شیخ محمد عبده رایت اصلاح (کتاب)

از ویکی‌وحدت
شیخ محمد عبده رایت اصلاح
شیخ محمد عبده رایت اصلاح.png
نامطلایه داران تقریب(4)‏:شیخ محمّد عبده رایت اصلاح
پدیدآورانمهدی احمدی
زبانفارسی
سال نشر1383 ش
ناشرمجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی

این کتاب چهارمین اثر از مجموعه آثار «طلایه داران تقریب» است که به زندگی‌نامه، تألیفات، مبارزات ‏اصلاح گرانه و تفکرات محمّد عبده و نقش وی در وحدت اسلامی و نزدیکی مذاهب اسلامی اختصاص دارد. ‏ وی در 1266 ق. در روستای «محله نصر» در استان بحیره مصر به دنیا آمد. محمّد عبده پس از حفظ قرآن ‏و فراگیری علوم مقدماتی، به دانشگاه الأزهر رفت و به کسب علوم اسلامی پرداخت. وی علاوه بر آن نزد ‏متفکرانی چون شیخ حسن الطویل و سید جمال‌الدین اسدآبادی شاگردی نمود و می‌توان گفت سید جمال ‏تأثیرگذارترین فرد بر وی بود که سال‌های بسیاری را با هم بودند. از شاگردان برجسته وی نیز می‌توان از ‏مصطفی منفلوطی، سعد زغلول، طه حسین، رشید رضا، شیخ محمد المراغی ودیگران نام برد. ‏ عبده صاحب آثار متعددی در علوم اسلامی و موضوع اصلاحات است که تفسیر المنار، شرح بر نهج البلاغة، ‏الواردات، علم الاجتماع و العمران، رسالة الرد علی الدّهریین، رسالة التوحید، اصلاح المحاکم الشرعیة، مقتبس ‏السیاسة والاسلام والنصرانیة مع العلم والمدنیّة از آن جمله است. از مهم‌ترین اقدامات عبده، تلاش برای ‏اصلاحات اجتماعی، سیاسی، دینی و فرهنگی بود. وی در حزب وطنی که سید جمال مؤسس آن بود، فعال‌ترین ‏فرد پس از سید جمال محسوب می‌شد؛ هرچند به دلیل فشارهای استعمارگران به حکومت مصر، این حزب ‏چندان دوام نیاورد. عبده زمانی که در بیروت در تبعید بود، به دعوت سید جمال به پاریس رفت و در آنجا مجله العروة الوثقی به ‏همت این دو منتشر شد و در نهضت بیدارگری امت اسلامی نقش بی‌بدیلی ایفا نمود. ‏ عبده درباره تقریب مذاهب اسلامی و وحدت امت مسلمان مقالاتی در این مجله منتشر کرد. «وحدت ‏اسلامی»، «دعوت مردم ایران برای اتحاد با افغان‌ها»، «مسیحیت و اسلام و پیروان آن دو» در شمار این مقالات ‏بود. یکی از ویژگی‌های بارز عبده، عدم تعصب فرقه‌ای بود. به همین دلیل، وی اعتقاد داشت مذاهب اسلامی و ‏حتی فراتر از آن، ادیان الهی باید با یکدیگر وحدت داشته و همکاری‌های نزدیک داشته باشند. از این رو بود که ‏وی در زمان اقفامتش در بیروت کانون «جمعیة التقریب بین الادیان و المذاهب» را ایجاد کرد. ‏