محمد مرسی

از ویکی‌وحدت
محمد مرسی
محمد مرسی.jpg
نام کاملمحمد محمد مُرسی عیسی العیاط
اطلاعات شخصی
روز تولد۱۹۵۱ میلادی، ۸ اوت
محل تولدمصر، استان شرقیه
روز درگذشت۲۰۱۹ میلادی، ۱۷ ژوئن
دیناسلام، اهل‌سنت
فعالیت‌هاپنجمین رئیس‌جمهور مصر اخوان‌المسلمین

محمد محمد مُرسی عیسی العیاط (۸ اوت ۱۹۵۱ – ۱۷ ژوئن ۲۰۱۹) سیاستمدار مصری و پنجمین رئیس‌جمهور جمهوری عربی مصر بود که در انتخابات پس از انقلاب 25 جنوری 2011 با کسب 51.73 درصد آرا به پیروزی رسید. اما در سوم جولای 2013 جنرال عبدالفتاح السیسی علیه او کودتا کرد.

مرسی نخستین رئیس‌جمهور مصر بود که در انتخاباتی دموکراتیک به این سمت دست یافت.وی دارای تحصیلات دکترا در رشته مهندسی مواد بود و رهبری حزب آزادی و عدالت، شاخه سیاسی جنبش اخوان‌المسلمین را برای مدتی برعهده داشت و طی سال‌های 2000 تا 2005 عضو مجلس مصر بود.

پس از کودتا دادگاه مربوط به ماجرای "یورش به زندان‌ها" مُرسی را به اعدام محکوم کرد اما دادگاه عالی یک سال و نیم پس از صدور رای، حکم اعدام را لغو و خواستار محاکمه دوباره وی شد. محمد مرسی در دادگاه های برگزار شده پس از کودتا در شش مورد مختلف محاکمه شد. مُرسی پس از ایراد دفاعیات خود در یکی از جلسات از هوش رفت و در سالن دادگاه درگذشت.

زندگی‌نامه محمد مرسی

محمد مرسی پنجم آگوست 1951 در روستای "العدوه" در استان الشرقیه مصر در خانواده‌ای فقیر و کشاورز به دنیا آمد. مرسی، نامزد حزب آزادی و عدالت شاخه سیاسی جماعت اخوان‌المسلمین در مصر و رئیس این حزب، عضو سابق دفتر ارشاد جماعت اخوان‌المسلمین است که در سال‌های 2000 و 2005 نماینده پارلمان مصر نیز بود و مبارزاتی علیه رژیم سابق نیز داشت و همین موجب شده بود تا رژیم او و پسرش را تهدید به بازداشت کند. وی گزینه ذخیره جماعت اخوان‌المسلمین بود که پس از رد صلاحیت "خیرت شاطر" جایگزین وی شد.

وی دارای سه برادر و دو خواهر است و هم اکنون متاهل دارای پنج فرزند و 3 نواده است. مرسی همچنین دارای مدرک کارشناسی ارشد مهندسی فلزات در سال 1978 از دانشگاه قاهره و مدرک دکترای محافظت از موتورهای فضاپیما از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی آمریکاست که پس از فراغت از التحصیل در این دانشگاه نیز به تدریس مشغول شد.

تحصیلات

او لیسانس و فوق لیسانس مهندسی فلزات (متالوژی) خود را از دانشگاه قاهره (در ۱۹۷۸) و دکترای محافظت از موتورهای فضاپیما را از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی گرفت که پس از پایان تحصیلات در این دانشگاه نیز به تدریس مشغول بود. او از ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۵ استادیار دانشگاه ایالتی کالیفرنیا در نورتریج بود. در این سال استاد دانشگاه زقازیق مصر شد. دو تا از ۵ فرزند او متولد کالیفرنیا و شهروند آمریکا هستند.

ریاست‌جمهوری

در دوره دوم انتخابات ریاست‌جمهوری مصر که در تاریخ ۱۷ ژوئن ۲۰۱۲ برگزار گردید، محمد مرسی بر اساس آمار رسمی در رقابت با ژنرال احمد شفیق پیروز انتخابات گردید. وی اولین رئیس‌جمهور پس از انقلاب ۲۰۱۱ مصر و پنجمین رئیس‌جمهور تاریخ این کشور است.

مهم‌ترین فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی

  1. رئیس حزب آزادی و عدالت و عضو سابق دفتر ارشاد جماعت اخوان‌المسلمین و از رهبران سیاسی این گروه؛
  2. نماینده پارلمان الشعب مصر در دوره 2000 - 2005 میلادی؛
  3. رئیس بخش مواد شناسی دانشکده مهندسی "الزقازیق"؛
  4. دانش آموخته دوره کارشناسی مهندسی دانشگاه قاهره در سال 1975 میلادی و کارشناسی ارشد مهندسی فلزات از دانشگاه قاهره در سال 1978 میلادی و دکترای مهندسی از دانشگاه جنوب کالیفرنیا در سال 1982 میلادی؛
  5. استادیار دانشکده مهندسی دانشگاه قاهره، استادیار دانشگاه جنوب کالیفرنیا و استادیار دانشگاه نورس ریج کالیفرنیا در سال‌های 1982 - 1985؛
  6. استاد و رئیس بخش مهندسی مواد در دانشکده مهندسی "الزقازیق" در سال 1985 تا 2010 میلادی؛
  7. عضو کمیته مقاومت در برابر صهیونیسم در استان الشرقیه؛
  8. عضو کنگره بین‌المللی احزاب و گروه‌های سیاسی و سندیکاهای صنفی؛
  9. عضو مؤسس کمیته مصری "مقاومت در برابر پروژه صهیونیسم"؛
  10. منتخب شورای جماعت اخوان‌المسلمین در سی ام آوریل 2011 به عنوان رئیس حزب آزادی و عدالت؛

وفاداری بی‌مثال سازمانی وی و حفظ اسرار جماعت اخوان‌المسلمین و قدرت بیان رسای او توانایی گفتاریش که طرف مقابل را به سرعت شیفته خود می‌سازد، موجب شد تا با پیوستن به جماعت در سال 1985 پله‌های ترقی و پیشرفت را طی کند. مرسی در زمان حاکمیت مبارک بارها با دستگاه‌های امنیتی مصر و شورای عالی نظامی حاکم بر مصر پس از انقلاب 25 ژانویه مذاکره و گفتگو کرد و در تمام آنها توانست طرف مقابل را قانع کند، به همین دلیل جماعت، پس از مطرح شدن احتمال رد صلاحیت الشاطر، وی را به عنوان نامزد ذخیره معرفی کرد.

آغاز فعالیت‌های سیاسی مرسی

تاریخ آغاز فعالیت‌های سیاسی مرسی به سال 2000 میلادی بازمی‌گردد که طی آن وارد کارزار انتخابات پارلمانی الشعب مصر از استان الشرقیه شد و توانست با فاصله بسیار از دیگر نامزدهای جماعت پیشی گرفته و وارد پارلمان شود و این موفقیت را تا حدود بسیار زیادی مدیون سخن‌وری و توانایی گفتاریش بود.

موفقیت چشمگیر مرسی در جذب آرا موجب شد تا دفتر ارشاد جماعت اخوان‌المسلمین وی را به نماینده فراکسیون اخوان در پارلمان انتخاب کند که 17 نماینده را در برمی‌گرفت و همین عاملی شد تا وی بیش از پیش به اعضای دفتر ارشاد جماعت نزدیک شود، به ویژه آنکه جماعت دریافته بود که توانایی بسیار مرسی در قانع کردن طرف مقابل می‌تواند، سپری در برابر تجاوزات و تعدی‌های رژیم مبارک علیه اخوان‌المسلمین به وجود آورد.

روابط تنگاتنگ مرسی با دفتر ارشاد عاملی شد تا وی مسؤولیت تبلیغات و اطلاع رسانی دفتر ارشاد در انتخابات پارلمانی 2010 را برعهده گیرد و به این ترتیب تمام فعالیت‌ها و امور تبلیغاتی جماعت به وی سپرده شد. به دست گرفتن رهبری حزب آزادی و عدالت با تأسیس حزب "آزادی و عدالت" نخستین حزب سیاسی جماعت اخوان‌المسلمین، مجلس شورای جماعت "مرسی" را به ریاست آن انتخاب کرد.

شاید در همین راستا بود که مرسی به عنوان نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری مصر از سوی اخوان‌المسلمین معرفی شد تا شاید همچون 12 سال پیش که موجب پای گذاشتن اخوانی‌ها به پارلمان مصر شد، این‌بار نخستین اخوانی باشد که به ریاست‌جمهوری مصر برسد. به همین دلیل و پس از تصمیم جماعت مبنی بر معرفی وی به عنوان نامزد اخوان‌المسلمین در انتخابات ریاست‌جمهوری مصر او ساعتی پیش از اتمام مهلت نام‌نویسی در انتخابات ریاست‌جمهوری در کمیته عالی انتخابات مصر حاضر و با ارئه مدارک خود در این اتتخابات سرنوشت‌ساز نام‌نویسی می‌کند.

نگاه مرسی درباره رابطه با ایران

"محمد مرسی"، رئیس‌جمهور منتخب مصر درباره سیاست خارجی این کشور و نگاه آن به ایران گفت: این سیاست به برقراری رابطه با تمام کشورها از جمله کشورهای منطقه و به خصوص جمهوری اسلامی ایران استوار است. وی تاکید می‌کند که روابط ایران و مصر در دوران حاکمیت سه دهه‌ای حسنی مبارک، رئیس مخلوع مصر دچار بحران و مشکل شد اما به اعتقاد من این روابط و به ویژه روابط دیپلماتیک و استراتژیک با ایران و تمام کشورهای اسلامی در سراسر جهان باید دوباره از سرگرفته شود.

به اعتقاد مرسی، سیاست خارجی مصر دوران مبارک سیاست بیمارگونه‌ای بوده است که برپایه تامین منافع اسرائیل و آمریکا متمرکز بوده است، به همین منظور تاکید دارد که باید در روابط خارجی و سیاست خارجی مصر پس از انقلاب به طورکلی تجدید‌نظر کرد.

وی احتمال اجراب سناریوی حمله نظامی به ایران و سوریه توسط آمریکا، انگلیس و اسرائیل را با توجه به شرایط حساسی که منطقه با آن مواجه است را بعید دانسته و تاکید می‌کند که ایران کشور قدرتمندی است که در برابر این اقدامات دست بسته نخواهد بود و همین موجب می‌شود تا غرب در عملی کردن این سناریو تامل بسیار داشته باشند. مرسی با بیان اینکه خواهان روابط گسترده و متمایزی با ایران است، می‌گوید: در این راه تلاش می‌کنیم، روابط خوبی با ایران و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس نیز داشته باشیم.

نگاه مرسی به اسرائیل

وی همچنین با سفر به سرزمین‌های اشغالی در هر شرایطی در آینده چه رئیس‌جمهور باشد چه نباشد، مخالفت کرد و در همین راستا تاکید کرد که با دعوت از هر مقام مسئول اسرائیلی به مصر به شدت مخالف است. محمد مرسی اقدامات اسرائیل در تهدید مرزها و کشتن نظامیان مصری و تهدید مداوم مصر به جنگ را رد و تاکید کرد که ما اصلا نمی‌توانیم بپذیریم ملتی 5 میلیون نفری ملتی 95 میلیونی را تهدید کند. وی با تاکید بر اینکه سینا خط قرمز ما در برابر هر غیر مصری است، درباره گذرگاه رفح گفت که این گذرگاه در همه وقت در برابر فلسطینیان باز خواهد بود.

مرسی و رابطه با آمریکا

وی در عرصه سیاست خارجی تاکید می کرد که منافع ملت مصر را در نظر می گیرد و هیچ‌گاه از سیاست‌هایی تبعیت نمی کند که وابستگی و دنباله‌روی مصر از کشورهای بیگانه را به دنبال داشته باشد و این موضوع را به شکلی ویژه در روابط آینده مصر با آمریکا مد نظر قرار خواهد داد.

منابع

برگرفته از سایت محمد "مرسی" کیست؟ - باشگاه خبرنگاران