رجب طیب اردوغان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
رجب طیب اردوغان در سال 1954 میلادی به دنیا آمد وی رییس جمهور کنونی ترکیه و رهبر حزب عدالت خواه این کشور است.
{{جعبه اطلاعات شخصیت
| عنوان = رجب طیب اردوغان
| تصویر = اردوغان 11.jpg
| نام = رجب طیب اردوغان
| نام‌های دیگر =
| سال تولد = ۱۹۵۴ م
| تاریخ تولد =
| محل تولد = [[ترکیه]]، [[استانبول]]
| سال درگذشت =
| تاریخ درگذشت =
| محل درگذشت =
| استادان =
| شاگردان =
| دین = [[اسلام]]
| مذهب = [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]
| آثار =
| فعالیت‌ها = رییس جمهور کنونی ترکیه
| وبگاه =
}}
'''رجب طیب اردوغان''' رییس جمهور کنونی [[ترکیه]] و رهبر [[حزب عدالت و توسعه]] این کشور است.


==زندگی نامه==
== زندگی‌نامه ==
رجب طیب اردوغان در سال ۱۹۵۴ میلادی در خانواده‌ای متدین در [[استانبول]] متولد شد. وی دوره کودکی خود را در استان ریزه واقع در ساحل [[دریای سیاه]] گذراند، اما در سیزده سالگی به زادگاه خودش استانبول بازگشت.


رجب طیب اردوغان در سال ۱۹۵۴ میلادى در خانواده‌ای متدین در استانبول متولد شد.وی دوره کودکی خود را در استان ریزه واقع در ساحل دریای سیاه گذراند اما در سیزده سالگی به زادگاه خودش استانبول باز گشت.
== دوره تحصیلی ==
اردوغان در حالی که نوجوان بود در مدرسه امام خطیب که معادل دبیرستان و مختص تربیت [[امام جماعت]] و منبری است رفت و تحصیلات مربوطه را در آن مدرسه به پایان رساند. وی در ادامه به دانشگاه مرمره رفت و در رشته اقتصاد و علوم اداری فارغ‌التحصیل شد و البته چون رشته تحصیلی دوره نوجوانی‌اش که در مدرسه امام خطیب گذرانده بود با این رشته اقتصاد هماهنگی نداشت، می‌بایست برای پذیرش در دانشگاه مرمره دیپلم دیگری را که جدای از مدرک تحصیلی مدرسه علمیه و مربوط به رشته اقتصاد بود، ارایه می‌داد.


== دوره تحصیلی==
== شروع فعالیت‌های سیاسی ==
اردوغان در دهه هفتاد میلادی به حزب خلاص ملی که رهبری آن در دست [[نجم الدین اربکان]] بود پیوست و فعالیت‌های سیاسی خود را آغاز کرد. بعد از کودتای نظامی در سال 1980 میلادی، این حزب همراه با سایر احزاب به دستور ارتش منحل شد. با این حال اردوغان بار دیگر فعالیت سیاسی خود را با پیوستن به حزب رفاه آغاز کرد. در سال 1994 میلادی اردوغان از طرف حزب رفاه داوطلب پست شهرداری استانبول شد و در نهایت بر کرسی شهرداری این شهر تکیه زد.


اردوغان در حالی که نوجوان بود به مدرسه ای به نام امام خطیب که معادل دبیرستان و مختص  تربیت امام جماعت و و منبری است رفت و تحصیلات مربوطه را طی کرد. وی در ادامه به دانشگاه مرمره رفت و در رشته اقتصاد و علوم اداری فارغ التحصیل شد و البته چون رشته تحصیلی دوره نوجوانی اش که در مدرسه امام خطیب گذرانده بود و با این رشته اقتصاد هماهنگی نداشت می بایستی دیپلم دیگری را که جدای از مدرک تحصیلی مدرسه علمیه بود، برای پذیرش در دانشگاه مرمره و تحصیل در رشته اقتصاد ارایه می داد.  
== کارنامه اردوغان در شهرداری استانبول ==
اردوغان در مدت حضور خود در شهرداری استانبول، موجب تحولات وسیعی خصوصا در حوزه محیط زیست و حمل و نقل شد. چند سال بعد که دادگاه قانون اساسی ترکیه به انحلال [[حزب رفاه ترکیه]] رای داد. اردوغان در تجمع اعتراضی شرکت کرد و در جمع هواداران این حزب اشعاری را که در آن خشونت و نفرت مذهبی ترویج شده بود قرائت کرد که خوشایند قوانین ترکیه نبود. بنابراین وی به ده ماه حبس محکوم شد.


==شروع فعالیت‌های سیاسی==
== محرومیت از فعالیت سیاسی ==
اردوغان در سال 1999 میلادی حدود 4 ماه در زندان بود. این موضوع موجب عزل وی از پست شهرداری و محرومیت از شرکت در انتخابات پارلمانی [[ترکیه]] شد.


فعالیت های سیاسی اردوغان در دهه هفتاد میلادی به حزب خلاص ملی که رهبری آن در دست نجم الدین اربکان بود پیوست که البته بعد از کودتای نظامی که در سال 1980 رخ داد، مطابق با دستور ارتش تمام احزاب سیاسی خصوصا حزب خلاص ملی منحل شد.با این حال اردوغان بار دیگر فعالیت سیاسی خود را با پیوستن به حزب رفاه آغاز کرد. در سال 1994 میلادی اردوغان از طرف حزب رفاه داوطلب پست شهرداری استانبول شد و در نهایت بر کرسی شهرداری این شهر تکیه زد.
== آغاز دوباره فعالیت‌های سیاسی ==
وی پس از مدتی دوری از دنیای سیاست بار دیگر وارد این جرگه شده و در سال 2001 میلادی [[حزب عدالت و توسعه]] را تأسیس کرد و بعد از گذشت یک سال در انتخابات پارلمانی به پیروزی چشم‌گیری دست یافت. وی چون از قبل محکومیت قضایی داشت، نمی‌توانست به پست نخست‌وزیری دست یابد به همین دلیل [[عبدالله گل]] نخست‌وزیر ترکیه شد. سال بعد به دلیل تخلفات انتخاباتی هیئت عالی انتخابات ترکیه، ضمن ابطال انتخابات قبلی انتخابات مجدد برگزار کرد و آن در زمانی بود که با اصلاح قانون؛ رهبران حزب معترض امکان حضور در انتخابات را یافتند و این‌گونه پس از پیروزی دوباره حزب عدالت و توسعه، [[رجب طیب اردوغان|اردوغان]] به نخست‌وزیری رسید و به مدت ۱۱ سال در همین پست ماند.


==کارنامه اردوغان در شهرداری استانبول ==
== دوران نخست‌وزیری ==
اردوغان در دوره یازده ساله نخست‌وزیری‌اش خصوصا در سال‌های پایانی آن با چالش‌های بسیاری روبرو شد که یکی از آن چالش‌ها ایجاد اختلاف میان حزب عدالت و توسعه و شخصی به نام [[فتح الله گولن]] بود.


اردوغان در مدت حضور خود در شهرداری بندرعباس موجب تحولات وسیعی خصوصا در حوزه محیط زیست و حمل و نقل شد. چند سال بعد که دادگاه قانون اساسی ترکیه به انحلال حزب رفاه ترکیه رای داد اردوغان در تجمع اعتراضی شرکت کرد و در جمع هواداران این حزب اشعاری را که در آن خشونت و نفرت مذهبی ترویج شده بود قرائت کرد که خوشایند قوانین ترکیه نبود بنا بر این وی به ده ماه حبس محکوم شد.
== رسیدن به جایگاه ریاست‌جمهوری ==
از جمله قوانین حزب عدالت و توسعه، محدودیت حضور در قدرت تا سه دوره است و اردوغان نمی‌توانست بیش از سه دوره قدرت را در اختیار داشته باشد به همین دلیل در سودای رسیدن به جایگاه ریاست‌جمهوری بود و حزب عدالت و توسعه او را نامزد این پست کرد. رجب طیب اردوغان اولین رییس جمهوری بود که در تاریخ 10 اوت 2014 با رای مستقیم مردم به پیروزی قاطعی دست یافت. لازم به ذکر است تا پیش از آن مجلس ترکیه شخص رییس جمهور را انتخاب می‌کرد. وی در رقابت‌های انتخاباتی‌اش به مردم وعده داده بود که قصد دارد پست ریاست‌جمهوری را از یک سمت تشریفاتی و حل و فصل منازعات سیاست مداران حاکم به یک مقام موثر و کلیدی تبدیل کند. دوره 5 ساله اول ریاست‌جمهوری اردوغان سپری شد و وی برای بار دیگر در سال 2018 در انتخابات سراسری ترکیه شرکت کرد و این بار با عنوان رییس‌جمهور نظام ریاستی ترکیه برای یک دوره پنج ساله دیگر انتخاب شد<ref>با استفاده از ویکی تابناک</ref>.


==محرومیت از فعالیت سیاسی==
براساس ماده 106 قانون اساسی ترکیه، چنانچه اتفاقی برای اردوغان رخ دهد فواد اوکتای معاون اردوغان مسوولیت‌ها و قدرتی که اردوغان داشت را دراختیار خواهد گرفت تا انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه ظرف 45 روز برگزار شود و رییس‌جمهوری جدید [[قسم|سوگند]] بخورد. این روند خیلی واضح و استاندارد است. تحلیل‌گران مسائل ترکیه مدت‌هاست این فرضیه را مطرح کرده‌اند که در ترکیه بعد از اردوغان، حزب عدالت و توسعه از درون دچار انشقاق خواهد شد، به‌ طوری ‌که شانس هر یک از احزاب اپوزیسیون برای پیروزی در انتخابات سراسری بسیار زیاد خواهد شد<ref>[https://www.eghtesadnews.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-57/444730-%D8%AD%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%BA%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D9%88-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%86%DA%AF-%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%AA%D9%84%D9%88%D8%AA%D9%84%D9%88-%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87-%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%DA%86%D9%87-%DA%A9%D8%B3%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF با اقتباس از پایگاه اقتصاد نیوز]</ref>.


شهردار استانبول در سال 1999  حدود 4 ماه در زندان بود. این موضوع موجب عزل وی از پست شهرداری و محرومیت از شرکت در انتخابات پارلمانی ترکیه شد.
== فلسطین و اسرائیل ==
اردوغان در کنفرانسی که در داووس [[سوئیس]] درباره [[غزه]] برگزار شده بود شرکت کرد. در آن کنفرانس [[شیمون پرز]] از حمایت خود در برخورد با [[حماس]] می‌گفت و نیز از افتخارات خود در برخورهای سخت با [[فلسطین|فلسطینیان]] و کشتار آنان سخنرانی می‌کرد. در این هنگام ادوغان سخت بر آشفت و در مخالفت با سخنان پرز گفت شما از من مسن‌ تر هستی، صدای بلندی داری و معتقدم که وقتی با صدای بلند حرف می‌زنی نشان می‌دهی که از یک نوع احساس روانی [[گناه]] آلود رنج می‌بری. اما به طور حتم صدای من این‌ طور بالا نخواهد رفت. شما در کشتار مردم بی‌گناه استاد هستید. شما نخست‌وزیرانی داشتید که می‌گفتند وقتی سوار بر تانک وارد سرزمین‌های [[فلسطین]] می‌شویم، در خود احساس لذت می‌کنیم. اما من کسانی را که برای چنین ظلمی کف می‌زنند تقبیح می‌کنم، زیرا فکر می‌کنم تشویق این قاتلان کودکان و انسان‌ها، خود نوعی همراهی در جنایت علیه بشریت است، اما در این‌ جا نمی‌‌توانیم از یک حقیقت صرف نظر کنیم. قبل از پایان سخنان وی، مدیر جلسه سعی می‌کرد تا با دستانش اردوغان را آرام کند، اما اردوغان از جای خود بلند شد و جلسه را ترک کرد و بی‌درنگ به ترکیه بازگشت واعلام کرد که هیچ تصمیمی دربارهٔ روابط [[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]] و [[ترکیه]] گرفته نخواهد شد.


==آغاز دوباره فعالیت‌های سیاسی==
== کشتار غزه ==
[[پرونده:اردوغان-1.jpg|250px|بی‌قاب|چپ]]
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه بالاخره پس از 22 روز سکوت خود را شکست و در تجمع بزرگ مردم ترکیه مطالب مهمی در حمایت از [[غزه]] و علیه [[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]] اعلام کرد. وی خطاب به کشورهای غربی گفت: "کشتار غزه تماما کار غرب است."


اردوغان پس از مدتی دوری از دنیای سیاست بار دیگر وارد این جرگه شده و در سال 2001 حزب عدالت و توسعه را تأسیس کرد و بعد از گذشت یک سال در انتخابات پارلمانی به پیروزی چشمگیری دست یافت.وی چون از قبل محکومیت قضایی داشت، بنابر این نمی توانست به پست نخست وزیری دست یابد به همین دلیل عبد الله گل نخست وزیر ترکیه شد. سال دیگر به دلیل تخلفات انتخاباتی هیئت عالی انتخابات ترکیه، ضمن ابطال انتخابات قبلی، انتخابات مجدد برگزار کرد و آن زمان بود که با اصلاح قانون، رهبران حز ب. معترض حزب جمهوری خلق، امکان حضور در انتخابات را یافتند؛ و اینگونه پس از پیروزی دوباره حزب عدالت و توسعه، اردوغان به نخست‌وزیری رسید و به مدت ۱۱ سال در همین پست ماند.
وی همچنین گفت: "اسرائیل از 22 روز گذشته درحال ارتکاب جنایت جنگی است. اسرائیل را به عنوان کشوری که جنایات جنگی مرتکب شده به جهان معرفی خواهیم کرد. اکنون برای این کار آماده می شویم، روی آن کار می‌کنیم. بزرگترین مسئول کشتار در غزه خود غرب است."
==دوران نخست وزیری==


اردوغان در دوره یازده ساله نخست وزیری خصوصا در سال های پایانی آن با چالش های بسیاری روبرو شد که یکی از آن چالش ها ایجاد اختلاف میان حزب عدالت و توسعه و شخصی به نام فتح الله گولن بود.
اردوغان در ادامه گفت: "غرب به شما (اسرائیل) مدیون است، اما ترکیه به شما بدهکار نیست. به همین دلیل است که ما اینقدر آزادانه صحبت می‌کنیم. چون ترکیه به شما مدیون نیست، اردوغان اینگونه صحبت می‌کند. غزه، [[فلسطین]] در سال 1947 چه بود، امروز چیست؟ اسرائیل، چطور به اینجا رسیدی؟ چطور وارد شدی؟ شما یک اشغالگر هستید، شما یک گروه هستید."


==رسیدن به جایگاه ریاست جمهوری==
در پی این سخنان، وزیر امور خارجه اسرائیل «الی کوهن» دیپلمات‌های اسرائیل را از ترکیه فراخواند و در شبکه اجتماعی اکس نوشت که این اقدام به منظور ارزیابی مجدد روابط اسرائیل و ترکیه انجام شده است.


== نگاه به غرب ==
از جمله قوانین حزب عدالت و توسعه محدودیت حضور در قدرت تا سه دوره است و اردوغان نمی توانست بیش از سه دوره قدرت را در اختیار داشته باشد به همین دلیل در سودای رسیدن به جایگاه ریاست جمهوری بود و حزب عدالت و توسعه او را نامزد این پست کرد رجب طیب اردوغان اولین رییس جمهوری بود که در تاریخ 10 اوت 2014 با رای مستقیم مردم به پیروزی قاطعی دست یافت. لازم به ذکر است تا پیش از آن مجلس ترکیه شخص رییس جمهور را انتخاب می کرد.وی در رقابت ها انتخاباتی اش به مردم وعده داده بود که قصد دارد پست ریاست جمهوری را از یک سمت تشریفاتی و حل و فصل منازعات سیاست مداران حاکم به یک مقام موثر و کلیدی تبدیل کند.دوره 5 ساله اول ریاست جمهوری اردوغان سپری شد و وی برای بار دیگر در سال 2018 در انتخابات سراسری ترکیه شرکت کرد و این بار با عنوان رییس جمهور نظام ریاستی ترکیه برای یک دوره پنج ساله دیگر انتخاب شد.  
اردوغان در روز ۲۷ نوامبر ۲۰۱۴ در دیدار با اعضای [[سازمان همکاری‌ اسلامی|سازمان همکاری کشورهای اسلامی]] در [[استانبول]] از غرب به عنوان بیگانگانی نام برد که هدف‌شان دست‌رسی به منابع و ثروت‌های [[مسلمان|مسلمانان]] هستند در حالی که آنها هیچ علاقه‌ای به ما ندارند و اضافه کرد که غربی‌ها به ظاهر خود را دوست ما جلوه می‌دهند اما در واقع [[مرگ]] ما را آرزو می‌کنند.


==تلاش برای کودتا علیه اردوغان==
== تبدیل مجدد ایاصوفیه به مسجد ==
در ژوئیه سال ۲۰۲۰ میلادی دیوان عالی اداری کشور ترکیه تصمیم کابینه ترکیه در سال ۱۹۳۴ برای تبدیل [[ایاصوفیه]] به موزه را لغو کرد. دلیل این حکم غیر قانونی بودن تصمیم سال ۱۹۳۴ تحت قوانین [[عثمانی]] و نیز ترکیه به دلیل موقوفه بودن ایاصوفیه به عنوان [[مسجد]] توسط مالک آن سلطان محمد اعلام شد. سپس اردوغان طی حکمی ایاصوفیه را مجدداً مسجد اعلام کرد. این تصمیم توسط برخی سازمان‌ها و افراد نظیر [[یونسکو]]، [[مجمع جهانی کلیساها]]، و [[پاپ]] محکوم شد<ref>با استفاده از ویکی پدیا
</ref>.


در ساعات اولیه ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۶ گروهی در ارتش ترکیه علیه دولت وقت دست به کودتا زده و معابر اصلی شهر‌های بزرگ این کشور یعنی استانبول و آنکارا از جمله پل بوسفور، تلویزیون ملی ترکیه و نیز فرودگاه‌های آن را تصرف کردند. [۲۴]ساعتی بعد به درخواست دولت ترکیه، پلیس وارد عمل شده و درگیری میان نیرو‌های کودتاچی و پلیس شدت گرفت. به گفته منابع نزدیک به دولت ترکیه به دنبال حضور حامیان رجب طیب اردوغان، کودتای ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۶ ناکام ماند.
== پانویس ==
 
{{پانویس}}
به گفته برخی تحلیل‌گران سرچشمه این کودتا می‌تواند خود اردوغان باشد که می‌خواهد بدنه ارتش را از وجود مخالفان‌اش پاک‌سازی کند. این در حالی‌ست که نیرو‌های دولتی ترکیه آن را به فتح‌الله گولن از مخالفان اردوغان نسبت می‌دهند.
[[رده:سران کشورها]]
 
[[رده:سران کشور‌های اسلامی]]
بنا بر برخی منابع، واشینگتن از سال ۲۰۱۳ دیگر به بعد به اردوغان به‌عنوان شریکی قابل‌اعتماد نمی‌نگریست؛ بنابراین سازمان سیا سعی کرد عملیات‌های مختلفی را نه علیه ترکیه، بلکه علیه اردوغان انجام دهد. در ماه مه و ژوئن ۲۰۱۳، جنبش اعتراضی پارک تاکسیم گزی را سازماندهی و پشتیبانی کرد. در انتخابات عمومی در ژوئن ۲۰۱۵ حزب اقلیت‌ها، HDP را تأمین مالی کرد و نظارت می‌کرد تا قدرت رئیس‌جمهور را محدود کند. این همان تاکتیک در انتخابات ماه نوامبر سال ۲۰۱۵ بود که قدرت آن را جعل کرد. سپس سازمان سیا از نفوذ سیاسی به فعالیت مخفی حرکت کرد؛ بنابراین چهار اقدام تروریستی را سازماندهی کرد تا اردوغان را ترور کند، که آخرین آن در ماه ژوئیه ۲۰۱۶ زشت بود و افسران Kemalist را مجبور به انجام کودتایی کرد که برای آن‌ها آمادگی نداشت.
[[رده:ترکیه]]
با استفاده از سایت ویکی تابناک
https://www.tabnak.ir/fa/tags/957/1/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%BA%D8%A7%D9%86
 
 
مطالب در پی با استفاده از سایت ویکی پدیا که باید تدوین شود
 
فلسطین و اسرائیل
 
ماجرای داووس سوئیس
اردغان در حال ترک اجلاس داووس
 
در زمان تصدی وی ترکیه هم با اسرائیل و هم با فلسطین ارتباط داشت. اردوغان به هر دو سرزمین هم سفر کرده‌بود. اردوغان در داووس، سوئیس در برنامه‌ای که پیرامون موضوع غزه برگزار شده بود شرکت کرده بود و پس از سخنرانی شیمون پرز که در حمایت از نبرد علیه حماس بود، شروع به سخنرانی کرد و در مخالفت با این جنگ گفت:
 
    جناب پرز! شما از من مسن‌تر هستی، صدایت هم خیلی بالا می‌رود. معتقدم که این‌طور بالا رفتن صدای شما ریشه در یک احساس روانی گناه دارد، اما مطمئن باش که صدای من این‌طور بالا نخواهد رفت. پای کشتار که وسط بیاید، شما خوب بلدید بکشید. من خوب می‌دانم که شما در سواحل چطور بچه‌ها را هدف می‌گیرید و می‌کشید. در سرزمین شما دو نخست‌وزیر پیشین بودند که حرف‌هایی دارند که برای من مهم است. شما نخست وزیرانی داشتید که می‌گفتند: «وقتی بر روی تانک وارد سرزمین‌های فلسطین می‌شوم، در خود احساس لذت می‌کنم». شما با من با ارقام صحبت کردید، من هم حاضرم نام این افراد را ببرم، شاید در میان شما کسی کنجکاو باشد که بداند. من کسانی را هم که برای چنین ظلمی کف می‌زنند تقبیح می‌کنم، زیرا فکر می‌کنم تشویق این قاتلان کودکان، و این قاتلان انسان‌ها، خود نوعی جنایت علیه بشریت است. توجه کنید. در این‌جا نمی‌توانیم از یک حقیقت صرف نظر کنیم.[۲۸]
 
قبل از پایان سخنان وی مدیر جلسه سعی کرد با دستش اردوغان را آرام کند، اما اردوغان از جای خود برخاست و جلسه را ترک کرد و بلافاصله به ترکیه بازگشت و در پی بازگشت در فرودگاه مورد استقبال گروهی از مردم قرار گرفت.[۲۹] اردوغان پس از بازگشت به ترکیه اعلام کرد که هیچ تصمیمی دربارهٔ روابط اسرائیل و ترکیه گرفته نخواهد شد.[۲۹]
موضعگیری‌ها جنجالی
حقوق زنان
 
اردوغان در یک سخنرانی در کنفرانسی بین‌المللی در استانبول در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۴ اظهار داشت که برابری زن و مرد برخلاف طبیعت است، چرا که طبیعت آن‌ها با یکدیگر فرق می‌کند. وی گفته بود: «گاهی اینجا می‌گویند زن و مرد برابر هستند، ولی برابری میان زنان و برابری میان مردان توصیف درست تری است.» وی همچنین گفته بود باید به جای واژهٔ «تساوی» برای زنان، از کلمهٔ «معادل» استفاده شود. وی اضافه کرده بود: «مادر بودن عالیترین جایگاه است. شما نمی‌توانید این را برای فمینیست‌ها توضیح دهید. آن‌ها مادر بودن را قبول نمی‌کنند و چنین دغدغه‌ای ندارند.» این اظهارات اردوغان با واکنش فعالان حقوق زنان در ترکیه روبه رو شد.[۳۰][۳۱]
کشف قاره آمریکا
 
به نظر وی «مسلمانان قاره آمریکا را کشف» کرده‌اند. وی در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۴ گفت: «دریانوردان مسلمان در سال ۱۱۷۸ به آمریکا رسیدند… و کریستف کلمب خود به مسجدی در بالای تپه‌ای در حاشیه سواحل کوبا اشاره کرده‌است.»[۳۲]
کشورهای غربی
 
وی در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۴ در دیدار با اعضای سازمان همکاری کشورهای اسلامی در استانبول مدعی شد: «بیگانگان تنها در پی پول و ثروت مسلمانان هستند. باور کنید، آن‌ها علاقه‌ای به ما ندارند.» اردوغان با لحنی احساسی افزود: «غربی‌ها خود را دوستان ما جلوه می‌دهند، اما آرزوی مرگ ما را دارند. آن‌ها می‌خواهند که فرزندان ما بمیرند.» به گفته اردوغان غربی‌ها در پی «نفت، طلا، الماس و نیروی کار ارزان» در کشورهای اسلامی هستند.[۳۳]
بازسازی امپراتوری‌های ترک در آیین تشریفات
 
اردوغان در ۲۲ دی ماه ۱۳۹۳ در آیین تشریفات و پیشواز از محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، شانزده سرباز را در هیبت و لباس سپاهیان شانزده دولت ترک تاریخ (به تفسیر خود اردوغان) حاضر کرد که بر روی پلکانی ایستاده بودند. این سربازان در تشریفات کاخ ریاست جمهوری ترکیه به عنوان نمادهایی از این دولت‌ها معرفی شده‌اند: امپراتوری هون (در مغولستان)، امپراتوری هون غربی و امپراتوری هون اروپا، امپراتوری هون سفید (هفتالیان افغانستان)، ترکان آسمانی (گوک ترک در سیبری)، آوارها (در جنوب شرق اروپا)، خزرها، اویغورها (در شرق چین)، قره خانیان (در آسیای میانه)، غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان، اردوی زرین (بخش شمالی و غربی امپراتوری مغول)، امپراتوری تیموری (گورکانیان)، گورکانیان هند و امپراتوری عثمانی. استقبال از محمود عباس این‌گونه تعبیر شد که رجب طیب اردوغان، واقعاً رؤیای احیای امپراتوری عثمانی را جدی گرفته‌است. خیلی‌ها در ترکیه این مراسم را ریشخند گرفته، عکسهایی منتشر کردند که در آن، سربازانی با لباس جنگجویان فیلمهای جنگ ستارگان و ارباب حلقه‌ها و دیگر فیلمهای تخیلی در کنار رئیس‌جمهور بود، عده‌ای هم نوشتند که دیگر باید رسماً نام ترکیه را به عثمانی عوض کرد و در واقع کنایه زدند که آقای اردوغان بیش از پیش از آرمانهای آتاتورک، بنیانگذار جمهوری ترکیه فاصله گرفته‌است.[۳۴]
تبدیل مجدد ایاصوفیه به مسجد
 
در اوایل ژوئیه ۲۰۲۰ دیوان کشور ترکیه به عنوان بالاترین دادگاه اداری کشور، تصمیم کابینه ترکیه در سال ۱۹۳۴ برای تبدیل ایاصوفیه به موزه را لغو کرد. دلیل این حکم، غیرقانونی بودن تصمیم سال ۱۹۳۴ تحت قوانین عثمانی و نیز ترکیه به دلیل وقف بودن ایاصوفیه به عنوان مسجد توسط مالک آن سلطان محمد اعلام شد. سپس اردوغان طی حکمی ایاصوفیه را مجدداً مسجد اعلام نمود.[۳۵] اردوغان در سخنرانی خود به مناسبت بازگشایی این مسجد، شعری فارسی سروده شده توسط سلطان محمد در هنگام فتح قسطنطنیه را خواند: «پرده‌داری می‌کند در قصر قیصر عنکبوت...بوم نوبت می‌زند بر تارم افراسیاب» که به پایان شکوه امپراتوری بیزانس اشاره می‌کند. [۳۶] این دستور توسط برخی سازمان‌ها و افراد ن

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۲۰

رجب طیب اردوغان
اردوغان 11.jpg
نام کاملرجب طیب اردوغان
اطلاعات شخصی
سال تولد۱۹۵۴ م، ۱۳۳۲ ش‌، ۱۳۷۳ ق
محل تولدترکیه، استانبول
دیناسلام، اهل‌سنت
فعالیت‌هارییس جمهور کنونی ترکیه

رجب طیب اردوغان رییس جمهور کنونی ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه این کشور است.

زندگی‌نامه

رجب طیب اردوغان در سال ۱۹۵۴ میلادی در خانواده‌ای متدین در استانبول متولد شد. وی دوره کودکی خود را در استان ریزه واقع در ساحل دریای سیاه گذراند، اما در سیزده سالگی به زادگاه خودش استانبول بازگشت.

دوره تحصیلی

اردوغان در حالی که نوجوان بود در مدرسه امام خطیب که معادل دبیرستان و مختص تربیت امام جماعت و منبری است رفت و تحصیلات مربوطه را در آن مدرسه به پایان رساند. وی در ادامه به دانشگاه مرمره رفت و در رشته اقتصاد و علوم اداری فارغ‌التحصیل شد و البته چون رشته تحصیلی دوره نوجوانی‌اش که در مدرسه امام خطیب گذرانده بود با این رشته اقتصاد هماهنگی نداشت، می‌بایست برای پذیرش در دانشگاه مرمره دیپلم دیگری را که جدای از مدرک تحصیلی مدرسه علمیه و مربوط به رشته اقتصاد بود، ارایه می‌داد.

شروع فعالیت‌های سیاسی

اردوغان در دهه هفتاد میلادی به حزب خلاص ملی که رهبری آن در دست نجم الدین اربکان بود پیوست و فعالیت‌های سیاسی خود را آغاز کرد. بعد از کودتای نظامی در سال 1980 میلادی، این حزب همراه با سایر احزاب به دستور ارتش منحل شد. با این حال اردوغان بار دیگر فعالیت سیاسی خود را با پیوستن به حزب رفاه آغاز کرد. در سال 1994 میلادی اردوغان از طرف حزب رفاه داوطلب پست شهرداری استانبول شد و در نهایت بر کرسی شهرداری این شهر تکیه زد.

کارنامه اردوغان در شهرداری استانبول

اردوغان در مدت حضور خود در شهرداری استانبول، موجب تحولات وسیعی خصوصا در حوزه محیط زیست و حمل و نقل شد. چند سال بعد که دادگاه قانون اساسی ترکیه به انحلال حزب رفاه ترکیه رای داد. اردوغان در تجمع اعتراضی شرکت کرد و در جمع هواداران این حزب اشعاری را که در آن خشونت و نفرت مذهبی ترویج شده بود قرائت کرد که خوشایند قوانین ترکیه نبود. بنابراین وی به ده ماه حبس محکوم شد.

محرومیت از فعالیت سیاسی

اردوغان در سال 1999 میلادی حدود 4 ماه در زندان بود. این موضوع موجب عزل وی از پست شهرداری و محرومیت از شرکت در انتخابات پارلمانی ترکیه شد.

آغاز دوباره فعالیت‌های سیاسی

وی پس از مدتی دوری از دنیای سیاست بار دیگر وارد این جرگه شده و در سال 2001 میلادی حزب عدالت و توسعه را تأسیس کرد و بعد از گذشت یک سال در انتخابات پارلمانی به پیروزی چشم‌گیری دست یافت. وی چون از قبل محکومیت قضایی داشت، نمی‌توانست به پست نخست‌وزیری دست یابد به همین دلیل عبدالله گل نخست‌وزیر ترکیه شد. سال بعد به دلیل تخلفات انتخاباتی هیئت عالی انتخابات ترکیه، ضمن ابطال انتخابات قبلی انتخابات مجدد برگزار کرد و آن در زمانی بود که با اصلاح قانون؛ رهبران حزب معترض امکان حضور در انتخابات را یافتند و این‌گونه پس از پیروزی دوباره حزب عدالت و توسعه، اردوغان به نخست‌وزیری رسید و به مدت ۱۱ سال در همین پست ماند.

دوران نخست‌وزیری

اردوغان در دوره یازده ساله نخست‌وزیری‌اش خصوصا در سال‌های پایانی آن با چالش‌های بسیاری روبرو شد که یکی از آن چالش‌ها ایجاد اختلاف میان حزب عدالت و توسعه و شخصی به نام فتح الله گولن بود.

رسیدن به جایگاه ریاست‌جمهوری

از جمله قوانین حزب عدالت و توسعه، محدودیت حضور در قدرت تا سه دوره است و اردوغان نمی‌توانست بیش از سه دوره قدرت را در اختیار داشته باشد به همین دلیل در سودای رسیدن به جایگاه ریاست‌جمهوری بود و حزب عدالت و توسعه او را نامزد این پست کرد. رجب طیب اردوغان اولین رییس جمهوری بود که در تاریخ 10 اوت 2014 با رای مستقیم مردم به پیروزی قاطعی دست یافت. لازم به ذکر است تا پیش از آن مجلس ترکیه شخص رییس جمهور را انتخاب می‌کرد. وی در رقابت‌های انتخاباتی‌اش به مردم وعده داده بود که قصد دارد پست ریاست‌جمهوری را از یک سمت تشریفاتی و حل و فصل منازعات سیاست مداران حاکم به یک مقام موثر و کلیدی تبدیل کند. دوره 5 ساله اول ریاست‌جمهوری اردوغان سپری شد و وی برای بار دیگر در سال 2018 در انتخابات سراسری ترکیه شرکت کرد و این بار با عنوان رییس‌جمهور نظام ریاستی ترکیه برای یک دوره پنج ساله دیگر انتخاب شد[۱].

براساس ماده 106 قانون اساسی ترکیه، چنانچه اتفاقی برای اردوغان رخ دهد فواد اوکتای معاون اردوغان مسوولیت‌ها و قدرتی که اردوغان داشت را دراختیار خواهد گرفت تا انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه ظرف 45 روز برگزار شود و رییس‌جمهوری جدید سوگند بخورد. این روند خیلی واضح و استاندارد است. تحلیل‌گران مسائل ترکیه مدت‌هاست این فرضیه را مطرح کرده‌اند که در ترکیه بعد از اردوغان، حزب عدالت و توسعه از درون دچار انشقاق خواهد شد، به‌ طوری ‌که شانس هر یک از احزاب اپوزیسیون برای پیروزی در انتخابات سراسری بسیار زیاد خواهد شد[۲].

فلسطین و اسرائیل

اردوغان در کنفرانسی که در داووس سوئیس درباره غزه برگزار شده بود شرکت کرد. در آن کنفرانس شیمون پرز از حمایت خود در برخورد با حماس می‌گفت و نیز از افتخارات خود در برخورهای سخت با فلسطینیان و کشتار آنان سخنرانی می‌کرد. در این هنگام ادوغان سخت بر آشفت و در مخالفت با سخنان پرز گفت شما از من مسن‌ تر هستی، صدای بلندی داری و معتقدم که وقتی با صدای بلند حرف می‌زنی نشان می‌دهی که از یک نوع احساس روانی گناه آلود رنج می‌بری. اما به طور حتم صدای من این‌ طور بالا نخواهد رفت. شما در کشتار مردم بی‌گناه استاد هستید. شما نخست‌وزیرانی داشتید که می‌گفتند وقتی سوار بر تانک وارد سرزمین‌های فلسطین می‌شویم، در خود احساس لذت می‌کنیم. اما من کسانی را که برای چنین ظلمی کف می‌زنند تقبیح می‌کنم، زیرا فکر می‌کنم تشویق این قاتلان کودکان و انسان‌ها، خود نوعی همراهی در جنایت علیه بشریت است، اما در این‌ جا نمی‌‌توانیم از یک حقیقت صرف نظر کنیم. قبل از پایان سخنان وی، مدیر جلسه سعی می‌کرد تا با دستانش اردوغان را آرام کند، اما اردوغان از جای خود بلند شد و جلسه را ترک کرد و بی‌درنگ به ترکیه بازگشت واعلام کرد که هیچ تصمیمی دربارهٔ روابط اسرائیل و ترکیه گرفته نخواهد شد.

کشتار غزه

اردوغان-1.jpg

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه بالاخره پس از 22 روز سکوت خود را شکست و در تجمع بزرگ مردم ترکیه مطالب مهمی در حمایت از غزه و علیه اسرائیل اعلام کرد. وی خطاب به کشورهای غربی گفت: "کشتار غزه تماما کار غرب است."

وی همچنین گفت: "اسرائیل از 22 روز گذشته درحال ارتکاب جنایت جنگی است. اسرائیل را به عنوان کشوری که جنایات جنگی مرتکب شده به جهان معرفی خواهیم کرد. اکنون برای این کار آماده می شویم، روی آن کار می‌کنیم. بزرگترین مسئول کشتار در غزه خود غرب است."

اردوغان در ادامه گفت: "غرب به شما (اسرائیل) مدیون است، اما ترکیه به شما بدهکار نیست. به همین دلیل است که ما اینقدر آزادانه صحبت می‌کنیم. چون ترکیه به شما مدیون نیست، اردوغان اینگونه صحبت می‌کند. غزه، فلسطین در سال 1947 چه بود، امروز چیست؟ اسرائیل، چطور به اینجا رسیدی؟ چطور وارد شدی؟ شما یک اشغالگر هستید، شما یک گروه هستید."

در پی این سخنان، وزیر امور خارجه اسرائیل «الی کوهن» دیپلمات‌های اسرائیل را از ترکیه فراخواند و در شبکه اجتماعی اکس نوشت که این اقدام به منظور ارزیابی مجدد روابط اسرائیل و ترکیه انجام شده است.

نگاه به غرب

اردوغان در روز ۲۷ نوامبر ۲۰۱۴ در دیدار با اعضای سازمان همکاری کشورهای اسلامی در استانبول از غرب به عنوان بیگانگانی نام برد که هدف‌شان دست‌رسی به منابع و ثروت‌های مسلمانان هستند در حالی که آنها هیچ علاقه‌ای به ما ندارند و اضافه کرد که غربی‌ها به ظاهر خود را دوست ما جلوه می‌دهند اما در واقع مرگ ما را آرزو می‌کنند.

تبدیل مجدد ایاصوفیه به مسجد

در ژوئیه سال ۲۰۲۰ میلادی دیوان عالی اداری کشور ترکیه تصمیم کابینه ترکیه در سال ۱۹۳۴ برای تبدیل ایاصوفیه به موزه را لغو کرد. دلیل این حکم غیر قانونی بودن تصمیم سال ۱۹۳۴ تحت قوانین عثمانی و نیز ترکیه به دلیل موقوفه بودن ایاصوفیه به عنوان مسجد توسط مالک آن سلطان محمد اعلام شد. سپس اردوغان طی حکمی ایاصوفیه را مجدداً مسجد اعلام کرد. این تصمیم توسط برخی سازمان‌ها و افراد نظیر یونسکو، مجمع جهانی کلیساها، و پاپ محکوم شد[۳].

پانویس

  1. با استفاده از ویکی تابناک
  2. با اقتباس از پایگاه اقتصاد نیوز
  3. با استفاده از ویکی پدیا