مسقطیه
«مسقطیه» لقب دیگر «نزاریه» از اسماعیلیه است که به «سقیطه» نیز نامیده می‌شوند.
وجه تسمیه
این فرقه از این جهت «مسقطیه» نامیده شد، چون معتقد بودند که امام مکلّف به بیان فروع نیست و می‌تواند برخی یا همه تکالیف را از عهده مردم بردارد[۱]،[۲]. توضیح اینکه فرقه «نزاریه» یا مسقطیه پیروان المصطفی لدین الله، مشهور به نزار بودند. از داعیان بزرگ این فرقه که خود مدعی امامت شد، حسن‌‌صباح بود. او در قلعۀ الموت قیامش را آغاز و خود را امام منتظر معرفی کرد و سپس حق‌‌الله یا احکامی از شریعت را که ناظر به روابط میان خالق و مخلوق بودند، از پیروان خود ساقط نمود. از این‌‌رو نام این فرقه را مسقطیه نیز گفته‌اند[۳].
عقاید
اینان به مراتب هفتگانه مستجیب، مأذون، داعی، حجت، امام، اساس و ناطق در میان مؤمنین معتقد بودند و ناطق را دارای بالاترین مرتبه در میان خلق و واضع جدید و ناسخ شریعت قدیم می‌دانستند. بنابراین، در هر زمان حلال و حرام شریعت تابع دستور و نظر ناطق بود. مسقطیه برای احکام شرعی و تکالیف عبادی چون نماز، روزه، زکات و حج، تأویلات خاصی داشتند و می‌گفتند که مقصود از واجبات شرعی، قومی است که دوستی آنان واجب است و محرمات عبارت است از قومی که باید آنان را دشمن پنداشت و از ایشان تبری نمود[۴]،[۵]،[۶].
پانویس
- ↑ مشکور محمد جواد؛ فرهنگ فرق اسلامی؛ مشهد، نشر آستان قدس رضوی؛ سال 1372 شمسی؛ چاپ دوم، ص 411.
- ↑ دهلوی عبد العزیز؛ تحفه اثنىعشريه؛ چاپ سنگى، نولکشور؛ سال 1896 میلادی، ص 16.
- ↑ مشکور، محمدجواد، تاریخ شیعه و فرقه‌های اسلامی تا قرن چهارم، تهران، ۱۳۵۵ هجری شمسی، ج۱، ص۲۳۴.
- ↑ علم‌الهدی سید مرتضی؛ تبصرة العوام، به کوشش عباس اقبال؛ تهران، سال ۱۳۱۲ هجری شمسی؛ ج۱، ص۱۸۱-۱۸۲.
- ↑ مشکور، محمدجواد؛ تاریخ شیعه و فرقه‌های اسلامی تا قرن چهارم؛ تهران؛ ۱۳۵۵هجری شمسی، ج۱، ص ۲۲۷.
- ↑ همان، ص ۲۲۸.