بابکیه: تفاوت میان نسخه‌ها

از اصل و نسب بابک اطلاع دقیقی در دست نیست. برخی وی را فرزندی نامشروع دانسته اند و برخی دیگر او را از نوادگان [[ابومسلم خراسانی]] معرفی کرده اند.ابن ندیم می نویسد: «جاویدان بن شهرک (یا سهرک) که رئیس جاویدانیه  (از خرمیه) بود در راه برگشت از زنجان در ده بلال آباد در منزل مادر بابک اقامت می کند و در آن جا کاردانی بابک را می پسندد و وی را با اجازه مادرش با خود می برد. پس از مدتی جاویدان از دنیا می رود و همسر او که عاشق بابک شده بود، به پیروان جاویدان می گوید روح وی در بابک حلول کرده و به جای جاویدان همسر وی می شود. <ref>ابن ندیم، الفهرست، ص 406</ref> روایت دیگری نیز نقل شده است که پدر بابک از مردم مداین و روغن فروش بود و به آذربایجان رفت و در آن جا دل باخته زنى یک چشم شد و را به زوجیت خود در آورد و بابک از آن زن به دنیا آمد. در یکى از سفرها که به کوه سبلان رفته بود، شخصی از پشت به او خنجرى زد و بر اثر زخم خنجر درگذشت. پس از مرگ وى مادر بابک به دایگى مى ‏پرداخت تا این که بابک ده‏ ساله  و به گاو چرانى مشغول گشت و به خدمت شبل بن منقى ازدى در آمد و ستوربان او شد واز غلامانش طنبور نواختن آموخت. بابک در ادامه از آن جا به تبریز  رفت و دو سال نزد محمد بن رواد ازدى بود. سپس نزد مادرش بازگشت در حالی که هجده سال از سن او گذشته بود. ابوالمعالى صاحب کتاب «بیان الادیان» مى‏ نویسد: زمانى که زندگى در اردبیل بر بابک و مادرش تنگ شد، راهى منطقه دیگر شده و در دهی که از آن محمد بن رواد الازدى بود ساکن شدند.اهل آن ده از مزدکیان و خرم دینان بودند و پیشواى ایشان، جاویدان بن شهرک بود. وی چون می دانست که بابک طنبور را به خوبی می نوازد، بنا بر این، وى را نزد خود نگاه داشت.<ref> مشکورمحمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372  شمسی، چاپ دوم، ص 84 با ویرایش و حذف و اضافات لازم در عبارات </ref>

بابک خرم دین بعد از رسیدن به زعامت خرّمیان با [[عباسیان]] مبارزه و بخش مهمی از از [[آذربایجان]] را تصرف می کند. شروع نهضت بابک در سال 201 هجری قمری بوده است، سال هایی که در اثر مرگ هارون الرشید (193هـ. ق) و نزاع های امین و [[مأمون]] بر سر خلافت و هم چنین قحطی گسترده؛ اقتدار حکومت مرکزی عباسی رو به افول بود. قیام بابک  علاوه بر مذهبی بودن، صبغه سیاسی و ملی نیز داشت. مأمون در طول سال های حکومت خود، لشگریان بسیاری را به جنگ بابکیه فرستاد اما توفیقی در رویارویی با بابک نداشتند. لشگریان بابک پس از مرگ مأمون در سال 218 هجری قمری، به مناطق مرکزی ایران نظیر [[اصفهان]] و [[ری]] حمله کردند، هرچند که در این امر توفیق نیافتند.