وحدت اسلامی و تفاهم بین مسلمانان در حج (مقاله)
| عنوان مقاله | وحدت اسلامی و تفاهم بین مسلمانان در حج |
|---|---|
| زبان مقاله | فارسی |
| نویسنده | استاد شهید مرتضی مطهری |
آيا وحدت مسلمين و حسن تفاهم ميان فرق اسلامى جزء منظورهاى حج هست يا نه؟
كسى كه كوچكترين آشنايى با تعليمات اسلامى داشته باشد، در اين جهت ترديد نمىكند كه اسلام به عناوين مختلف دستور داده كه مسلمانان دور هم جمع شوند و يكديگر را از نزديك ببينند و از احوال يكديگر مطلع شوند تا دلهاشان به يكديگر نزديك شود و ديوارها از ميان برده شود و شكافها پر شود.
همه مىدانيم كه طبق نصوص اسلامى، عبادت هر اندازه بيشتر در خلوت و دور از چشم ديگران صورت بگيرد به اخلاص نزديكتر است. درعين حال اسلام دستور اكيد داده است كه نماز به جماعت خوانده شود و اجر و ثواب اين عمل را بيش از آنچه تصور مىرود از نماز فرادى بالاتر برده است، چرا؟ براى اينكه در اثر جماعت، مسلمانان از يكديگر باخبر مىشوند و دلهاشان به يكديگر نزديك مىشود.
هفته اى يك بار نماز جمعه قرار داده است و مقرر كرده است در شعاع يك فرسخ در يك فرسخ بر همه واجب است كه شركت كنند. در نماز جمعه (كه همان نماز ظهر روز جمعه است ولى با تشريفات خاصى) به جاى دو ركعت آن، دو خطابه قرار داده است كه امام در آن خطابه علاوه بر مواعظ، اخبار اقطار عالم اسلام را به اطلاع آنها مىرساند و مصالح عمومى آنها را با آنها در ميان مىگذارد.
نماز جماعت يك اجتماع روزانه است و نماز جمعه يك اجتماع عمومىتر هفتگى است. نماز عيد فطر و نماز عيد اضحى دو عبادت اجتماعى ديگر است كه سالانه است.
از همه اجتماعات اسلامى مهمتر و عمومىتر و طولانىتر و متنوعتر برنامه حج است كه بحق آن را «كنگره عمومى اسلامى» نام نهادهاند. بر هر كسى واجب است كه اگر توانايى داشته باشد لااقل در عمر يك بار در اين اجتماع عظيم شركت كند. همه مسلمانان بايد در زمان معين و روزهاى معين اعمال معينى را انجام دهند. همه بايد يك نوع لباس در آن ايام بپوشند، يك نوع سخن به زبان آورند.
در اين عمل بزرگ اسلامى كه با همه نقايصى كه در اجراى آن وجود دارد باز هم در جهان بى نظير است، هم زمان واحد در نظر گرفته شده و هم مكان واحد، همه بايد اين اعمال را در روزهاى معينى از ذىالحجه انجام دهند نه در روزهاى ديگر و يا ماههاى ديگر، و همه بايد آن اعمال را در سرزمين معين انجام دهند كه همان سرزمينى است كه اولين بار در آنجا خانهاى براى پرستش خداى يگانه ساخته شده است، چرا؟
آيا جز براى اين است كه ميعادگاه اهل توحيد و مجتمع اهل توحيد باشد؟ آيا جز براى اين است كه اهل توحيد بايد در آنجا رنگ توحيد و وحدت به خود بگيرد؟
چه خوب گفته است علامه فقيد كاشف الغطاء: «بُنِىَ الْاسْلامُ عَلى كَلِمَتَيْنِ: كَلِمَةُ التَّوْحيدِ وَ تَوْحيدُ الْكَلِمَة» يعنى اسلام بر روى دو اصل و دو فكر بنا شده است: يكى اصل پرستش خداى يگانه است، ديگر اصل اتفاق و اتحاد جامعه اسلامى است.
منبع
مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (حج)، ج25، ص: 45-44-با تلخیص و ویرایش جزئی -