سالم بن احمد بن جندان: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سالم بن احمد بن جندان''' (1324 - 1389 هجری قمری) محدث، مورخ، نسب شناس، نویسنده و جهانگرد [[اندونزی|اندونزیایی]] با اصالت حضرمی است. با کسب علم از بسیاری از بزرگان زمان خود که تعداد آنها به 400 استاد رسید، عمر خود را در طلب علم، تعلیم، تبلیغ دین خدا، نوشتن و نقل روایت گذراند. در [[علم حدیث]]، [[حدیث|روایت]]، رجال، [[تاریخ]]، [[انساب]] و سایر هنرهای علمی تحقیق فراوان کرد. او در برابر استعمار [[هلند]] و [[ژاپن]] ایستاد تا جایی که او را شکنجه، زندانی کردند و به او آسیب رساندند. او بیش از 150 کتاب نوشت. یک کتابخانه عالی که حاوی بسیاری از کتاب‌های کمیاب است ایجاد کرد. روز وفاتش توسط خیل عظیمی از مردم که بیش از نیم میلیون نفر بودند تشییع شد و راهها تا مسافتی بیش از چهار کیلومتر مملو از عزاداران بود.  

سالم بن أحمد بن حسین بن صالح بن عبدالله بن جندان بن عبدالله بن عمر بن عبدالله بن شیخان بن الشیخ أبی‌بکر بن سالم بن عبدالله بن عبدالرحمن بن عبدالله بن عبدالرحمن السقاف بن محمد مولی الدویلة بن علی بن علوی الغیور بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبیدالله بن أحمد المهاجر بن عیسی بن محمد النقیب بن علی العریضی بن [[امام جعفر صادق|جعفر الصادق]] بن [[امام محمد باقر|محمد‌الباقر]] بن [[امام سجاد|علی زین‌العابدین]] بن [[امام حسین|الحسین]] بن امام [[علی بن ابی طالب|علی بن أبی‌طالب]] و امام علی همسر [[حضرت فاطمه زهرا|فاطمه]] دختر [[حضرت محمد (ص)|محمد]] صلی الله علیه و آله است.  

در این کتاب‌ها آنچه حبیب سالم با قلم خود نوشته است یک مجموعه تصحیح شده و پاک نویس شده است و این کم است و شاید از بیست جلد بیشتر نباشد که تعداد کمی از آنها دارای تقریض از علمای دیگر است. تعدادی نیز پیش نویس هستند ویا کامل نشده‌اند و یا تصحیح و پاک نویسی نشده‌اند که بیشتر کتابه ای به جای مانده از او از این دسته هستنداز جمله: کتاب «الخلاصة الکافیة» که خود او تصریح کرده که هنوز پاک نویس نشده است و کتاب «الدر و الیاقوت» و کتاب «روضة الولدان» و غیر آن که بسیارند که بیشتر در سفرهای تبلیغی نگاشته است. نوشته‌های او بیش از صد نگاشته است که ترکیبی از نامه ها و جزوه ها و کتاب‌های پر برگ می‌باشند که بیشتر آنها یا از بین رفته‌اند و یا کامل نشده‌اند.

برخی از تألیفات وی را که همگی نسخه های خطی و منتشر نشده است ذکر می‌کنیم:

# به منابعی که در اختیار داشت و اسنادی که پیدا می‌کرد و اطلاعاتی که شفاهی به دست می آورد راضی نمی شد و گاهی خودش سفر می‌کرد تا منابع را ببیند؛

# بر حفظ تکیه می‌کرد، از این رو گاه مطالب را پس و پیش می نوشت و برخی مطالب را که در جای دیگر می آورد، در جای دیگر نمی آورد.

وارد کلمنتان و برونئی شد و تمام نواحی آن را گشت و با علمای آن تماس گرفت که برجسته‌ترین آنها مفتی بنجرماسین علامه شیخ جمال الدین بنجری بود و به بالی و لومبوک و آن مناطق رفت و آمد می‌کرد و با علمای آن دیار از جمله عالامه شیخ محمد بن مصطفی العفیفی ارتباط گرفت.

به همراه شیخ محمد بن سالم بیهانی نواحی [[حضرموت]] را سیاحت کرد و با شخصیت های آنجا ارتباط گرفت و آنچه را که به چشم دیده بود تصدیق کرد.

در این سفرها جلسات علمی که در آن بحث ها و پرسش و پاسخ های علمی انجام شد برگزار می‌گردید. سپس با کتاب‌های زیادی به اندونزی بازگشت و آنها را در کتابخانه‌اش گنجاند. و اما در جزیره جاوه که زادگاه و موطن اوست، در تمام نواحی آن رفت و آمد می‌کرد و با علمای آن تماس می گرفت که برجسته‌ترین آنها علامه کیاهی احمد بن حامد السواهانی و دیگران بود. و به [[هند]] و [[جمهوری عربی مصر|مصر]] و [[آفریقا|افریقا]] و [[کویت]] و [[عراق]] و غیره سفر کرده است، لذا با علما و ائمه آن مناطق نیز ارتباط داشت.

محمد شکور یعقوب و سید محمد بن علوی الحمید و از جمله حاج محمد رشاد است که از نوکران اوست و دخترانش و جمعیت کثیری است که گفته‏‌اند: هر کس نزد شیخ سالم می‌آمد و سؤال می‌کرد، او به سؤال کننده می‌گفت: "این کتابخانه من است." برو به گنجه فلانی و در آن به قفسه فلانی نگاه کن و بشمار، فلان کتاب از سمت راست یا چپ قفسه، و فلان کتاب را پیدا می کنی، صفحه فلان را باز کنید و به خط فلان نگاه کنید پاسخ خود را پیدا کنید.

حبیب سالم عبا و عمامه‌اش را در می‌آورد و شلوار و شنل و لباس حاشیه‌ای می‌پوشید تا با جوان‌ها بنشیند و به سطح آنها بیاید، حتی ممکن است لباس کارگران را بپوشد و با آنها بنشیند. بعضی شبها با دستی پر از پول به محله بدکاران می‌رفت، آنها را جمع می‌کرد و خدا را یادآوری می‌کرد، آنها را به توبه راهنمایی می‌کرد و پول بین آنها تقسیم می‌کرد و از آنها می‌خواست که گناه را به کسب درآمد تبدیل نکنند و به خانه های خود بازگردند. و اگر پولش تمام می شد، با گریه و هق هق به خانه‌اش برمی گشت تا اینکه همه در ماشینش صدای گریه او را شنیدند. و از مردم زمان خود و مصر نقل شده است که اگر در میان علما و امیران می‌نشست، مانند شیر بود و چون مجلس تمام شد با جوانان نشست و عمامه خود را برداشت و با جوانان سخن می‌گفت که آنان را خشنود می‌کرد و خلق و خوی و روحیات آنان به او گرایش داشت، بلکه غالباً تسلیم سطح آنان می شد و جوانان نیز او را بسیار دوست می‌داشتند، چنان که او آنان را دوست دارد، پس تا امروز در سال 1437 ق افراد مسن زیادی را پیدا کنید که همان جوانان بودند و اگر نزد یکی از آنان برویم و شیخ سالم را یاد کنیم، می بینیم که از حسرت و اشتیاق می گریند.

اخبار او به قدری جالب است که مجله تورجمان صفحه ای را به ذکر اخبار و شوخی های او اختصاص داده است. و سفر بسیار بود برای ندای خدا و بهره و منفعت و جمع‌آوری اطلاعات و اسناد و روایت. مردم همه کشورهایی که او به آنجا سفر کرده است، خاطرات خوشی از او دارند.