ابراهیم بن عقیل: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
(صفحه‌ای تازه حاوی «ابراهیم بن عمر بن عقیل (1327 - 1415ق) فقیه و متجدد یمنی، اهل سنت صوفی یمنی و مفتی مم...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
ابراهیم بن عمر بن عقیل (1327 - 1415ق) فقیه و متجدد یمنی، اهل سنت صوفی یمنی و مفتی ممالک تعزیه و شیخ علمای آن بود. وی امام جماعت و خطیب مسجد مظفر تعز بود و در مساجد، مدارس، تحقیقات، سمینارها و مجلات مشارکت و فعالیت های علمی فراوانی داشت. او مناصب مهم زیادی را در یمن که نزدیک به مرجعیت بود، داشت. وی از جمله کسانی بود که در سال 1355 هجری شمسی برای تحصیل علوم نظامی به کشور عراق بورسیه شد .
ابراهیم بن عمر بن عقیل (1327 - 1415ق) فقیه و متجدد یمنی، اهل سنت صوفی یمنی و مفتی ممالک تعزیه و استاد علمای آن بود. وی امام جماعت و خطیب مسجد مظفر تعز بود و در مساجد، مدارس، بحث ها، سمینارها و مجلات مشارکت و فعالیت های علمی فراوانی داشت. او مناصب مهم زیادی را در یمن که نزدیک به مرجعیت بود، داشت. وی از جمله کسانی بود که در سال 1355 هجری شمسی برای تحصیل علوم نظامی به کشور عراق بورسیه شد .




فهرست
 
1 درصد از
=نسب=
2 تولد و تربیت
3 سفرهای او
4 پیوستن به ماموریت نظامی
5 حرکت به تعز
6 کهنسال
7 شاگردانش
8 مواضع او
9 نوشته های او
10 مرگ او
11 بازبینی کننده
11.1 استناد
12 لینک های خارجی
نسبت
ابراهیم بن عمر بن عقیل بن عبدالله بن عمر بن ابی بکر بن عمر بن طاها بن محمد بن شیخ بن احمد بن یحیی بن حسن بن علی آل -Anaz بن علوی بن محمد مولی آل - Duwailah بن علی بن علوی آل - Ghiwar بن آل - فقیه ، سرهنگ دوم محمد بن علی بن محمد صاحب میرباط بن علی خالی قیسم بن علوی بن محمدبن علوی بن عبید الله بن احمد المهاجر بن عیسی بن محمد النقیب بن علی العریدی بن جعفر الصادق بن محمد آل باقر بن علی زین العابدین بن آل حسین السبط بن امام علی بن ابی طالب و امام علی همسر فاطمه بنت محمد سلام الله علیها .
ابراهیم بن عمر بن عقیل بن عبدالله بن عمر بن ابی بکر بن عمر بن طاها بن محمد بن شیخ بن احمد بن یحیی بن حسن بن علی آل -Anaz بن علوی بن محمد مولی آل - Duwailah بن علی بن علوی آل - Ghiwar بن آل - فقیه ، سرهنگ دوم محمد بن علی بن محمد صاحب میرباط بن علی خالی قیسم بن علوی بن محمدبن علوی بن عبید الله بن احمد المهاجر بن عیسی بن محمد النقیب بن علی العریدی بن جعفر الصادق بن محمد آل باقر بن علی زین العابدین بن آل حسین السبط بن امام علی بن ابی طالب و امام علی همسر فاطمه بنت محمد سلام الله علیها .


وی سی و چهارمین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است.
وی سی و چهارمین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است.


تولد و تربیت  
=تولد و تربیت=
در نوزدهم صفر 1327 هجری قمری در روستای المسیله از حومه طارم از توابع حضرموت به دنیا آمد و مادرش نور بنت محمد بن عبدالله بن عمر بود. بزرگ شده ظهور معتبر زیر نظر پدربزرگ و مادربزرگ: زهرا مادر و پدر، و یک زن یا مادرش، بر آن بود که ارادتمندان از سراسر کشور آنها را ببرند و الاستجاز، هر دو دختر عزیز عبدالله بن حسین بن طاهر ، و این بود که مترجمش می گوید: «دنی حبیب عبدالله بن حسین بن طاهر دو بار.
در نوزدهم صفر 1327 هجری قمری در روستای المسیله از حومه طارم از توابع حضرموت به دنیا آمد و مادرش نور بنت محمد بن عبدالله بن عمر بود. بزرگ شده ظهور معتبر زیر نظر پدربزرگ و مادربزرگ: زهرا مادر و پدر، و یک زن یا مادرش، بر آن بود که ارادتمندان از سراسر کشور آنها را ببرند و الاستجاز، هر دو دختر عزیز عبدالله بن حسین بن طاهر ، و این بود که مترجمش می گوید: «دنی حبیب عبدالله بن حسین بن طاهر دو بار.


او از همان کودکی با عنایت پدر و مادرش علم را به دست گرفت و آن را طلب کرد، پس اصول علم را در شهر خود در المسیله و سپس در طارم هنگام نقل مکان آموخت و نشانه های موفقیت در چهره اش نمایان شد. از آنجایی که به سن هشت سالگی رسید. دیگران»، از این رو قرآن و متون بسیار را حفظ کرد و در علوم و هنرهای بسیاری سرآمد. او پیش از بلوغ به تدریس در مسجد جد عزیزش عبدالله بن حسین بن طاهر پرداخت و سپس امام جماعت این مسجد شد.
او از همان کودکی با عنایت پدر و مادرش علم را به دست گرفت و آن را طلب کرد، پس اصول علم را در شهر خود در المسیله و سپس در طارم هنگام نقل مکان آموخت و نشانه های موفقیت در چهره اش نمایان شد. از آنجایی که به سن هشت سالگی رسید. دیگران»، از این رو قرآن و متون بسیار را حفظ کرد و در علوم و هنرهای بسیاری سرآمد. او پیش از بلوغ به تدریس در مسجد جد عزیزش عبدالله بن حسین بن طاهر پرداخت و سپس امام جماعت این مسجد شد.


سفرهای او
=سفرها=
او در اوج جوانی در تأسیس انجمن برادران و یاوران در طارم مشارکت داشت و در آنجا پیش نویس انتخاب حبیب محمد بن احمد الشتری را به عنوان رئیس انجمن تهیه کرد. انجمن در آن زمان او را برای مأموریت های علمی به عراق فرستاد و در طول سفر، نسخه های خطی و کتاب های بسیاری را در کتابخانه کاشف الگیطاء بررسی کرد و از مؤسسات معارف اسلامی و مراکز آموزشی و تخصصی آنها بازدید کرد. در سال 1346 هجری قمری به عدن سفر کرد و یک سال تمام در آنجا ماندگار شد و در آنجا علم یافت و پس از آن به مکلا در حضرموت رفت. هنگامی که به سن بیست سالگی رسید، همراه عمویش محمد بن عقیل عازم حدیده شد.تا سال 1350 هجری قمری که عمویش درگذشت، از مرگ عمویش و همچنین درگذشت شیخش عبدالرحمن بن محمد الاحدال بسیار متاثر شد و سپس به زادگاه خود بازگشت و در آنجا اقامت گزید. حدود سه سال و در سال 1354 هجری قمری به دوان سفر کرد و چند ماهی در قصبه القویره اقامت گزید و در این مدت از حضرات المحار گرفت و سپس از آنجا به منطقه حبان در شبوه رفت و در آنجا بود. بیش از سه ماه به عنوان معلم نزد آقایان المحار ماند، سپس از آنجا به مکلا و از آنجا از طریق دریا به الحدیده رفت و چندین سال در آنجا اقامت گزید و در این مدت به تجارت پرداخت و در این مدت از علمای مراوه و زبید و الحدیده و بیت فقیه آموخت.
او در اوج جوانی در تأسیس انجمن برادران و یاوران در طارم مشارکت داشت و در آنجا پیش نویس انتخاب حبیب محمد بن احمد الشتری را به عنوان رئیس انجمن تهیه کرد. انجمن در آن زمان او را برای مأموریت های علمی به عراق فرستاد و در طول سفر، نسخه های خطی و کتاب های بسیاری را در کتابخانه کاشف الگیطاء بررسی کرد و از مؤسسات معارف اسلامی و مراکز آموزشی و تخصصی آنها بازدید کرد. در سال 1346 هجری قمری به عدن سفر کرد و یک سال تمام در آنجا ماندگار شد و در آنجا علم یافت و پس از آن به مکلا در حضرموت رفت. هنگامی که به سن بیست سالگی رسید، همراه عمویش محمد بن عقیل عازم حدیده شد.تا سال 1350 هجری قمری که عمویش درگذشت، از مرگ عمویش و همچنین درگذشت شیخش عبدالرحمن بن محمد الاحدال بسیار متاثر شد و سپس به زادگاه خود بازگشت و در آنجا اقامت گزید. حدود سه سال و در سال 1354 هجری قمری به دوان سفر کرد و چند ماهی در قصبه القویره اقامت گزید و در این مدت از حضرات المحار گرفت و سپس از آنجا به منطقه حبان در شبوه رفت و در آنجا بود. بیش از سه ماه به عنوان معلم نزد آقایان المحار ماند، سپس از آنجا به مکلا و از آنجا از طریق دریا به الحدیده رفت و چندین سال در آنجا اقامت گزید و در این مدت به تجارت پرداخت و در این مدت از علمای مراوه و زبید و الحدیده و بیت فقیه آموخت.


پیوستن به ماموریت نظامی  
=پیوستن به نیروهای نظامی=
در سال 1355 هجری شمسی به اولین مأموریت یمنی در خارج از کشور برای تحصیلات نظامی ملحق شد، در دانشکده نظامی عراق ثبت نام کرد و فارغ التحصیل شد، اولین دسته از فارغ التحصیلان یمنی از عراق، و منظورش از رفتن به جهاد در فلسطین بود ، اما دولت انگلیس او را ممنوع کرد. به بهانه مسئولیت برای حفظ امنیت خود، ترک سپاه را برگزید. اگرچه مدت عضویت وی در سپاه بیش از شش ماه نبود، اما به افتخار وی و قدردانی از درجه وی از سوی دولت یمن درجه سروانی به وی اعطا شد. از جمله همکاران وی در آن دسته عبارت بودند از: شهید احمد الثلایا ، سپهبد حسن العمری ، سرتیپ محمد عبدالولی و سرلشکر حمود الجیفی .
در سال 1355 هجری شمسی به اولین مأموریت یمنی در خارج از کشور برای تحصیلات نظامی ملحق شد، در دانشکده نظامی عراق ثبت نام کرد و فارغ التحصیل شد، اولین دسته از فارغ التحصیلان یمنی از عراق، و منظورش از رفتن به جهاد در فلسطین بود ، اما دولت انگلیس او را ممنوع کرد. به بهانه مسئولیت برای حفظ امنیت خود، ترک سپاه را برگزید. اگرچه مدت عضویت وی در سپاه بیش از شش ماه نبود، اما به افتخار وی و قدردانی از درجه وی از سوی دولت یمن درجه سروانی به وی اعطا شد. از جمله همکاران وی در آن دسته عبارت بودند از: شهید احمد الثلایا ، سپهبد حسن العمری ، سرتیپ محمد عبدالولی و سرلشکر حمود الجیفی .


حرکت به تعز  
=حرکت به تعز=
و بین سالهای 1358 - 1359 هجری قمری به شهر تعز نقل مکان کرد و در محله الظهریه ساکن شد و در این مدت از زندگی خود در شهر تعز به تحصیل و تحصیل در گوشه خود پرداخت. آنجا که گوشه ای داشت که مجالس ذکر و تشریف داشت و مجلس خاصی بود که از بعدازظهر تا قبل از غروب آفتاب تشکیل می شد و جمع کثیری از طلاب علم و مفاخر کشور حضور داشتند و ایشان حضور داشتند. خواندن " صحیح بخاری " با تعدادی از توضیحات خود را بر روی آن، و آنها نتیجه آن چندین بار تکرار، و آنها کتاب های دیگر از زنجیر، کتاب رفتار، ادبیات، ترجمه، تفسیر، شرح حال و زبان، و شاید تعداد به عنوان خوانده شده از کتاب های خوانده شده در یک شورا به ده کتاب در هنرهای مختلف رسید. و بین دو مغرب و بعد از نماز صبح در مسجد مظفر که بیش از سی سال امام جماعت و واعظ او بود، درس داشت و تا وفات در آنجا اقامت گزید.
و بین سالهای 1358 - 1359 هجری قمری به شهر تعز نقل مکان کرد و در محله الظهریه ساکن شد و در این مدت از زندگی خود در شهر تعز به تحصیل و تحصیل در گوشه خود پرداخت. آنجا که گوشه ای داشت که مجالس ذکر و تشریف داشت و مجلس خاصی بود که از بعدازظهر تا قبل از غروب آفتاب تشکیل می شد و جمع کثیری از طلاب علم و مفاخر کشور حضور داشتند و ایشان حضور داشتند. خواندن " صحیح بخاری " با تعدادی از توضیحات خود را بر روی آن، و آنها نتیجه آن چندین بار تکرار، و آنها کتاب های دیگر از زنجیر، کتاب رفتار، ادبیات، ترجمه، تفسیر، شرح حال و زبان، و شاید تعداد به عنوان خوانده شده از کتاب های خوانده شده در یک شورا به ده کتاب در هنرهای مختلف رسید. و بین دو مغرب و بعد از نماز صبح در مسجد مظفر که بیش از سی سال امام جماعت و واعظ او بود، درس داشت و تا وفات در آنجا اقامت گزید.


پیری
=اساتید=
او یک دانش آموز از یک تعداد زیادی از علمای بود، و او از بیش از دو صد شیوخ از شیوخ خود در Hadramawt و دیگر کشورها و جو در زمان پس از او از میهن خود مهاجرت کرد،  و از شیوخ خود را از چه کسی به او را گرفت و دریافت شده از آنها :
او از محضر اساتید بسیاری در حضرموت و مناطق دیگر که بیش از دویست نفر هستند، استفاده کرد . از جمله ایشان :


عمویش محمد بن عقیل بن یحیی
عمویش محمد بن عقیل بن یحیی
عبدالله بن عبدالرحمن بن طاهر
عبدالله بن عبدالرحمن بن طاهر
محمد بن هاشم بن طاهر
محمد بن هاشم بن طاهر
عبدالرحمن بن محمد الاحدل
 
عبدالرحمن بن محمد الاهدل
 
علوی بن عبدالرحمن معروف
علوی بن عبدالرحمن معروف
علی بن عبدالرحمن معروف
علی بن عبدالرحمن معروف
عبدالله بن عیدروس عیدروس
عبدالله بن عیدروس عیدروس
عبدالله بن عمر شاطری
عبدالله بن عمر شاطری
عبدالباری بن شیخ العیدروس
عبدالباری بن شیخ العیدروس
علوی بن عبدالله بن شهاب الدین
علوی بن عبدالله بن شهاب الدین
عبدالرحمن بن عبید الله الثقاف
عبدالرحمن بن عبید الله الثقاف
صالح بن عبدالله الحداد
صالح بن عبدالله الحداد
علوی بن طاهر الحداد
علوی بن طاهر الحداد
حامد بن علوی البر
 
حامد بن علوی البار
 
عبدالله بن هارون المحضر
عبدالله بن هارون المحضر
حسین بن عبدالله عیدید
حسین بن عبدالله عیدید
محمد بن علوی العطاس
محمد بن علوی العطاس
صالح بن محمد العطاس
صالح بن محمد العطاس
یحیی بن احمد البحر
یحیی بن احمد البحر
محمد بن حسن بن سنان
محمد بن حسن بن سنان
محمد بن عبدالرحمن بشیخ
محمد بن عبدالرحمن بشیخ
وی همچنین در جوانی به تعدادی از شیوخ ارشد پی برد و از آنان صلوات گرفت:  
 
=اساتید بزرگ=
در زمان جوانی در محضر برخی از بزرگان اساتید از باب تبرک شرکت جست:  


علی بن محمد الحبشی
علی بن محمد الحبشی
احمد بن حسن العطاس
احمد بن حسن العطاس
از جمله علمای هم عصر با خود می توان به:
 
=علمای هم عصر او=
از جمله علمای هم عصر با او می توان به افراد زیر اشاره کرد:


عبدالقادر بن احمد السقاف
عبدالقادر بن احمد السقاف
محمد بن سالم بن حفیظ
محمد بن سالم بن حفیظ
اسماعیل بن مهدی الغربانی
اسماعیل بن مهدی الغربانی
محمد بن احمد الشاطری
محمد بن احمد الشاطری
محمد بن سلیمان الاحدال
 
محمد بن سلیمان الاهدل
 
علوی بن عباس مالکی
علوی بن عباس مالکی
محمد یاسین الفدانی
محمد یاسین الفدانی
شاگردان او
 
و اما شاگردان و شاگردانی که از او آموخته‌اند، بسیارند، او نزدیک به نیم قرن را در تدریس و راهنمایی و تربیت نسل‌ها گذرانده است و شاید برجسته‌ترین آنها عبارتند از:
=شاگردان=
او نزدیک به نیم قرن را به تدریس و راهنمایی و تربیت نسل‌ها گذراند و شاگردان بسیاری داشت. برجسته‌ترین آنها عبارتند از:


محمد بن محمد امام داوود
محمد بن محمد امام داوود
پسرش سهل بن ابراهیم بن عقیل بود
پسرش سهل بن ابراهیم بن عقیل بود
عبدالخبیر عبدالودود اوحاج
عبدالخبیر عبدالودود اوحاج
محمد بن عبدالله الحضر
محمد بن عبدالله الحضر
محمد علی مرعی
محمد علی مرعی
زین بن ابراهیم بن سمیت
زین بن ابراهیم بن سمیت
محمد بن عبدالله حسن
محمد بن عبدالله حسن
محمد بن محمد الحریری
محمد بن محمد الحریری
محمد بن علی قرضه
محمد بن علی قرضه
علی بن منیع الجنید
علی بن منیع الجنید
عمر بن محمد بن حافظ
عمر بن محمد بن حافظ
محمد بن علوی مالکی
محمد بن علوی مالکی
جمیل محمد المعمری
جمیل محمد المعمری
محمد عبد رب النظری
محمد عبد رب النظری
عبدالله بن حسین الجادی
عبدالله بن حسین الجادی
عبدالواحد بن علی الادریسی
عبدالواحد بن علی الادریسی
علی عبدالقادر الصبری
علی عبدالقادر الصبری
احمد بن محمد النهاری
احمد بن محمد النهاری
محمد عبدالواسع الاحدال
محمد عبدالواسع الاحدال
حسن مقبولی الاحدال
حسن مقبولی الاحدال
محمد بن علی النور
محمد بن علی النور
محمد جنید النور
محمد جنید النور
محمد امین العسابی
محمد امین العسابی
علی لطف الحریش
علی لطف الحریش
عبدالباری السروری
عبدالباری السروری
محمد عبدالمطی الجنید
محمد عبدالمطی الجنید
علی بن محمد حسن
علی بن محمد حسن
احمد عبدالولی الطیب
احمد عبدالولی الطیب
مواضع او
 
=مناصب و سوابق اجرایی=
وی مناصب مهمی از جمله: وزیر معارف در عصر امام یحیی و عضویت دربار سلطنتی پس از نزدیک شدن به قدرت داشت و پس از انقلاب نیز تعز را ترک نکرد و در آنجا اقامت گزید و به مفتی حکومت منصوب شد. پس از خروج محمد بن علی المهاجر به استانداری رسید و همچنین به ریاست انجمن علمی تعز و ریاست اداره ارشاد و مرکز اسلامی تعز منصوب شد و عضو شورای علمای ارشد بود. در یمن، و یکی از اعضای مجلس شورا در دوران فیلد مارشال عبدالله الصلال .
وی مناصب مهمی از جمله: وزیر معارف در عصر امام یحیی و عضویت دربار سلطنتی پس از نزدیک شدن به قدرت داشت و پس از انقلاب نیز تعز را ترک نکرد و در آنجا اقامت گزید و به مفتی حکومت منصوب شد. پس از خروج محمد بن علی المهاجر به استانداری رسید و همچنین به ریاست انجمن علمی تعز و ریاست اداره ارشاد و مرکز اسلامی تعز منصوب شد و عضو شورای علمای ارشد بود. در یمن، و یکی از اعضای مجلس شورا در دوران فیلد مارشال عبدالله الصلال .


کتاب های او
=تالیفات=
در مورد نوشته‌هایش، علاقه‌ای به کتاب‌نویسی نداشت، بلکه می‌گفت: من به نوشتن کتاب مشغول مردانه‌نویسی هستم. با وجود این، مقداری از میراث خود را در میان برخی از شاگردان و دوستداران خود یافت، و اما آنچه در نزد مردم بود که به دست مردم نرسید، آنچه نوشت، همه را سوزاند و هر چه جمع کرد. از کتابهای او از تألیف او در اوج جوانی یا از آنچه برخی از شاگردانش گردآوری کردند، از جمله:
در مورد نوشته‌هایش، علاقه‌ای به کتاب‌نویسی نداشت، بلکه می‌گفت: من به نوشتن کتاب مشغول مردانه‌نویسی هستم. با وجود این، مقداری از میراث خود را در میان برخی از شاگردان و دوستداران خود یافت، و اما آنچه در نزد مردم بود که به دست مردم نرسید، آنچه نوشت، همه را سوزاند و هر چه جمع کرد. از کتابهای او از تألیف او در اوج جوانی یا از آنچه برخی از شاگردانش گردآوری کردند، از جمله:


خط ۱۱۶: خط ۱۶۳:
منظومه النبی به نام «رپرتوار خردمندان به یاد میلاد سیدالانبیاء»
منظومه النبی به نام «رپرتوار خردمندان به یاد میلاد سیدالانبیاء»
«شارع قوی نظام المدّد برای پیوند بالا»
«شارع قوی نظام المدّد برای پیوند بالا»
مرگ او
 
=وفات=
او در روز سه شنبه چهاردهم Jumada AL الاولی در سال 1415 هجری قمری در درگذشت شهرستان از تعز ،  و اخبار بسیاری از مکان ها از طریق رسانه ها رسیده، و در سه فوق در شهرستان تعز جمعیت به جمع آوری بر او نماز بخوانند و در تشییع جنازه اش ازدحام کردند، با وجود اینکه محل دفن او از خانه اش دور است، اما عزاداران ابتدا او را به مسجد مظفر بردند، سپس با تشییع جنازه به حبیل سلمان رفتند. ، محل دفن و پیاده روی بیش از دو ساعت طول کشید، جمعیت زیادی بیرون آمدند و مقامات رسمی در مراسم تشییع شرکت کردند. در اکثر شهرهای جمهوری یمن و حتی در بسیاری از مساجد مسلمانان در مصر، سوریه، اندونزی، مالزی، کشورهای عربی خلیج فارس و تعدادی از کشورهای آفریقایی، نماز غیبت بر او اقامه شد و بسیاری از علما و نویسندگان در شعر و نثر
او در روز سه شنبه چهاردهم Jumada AL الاولی در سال 1415 هجری قمری در درگذشت شهرستان از تعز ،  و اخبار بسیاری از مکان ها از طریق رسانه ها رسیده، و در سه فوق در شهرستان تعز جمعیت به جمع آوری بر او نماز بخوانند و در تشییع جنازه اش ازدحام کردند، با وجود اینکه محل دفن او از خانه اش دور است، اما عزاداران ابتدا او را به مسجد مظفر بردند، سپس با تشییع جنازه به حبیل سلمان رفتند. ، محل دفن و پیاده روی بیش از دو ساعت طول کشید، جمعیت زیادی بیرون آمدند و مقامات رسمی در مراسم تشییع شرکت کردند. در اکثر شهرهای جمهوری یمن و حتی در بسیاری از مساجد مسلمانان در مصر، سوریه، اندونزی، مالزی، کشورهای عربی خلیج فارس و تعدادی از کشورهای آفریقایی، نماز غیبت بر او اقامه شد و بسیاری از علما و نویسندگان در شعر و نثر


منابع
=منبع=
بن عقیل، هاشم بن سهل (1394). «شرح مختصری از حبیب ابراهیم بن عمر بن عقیل بن یحیی، مؤلف سالنامه». گم شده یا خالی |url=( کمک )
بن عقیل، هاشم بن سهل (1394). «شرح مختصری از حبیب ابراهیم بن عمر بن عقیل بن یحیی، مؤلف سالنامه». گم شده یا خالی |url=( کمک )
نقل قول ها
 
=پانویس=

نسخهٔ ‏۱۴ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۵۳

ابراهیم بن عمر بن عقیل (1327 - 1415ق) فقیه و متجدد یمنی، اهل سنت صوفی یمنی و مفتی ممالک تعزیه و استاد علمای آن بود. وی امام جماعت و خطیب مسجد مظفر تعز بود و در مساجد، مدارس، بحث ها، سمینارها و مجلات مشارکت و فعالیت های علمی فراوانی داشت. او مناصب مهم زیادی را در یمن که نزدیک به مرجعیت بود، داشت. وی از جمله کسانی بود که در سال 1355 هجری شمسی برای تحصیل علوم نظامی به کشور عراق بورسیه شد .


نسب

ابراهیم بن عمر بن عقیل بن عبدالله بن عمر بن ابی بکر بن عمر بن طاها بن محمد بن شیخ بن احمد بن یحیی بن حسن بن علی آل -Anaz بن علوی بن محمد مولی آل - Duwailah بن علی بن علوی آل - Ghiwar بن آل - فقیه ، سرهنگ دوم محمد بن علی بن محمد صاحب میرباط بن علی خالی قیسم بن علوی بن محمدبن علوی بن عبید الله بن احمد المهاجر بن عیسی بن محمد النقیب بن علی العریدی بن جعفر الصادق بن محمد آل باقر بن علی زین العابدین بن آل حسین السبط بن امام علی بن ابی طالب و امام علی همسر فاطمه بنت محمد سلام الله علیها .

وی سی و چهارمین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است.

تولد و تربیت

در نوزدهم صفر 1327 هجری قمری در روستای المسیله از حومه طارم از توابع حضرموت به دنیا آمد و مادرش نور بنت محمد بن عبدالله بن عمر بود. بزرگ شده ظهور معتبر زیر نظر پدربزرگ و مادربزرگ: زهرا مادر و پدر، و یک زن یا مادرش، بر آن بود که ارادتمندان از سراسر کشور آنها را ببرند و الاستجاز، هر دو دختر عزیز عبدالله بن حسین بن طاهر ، و این بود که مترجمش می گوید: «دنی حبیب عبدالله بن حسین بن طاهر دو بار.

او از همان کودکی با عنایت پدر و مادرش علم را به دست گرفت و آن را طلب کرد، پس اصول علم را در شهر خود در المسیله و سپس در طارم هنگام نقل مکان آموخت و نشانه های موفقیت در چهره اش نمایان شد. از آنجایی که به سن هشت سالگی رسید. دیگران»، از این رو قرآن و متون بسیار را حفظ کرد و در علوم و هنرهای بسیاری سرآمد. او پیش از بلوغ به تدریس در مسجد جد عزیزش عبدالله بن حسین بن طاهر پرداخت و سپس امام جماعت این مسجد شد.

سفرها

او در اوج جوانی در تأسیس انجمن برادران و یاوران در طارم مشارکت داشت و در آنجا پیش نویس انتخاب حبیب محمد بن احمد الشتری را به عنوان رئیس انجمن تهیه کرد. انجمن در آن زمان او را برای مأموریت های علمی به عراق فرستاد و در طول سفر، نسخه های خطی و کتاب های بسیاری را در کتابخانه کاشف الگیطاء بررسی کرد و از مؤسسات معارف اسلامی و مراکز آموزشی و تخصصی آنها بازدید کرد. در سال 1346 هجری قمری به عدن سفر کرد و یک سال تمام در آنجا ماندگار شد و در آنجا علم یافت و پس از آن به مکلا در حضرموت رفت. هنگامی که به سن بیست سالگی رسید، همراه عمویش محمد بن عقیل عازم حدیده شد.تا سال 1350 هجری قمری که عمویش درگذشت، از مرگ عمویش و همچنین درگذشت شیخش عبدالرحمن بن محمد الاحدال بسیار متاثر شد و سپس به زادگاه خود بازگشت و در آنجا اقامت گزید. حدود سه سال و در سال 1354 هجری قمری به دوان سفر کرد و چند ماهی در قصبه القویره اقامت گزید و در این مدت از حضرات المحار گرفت و سپس از آنجا به منطقه حبان در شبوه رفت و در آنجا بود. بیش از سه ماه به عنوان معلم نزد آقایان المحار ماند، سپس از آنجا به مکلا و از آنجا از طریق دریا به الحدیده رفت و چندین سال در آنجا اقامت گزید و در این مدت به تجارت پرداخت و در این مدت از علمای مراوه و زبید و الحدیده و بیت فقیه آموخت.

پیوستن به نیروهای نظامی

در سال 1355 هجری شمسی به اولین مأموریت یمنی در خارج از کشور برای تحصیلات نظامی ملحق شد، در دانشکده نظامی عراق ثبت نام کرد و فارغ التحصیل شد، اولین دسته از فارغ التحصیلان یمنی از عراق، و منظورش از رفتن به جهاد در فلسطین بود ، اما دولت انگلیس او را ممنوع کرد. به بهانه مسئولیت برای حفظ امنیت خود، ترک سپاه را برگزید. اگرچه مدت عضویت وی در سپاه بیش از شش ماه نبود، اما به افتخار وی و قدردانی از درجه وی از سوی دولت یمن درجه سروانی به وی اعطا شد. از جمله همکاران وی در آن دسته عبارت بودند از: شهید احمد الثلایا ، سپهبد حسن العمری ، سرتیپ محمد عبدالولی و سرلشکر حمود الجیفی .

حرکت به تعز

و بین سالهای 1358 - 1359 هجری قمری به شهر تعز نقل مکان کرد و در محله الظهریه ساکن شد و در این مدت از زندگی خود در شهر تعز به تحصیل و تحصیل در گوشه خود پرداخت. آنجا که گوشه ای داشت که مجالس ذکر و تشریف داشت و مجلس خاصی بود که از بعدازظهر تا قبل از غروب آفتاب تشکیل می شد و جمع کثیری از طلاب علم و مفاخر کشور حضور داشتند و ایشان حضور داشتند. خواندن " صحیح بخاری " با تعدادی از توضیحات خود را بر روی آن، و آنها نتیجه آن چندین بار تکرار، و آنها کتاب های دیگر از زنجیر، کتاب رفتار، ادبیات، ترجمه، تفسیر، شرح حال و زبان، و شاید تعداد به عنوان خوانده شده از کتاب های خوانده شده در یک شورا به ده کتاب در هنرهای مختلف رسید. و بین دو مغرب و بعد از نماز صبح در مسجد مظفر که بیش از سی سال امام جماعت و واعظ او بود، درس داشت و تا وفات در آنجا اقامت گزید.

اساتید

او از محضر اساتید بسیاری در حضرموت و مناطق دیگر که بیش از دویست نفر هستند، استفاده کرد . از جمله ایشان :

عمویش محمد بن عقیل بن یحیی

عبدالله بن عبدالرحمن بن طاهر

محمد بن هاشم بن طاهر

عبدالرحمن بن محمد الاهدل

علوی بن عبدالرحمن معروف

علی بن عبدالرحمن معروف

عبدالله بن عیدروس عیدروس

عبدالله بن عمر شاطری

عبدالباری بن شیخ العیدروس

علوی بن عبدالله بن شهاب الدین

عبدالرحمن بن عبید الله الثقاف

صالح بن عبدالله الحداد

علوی بن طاهر الحداد

حامد بن علوی البار

عبدالله بن هارون المحضر

حسین بن عبدالله عیدید

محمد بن علوی العطاس

صالح بن محمد العطاس

یحیی بن احمد البحر

محمد بن حسن بن سنان

محمد بن عبدالرحمن بشیخ

اساتید بزرگ

در زمان جوانی در محضر برخی از بزرگان اساتید از باب تبرک شرکت جست:

علی بن محمد الحبشی

احمد بن حسن العطاس

علمای هم عصر او

از جمله علمای هم عصر با او می توان به افراد زیر اشاره کرد:

عبدالقادر بن احمد السقاف

محمد بن سالم بن حفیظ

اسماعیل بن مهدی الغربانی

محمد بن احمد الشاطری

محمد بن سلیمان الاهدل

علوی بن عباس مالکی

محمد یاسین الفدانی

شاگردان

او نزدیک به نیم قرن را به تدریس و راهنمایی و تربیت نسل‌ها گذراند و شاگردان بسیاری داشت. برجسته‌ترین آنها عبارتند از:

محمد بن محمد امام داوود

پسرش سهل بن ابراهیم بن عقیل بود

عبدالخبیر عبدالودود اوحاج

محمد بن عبدالله الحضر

محمد علی مرعی

زین بن ابراهیم بن سمیت

محمد بن عبدالله حسن

محمد بن محمد الحریری

محمد بن علی قرضه

علی بن منیع الجنید

عمر بن محمد بن حافظ

محمد بن علوی مالکی

جمیل محمد المعمری

محمد عبد رب النظری

عبدالله بن حسین الجادی

عبدالواحد بن علی الادریسی

علی عبدالقادر الصبری

احمد بن محمد النهاری

محمد عبدالواسع الاحدال

حسن مقبولی الاحدال

محمد بن علی النور

محمد جنید النور

محمد امین العسابی

علی لطف الحریش

عبدالباری السروری

محمد عبدالمطی الجنید

علی بن محمد حسن

احمد عبدالولی الطیب

مناصب و سوابق اجرایی

وی مناصب مهمی از جمله: وزیر معارف در عصر امام یحیی و عضویت دربار سلطنتی پس از نزدیک شدن به قدرت داشت و پس از انقلاب نیز تعز را ترک نکرد و در آنجا اقامت گزید و به مفتی حکومت منصوب شد. پس از خروج محمد بن علی المهاجر به استانداری رسید و همچنین به ریاست انجمن علمی تعز و ریاست اداره ارشاد و مرکز اسلامی تعز منصوب شد و عضو شورای علمای ارشد بود. در یمن، و یکی از اعضای مجلس شورا در دوران فیلد مارشال عبدالله الصلال .

تالیفات

در مورد نوشته‌هایش، علاقه‌ای به کتاب‌نویسی نداشت، بلکه می‌گفت: من به نوشتن کتاب مشغول مردانه‌نویسی هستم. با وجود این، مقداری از میراث خود را در میان برخی از شاگردان و دوستداران خود یافت، و اما آنچه در نزد مردم بود که به دست مردم نرسید، آنچه نوشت، همه را سوزاند و هر چه جمع کرد. از کتابهای او از تألیف او در اوج جوانی یا از آنچه برخی از شاگردانش گردآوری کردند، از جمله:

"وقتی ذهن راه را از دست می دهد باران می بارد." مجموع مروارید سخنان پراکنده اش مجموعه شعر عظیم مجموعه بزرگی از فتاوای قانونی و علمی مجموعه بزرگی از سخنرانی ها و سخنرانی ها منظومه النبی به نام «رپرتوار خردمندان به یاد میلاد سیدالانبیاء» «شارع قوی نظام المدّد برای پیوند بالا»

وفات

او در روز سه شنبه چهاردهم Jumada AL الاولی در سال 1415 هجری قمری در درگذشت شهرستان از تعز ، و اخبار بسیاری از مکان ها از طریق رسانه ها رسیده، و در سه فوق در شهرستان تعز جمعیت به جمع آوری بر او نماز بخوانند و در تشییع جنازه اش ازدحام کردند، با وجود اینکه محل دفن او از خانه اش دور است، اما عزاداران ابتدا او را به مسجد مظفر بردند، سپس با تشییع جنازه به حبیل سلمان رفتند. ، محل دفن و پیاده روی بیش از دو ساعت طول کشید، جمعیت زیادی بیرون آمدند و مقامات رسمی در مراسم تشییع شرکت کردند. در اکثر شهرهای جمهوری یمن و حتی در بسیاری از مساجد مسلمانان در مصر، سوریه، اندونزی، مالزی، کشورهای عربی خلیج فارس و تعدادی از کشورهای آفریقایی، نماز غیبت بر او اقامه شد و بسیاری از علما و نویسندگان در شعر و نثر

منبع

بن عقیل، هاشم بن سهل (1394). «شرح مختصری از حبیب ابراهیم بن عمر بن عقیل بن یحیی، مؤلف سالنامه». گم شده یا خالی |url=( کمک )

پانویس