معلومیه
«معلومیه» از شاخه‌های عجارده از خوارج است. ابوالحسن اشعری و عبدالقاهر بغدادی[۱]،[۲]،[۳]، در آثار خود چهارده فرقه را که عبارت است از: میمونیه، خلفیه، حمزیه، شعیبیه، خازمیه، معلومیه، مجهولیه، صلتیه، ثعالبه، اخنسیه، معبدیه، شیبانیه، رشیدیه و مکرمیه، از انشعابات عجارده بر شمرده‌اند.
عقاید
مخالفت با همکیشان در دو عقیده
«معلومیه» در دو عقیده با همکیشان خود مخالفت کردند 1. هر کسی خداوند را با همه نام‌هایش نشناسد نادان است و نادان به خداوند کافر است که البته این نظر بر خلاف نظر مجهولیه است که آگاهی درباره برخی از نام‌های خداوند را موجب خروج از کفر می‌دانستند. 2. اعمال بندگان آفریده خداوند نیست.
همراهی با اهل‌سنت در استطاعت
این فرقه در استطاعت و مشیت، پیرو اهل‌سنت بودند و می‌گفتند که استطاعت همراه با انجام کار است که جز به خواست خداوند، شخص نمی‌تواند راجع به فعلش مستطیع شود.
معیار تشخیص امام
«معلومیه» کسی را امام می‌دانستند که موافق عقیده آنها بوده و شمشیر بر‌کشد و با دشمنان نبرد کند، بدون آن‌که از افراد فراری از جنگ بیزاری بجوید[۴]،[۵]،[۶]،[۷]،[۸].
پانویس
- ↑ اشعری ابوالحسن؛ مقالات الاسلامیین؛ بیروت، دارالاحیا التراث العربی؛ ص۲۴.
- ↑ بغدادی؛ عبدالقاهر بن طاهربن محمد؛ الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة؛ بیروت، نشر دارالآفاق الجدیده؛ سال ۱۹۷۷ میلادی؛ چاپ دوم، ص.۱۸
- ↑ همان، ص۵۴.
- ↑ مشکور محمد جواد؛ فرهنگ فرق اسلامی؛ مشهد، نشر آستان قدس رضوی؛ سال 1372 شمسی، چاپ دوم؛ ص 419.
- ↑ نشوان الحمیری ابو سعید؛ الحور العين؛ تحقيق كمال مصطفى؛ مصر، سال 1948 میلادی؛ ص 171.
- ↑ بغدادی عبد القاهر؛ الملل و النحل تحقيق نادر البيرنصرى؛ بيروت، سال 1970 میلادی؛ ص 72.
- ↑ همان، ص 57- 58.
- ↑ مقدسی مطهر بن طاهر؛ البدء و التاريخ؛ با اهتمام و ترجمه فرانسوى كلمان هوار؛ پاريس، سال 1919- 1899 میلادی؛ ص 138