمام سطوح این جامعه حضور دارند به اعتبارات مختلف قابل دسته بندی هستند که به برخی از آنها اشاره می‌شود:
زوایای تصوف که در تمام سطوح این جامعه حضور دارند به اعتبارات مختلف قابل دسته بندی هستند که به برخی از آنها اشاره می‌شود:


==۱. زوایای شهری و زوایای روستایی==
==۱. زوایای شهری و زوایای روستایی ==


زوایای شهری به خاطر حضور در جوامع پرجمعیت از بناهایی بزرگتر و شکوهتری نسبت به زوایای روستایی برخوردارند، جمعیت بیشتری در آئین‌های عبادی آن شرکت می‌کنند و خدمات آموزشی، دینی و اجتماعی بیشتری نسبت به زوایای روستایی که کوچکتر و ساده‌تر هستند ارائه می‌کنند.
زوایای شهری به خاطر حضور در جوامع پرجمعیت از بناهایی بزرگتر و شکوهتری نسبت به زوایای روستایی برخوردارند، جمعیت بیشتری در آئین‌های عبادی آن شرکت می‌کنند و خدمات آموزشی، دینی و اجتماعی بیشتری نسبت به زوایای روستایی که کوچکتر و ساده‌تر هستند ارائه می‌کنند.


==۲. مالکیت زوایا==
==۲. مالکیت زوایا ==


زوایای تصوف از نظر نوع مالکیت به ۳ قسم تقسیم می‌شوند:
زوایای تصوف از نظر نوع مالکیت به ۳ قسم تقسیم می‌شوند:
خط ۲۸: خط ۲۸:
ب) زوایای مرابطین: این نوع زوایا مالکیت جمعی دارد و درآمدهای آن وقف طلاب علوم دین مقیم زاویه می‌شود و مؤسس و بانی زاویه و وارثان آن هیچ حقی در درآمدهای زاویه ندارد.
ب) زوایای مرابطین: این نوع زوایا مالکیت جمعی دارد و درآمدهای آن وقف طلاب علوم دین مقیم زاویه می‌شود و مؤسس و بانی زاویه و وارثان آن هیچ حقی در درآمدهای زاویه ندارد.


ج) زوایای طلاب: زوایایی هستند که هم آئین‌های عبادی جمعه و جماعات، جشن‌های مذهبی، از جمله جشن‌های متعلق به [[اهل بیت ]]عصمت و طهارت و [[قرائت قرآن]] در آن انجام می‌شود و هم به آموزش علوم دینی و معارف صوفیانه می‌پردازد و هم خدمات اجتماعی به مردم و جامعه ارائه می‌کنند. درآمدهای آن متعلق به طلابی است که در آن درس می‌خوانند.
ج) زوایای طلاب: زوایایی هستند که هم آئین‌های عبادی جمعه و جماعات، جشن‌های مذهبی، از جمله جشن‌های متعلق به [[اهل بیت]]عصمت و طهارت و [[قرائت قرآن]] در آن انجام می‌شود و هم به آموزش علوم دینی و معارف صوفیانه می‌پردازد و هم خدمات اجتماعی به مردم و جامعه ارائه می‌کنند. درآمدهای آن متعلق به طلابی است که در آن درس می‌خوانند.


==۳. ضرایح اولیا==
==۳. ضرایح اولیا ==


احترام به قبور بزرگان که به طور عمده [[شیوخ تصوف]] هستند بین اهل تصوف بسیار رایج است. در شهرها و روستاهای مناطق مختلف کشورهای [[شمال آفریقا]]، از جمله [[الجزایر]]، مثل مناطق دیگر سرزمین‌های اسلامی مقابر متعددی وجود دارد که مورد احترام مردم است، به آنها [[مقام سیدی]]، یا [[ضریح سیدی]] و به طور کلی [[ضرایح اولیا]] می‌گویند. این مکان‌ها معمولاً از سوی مریدان ساخته و پرداخته می‌شوند. مردم به [[زیارت]] آنها می‌روند، متوسل می‌شوند، نذورات خود را پرداخت می‌کنند و برخی آئین‌های صوفیانه را در آن به جا می‌آورند. وارثان اولیا که متولیان قبور اجداد خود هستند درآمد بسیاری از مقبره داری کسب می‌کنند.
احترام به قبور بزرگان که به طور عمده [[شیوخ تصوف]] هستند بین اهل تصوف بسیار رایج است. در شهرها و روستاهای مناطق مختلف کشورهای [[شمال آفریقا]]، از جمله [[الجزایر]]، مثل مناطق دیگر سرزمین‌های اسلامی مقابر متعددی وجود دارد که مورد احترام مردم است، به آنها [[مقام سیدی]]، یا [[ضریح سیدی]] و به طور کلی [[ضرایح اولیا]] می‌گویند. این مکان‌ها معمولاً از سوی مریدان ساخته و پرداخته می‌شوند. مردم به [[زیارت]] آنها می‌روند، متوسل می‌شوند، نذورات خود را پرداخت می‌کنند و برخی آئین‌های صوفیانه را در آن به جا می‌آورند. وارثان اولیا که متولیان قبور اجداد خود هستند درآمد بسیاری از مقبره داری کسب می‌کنند.
خط ۵۲: خط ۵۲:
با این همه اولیای زوایا با همه نفوذ و جایگاهی که دارند و از نظر تحصیلی هم بسیاری از رهبران و پیروان طریقت‌های صوفیانه دارای تحصیلات تکمیلی سطوح بالا در رشته‌های مختلف علوم اسلامی، تجربی، فیزیک و ریاضی و حتی هسته‌ای هستند، اما در نظام سازی اسلامی و نظریه پردازی علمی – فقهی و یا فلسفی و کلامی برای همراهی با نیازهای فکری عصر حاضر هیچ دستاوردی از خود بروز نداده‌اند و به همان اخلاقیات و اوراد و اذکار معهود و مرسوم و سر سپردن به دستورات شیخ و مراد خویش بسنده کرده‌اند. و اگر در بین آنان افرادی برجسته و صاحب فکر دینی روشن هم وجود داشته باشد، این خصیصه را نه از میراث صوفیانه بلکه از تحصیلات فقیهانه و فیلسوفانه و خارج از حیطه زوایا کسب کرده‌اند.
با این همه اولیای زوایا با همه نفوذ و جایگاهی که دارند و از نظر تحصیلی هم بسیاری از رهبران و پیروان طریقت‌های صوفیانه دارای تحصیلات تکمیلی سطوح بالا در رشته‌های مختلف علوم اسلامی، تجربی، فیزیک و ریاضی و حتی هسته‌ای هستند، اما در نظام سازی اسلامی و نظریه پردازی علمی – فقهی و یا فلسفی و کلامی برای همراهی با نیازهای فکری عصر حاضر هیچ دستاوردی از خود بروز نداده‌اند و به همان اخلاقیات و اوراد و اذکار معهود و مرسوم و سر سپردن به دستورات شیخ و مراد خویش بسنده کرده‌اند. و اگر در بین آنان افرادی برجسته و صاحب فکر دینی روشن هم وجود داشته باشد، این خصیصه را نه از میراث صوفیانه بلکه از تحصیلات فقیهانه و فیلسوفانه و خارج از حیطه زوایا کسب کرده‌اند.


==محبت اهل بیت علیهم السلام در زوایا==
== محبت اهل بیت علیهم السلام در زوایا ==


بر اساس گفته برخی از آشنایان به تاریخ تصوف در شمال آفریقا، صوفیان این منطقه، در اصل شیعیانی بوده‌اند که پس از سقوط دولت فاطمی از سوی صلاح الدین ایوبی، حالت تقیه به خود گرفته و در قالب اهل تصوف به حیات معنوی خود ادامه داده‌اند.  
بر اساس گفته برخی از آشنایان به تاریخ تصوف در شمال آفریقا، صوفیان این منطقه، در اصل شیعیانی بوده‌اند که پس از سقوط دولت فاطمی از سوی صلاح الدین ایوبی، حالت تقیه به خود گرفته و در قالب اهل تصوف به حیات معنوی خود ادامه داده‌اند.  
خط ۶۷: خط ۶۷:
مواد و کتب درسی زوایای صوفیان در [[الجزایر]] طبق [[مذهب مالکی]] و عقیده [[اشعری]] است و نسبت به آموزش‌های [[وهابیت]] هیچ وجه اشتراکی ندارندبه هر حال زوایا از قدیم الایام به آموزش خواندن و نوشتن، حفظ قرآن و آموزش شرعیات می‌پرداختند و در حال حاضر هم بسیاری از آنها متناسب با اهمیت، بزرگی و مرکزیت خود این سنت را ادامه می‌دهند. برنامه‌های زیر نمونه‌ای از سیستم آموزشی زوایا است که در زاویه الصلاویه اجرا می‌شود:
مواد و کتب درسی زوایای صوفیان در [[الجزایر]] طبق [[مذهب مالکی]] و عقیده [[اشعری]] است و نسبت به آموزش‌های [[وهابیت]] هیچ وجه اشتراکی ندارندبه هر حال زوایا از قدیم الایام به آموزش خواندن و نوشتن، حفظ قرآن و آموزش شرعیات می‌پرداختند و در حال حاضر هم بسیاری از آنها متناسب با اهمیت، بزرگی و مرکزیت خود این سنت را ادامه می‌دهند. برنامه‌های زیر نمونه‌ای از سیستم آموزشی زوایا است که در زاویه الصلاویه اجرا می‌شود:


==مراحل آموزش‌های دینی==
== مراحل آموزش‌های دینی ==


===۱. برنامه مقدماتی:===
===۱. برنامه مقدماتی:===
خط ۱۲۷: خط ۱۲۷:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:تصوف ]]
[[رده:تصوف]]
 
[[رده:الجزایر]]
[[رده: الجزایر]]