مجسّمه: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۶ مارس ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''مجسمه''' به عموم فرقى كه در توحيد به تجسّم خداوند معتقدند اطلاق می گردد.  
'''مجسمه''' به عموم فرقى که در توحید به تجسّم خداوند معتقدند اطلاق می‌گردد.  


==پیشینه تشبیه==
==پیشینه تشبیه==
اصل اعتقاد به تشبيه از طرف افرادی چون يحيى بن معين، احمد بن حنبل، سفيان ثورى، اسحاق بن راهويه، داوود اصفهانى و هشام بن الحكم مطرح  شد.
اصل اعتقاد به تشبیه از طرف افرادی چون یحیى بن معین، احمد بن حنبل، سفیان ثورى، اسحاق بن راهویه، داوود اصفهانى و هشام بن الحکم مطرح  شد.


==افسانه مجسمه==
==افسانه مجسمه==
در برخی از منابع <ref>تبصرة العوام، ص 75- 86.</ref> ضمن بیان مقالات مربوط به مجسمه و مشبهه آمده است که مشبهه می گویند: روز قيامت حضرت فاطمه (س) در حالی که پیراهن خون آلود امام حسین(ع) را بر دوش خود حمل می کند نزد خدا آمده دادخواهی می کند و وقتی خداوند او را می بیند، به یزید می گوید که برو زیر عرش مخفی شو تا  فاطمه(س) تو را نبیند. يزيد زير عرش پنهان مى ‏شود. چون فاطمه حاضر می شود فریاد دادخواهی سر می دهد. در این هنگام خداوند پاى خود را برهنه کرده دستارچه بر روی خود می بندد و خطاب به فاطمه(س) می گوید که ای فاطمه(س) اینک پای من از تیر نمرود مجروح است آن گاه که تیر را به سوی من انداخت و من نمرود را عفو کردم و تو نیز یزید را عفو کن در این هنگام  فاطمه (س) يزيد را عفو می كند.
در برخی از منابع <ref>تبصرة العوام، ص 75- 86.</ref> ضمن بیان مقالات مربوط به مجسمه و مشبهه آمده است که مشبهه می‌گویند: روز قیامت حضرت فاطمه (س) در حالی که پیراهن خون آلود امام حسین(ع) را بر دوش خود حمل می‌کند نزد خدا آمده دادخواهی می‌کند و وقتی خداوند او را می‌بیند، به یزید می‌گوید که برو زیر عرش مخفی شو تا  فاطمه(س) تو را نبیند. یزید زیر عرش پنهان مى‌‏شود. چون فاطمه حاضر می‌شود فریاد دادخواهی سر می‌دهد. در این هنگام خداوند پاى خود را برهنه کرده دستارچه بر روی خود می‌بندد و خطاب به فاطمه(س) می‌گوید که ای فاطمه(س) اینک پای من از تیر نمرود مجروح است آن گاه که تیر را به سوی من انداخت و من نمرود را عفو کردم و تو نیز یزید را عفو کن در این هنگام  فاطمه (س) یزید را عفو می‌کند.


==عقاید مجسمه==
==عقاید مجسمه==
===خداوند شبیه خلق است و جا و مکان دارد===
===خداوند شبیه خلق است و جا و مکان دارد===
تمامی مجسمه و مشبهه خداوند را به خلق تشبیه می کنند و معتقدند که خداوند جا و مکان دارد عرش مکان اوست و پاهایش را بر کرسی عرش قرار داده است سر  و دست و سایر اعضا را دارد،  بنا بر این نمی توان موجودی را تصور کرد که جا و مکان نداشته باشد.
تمامی مجسمه و مشبهه خداوند را به خلق تشبیه می‌کنند و معتقدند که خداوند جا و مکان دارد عرش مکان اوست و پاهایش را بر کرسی عرش قرار داده است سر  و دست و سایر اعضا را دارد،  بنا بر این نمی‌توان موجودی را تصور کرد که جا و مکان نداشته باشد.


===خداوند خود را شبیه آدم آفرید===
===خداوند خود را شبیه آدم آفرید===
مجسمه و مشبهه معتقدند که هنگامی که خداوند خواست تا آدم را بیافریند، آئينه ای پيش روى خود نهاد و آدم را به صورت خود بيافريد.  
مجسمه و مشبهه معتقدند که هنگامی که خداوند خواست تا آدم را بیافریند، آئینه ای پیش روى خود نهاد و آدم را به صورت خود بیافرید.  
از يكى از بزرگان «حشويه» پرسيدند كه خداى متعال اعضا دارد؟ گفت: آرى همان اعضایی که ما داریم او نیز دارد.  
از یکى از بزرگان «حشویه» پرسیدند که خداى متعال اعضا دارد؟ گفت: آرى همان اعضایی که ما داریم او نیز دارد.  
ابو المهزام از ابو هريره روايت می كند كه از رسول (ص) خدا پرسيدند خداوند از چيست؟ گفت: از آب و ليكن نه از آب زمين و نه از آب آسمان، لكن او اسب را  بيافريد و بدوانيد تا عرق كرد پس خود را از آن عرق بيافريد.
ابو المهزام از ابو هریره روایت می کند که از رسول (ص) خدا پرسیدند خداوند از چیست؟ گفت: از آب و لیکن نه از آب زمین و نه از آب آسمان، لکن او اسب را  بیافرید و بدوانید تا عرق کرد پس خود را از آن عرق بیافرید.


===خداوند شبیه حضرت علی(ع) است===
===خداوند شبیه حضرت علی(ع) است===
«سبائيه» حضرت على (ع) را به خداوند تشبيه كردند و گفتند: او خدا است.
«سبائیه» حضرت على (ع) را به خداوند تشبیه کردند و گفتند: او خدا است.


===خداوند دارای اعضا و صورت===
===خداوند دارای اعضا و صورت===
«مغيريه» كه پيروان مغيرة بن سعيد عجلى بودند گفتند كه: پروردگارشان داراى اعضايى به صورت حروف هجا است.
«مغیریه» که پیروان مغیرة بن سعید عجلى بودند گفتند که: پروردگارشان داراى اعضایى به صورت حروف هجا است.


===خداوند جسم است نه مثل دیگر اجسام===
===خداوند جسم است نه مثل دیگر اجسام===
برخى از مجسّمه گفتند: خداى تعالى جسم است ولى مانند ديگر اجسام نيست و شي‏ء است و مانند و مثل ديگر اشياء نيست و نفس است و مانند ديگر نفس ها نيست و عالم است و مانند ديگر عالمان نيست.
برخى از مجسّمه گفتند: خداى تعالى جسم است ولى مانند دیگر اجسام نیست و شی‏ء است و مانند و مثل دیگر اشیاء نیست و نفس است و مانند دیگر نفس ها نیست و عالم است و مانند دیگر عالمان نیست.


===آفرینش ملائک از موی سینه و دست خدا===
===آفرینش ملائک از موی سینه و دست خدا===
عروه از عبد اللّه بن عمرو بن عاص روايت می کند كه گفت: خداى متعال ملائكه را از موى سينه و دست هاى خود بيافريد.
عروه از عبد اللّه بن عمرو بن عاص روایت می کند که گفت: خداى متعال ملائکه را از موى سینه و دست هاى خود بیافرید.


===سلام خدا بر اهل بهشت===
===سلام خدا بر اهل بهشت===
قرطى از عمر بن عبد العزيز روايت كند كه چون خداوند در قیامت از حساب خلق فارغ شود، با جماعتى از ملائكه برود و بر اهل بهشت سلام كند و می گویند که  اين سلام همان سلامی است که خداوند در قرآن فرمود: «سَلامٌ قَوْلًا مِنْ رَبٍّ رَحِيمٍ.» سوره ياسين، آيه 58.
قرطى از عمر بن عبد العزیز روایت کند که چون خداوند در قیامت از حساب خلق فارغ شود، با جماعتى از ملائکه برود و بر اهل بهشت سلام کند و می گویند که  این سلام همان سلامی است که خداوند در قرآن فرمود: «سَلامٌ قَوْلًا مِنْ رَبٍّ رَحِیمٍ.» سوره یاسین، آیه 58.
ابو هريره از رسول خدا روايت می کند که: چون پيغمبر (ص) قرآن مى‏خواند و به آيه «أَنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ» مى‏رسيد دست ها بر چشم و گوش ها مى‏ نهاد.
ابو هریره از رسول خدا روایت می کند که: چون پیغمبر (ص) قرآن مى‏خواند و به آیه «أَنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ بَصِیرٌ» مى‏رسید دست ها بر چشم و گوش ها مى‏ نهاد.


==تقسیم بندی مشبهه(مجسمه) در امور کلامی و فقهی==
==تقسیم بندی مشبهه(مجسمه) در امور کلامی و فقهی==
مشبهه در امور اعتقادی،  هم رای و در یک فرقه هستند،  ولی در امور شرعی(فقهی) به هفت فرقه تقسیم می شوند.
مشبهه در امور اعتقادی،  هم رای و در یک فرقه هستند،  ولی در امور شرعی(فقهی) به هفت فرقه تقسیم می‌شوند.
1. طایفه ای از فرقه کرّامیان هستند که در فروع شرع پیرو مذهب ابو حنيفه می باشند.
1. طایفه ای از فرقه کرّامیان هستند که در فروع شرع پیرو مذهب ابو حنیفه می باشند.
2. برخی از اصحاب مالك هستند.
2. برخی از اصحاب مالک هستند.
3. برخی از اصحاب از اصحاب شافعى هستند.
3. برخی از اصحاب از اصحاب شافعى هستند.
4. تمامی اصحاب سفيان ثورى هستند.
4. تمامی اصحاب سفیان ثورى هستند.
5. تمامی اصحاب اسحاق بن راهويه هستند.
5. تمامی اصحاب اسحاق بن راهویه هستند.
6. تمامی اصحاب احمد بن حنبل هستند.
6. تمامی اصحاب احمد بن حنبل هستند.
7. بیشتر كراميّان هستند که در اصول در فروع پیرو مذهب ابوعبد الله کرام اند.
7. بیشتر کرامیّان هستند که در اصول در فروع پیرو مذهب ابوعبد الله کرام اند.


== تقسیم بندی دیگر==
==تقسیم بندی دیگر==
بغدادى مى‏ نويسد: مشبهه بر دو دسته‏ اند: دسته ‏اى كه ذات خداوند را به ذاتى جز او مانند كنند و گروهى ديگر كه صفات او را به صفات غير او تشبيه كنند.
بغدادى مى‌نویسد: مشبهه بر دو دسته‌اند: دسته ‏اى که ذات خداوند را به ذاتى جز او مانند کنند و گروهى دیگر که صفات او را به صفات غیر او تشبیه کنند.


<ref>مشکور محمد جواد،  فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 390  با ویرایش و اصلاح و جابجایی گسترده عبارات.</ref>ح<ref>سنی رازی سید مرتضی، تبصرة العوام فى معرفة مقالات الانام، با اهتمام عباس اقبال آشتيانى، تهران، سال 1313 هجری شمسی، ص 75- 86.</ref> <ref>بغدادی عبدالقاهر، الفرق بين الفرق، با اهتمام محمد زاهد بن حسن الكوثرى، قاهره، سال 1948 میلادی،  ص 138- 140.</ref><ref>اشعری ابو الحسن، مقالات الاسلاميين و اختلاف المصلين، مصر، مجلد اول 1950، مجلد دوم 1954، ص 257.</ref> <ref>عراقی ابو محمد عثمان بن عبدالله،  الفرق المفترقة بين اهل الزيغ و الزندقة، تحقيق يشار قوتلو آى، آنكارا، سال 1961 میلادی، ص 76.</ref>
<ref>مشکور محمد جواد،  فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 390  با ویرایش و اصلاح و جابجایی گسترده عبارات.</ref>ح<ref>سنی رازی سید مرتضی، تبصرة العوام فى معرفة مقالات الانام، با اهتمام عباس اقبال آشتيانى، تهران، سال 1313 هجری شمسی، ص 75- 86.</ref> <ref>بغدادی عبدالقاهر، الفرق بين الفرق، با اهتمام محمد زاهد بن حسن الكوثرى، قاهره، سال 1948 میلادی،  ص 138- 140.</ref><ref>اشعری ابو الحسن، مقالات الاسلاميين و اختلاف المصلين، مصر، مجلد اول 1950، مجلد دوم 1954، ص 257.</ref> <ref>عراقی ابو محمد عثمان بن عبدالله،  الفرق المفترقة بين اهل الزيغ و الزندقة، تحقيق يشار قوتلو آى، آنكارا، سال 1961 میلادی، ص 76.</ref>
خط ۵۱: خط ۵۱:
[[رده: کلام ]]
[[رده: کلام ]]
[[رده: فرق و مذاهب کلامی ]]
[[رده: فرق و مذاهب کلامی ]]
<references />
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۸۳۹

ویرایش