اصحاب کساء، پیامبر خدا(ص)، امیرالمؤمنین، فاطمه زهرا(س)، امام حسن و امام حسین(ع) است.

اصحاب کسا
نام اصحاب کِساء، یا اصحاب عبا،
معنای اصطلاحی گروهی از خاندانِ محمد که در واقعهٔ نزولِ آیهٔ تطهیر حضور داشتند.
معنای فارسی همراهانِ عبا
قدمت کاربرد صدرِ اسلام
تعداد کاربرد در روایات متواتر

این پنج تن معصوم، روزی با هم بودند و همه زیر یک ردا و پوششی قرار گرفتند. پیامبر خدا درباره آنان دعا کرد. سپس آیه قرآن نازل شد و اراده الهی را بر پاکی و طهارت این خاندان بیان کرد﴿ وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الأُولَى وَأَقِمْنَ الصَّلاةَ وَآتِينَ الزَّكَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا﴾. [۱]

چون این پنج نفر زیر یک عبا و ردا خفته بودند به اصحاب کساء، اصحاب عبا، پنج تن آل عبا و آل عبا هم مشهور شدند. حدیث مفصّلی که این واقعه و فضایل این پنج معصوم را بیان می‌کند و به خواندن آن در مجالس توصیه شده، "حدیث کساء" نام دارد. آیه‌ای که درباره آنان نازل شد، دلیل عصمت آنان است. [۲]

ماجرای اصحاب کساء

پیامبر(ص) در خانۀ ام سلمه[۳] بود که آیۀ «إِنَّمٰا یُرِیدُ اللّٰهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً» نازل شد. [۴]

رسول خدا، فاطمه، على، حسن و حسین را جمع کرد و همه را زیر یک کساء و عبایى قرار داد و چنین گفت:

«اللّهم هؤلاء اهل بیتى فاذهب عنهم الرّجس و طهّرهم تطهیرا».

حدیث کساء نیز در مقام و فضیلت این پنج تن وارد شده است. [۵]

شعری درباره اصحاب کساء

شاعر در همین مورد گفته است:

انّ النّبى محمدا و وصیّه و ابنَیهِ و ابنَتَه البَتول الطّاهِرة اهلُ العباءِ و انّنى بِوِلائهم اَرجُو السّلامَة و النّجا فىِ الآخرة [۶]

پانویس

  1. سوره احزاب، آیه: ۳۳
  2. محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۲۷
  3. ر.ک:مقاله ام سلمه
  4. احزاب ۳۳
  5. دربارۀ اصحاب کساء و مناقب و فضایلشان،ر.ک:بحار الأنوار:ج ۳۷،ص ۳۵ تا ۱۰۷
  6. الحسین فى طریقه الى الشهادة،ص ۱۱۲