مکروه

مکروه امری ناپسند با مفهومی تشکیکی است. این واژه در موضوعات فقهی و دینی دارای کاربردهای متفاوت و متغیر می باشد ولی در تعریف رایج، به معنای عملی است که انجام آن نزد شارع اگر چه حرام نیست اما ناخوشایند است. بنابراین، ترک آن بهتر است. با این حال، گاهی برای اشاره به امور مکروه، از واژه کراهت استفاده می‌شود. مثلا می‌گویند که فلان کار کراهت دارد.

معنای لغوی مکروه

مکروه در لغت به معنای ناگوار و ناخوشایند است.

مکروه از احکام پنج‌گانه

مکروه در کنار موضوعاتی چون واجب، حرام، مستحب و مباح یکی از احکام پنج‌گانه بشمار می‌رود.

مکروه در اصطلاح فقه

مکروه در فقه برای اشاره به عملی به کار می‌رود که انجام آن گرچه حرام نیست، اما ترک‌کردن آن بهتر است. اگر بخواهیم تعداد مکروهات را بشماریم، از حد خواهد گذشت، زیرا ترک هر مستحبی خود مکروه به حساب می‌آید. در ادامه و فقط به عنوان نمونه به برخی از موارد اشاره می شود. مثل ایستاده بول کردن؛ پوشیدن لباس سیاه در نماز؛ خوردن گوشت اسب یا الاغ.

مکروه در عبادات

مکروه درباره عبادات با معانی متفاوتی به کار می‌رود. مثلا نماز‌خواندن در حمام و قبرستان یا خواندن قرآن برای فرد جنب یا خانم‌هایی که در عادت ماهیانه هستند؛ مکروه دانسته شده است. در مثال‌های مورد نظر، و اما کراهت در باره مثال‌های مورد نظر به این معنا نیست که بهتر است آن عمل ترک شود، بلکه به این معنا می‌باشد که انجام عمل مکروه ثواب عبادت را کمتر می‌کند. یعنی ثواب نماز خواندن در حمام کمتر از نماز خواندن در غیر حمام است، و یا ثواب تلاوت قرآن برای فرد جنب کمتر از فرد غیرجنب است.

کراهت تشکیکی است

همه کراهت‌ها در یک درجه و اندازه نیستند، بلکه برخی نسبت به دیگری شدت بیشتری دارند. از جمله مواردی که جزو کراهت‌های شدید به شمار می‌رود، نزدیکی با همسر از پشت است.