۸۵٬۸۳۹
ویرایش
دیوان نقابت و نقش شیعیان در پاسداری از نسل نبوی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۳۱ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۴:۳۹
، ۳۱ اکتبر ۲۰۲۰←وظایف دیوان نقابت
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo"> | <div class="wikiInfo"> | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۲: | ||
|- | |- | ||
|نویسنده | |نویسنده | ||
| data-type="authorBirthPlace" | گروه مولفان | | data-type="authorBirthPlace" |گروه مولفان | ||
|- | |- | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۰: | ||
'''بررسی دیوان نقابت و نقش شیعیان در پاسداری از نسل نبوی توسط گروه مولفان پژوهشكده الذریة النبویة به نگارش در آمده و تمام تلاشهای شیعیان در تمام قرون و اعصار در پاسداری از نسل نبوی مورد كنكاش قرار گرفته است''' | '''بررسی دیوان نقابت و نقش شیعیان در پاسداری از نسل نبوی توسط گروه مولفان پژوهشكده الذریة النبویة به نگارش در آمده و تمام تلاشهای شیعیان در تمام قرون و اعصار در پاسداری از نسل نبوی مورد كنكاش قرار گرفته است''' | ||
[[رده: مقالات وحدت آفرین]] | [[رده: مقالات وحدت آفرین]] | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۲: | ||
==وظایف دیوان نقابت== | ==وظایف دیوان نقابت== | ||
جامع ترین مطلبی که در این باب دیده شده شرحی است که در «الاحکام السلطانیه» ابوالحسن علی بن محمد ماوردی (م۴۵۰ق) آمده که حدود وظایف و برنامه کار نقیب و اختیارات او را به صورت روشنی به دست می‌دهد. می‌توان ماحصل را این‌گونه خلاصه کرد که نقابت بر دو گونه است نقابت خاصه و نقابت عامه؛ در نقابت خاصه نقیب تنها عهده دار انجام وظایف سرپرستی سادات است و امر قضاء و اقامه حدود شرعی از دایره حدود اختیارات نقیب خاص خاج بوده است. بنابراین لازم نیست نقیب خاص به اصطلاح عالم و مجتهد در احکام شرعی بوده باشد. | جامع ترین مطلبی که در این باب دیده شده شرحی است که در «الاحکام السلطانیه» ابوالحسن علی بن محمد ماوردی (م۴۵۰ق) آمده که حدود وظایف و برنامه کار نقیب و اختیارات او را به صورت روشنی به دست می‌دهد. می‌توان ماحصل را این‌گونه خلاصه کرد که نقابت بر دو گونه است نقابت خاصه و نقابت عامه؛ در نقابت خاصه نقیب تنها عهده دار انجام وظایف سرپرستی سادات است و امر قضاء و اقامه حدود شرعی از دایره حدود اختیارات نقیب خاص خاج بوده است. بنابراین لازم نیست نقیب خاص به اصطلاح عالم و مجتهد در احکام شرعی بوده باشد. | ||
در نقابت عامه نقیب پاره ای امور که از وظایف قضات است را نیز به عهده دارد. بنابراین نقیب عام – بر خلاف نقیب خاص – الزاماً باید در احکام شرعی مجتهد و صاحب نظر و آشنا به احکام قضاء بوده و صلاحیت عنوان حاکم شرع بودن را دارا باشد تا حکم و قضاوت وی لازم الاجرا شود. با این توضیحات می‌توان گفت اصول وظایف دیوان نقابت عبارتند از: | در نقابت عامه نقیب پاره ای امور که از وظایف قضات است را نیز به عهده دارد. بنابراین نقیب عام – بر خلاف نقیب خاص – الزاماً باید در احکام شرعی مجتهد و صاحب نظر و آشنا به احکام قضاء بوده و صلاحیت عنوان حاکم شرع بودن را دارا باشد تا حکم و قضاوت وی لازم الاجرا شود. با این توضیحات می‌توان گفت اصول وظایف دیوان نقابت عبارتند از: | ||
===1-ثبت نام نوزادان و مردگان=== | |||
===2-جلوگیری از افراد خاندان از نظر ارتکاب پاره گناهان=== و یا اشتغال به پاره سب ها و مشاغل پست | <nowiki>===1-ثبت نام نوزادان و مردگان===</nowiki> | ||
===3- مطالبه و وصول و ایصال حقوق آنان=== | |||
=== 4- دریافت حقوق مربوط به خاندان پیغمبر=== در غنیمت و فیء و تقسیم آن میان افراد | <nowiki>===2-جلوگیری از افراد خاندان از نظر ارتکاب پاره گناهان===</nowiki> | ||
===5- مراقبت در زناشویی زنان و دختران خانواده=== که فقط با هم شأن خودشان همسر شوند و ولایت بر دخترانی که ولی آنها در قید حیات نیست و یا شایستگی ولایت بر دختر خویش را ندارند <ref>ابن فندق،ابو الحسین علی بن ابی القاسم بن زید بیهقی، لباب الانساب،ج2، ص722 و ابن ساعی، علی بن انجب، الجامع المختصر، ص196و193.</ref>- شناخت مدّعیان نسب دروغین(ادعیاء)که سعی دارندخود را در میان افراد تحت نقابت او وارد کنند و توبیخ و تنبیه آنها- <ref>ماوردی، ابو الحسین علی بن محمد،الاحکام السلطانیة،ص82و86 و 97؛ فرّاء، ابوعلی محمد بن حسین،الاحکام السلطانیة،ص 92.</ref> و در واقع نقیب الأشراف به منزله قیم و وکیل عمومی افراد خاندان بشمار می آمد. | |||
و یا اشتغال به پاره سب ها و مشاغل پست | |||
<nowiki>===3- مطالبه و وصول و ایصال حقوق آنان===</nowiki> | |||
<nowiki>=== 4- دریافت حقوق مربوط به خاندان پیغمبر===</nowiki> | |||
در غنیمت و فیء و تقسیم آن میان افراد | |||
<nowiki>===5- مراقبت در زناشویی زنان و دختران خانواده===</nowiki> | |||
که فقط با هم شأن خودشان همسر شوند و ولایت بر دخترانی که ولی آنها در قید حیات نیست و یا شایستگی ولایت بر دختر خویش را ندارند <ref>ابن فندق،ابو الحسین علی بن ابی القاسم بن زید بیهقی، لباب الانساب،ج2، ص722 و ابن ساعی، علی بن انجب، الجامع المختصر، ص196و193.</ref>- شناخت مدّعیان نسب دروغین(ادعیاء)که سعی دارندخود را در میان افراد تحت نقابت او وارد کنند و توبیخ و تنبیه آنها- <ref>ماوردی، ابو الحسین علی بن محمد،الاحکام السلطانیة،ص82و86 و 97؛ فرّاء، ابوعلی محمد بن حسین،الاحکام السلطانیة،ص 92.</ref> و در واقع نقیب الأشراف به منزله قیم و وکیل عمومی افراد خاندان بشمار می آمد. | |||
==تشکیلات نقابت== | ==تشکیلات نقابت== | ||
تشکیلات نقابت که دارای اهمیت فوق العاده ای بوده و به مرور توانست از ترکستان چین در شرق تا اندلس در غرب جهان اسلام دامن خود را بگستراند باید دارای تشکیلات اداری منظم و دقیقی می بود و به همین دلیل پس از عباسیان نیز قرن ها در دولتهای مختلف اسلامی دوام آورد.و تا دوران صفویه به حیات خود ادامه داد و هم اکنون نیز در بعضی از کشورهای اسلامی با تغییراتی وجود خارجی دارد چرا که از ابتدا دستگاه اداری بیت المال که در دوران عباسیان تشکیل و گسترش یافت برای دیوان بیت المال دستگاه اداری مجهزی که بر آن نظارت و اداره امور آن را به عهده داشت ،<ref>حموی،یاقوت، مجمع الادباء،ج6،ص2775.</ref> دیده شده بود . این دستگاه اموال وارده به بیت‌المال و اموالی را که برای مصارف مختلف از آن خارج می‌شد ثبت می کرد. به هر حال دستگاه و تشکیلات نقابت از گستردگی فراوانی بر خوردار گشت و افراد و عناصر فراوانی در مناصب گوناگون در این دیوان فعالیت داشتند.مناصبی چون: خلیفة النقیب،نائب النقیب، باب النقابه، حاجب النقیب،کاتب النقیب، خازن النقیب، وکیل النقیب، وصی النقیب، خادم النقابه، عامل النقابه، عین النقابه، نسابةالنقابة و... در این دیوان قرار داشت. همچنین این دیوان دارای مکانی به نام بیت النقابه (ساختمان اداری دیوان نقابت)،بوده است. در دفاتر دیوان النقابه اوقاف و املاک و مستغلّات طالبیان ثبت می گردید؛ اوقاف و نذورات و سهم سادات تحت نظارت نقیب گردآوری و در میان مستحقان تقسیم می‌گردید و وظایف متعددی را عهده دار بود و هر یک از افراد آن مسئولیت یکی از امور مربوط به دستگاه را بر عهده داشت : | تشکیلات نقابت که دارای اهمیت فوق العاده ای بوده و به مرور توانست از ترکستان چین در شرق تا اندلس در غرب جهان اسلام دامن خود را بگستراند باید دارای تشکیلات اداری منظم و دقیقی می بود و به همین دلیل پس از عباسیان نیز قرن ها در دولتهای مختلف اسلامی دوام آورد.و تا دوران صفویه به حیات خود ادامه داد و هم اکنون نیز در بعضی از کشورهای اسلامی با تغییراتی وجود خارجی دارد چرا که از ابتدا دستگاه اداری بیت المال که در دوران عباسیان تشکیل و گسترش یافت برای دیوان بیت المال دستگاه اداری مجهزی که بر آن نظارت و اداره امور آن را به عهده داشت ،<ref>حموی،یاقوت، مجمع الادباء،ج6،ص2775.</ref> دیده شده بود . این دستگاه اموال وارده به بیت‌المال و اموالی را که برای مصارف مختلف از آن خارج می‌شد ثبت می کرد. به هر حال دستگاه و تشکیلات نقابت از گستردگی فراوانی بر خوردار گشت و افراد و عناصر فراوانی در مناصب گوناگون در این دیوان فعالیت داشتند.مناصبی چون: خلیفة النقیب،نائب النقیب، باب النقابه، حاجب النقیب،کاتب النقیب، خازن النقیب، وکیل النقیب، وصی النقیب، خادم النقابه، عامل النقابه، عین النقابه، نسابةالنقابة و... در این دیوان قرار داشت. همچنین این دیوان دارای مکانی به نام بیت النقابه (ساختمان اداری دیوان نقابت)،بوده است. در دفاتر دیوان النقابه اوقاف و املاک و مستغلّات طالبیان ثبت می گردید؛ اوقاف و نذورات و سهم سادات تحت نظارت نقیب گردآوری و در میان مستحقان تقسیم می‌گردید و وظایف متعددی را عهده دار بود و هر یک از افراد آن مسئولیت یکی از امور مربوط به دستگاه را بر عهده داشت : | ||