عبدالحمید کشک

عبدالحمید بن عبدالعزیز کشک (۱۹۳۳-۱۹۹۶) دانشمند و واعظ نابینای اسلامی مصری ملقب به یکه‌تاز منبرها و مبلغ جنبش اسلامی[۱]، یکی از مشهورترین واعظان قرن بیستم در جهان عرب و مسلمان، با بیش از 2000 سخنرانی ضبط شده و ۴۰ سال موعظه است.

عبد الحميد كشك
نام عبدالحمید کشک
القاب و سایر نام‌ها عبدالحمید بن عبدالعزیز کشک
زاده جمعه 13 ذی القعده 1351 ه. ق/10 مارس 1933 م

شُبراخیت، در استان البحیره مصر

درگذشت 25 رجب 1417 هجری - 6 دسامبر 1996 میلادی
دین و مذهب اسلام-اهل‌سنت
آثار حدود 108 اثر - مهمترین آنها فی رحاب التفسیر
فعالیت‌ها تبلیغ، تالیف

تولد و تحصیلات

او در تاریخ جمعه 13 ذی القعده 1351 هجری مصلدف با 10 مارس 1933 میلادی در شُبراخیت، در استان البحیره کشور مصر به دنیا آمد. در سن ۱۰ سالگی قرآن را حفظ کرد و سپس در مؤسسه مذهبی اسکندریه ثبت نام کرد. در آنجا در کلاس دوم متوسطه و نیز در دبیرستان الازهر رتبه ۱۰۰٪ را دریافت کرد و در رتبه اول جمهوری قرار گرفت و سپس در دانشکده اصول دین دانشگاه الازهر حضور یافت و در طول تمام سال‌های تحصیل در آنجا نفر اول بود.

عبدالحمید کشک در سال ۱۹۵۷ به عنوان معلم در دانشگاه الازهر قاهره منصوب شد، اما او تنها یک سخنرانی برای دانشجویان انجام داد و از تدریس در دانشگاه انصراف داد و به سخنرانی و تبلیغ پرداخت.

پس از فارغ‌التحصیلی از دانشکده اصول دین، به عنوان امام و سخنران در مسجد الطحان در منطقه الشرابیه قاهره و سپس در مسجد منوفی در شرابیه و در سال ۱۹۶۲ در مسجد عین الحیات، خیابان مصر و سودان در منطقه حدائق القبة در قاهره مشغول به فعالیت شد و حدود بیست سال به آن ادامه داد[۲].

زندان رفتن

او در سال 1965 دستگیر شد و دو سال و نیم در بازداشت به سر می‌برد و طی آن بین زندان‌های طره، ابوزعبل، قلعه و الحربی جابجا شد و با اینکه از نوجوانی نابینا بود شکنجه شد و با این حال شغل خود را به عنوان امام مسجد عین الحیات حفظ کرد.

در سال ۱۹۷۲ بر تعداد سخنرانی‌های خود افزود و با جمعیت عظیمی از نمازگزاران در نماز شرکت می‌کرد[۳] و از سال ۱۹۷۶ به ویژه پس از پیمان کمپ دیوید، به مخالفت با حکومت پرداخت جایی که او دولت را به خیانت به اسلام متهم کرد و اقدام به بررسی و بیان ابعاد فساد در مصر از نظر اجتماعی، فنی و عمومی کرد و در سال ۱۹۸۱ با تعدادی از مخالفان سیاسی طبق فرمان معروف سپتامبر محمد انور سادات رئیس‌جمهور مصر پس از حمله سادات در سخنرانی 5 سپتامبر 1981 به او دستگیر شد. او در سال 1982 آزاد شد ولی به دلیل ممنوع شدن از تدریس و سخنرانی دیگر به مسجد خود بازنگشت[۴].

کتاب فی رحاب التفسیر

او ۱۰۸ کتاب از خود برجای گذاشت که در آن به تمام برنامه‌های کار و تربیت اسلامی پرداخته است. نوشته‌های او از نظر علمای معاصر، مفاهیم اسلامی را با زبانی ساده و بر اساس نیاز مردم بیان نموده است. یک کتاب ده جلدی به نام فی رحاب التفسیر دارد که پس از آزادی از زندان نگاشته است و در آن تمام قرآن را تفسیر نموده است[۵].

وفات

او در روز جمعه مورخ 25 رجب 1417 هجری برابر با (6 دسامبر 1996 میلادی) درگذشت[۶].

پیوند به بیرون

پانویس

  1. خلیل, محمود (17 دیسمبر 1996)، "الشیخ عبد الحمید کشک فارس المنابر الذی لقی ربه وهو ساجد یصلی"، مجلة المجتمع، الکویت، (1230): 36–38، مؤرشف من الأصل فی 10 دیسمبر 2019.
  2. شاشة نت | الیوم ذکرى وفاة فارس المنابر الشیخ عبد الحمید کشک الذی مات وهو ساجد بین یدی ربه"، shashe.net، مؤرشف من الأصل فی 19 دیسمبر 2020، اطلع علیه بتاریخ 19 دیسمبر 2020.
  3. کتاب فی رحاب التفسیرالجزء 1، الصفحة 8، أحمد یحی
  4. عبد الحمید کشک"، ar.islamway.net، مؤرشف من الأصل فی 07 أغسطس 2011.
  5. وقفات تربویة مع آیات الصیام من کتاب (فی رحاب التفسیر) – (1) - للعلاّمة القُرآنی الشیخ عبد الحمید کشک (رحمه الله)"، الهیئة العالمیة للقرآن الکریم، مؤرشف من الأصل فی 11 یولیو 2020.
  6. فی ذکرى وفاة 'فارس المنابر'.. الشیخ کشک عاش زاهدا ومات ساجدا.. وحصل على لقب أکثر الخطباء شعبیة"، صدى البلد، 14 مایو 2015، مؤرشف من الأصل فی 21 نوفمبر 2018، اطلع علیه بتاریخ 19 دیسمبر 2020.