محمد تقی شیرازی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[امام حسین' به '[[حسین بن علی (سید الشهدا)')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">[[پرونده:میرزای شیرازی دوم.jpg|جایگزین=آیت‌الله‌العظمی شیخ محمد تقی شیرازی|حاشیه|بندانگشتی|250x250پیکسل]]
{{جعبه اطلاعات شخصیت
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
| عنوان = شیخ محمد تقی شیرازی
!نام
| تصویر = میرزای شیرازی دوم.jpg
!شیخ محمد تقی شیرازی
| نام =
|-
| نام‌های دیگر = میرزای دوم یا میرزای کوچک
|لقب
| سال تولد = ۱۲۵۶ ق
|میرزای دوم یا میرزای کوچک
| تاریخ تولد =
|-
| محل تولد = شیراز
|زادروز
| سال درگذشت = ۱۳۳۸ ق
|سال۱۲۵۶قمری
| تاریخ درگذشت =
|-
| محل درگذشت = عراق
|زادگاه
| استادان = {{فهرست جعبه عمودی | میرزا حسن شیرازی(میرزای اول)| زین‌العابدین مازندرانی| فاضل اردکانی}}
|شیراز
| شاگردان =
|-
| دین =
|تاریخ وفات:
| مذهب = شیعه
|۱۳ ذی‌الحجه ۱۳۳۸قمری
| آثار = {{فهرست جعبه افقی | حاشیه بر مکاسب شیخ مرتضی انصاری| شرح الارجوزة الرضاعیة| سید صدرالدین عاملی
|-
رسالة صلاة الجمعه و ... ؛<br>}}
|محل‌وفات/ مدفن:
| فعالیت‌ها =
|عراق، کربلا / کربلا، در یکی از حجره‌های زاویه جنوبی حرم امام حسین(ع)
| وبگاه =
|-
}}
|محل‌تحصیل
|کربلا -سامرا
|-
|برخی از استادان
|حضرات آیات‌ عظام‌: <br> میرزا حسن شیرازی(میرزای اول)؛ زین‌العابدین مازندرانی؛ فاضل اردکانی؛ و سید علی تقی طباطبایی.
|-
|برخی آثار
|حاشیه بر مکاسب شیخ مرتضی انصاری
شرح الارجوزة الرضاعیة، سید صدرالدین عاملی
رسالة صلاة الجمعه و ... ؛<br>
|-
|مذهب
|شیعه
|-
|}
</div>
 
'''محمدتقی شیرازی''' (۱۲۵۶-۱۳۳۸ق) معروف به میرزای دوم یا میرزای کوچک از مراجع تقلید و رهبر سیاسی نهضت استقلال‌طلبی [[عراق]] در قرن سیزدهم و چهاردهم قمری. از معروف‌ترین اقدامات وی صدور فتوا با مضمون وجوب نبرد با [[انگلیس|انگلیسی‌ها]] است.
'''محمدتقی شیرازی''' (۱۲۵۶-۱۳۳۸ق) معروف به میرزای دوم یا میرزای کوچک از مراجع تقلید و رهبر سیاسی نهضت استقلال‌طلبی [[عراق]] در قرن سیزدهم و چهاردهم قمری. از معروف‌ترین اقدامات وی صدور فتوا با مضمون وجوب نبرد با [[انگلیس|انگلیسی‌ها]] است.


=تحصیل و مرجعیت=
== تحصیل و مرجعیت ==
 
محمدتقی فرزند میرزا محب‌علی، نوه میرزا محمدعلی و برادرزاده میرزا حبیب الله(قاآنی)، شاعر معروف دوره ناصری است<ref>ریحانة الادب، ج۶، ص۶۵</ref>. او در ۱۲۵۶ق در شیراز به دنیا آمد و در ۱۲۷۱ق در [[کربلا]] اقامت گزید<ref>نقباء البشر، ج۱، ص۲۶۱،۲۶۳</ref>.
محمدتقی فرزند میرزا محب‌علی، نوه میرزا محمدعلی و برادرزاده میرزا حبیب الله(قاآنی)، شاعر معروف دوره ناصری است<ref>ریحانة الادب، ج۶، ص۶۵</ref>. او در ۱۲۵۶ق در [[شیراز]] به دنیا آمد و در ۱۲۷۱ق در [[کربلا]] اقامت گزید<ref>نقباء البشر، ج۱، ص۲۶۱،۲۶۳</ref>.


شیرازی در درس [[زین‌العابدین مازندرانی]]،<ref>حرزالدین، معارف‌الرجال، ج۱، ص۲۳۳</ref> فاضل اردکانی و سید علی تقی طباطبایی حاضر شد. در ۱۲۹۱ق با هم‌مباحثه خود [[سید محمد فشارکی اصفهانی]]، به همراه [[میرزا حسن شیرازی]] معروف به میرزای اول، یا میرزای بزرگ به [[سامرا]] رفت و در درس میرزا شرکت کرد. در همان زمان از جانب میرزا حسن شیرازی برای گروهی از شاگردان میرزا، به شیوه و روش وی درس می‌گفت<ref>نقباء البشر، ج۱، ص۲۶۱</ref>.
شیرازی در درس زین‌العابدین مازندرانی،<ref>حرزالدین، معارف‌الرجال، ج۱، ص۲۳۳</ref> فاضل اردکانی و سید علی تقی طباطبایی حاضر شد. در ۱۲۹۱ق با هم‌مباحثه خود سید محمد فشارکی اصفهانی، به همراه [[میرزا حسن شیرازی]] معروف به میرزای اول، یا میرزای بزرگ به [[سامرا]] رفت و در درس میرزا شرکت کرد. در همان زمان از جانب میرزا حسن شیرازی برای گروهی از شاگردان میرزا، به شیوه و روش وی درس می‌گفت<ref>نقباء البشر، ج۱، ص۲۶۱</ref>.


پس از درگذشت میرزای بزرگ در ۱۳۱۲ق، متصدی اداره حوزه علمیه سامرا و تدریس آن شد. وی تا صفر ۱۳۳۶ق در سامرا اقامت داشت و سپس به [[کاظمین]] رفت و مدتی بعد به کربلا رفت و تا پایان عمر در آنجا به تألیف، تدریس و تربیت شاگردان پرداخت <ref>همان، ص۲۶۱</ref>.
پس از درگذشت میرزای بزرگ در ۱۳۱۲ق، متصدی اداره حوزه علمیه سامرا و تدریس آن شد. وی تا صفر ۱۳۳۶ق در سامرا اقامت داشت و سپس به [[کاظمین]] رفت و مدتی بعد به کربلا رفت و تا پایان عمر در آنجا به تألیف، تدریس و تربیت شاگردان پرداخت <ref>همان، ص۲۶۱</ref>.


=شاگردان=
== شاگردان ==
 
از جمله شاگردان
از جمله شاگردان


خط ۵۳: خط ۳۴:
[[عبدالکریم حائری]]
[[عبدالکریم حائری]]
محمدجواد بلاغی نجفی
محمدجواد بلاغی نجفی
[[حسین طباطبایی قمی]]
حسین طباطبایی قمی
[[سید جمال‌الدین گلپایگانی]]
[[سید جمال‌الدین گلپایگانی]]
محمدکاظم شیرازی
محمدکاظم شیرازی
محمدعلی شاه‌آبادی
محمدعلی شاه‌آبادی
سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی<ref>اصغری نژاد، گلشن ابرار، ج۱، ص۴۵۳</ref>
سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی<ref>اصغری نژاد، گلشن ابرار، ج۱، ص۴۵۳</ref>
پس از درگذشت [[سید کاظم یزدی]] در ۱۳۳۷ق مرجعیت [[شیعیان]] به او رسید.
پس از درگذشت سید کاظم یزدی در ۱۳۳۷ق مرجعیت [[شیعیان]] به او رسید.
 
=فتاوای جهاد=


== فتاوای جهاد ==
«چون در این ایام عفت فرجام هجوم کفار بر ممالک اسلامیه عیناً مشهود و بر احدی مستور نیست، پس بر کافه مسلمین لازم و واجب است که کمر حمایت از اسلام را محکم بسته، در مقصد [[اتحاد]] و دفاع از استیلا کفار و اعادی دین مالاً و روحاً و نفساً ساعی و جاهد باشند تا این که بیضه [[اسلام]] و ممالک اسلامیه از غلبه کفار، محروس و مشاهد مشرفه و اذان و اقامه و نحو آنها که از شعایر اسلام است مبدل به کنایس و نواقیس و نحو آنها که از عالیم عبده اوثان است نگردد»
«چون در این ایام عفت فرجام هجوم کفار بر ممالک اسلامیه عیناً مشهود و بر احدی مستور نیست، پس بر کافه مسلمین لازم و واجب است که کمر حمایت از اسلام را محکم بسته، در مقصد [[اتحاد]] و دفاع از استیلا کفار و اعادی دین مالاً و روحاً و نفساً ساعی و جاهد باشند تا این که بیضه [[اسلام]] و ممالک اسلامیه از غلبه کفار، محروس و مشاهد مشرفه و اذان و اقامه و نحو آنها که از شعایر اسلام است مبدل به کنایس و نواقیس و نحو آنها که از عالیم عبده اوثان است نگردد»
در ۱۳۲۹ق پس از تجاوز نیروهای روس به شمال [[ایران]] و کشتار آزادی‌خواهان، فتوایی در لزوم مقابله با متجاوزان روس صادر کرد<ref>تاریخ جنبش اسلامی در عراق، ص۱۲۶</ref>. در آغاز [[جنگ جهانی اول]] در ۱۳۳۲ق/۱۹۱۴م که متفقین به [[دولت عثمانی]] اعلام جنگ دادند، وی نیز همانند دیگر علما و مراجع بزرگ [[عراق]] بر ضد تجاوزات متفقین به سرزمین‌های عثمانی، اعلام جهاد داد.
در ۱۳۲۹ق پس از تجاوز نیروهای روس به شمال [[ایران]] و کشتار آزادی‌خواهان، فتوایی در لزوم مقابله با متجاوزان روس صادر کرد<ref>تاریخ جنبش اسلامی در عراق، ص۱۲۶</ref>. در آغاز [[جنگ جهانی اول]] در ۱۳۳۲ق/۱۹۱۴م که متفقین به [[دولت عثمانی]] اعلام جنگ دادند، وی نیز همانند دیگر علما و مراجع بزرگ [[عراق]] بر ضد تجاوزات متفقین به سرزمین‌های عثمانی، اعلام جهاد داد.
خط ۶۹: خط ۴۹:
پس از اشغال فاو توسط نیروهای نظامی انگلیسی که مقدمه اشغال عراق بود، میرزامحمدتقی در سامرا سه فتوای جهادی دیگر صادر کرد و عموم عشایر و آحاد [[مسلمانان]] را بر ضد اشغالگران انگلیسی دعوت نمود و فرزندش شیخ محمدرضا را به نیابت از خود جهت پیوستن به مبارزین و همراهی آنها در جبهه‌های جنگ، به کاظمین فرستاد<ref>همان، ص۱۴۲-۱۴۳</ref>.
پس از اشغال فاو توسط نیروهای نظامی انگلیسی که مقدمه اشغال عراق بود، میرزامحمدتقی در سامرا سه فتوای جهادی دیگر صادر کرد و عموم عشایر و آحاد [[مسلمانان]] را بر ضد اشغالگران انگلیسی دعوت نمود و فرزندش شیخ محمدرضا را به نیابت از خود جهت پیوستن به مبارزین و همراهی آنها در جبهه‌های جنگ، به کاظمین فرستاد<ref>همان، ص۱۴۲-۱۴۳</ref>.


=تأسیس سازمان جمعیت اسلامی=
== تأسیس سازمان جمعیت اسلامی ==
 
پس از پایان جنگ جهانی اول و اشغال عراق از سوی نیروهای انگلیسی (۱۳۳۶ق) قرار شد تا زیر نظر [[انگلستان]]، انتخاباتی صورت گیرد تا حاکم دست نشانده‌ای برای آن کشور انتخاب شود. این امر با مخالفت مراجع و علمای شیعه عراق مواجه شد. در کربلا شیخ محمدرضا، فرزند میرزا محمد تقی شیرازی، سازمانی به نام «جمعیت اسلامی» ایجاد کرد که روحانیون سرشناسی چون [[سید هبة الدین شهرستانی|سید هبه الدین شهرستانی]]، عبدالکریم عواد، حسین قزوینی و... در آن شرکت داشتند. هدف این گروه مبارزه با سرپرستی انگلستان و آزادسازی عراق بود. در آن هنگام میرزای شیرازی در راستای این حرکت، فتوایی در ۲۰ ربیع‌الاول ۱۳۳۷ق صادر کرد<ref>الحسنی، عبدالرزاق، العراق فی دوری الاحتلال و الانتداب، ج۱، ص۷۴</ref>.
پس از پایان جنگ جهانی اول و اشغال عراق از سوی نیروهای انگلیسی (۱۳۳۶ق) قرار شد تا زیر نظر [[انگلستان]]، انتخاباتی صورت گیرد تا حاکم دست نشانده‌ای برای آن کشور انتخاب شود. این امر با مخالفت مراجع و علمای شیعه عراق مواجه شد. در کربلا شیخ محمدرضا، فرزند میرزا محمد تقی شیرازی، سازمانی به نام «جمعیت اسلامی» ایجاد کرد که روحانیون سرشناسی چون [[سید هبة الدین شهرستانی|سید هبه الدین شهرستانی]]، عبدالکریم عواد، حسین قزوینی و... در آن شرکت داشتند. هدف این گروه مبارزه با سرپرستی انگلستان و آزادسازی عراق بود. در آن هنگام میرزای شیرازی در راستای این حرکت، فتوایی در ۲۰ ربیع‌الاول ۱۳۳۷ق صادر کرد<ref>الحسنی، عبدالرزاق، العراق فی دوری الاحتلال و الانتداب، ج۱، ص۷۴</ref>.


=نامه‌ها=
== نامه‌ها ==
 
میرزا به گسترش طرح مسأله استقلال عراق و مقاومت در برابر اشغال آن سرزمین توسط انگلیس در عرصه عربی و بین‌المللی نیز پرداخت<ref>تاریخ جنبش اسلامی در عراق، ص۱۸۴</ref>.
میرزا به گسترش طرح مسأله استقلال عراق و مقاومت در برابر اشغال آن سرزمین توسط انگلیس در عرصه عربی و بین‌المللی نیز پرداخت<ref>تاریخ جنبش اسلامی در عراق، ص۱۸۴</ref>.


خط ۸۵: خط ۶۳:
مدت کوتاهی پس از آغاز فعالیت جمعیت اسلامی، انگلستان تصمیم به دستگیری و تبعید اعضای فعال آن گرفت و در ذیقعده ۱۳۳۷ق شش تن از سران آن جمعیت بازداشت و از آنجا به [[بغداد]] فرستاد تا به [[هندوستان]] تبعید شوند. میرزای شیرازی پس از آگاهی از این حادثه، نامه‌ای برای «آرنولد ویلسون» حاکم انگلیسی عراق نوشت و ضمن اعتراض به تبعید آن عده، درخواست آزادی آنان را نمود. ویلسون در پاسخ، تبعید آنان را توجیه کرد و وقتی نامه وی به میرزا رسید، بسیار افسرده شد و اعلام داشت که به ایران مهاجرت می‌کند تا از آنجا فتوای جهاد بر ضد انگلستان صادر نماید. چون این خبر منتشر شد نامه‌های بسیاری مبنی بر همراهی با میرزا برای مهاجرت به ایران از نجف، کاظمین و دیگر شهرها ارسال گردید. این اقدامات باعث شد که تبعیدشدگان در کمتر از چهار ماه به وطن خویش بازگردانده شوند<ref>همان، ص۱۸۵، ۲۸۴</ref>.
مدت کوتاهی پس از آغاز فعالیت جمعیت اسلامی، انگلستان تصمیم به دستگیری و تبعید اعضای فعال آن گرفت و در ذیقعده ۱۳۳۷ق شش تن از سران آن جمعیت بازداشت و از آنجا به [[بغداد]] فرستاد تا به [[هندوستان]] تبعید شوند. میرزای شیرازی پس از آگاهی از این حادثه، نامه‌ای برای «آرنولد ویلسون» حاکم انگلیسی عراق نوشت و ضمن اعتراض به تبعید آن عده، درخواست آزادی آنان را نمود. ویلسون در پاسخ، تبعید آنان را توجیه کرد و وقتی نامه وی به میرزا رسید، بسیار افسرده شد و اعلام داشت که به ایران مهاجرت می‌کند تا از آنجا فتوای جهاد بر ضد انگلستان صادر نماید. چون این خبر منتشر شد نامه‌های بسیاری مبنی بر همراهی با میرزا برای مهاجرت به ایران از نجف، کاظمین و دیگر شهرها ارسال گردید. این اقدامات باعث شد که تبعیدشدگان در کمتر از چهار ماه به وطن خویش بازگردانده شوند<ref>همان، ص۱۸۵، ۲۸۴</ref>.


=فتوای تحریم استخدام در اداره قیومیت انگلیس=
== فتوای تحریم استخدام در اداره قیومیت انگلیس ==
 
۱۳۳۸ ق/ ۱۹۲۰ دوران جدیدی از تلاش، جهت توسعه دامنه مقاومت و آمادگی مقابله فراگیر علیه اشغالگری [[انگلیس]] آغاز شد. میرزای شیرازی به عنوان اولین گام، طی فتوایی در ۹ جمادی الثانی ۱۳۳۸ق اول مارس ۱۹۲۰ استخدام در اداره قیومت انگلیس را برای مسلمانان تحریم کرد و به دنبال آن تعداد زیادی از کارکنان آنجا استعفا دادند و این روند به مرور زمان افزایش یافت<ref>همان، ص۱۸۹</ref>.
۱۳۳۸ ق/ ۱۹۲۰ دوران جدیدی از تلاش، جهت توسعه دامنه مقاومت و آمادگی مقابله فراگیر علیه اشغالگری [[انگلیس]] آغاز شد. میرزای شیرازی به عنوان اولین گام، طی فتوایی در ۹ جمادی الثانی ۱۳۳۸ق اول مارس ۱۹۲۰ استخدام در اداره قیومت انگلیس را برای مسلمانان تحریم کرد و به دنبال آن تعداد زیادی از کارکنان آنجا استعفا دادند و این روند به مرور زمان افزایش یافت<ref>همان، ص۱۸۹</ref>.


خط ۹۴: خط ۷۱:
به دنبال پاره‌ای تحرکات انقلابیون مسلمان در بغداد، «بالفور» حاکم انگلیسی آن شهر چند تن از رهبران مهم این جنبش را احضار کرد و به شدت مورد توبیخ و تهدید قرار داد. جعفر ابوالتمن، از رهبران مزبور نامه‌ای به میرزای شیرازی نوشت و از او یاری طلبید.
به دنبال پاره‌ای تحرکات انقلابیون مسلمان در بغداد، «بالفور» حاکم انگلیسی آن شهر چند تن از رهبران مهم این جنبش را احضار کرد و به شدت مورد توبیخ و تهدید قرار داد. جعفر ابوالتمن، از رهبران مزبور نامه‌ای به میرزای شیرازی نوشت و از او یاری طلبید.


=پیام برای مردم عراق=
== پیام برای مردم عراق ==
 
همچنین پس از توسعه دامنه مبارزه در بغداد و به دنبال کشته شدن یکی از تظاهرکنندگان به دست نیروهای اشغالگر انگلیس، میرزای شیرازی در ۱۰ رمضان ۱۳۳۸/ ۲۹ مه ۱۹۲۰ پیامی برای مردم عراق فرستاد<ref>الحسنی، عبدالرزاق، العراق فی دوری الاختلال و الانتداب، ج۱، ص۹۷-۹۸</ref>.
همچنین پس از توسعه دامنه مبارزه در بغداد و به دنبال کشته شدن یکی از تظاهرکنندگان به دست نیروهای اشغالگر انگلیس، میرزای شیرازی در ۱۰ رمضان ۱۳۳۸/ ۲۹ مه ۱۹۲۰ پیامی برای مردم عراق فرستاد<ref>الحسنی، عبدالرزاق، العراق فی دوری الاختلال و الانتداب، ج۱، ص۹۷-۹۸</ref>.


خط ۱۰۱: خط ۷۷:


== تبعید فرزندش ==
== تبعید فرزندش ==
به رغم این اقدام، استعمارگران تصمیم به بازداشت سران حرکت‌های ضد انگلیسی و در رأس آنان شیخ محمدرضا، فرزند میرزای شیرازی گرفتند که آنها را رهبری کننده این تحرکات در فرات وسطی می‌دانستند. «میجر بولی» فرماندار انگلیسی حله مأمور این کار شد. وی با اعزام قوای بسیار، شهر و راه‌های ورودی آن را محاصره کرد و برای توجیه اقدام خود نامه‌ای به میرزا شیرازی نوشت و هدف از این کار را حفظ امنیت و دستگیری اشراری که قصد فساد، غارت اموال و ایجاد رعب و وحشت دارند، ذکر نمود. میرزا پس از دریافت نامه، نامه‌ای به خط شیخ مهدی خالصی در پاسخ حاکم انگلیسی حله نوشت<ref>تاریخ جنبش اسلامی در عراق، ص۲۹۲</ref>.
به رغم این اقدام، استعمارگران تصمیم به بازداشت سران حرکت‌های ضد انگلیسی و در رأس آنان شیخ محمدرضا، فرزند میرزای شیرازی گرفتند که آنها را رهبری کننده این تحرکات در فرات وسطی می‌دانستند. «میجر بولی» فرماندار انگلیسی حله مأمور این کار شد. وی با اعزام قوای بسیار، شهر و راه‌های ورودی آن را محاصره کرد و برای توجیه اقدام خود نامه‌ای به میرزا شیرازی نوشت و هدف از این کار را حفظ امنیت و دستگیری اشراری که قصد فساد، غارت اموال و ایجاد رعب و وحشت دارند، ذکر نمود. میرزا پس از دریافت نامه، نامه‌ای به خط شیخ مهدی خالصی در پاسخ حاکم انگلیسی حله نوشت<ref>تاریخ جنبش اسلامی در عراق، ص۲۹۲</ref>.


با این وجود استعمارگران انگلیسی در صدد مرعوب کردن مردم برآمدند و شیخ محمدرضا و یازده تن از همفکران و فعالان انقلاب را دستگیر و به جزیره «هنگام» تبعید کردند. اما تبعید آنها شور و هیجان بیشتری در میان مردم به وجود آورد و آتش انقلاب شعله‌ور گردید و خشم مردم فرات وسطی را برانگیخت.
با این وجود استعمارگران انگلیسی در صدد مرعوب کردن مردم برآمدند و شیخ محمدرضا و یازده تن از همفکران و فعالان انقلاب را دستگیر و به جزیره «هنگام» تبعید کردند. اما تبعید آنها شور و هیجان بیشتری در میان مردم به وجود آورد و آتش انقلاب شعله‌ور گردید و خشم مردم فرات وسطی را برانگیخت.


=فتوای تاریخی=
== فتوای تاریخی ==
 
به گفته خالصی زاده: نامه‌هایی از رؤسای قبایل به دست ما رسید که نوشته بودند انگلستان لشکری را برای دستگیری آنان فرستاده است و چاره‌ای جز مقاومت و یا تسلیم نمانده است، لذا از آیت‌الله میرزای شیرازی کسب تکلیف کرده بودند. میرزا به من دستور داد این پاسخ را که خلاصه‌اش از این قرار است به آنان بنگارم:
به گفته خالصی زاده: نامه‌هایی از رؤسای قبایل به دست ما رسید که نوشته بودند انگلستان لشکری را برای دستگیری آنان فرستاده است و چاره‌ای جز مقاومت و یا تسلیم نمانده است، لذا از آیت‌الله میرزای شیرازی کسب تکلیف کرده بودند. میرزا به من دستور داد این پاسخ را که خلاصه‌اش از این قرار است به آنان بنگارم:


خط ۱۱۴: خط ۸۸:
میرزا شرایط را برای آغاز رویارویی سراسری انقلاب علیه اشغالگران آماده یافت، لذا در پاسخ استفتاهایی مبنی بر استفاده از اسلحه در قبال اشغالگران فتوای دفاعیه را صادر نمود<ref>نقباء البشر، ج۱، ص۲۶۳</ref>. همچنین طی فتوایی که برای تمام مسلمانان فرستاد، آنها را به مقاومت در برابر انگلیسی‌ها و بیرون راندشان از سرزمین‌های اسلامی دعوت کرد<ref>تاریخ جنبش اسلامی در عراق، ص۱۹۹</ref>.
میرزا شرایط را برای آغاز رویارویی سراسری انقلاب علیه اشغالگران آماده یافت، لذا در پاسخ استفتاهایی مبنی بر استفاده از اسلحه در قبال اشغالگران فتوای دفاعیه را صادر نمود<ref>نقباء البشر، ج۱، ص۲۶۳</ref>. همچنین طی فتوایی که برای تمام مسلمانان فرستاد، آنها را به مقاومت در برابر انگلیسی‌ها و بیرون راندشان از سرزمین‌های اسلامی دعوت کرد<ref>تاریخ جنبش اسلامی در عراق، ص۱۹۹</ref>.


=نظارت بر اداره کربلا=
== نظارت بر اداره کربلا ==


پس از آزادی کربلا به دست انقلابیون در ۲۹ شوال ۱۳۳۸ق اهالی شهر به منزل میرزا محمدتقی شیرازی رفتند و درباره نحوه اداره شهر با وی مذاکره کردند. در پی آن مقرر شد شهر توسط دو مجلس اداره شود: شورای عالی جنگ و انجمن علمی. اهداف مجلس انجمن علمی‌رسیدگی به امور دینی و ترویج آن، و حکمیت در منازعات داخلی شهر و عشایر بود. این مجلس متشکل از [[سید هبة الدین شهرستانی|سید هبه الدین شهرستانی]]، [[سید ابوالقاسم کاشانی]]، میرزا احمد خراسانی، سید حسین قزوینی و میرزا عبدالحسین شیرازی (فرزند میرزای شیرازی) بود. مأموریت مجلس ملی، گرفتن مالیات از مردم، تعیین مسئولان نظامی و اداری و برقراری امنیت در شهر و راه‌های اطراف و مانند آن بود. اعضای این مجلس هفده تن بودند، آیت‌الله شیرازی وظیفه نظارت بر دو مجلس را بر عهده داشت<ref>همان، ص۲۰۳-۲۰۴، پانویس۲۰۳</ref>.
پس از آزادی کربلا به دست انقلابیون در ۲۹ شوال ۱۳۳۸ق اهالی شهر به منزل میرزا محمدتقی شیرازی رفتند و درباره نحوه اداره شهر با وی مذاکره کردند. در پی آن مقرر شد شهر توسط دو مجلس اداره شود: شورای عالی جنگ و انجمن علمی. اهداف مجلس انجمن علمی‌رسیدگی به امور دینی و ترویج آن، و حکمیت در منازعات داخلی شهر و عشایر بود. این مجلس متشکل از [[سید هبة الدین شهرستانی|سید هبه الدین شهرستانی]]، [[سید ابوالقاسم کاشانی]]، میرزا احمد خراسانی، سید حسین قزوینی و میرزا عبدالحسین شیرازی (فرزند میرزای شیرازی) بود. مأموریت مجلس ملی، گرفتن مالیات از مردم، تعیین مسئولان نظامی و اداری و برقراری امنیت در شهر و راه‌های اطراف و مانند آن بود. اعضای این مجلس هفده تن بودند، آیت‌الله شیرازی وظیفه نظارت بر دو مجلس را بر عهده داشت<ref>همان، ص۲۰۳-۲۰۴، پانویس۲۰۳</ref>.


=درگذشت=
== درگذشت ==
 
وی در ۱۳ ذی‌الحجه ۱۳۳۸ق<ref>الذریعه، ج۱۳، ص۷۱؛ ریحانة الادب، ج۶، ص۶۵</ref> در هشتاد سالگی در کربلا درگذشت<ref>تاریخ جنبش اسلامی در عراق، ص۱۸۳</ref>. بر اساس برخی از منابع وی مسموم شد و در اثر مسمومیت به شهادت رسید<ref>البلدوی، تاریخ التشیع فی سامراء، ص ۴۳</ref>.و پس از آنکه شیخ الشریعه اصفهانی بر او نماز خواند، در یکی از حجره‌های زاویه جنوبی حرم [[حسین بن علی (سید الشهدا)]](ع) دفن گردید<ref>نقباء البشر، ج۱، ص۲۶۳؛ ریحانة الادب، ج۶، ص۶۵</ref>.البته صاحب ریحانة الادب درگذشت او را در نجف و در ۶۸ سالگی ذکر کرده است<ref>ریحانة الادب، ج۶، ص۶۵</ref>. به مناسبت درگذشت او مجالس ختم متعددی در بیشتر شهرهای شیعه نشین برگزار و تعطیل عمومی اعلام شد. شعرا و ادبا نیز در مرگ او قصاید متعددی سرودند<ref>تاریخ جنبش اسلامی در عراق، ص۱۸۳</ref>.
وی در ۱۳ ذی‌الحجه ۱۳۳۸ق<ref>الذریعه، ج۱۳، ص۷۱؛ ریحانة الادب، ج۶، ص۶۵</ref> در هشتاد سالگی در کربلا درگذشت<ref>تاریخ جنبش اسلامی در عراق، ص۱۸۳</ref>. بر اساس برخی از منابع وی مسموم شد و در اثر مسمومیت به شهادت رسید<ref>البلدوی، تاریخ التشیع فی سامراء، ص ۴۳</ref>.و پس از آنکه شیخ الشریعه اصفهانی بر او نماز خواند، در یکی از حجره‌های زاویه جنوبی حرم [[حسین بن علی (سید الشهدا)]](ع) دفن گردید<ref>نقباء البشر، ج۱، ص۲۶۳؛ ریحانة الادب، ج۶، ص۶۵</ref>.البته صاحب ریحانة الادب درگذشت او را در نجف و در ۶۸ سالگی ذکر کرده است<ref>ریحانة الادب، ج۶، ص۶۵</ref>. به مناسبت درگذشت او مجالس ختم متعددی در بیشتر شهرهای شیعه نشین برگزار و تعطیل عمومی اعلام شد. شعرا و ادبا نیز در مرگ او قصاید متعددی سرودند<ref>تاریخ جنبش اسلامی در عراق، ص۱۸۳</ref>.


=آثار=
== آثار ==
 
حاشیه بر مکاسب [[شیخ مرتضی انصاری]]<ref>الذریعه، ج۶، ص۲۱۸؛ ریحانة الادب، ج۶، ص۶۵</ref>
حاشیه بر مکاسب [[شیخ مرتضی انصاری]]<ref>الذریعه، ج۶، ص۲۱۸؛ ریحانة الادب، ج۶، ص۶۵</ref>
شرح الارجوزة الرضاعیة، سید صدرالدین عاملی<ref>همان، ج۱۳، ص۷۱؛همان جا</ref>
شرح الارجوزة الرضاعیة، سید صدرالدین عاملی<ref>همان، ج۱۳، ص۷۱؛همان جا</ref>
خط ۱۳۱: خط ۱۰۳:
دیوان شعر فارسی که بیشتر اشعار آن در ستایش و مرثیه اهل بیت است<ref>نقباء البشر، ج۱، ص۲۶۳</ref>. تخلص او «گلشن» بوده است <ref>ریحانة الادب، ج۶، ص۶۵</ref>.
دیوان شعر فارسی که بیشتر اشعار آن در ستایش و مرثیه اهل بیت است<ref>نقباء البشر، ج۱، ص۲۶۳</ref>. تخلص او «گلشن» بوده است <ref>ریحانة الادب، ج۶، ص۶۵</ref>.


=بازماندگان=
== بازماندگان ==
 
میرزا دارای چند فرزند بود که از همه معروف تر شیخ محمدرضا شیرازی بود. وی توسط انگلیس در زمان جنگ جهانی اول و قیام ثوره العشرین به اعدام محکوم شد ولی از مرگ رهید. بعدها او به عنوان نماینده در مجلس شورای ملی در ایران انتخاب شد.
میرزا دارای چند فرزند بود که از همه معروف تر [[شیخ محمدرضا شیرازی]] بود. وی توسط انگلیس در زمان جنگ جهانی اول و [[قیام ثوره العشرین]] به اعدام محکوم شد ولی از مرگ رهید. بعدها او به عنوان نماینده در مجلس شورای ملی در ایران انتخاب شد.


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۱۴۱: خط ۱۱۲:
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:مفسران شیعه]]
[[رده:مفسران شیعه]]
[[رده:پیشگامان تقریب مذاهب]]
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۸۳۹

ویرایش