اهل‌سنت جمهوری آذربایجان (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸: خط ۱۸:
عربستان سعودی در پوشش امضای توافق نامه همکاری در زمينه دينی با دولت جمهوری آذربايجان و نيز جلب همکاری اداره مسلمانان قفقاز توانسته است به حمايت از وهابی‌ها در جمهوری آذربايجان پوشش قانونی بدهد. <ref>جنبش ها و جریان های وهابی و تکفیری در جمهوری آذربایجان، سه شنبه ۱۲ آبان ۱۳۹۴: http://www.iiwfs.com/index.php/fa/iiwfs-news/889-2015</ref><br>
عربستان سعودی در پوشش امضای توافق نامه همکاری در زمينه دينی با دولت جمهوری آذربايجان و نيز جلب همکاری اداره مسلمانان قفقاز توانسته است به حمايت از وهابی‌ها در جمهوری آذربايجان پوشش قانونی بدهد. <ref>جنبش ها و جریان های وهابی و تکفیری در جمهوری آذربایجان، سه شنبه ۱۲ آبان ۱۳۹۴: http://www.iiwfs.com/index.php/fa/iiwfs-news/889-2015</ref><br>


از چهره‌های شاخص آنها،می‌توان به قامت سليمانوف، رهبر این جریان در آذربایجان و امام جماعت مسجد ابوبکرباکو، عليخان موسی‌اف، ويسل عروج‌اف،سهراب شيخعلی‌اف، ثامن محمدوف و ...اشاره کرد که در عرصه اينترنت و فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی در تبليغ آموزه‌های وهابی تحت نام سلفيت مشغول می‌باشند.<ref>( . همان.)</ref><br>
از چهره‌های شاخص آنها، می‌توان به قامت سليمانوف، رهبر این جریان در آذربایجان و امام جماعت مسجد ابوبکرباکو، عليخان موسی‌اف، ويسل عروج‌اف،سهراب شيخعلی‌اف، ثامن محمدوف و ...اشاره کرد که در عرصه اينترنت و فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی در تبليغ آموزه‌های وهابی تحت نام سلفيت مشغول می‌باشند.<ref>همان</ref><br>


در مورد تعداد جمعيت وهابی¬های سلفی در جمهوری آذربايجان آمار دقيقی در دست نيست. رسانه‌های جمهوری آذربايجان از وجود 15 هزار نفر تا 65 هزار نفر در اين کشور خبر می‌دهند. نشریه مشهور “Novoya qazeta” روسیه در سال ۲۰۱۳ میلادی در گزارشی درباره گسترش وهابیت در جمهوری آذربایجان با تلاش¬های عربستان سعودی، تعداد وهابی‌ها را در این کشور شیعه مذهب، بین ۱۵ تا ۲۰ هزار نفر تخمین زده بود. (بررسی موانع جریان های شیعی در تاریخ معاصر قفقاز(2): )http://www.sedayeshia.com/fa/article/19508  
در مورد تعداد جمعيت وهابی‎های سلفی در جمهوری آذربايجان آمار دقيقی در دست نيست. رسانه‌های جمهوری آذربايجان از وجود 15 هزار نفر تا 65 هزار نفر در اين کشور خبر می‌دهند. نشریه مشهور “Novoya qazeta” روسیه در سال ۲۰۱۳ میلادی در گزارشی درباره گسترش وهابیت در جمهوری آذربایجان با تلاش‌های عربستان سعودی، تعداد وهابی‌ها را در این کشور شیعه مذهب، بین ۱۵ تا ۲۰ هزار نفر تخمین زده بود.<ref>بررسی موانع جریان های شیعی در تاریخ معاصر قفقاز(2): http://www.sedayeshia.com/fa/article/19508</ref>


بعضی هم معتقدند: تعداد وهّابی‌ها در جمهوری آذربایجان حدود 50 هزار نفر است و آنها به چهار گروه خوارج امروز، جماعت، هجرت، تکفیر و اخوان تقسیم می‌شوند. <ref>(احمد کاظمی،همکاریهای باکو و ریاض درپیشبرد پان آذریسم، دوفصلنامه سیاست و روابط بین الملل، سال سوم، شماره 5، بهار و تابستان1399.)</ref><br>
بعضی هم معتقدند: تعداد وهّابی‌ها در جمهوری آذربایجان حدود 50 هزار نفر است و آنها به چهار گروه خوارج امروز، جماعت، هجرت، تکفیر و اخوان تقسیم می‌شوند. <ref>احمد کاظمی،همکاری‌های باکو و ریاض درپیشبرد پان آذریسم، دوفصلنامه سیاست و روابط بین الملل، سال سوم، شماره 5، بهار و تابستان1399.</ref><br>


تراکم جمعیتی جریان وهابیت و محل سکونت آنها بیشتر در شمال این کشور- بخاطر اکثریت اهل سنت در آن‌جا- می‌باشد. اما، علاوه بر شمال جمهوری آذربايجان که به لحاظ همجواری با داغستان روسيه که منطقه مناسبی برای فعاليت جریان وهابیت می‌باشد، منطقه سومقائييت و نيز باکو، پايتخت جمهوری آذربايجان می‌باشد.
تراکم جمعیتی جریان وهابیت و محل سکونت آنها بیشتر در شمال این کشور- بخاطر اکثریت اهل سنت در آن‌جا- می‌باشد. اما، علاوه بر شمال جمهوری آذربايجان که به لحاظ همجواری با داغستان روسيه که منطقه مناسبی برای فعاليت جریان وهابیت می‌باشد، منطقه سومقائييت و نيز باکو، پايتخت جمهوری آذربايجان می‌باشد.<br>
بر اساس اطلاعات مطبوعات جمهوری آذربایجان، وهابیت از جمهوری‌های خودمختار داغستان و چچنستان روسیه به مناطق شمالی جمهوری آذربایجان سرایت داده می‌شود. از جمله شهرهایی که وهابیت در آنجا گسترش دارد شهرهای بالاکن، زاگاتالا، گوسار، خاچماز و گاخ است.( بررسی موانع جریان های شیعی در تاریخ معاصر قفقاز(2))
هرچند جریان وهابیت فعالیت‌های خود را در آذربایجان مخفیانه و زیر زمینی انجام می‌دهد امّا تحولات سویه و عراق و بروز جریان تکفیری و داعش در این کشورها، باعث بروز و ظهور این جریان در آذربایجان و آشکار شدن چهره واقعی آنها شد. گفته می شود حدود چهارصد الی هزار نفر از وهابی‌های جمهوری آذربايجان به سوريه اعزام شدند که به علت پرتعداد بودنشان «جمعيت آذری» وهابی‌ها در سوريه تشکيل شد.( همان.)
فعالیت‌، تبلیغ و نفوذ جریان وهابیت در آذربایجان گسترده است. آنها در میان اساتید دانشگاه، دانشجویان، ورزشکاران،پزشکان،کارگران وحتی بیکاران، تبلیغ می‌کنند. و جوان و تحصیل‌کردگان زودتر و بیشتر جذب آنان می‌شوند. آنان درباره تمام اعتقادات شیعه، از نماز، صوم تا دفن و…، شبهه وارد می‌کنند و بر ضعف اعتقاد شیعیان فقط از قرآن دلیل می‌آورند. در ظاهر خوش‌رفتارند وچون مردم نسبت به وهابیت حساس هستند خود را نه وهابی که سنّی معرفی می‌کنند. سلفی‌های آذربایجان معمولاً آزادانه و آشکارا به اسم سنّی حنبلی (نه وهابی) ولی با اعتقادات وهابی به تبلیغ می‌پردازند.<ref>( http://www.iiwfs.com/index.php/fa/iiwfs-news/889-2015-10-26)</ref><br>


سلفی‌های آذربایجان به دو گروه عمده تقسیم می‌شوند. یک گروه به رهبری قامت سلیمان‌اف و گروه دیگر که رادیکال‌تر است و از نظر گروه اول خوارج نامیده می‌شوند.
بر اساس اطلاعات مطبوعات جمهوری آذربایجان، وهابیت از جمهوری‌های خودمختار داغستان و چچنستان روسیه به مناطق شمالی جمهوری آذربایجان سرایت داده می‌شود. از جمله شهرهایی که وهابیت در آنجا گسترش دارد شهرهای بالاکن، زاگاتالا، گوسار، خاچماز و گاخ است.<ref>بررسی موانع جریان های شیعی در تاریخ معاصر قفقاز(2)</ref><br>
حاکمیت آذربایجان با هدف جلوگیری از فعالیت شیعیان اسلامگرا از تبلیغ وهابیت بویژه در مناطق شمالی آذربایجان و هم مرز با روسیه چشم پوششی نموده و مانع فعالیت دولت‌های عربستان سعودی و کویت که به اسم فعالیت‌های خیریه در آذربایجان وهابیت را تبلیغ می‌کنند،نمی‌گردد.
 
همچنین،تساهل اداره روحانیت مسلمانان قفقاز و القای کم اهمیت بودن عدّه و عُده وهابیت در آذربایجان، باعث نفوذ و گسترش این جریان شده است.  
هرچند جریان وهابیت فعالیت‌های خود را در آذربایجان مخفیانه و زیر زمینی انجام می‌دهد امّا تحولات سویه و عراق و بروز جریان تکفیری و داعش در این کشورها، باعث بروز و ظهور این جریان در آذربایجان و آشکار شدن چهره واقعی آنها شد. گفته می شود حدود چهارصد الی هزار نفر از وهابی‌های جمهوری آذربايجان به سوريه اعزام شدند که به علت پرتعداد بودنشان «جمعيت آذری» وهابی‌ها در سوريه تشکيل شد.<ref>همان</ref><br>
مهم‌ترین عامل در تسریع و قدرتمند شدن گروه های سلفی در آذربایجان، نفوذ کشورهای عربی به حوزه دینی آذربایجان و حمایت از سلفی گری است. آن‌ها علاوه بر کادرسازی بین سنی مذهب‌ها، از نظر مالی هم سلفی‌ها را تقویت کرده و می‌کنند.( محسن خليجی و ابراهيم مجيدی، رشد هويت اسلامی ـ شيعی در جمهور آذربايجان، فصلنامه شيعه شناسی شماره 27.)
 
در کنار اینها، سه عامل مهم دیگر در گسترش وهابیت و سلفی‌گری در جمهوری آذربایجان، تأثیرگذار است: اولاً اکثریت آنها بومیِ سنی بوده و از اقلیت‌های قومی هستند؛ ثانیاً دوقطبی شدن سریع جامعه و فقر فزاینده¬ی جامعه¬ی آذربایجان منجر به شیفتگی فراگیر و جذب به نهادهای سنتی شده است. آنها از فقر و نارضایتی مردم و فساد حکومت استفاده کرده و دولت را نقد می‌کنند. ثالثاً سلفی‌ها ویژگی‌های جهانی ایدئولوژی‌شان را تبلیغ کرده و بنا را برصحت این فرضیه خود می‌گذارند که فراتر از همه‌ی سنتها و فرقه‌های اسلامی هستند.( محسن خلیجی و ابراهیم مجیدی،« رشد هویت اسلامی- شیعی در جمهوری آذربایجان»، فصلنامه علمی-پژوهشی شیعه شناسی، سال هفتم، شماره 26، تابستان 1388، ص45.)
فعالیت‌، تبلیغ و نفوذ جریان وهابیت در آذربایجان گسترده است. آنها در میان اساتید دانشگاه، دانشجویان، ورزشکاران،پزشکان،کارگران وحتی بیکاران، تبلیغ می‌کنند. و جوان و تحصیل‌کردگان زودتر و بیشتر جذب آنان می‌شوند. آنان درباره تمام اعتقادات شیعه، از نماز، صوم تا دفن و…، شبهه وارد می‌کنند و بر ضعف اعتقاد شیعیان فقط از قرآن دلیل می‌آورند. در ظاهر خوش‌رفتارند وچون مردم نسبت به وهابیت حساس هستند خود را نه وهابی که سنّی معرفی می‌کنند. سلفی‌های آذربایجان معمولاً آزادانه و آشکارا به اسم سنّی حنبلی (نه وهابی) ولی با اعتقادات وهابی به تبلیغ می‌پردازند.<ref>http://www.iiwfs.com/index.php/fa/iiwfs-news/889-2015-10-26</ref><br><br>
 
سلفی‌های آذربایجان به دو گروه عمده تقسیم می‌شوند. یک گروه به رهبری قامت سلیمان‌اف و گروه دیگر که رادیکال‌تر است و از نظر گروه اول خوارج نامیده می‌شوند.<br>
 
حاکمیت آذربایجان با هدف جلوگیری از فعالیت شیعیان اسلامگرا از تبلیغ وهابیت بویژه در مناطق شمالی آذربایجان و هم مرز با روسیه چشم پوششی نموده و مانع فعالیت دولت‌های عربستان سعودی و کویت که به اسم فعالیت‌های خیریه در آذربایجان وهابیت را تبلیغ می‌کنند،نمی‌گردد.<br>
 
همچنین،تساهل اداره روحانیت مسلمانان قفقاز و القای کم اهمیت بودن عدّه و عُده وهابیت در آذربایجان، باعث نفوذ و گسترش این جریان شده است. <br>
 
مهم‌ترین عامل در تسریع و قدرتمند شدن گروه‌های سلفی در آذربایجان، نفوذ کشورهای عربی به حوزه دینی آذربایجان و حمایت از سلفی‌گری است. آن‌ها علاوه بر کادرسازی بین سنی مذهب‌ها، از نظر مالی هم سلفی‌ها را تقویت کرده و می‌کنند.<ref>محسن خليجی و ابراهيم مجيدی، رشد هويت اسلامی ـ شيعی در جمهور آذربايجان، فصلنامه شيعه شناسی شماره 27.</ref>
در کنار اینها، سه عامل مهم دیگر در گسترش وهابیت و سلفی‌گری در جمهوری آذربایجان، تأثیرگذار است: اولاً اکثریت آنها بومیِ سنی بوده و از اقلیت‌های قومی هستند؛ ثانیاً دوقطبی شدن سریع جامعه و فقر فزاینده‌ی جامعه‌ی آذربایجان منجر به شیفتگی فراگیر و جذب به نهادهای سنتی شده است. آنها از فقر و نارضایتی مردم و فساد حکومت استفاده کرده و دولت را نقد می‌کنند. ثالثاً سلفی‌ها ویژگی‌های جهانی ایدئولوژی‌شان را تبلیغ کرده و بنا را برصحت این فرضیه خود می‌گذارند که فراتر از همه‌ی سنتها و فرقه‌های اسلامی هستند.<ref>محسن خلیجی و ابراهیم مجیدی،« رشد هویت اسلامی- شیعی در جمهوری آذربایجان»، فصلنامه علمی-پژوهشی شیعه شناسی، سال هفتم، شماره 26، تابستان 1388، ص45.</ref>


=سازمان‌ها و نهادهای حامی وهابیت در جمهوری آذربایجان=
=سازمان‌ها و نهادهای حامی وهابیت در جمهوری آذربایجان=
۱٬۷۳۸

ویرایش