سورینام

از ویکی‌وحدت
سورینام
Sorinam2001-mm.jpg
پایتختپاراماریبو
تعداد جمعیت۵۹۰٬۰۰۰

جمهوری سورینام کشور کوچکی در شمال آمریکای جنوبی است که از نظر جمعیت و مساحت کوچک‌ترین کشور آمریکای جنوبی به حساب می‌آید. در مورد تاریچه ورود اسلام به این کشور کوچک باید گفت که برده‌های مسلمان آفریقایی که برای کار در مزارع و معادن طلا به این منطقه منتقل شده بودند به عنوان اولین مسلمانان سورینام محسوب می‌شوند.

معرفی

سورینام [۱] [۲] کشوری در شمال آمریکای جنوبی است. پایتخت آن پاراماریبو است. جمعیت سورینام ۵۹۰٬۰۰۰ و مساحت آن ۱۶۳٬۸۲۱ کلیومتر مربع است. سورینام از سوی شرق با گویان فرانسه و از سوی غرب با گویان و از جنوب با برزیل هم‌مرز است. سورینام در منطقه کارائیب قرار دارد و شمال آن اقیانوس اطلس قرار دارد.

تاریخ

بومیان آمریکایی از قبیله‌های آراواک و کاریب اولین کسانی بودند که سه هزار سال قبل از میلاد در سورینام سکنی گزیدند. در قرن هفدهم میلادی، استعمارگران انگلیسی و هلندی تلاش‌های زیادی برای مستعمره کردن سورینام انجام دادند که سرانجام هلند، کنترل پایدار را بدست آورد. هلند و در نتیجه سورینام، سیستم کارگر برده‌ای داشتند که اکثر این برده‌ها از نژاد آفریقایی بودند. با این برده‌ها بدرفتاری زیادی می‌شد که باعث شد برده‌های زیادی به جنگل فرار کنند. این مارون‌ها (که «ژوکاس» یا «باکابوسی ننگر» نیز نامیده می‌شدند) اغلب بر می‌گشتند و به مزارع حمله می‌کردند. نظام کارگری – برده‌ای در سال ۱۸۶۳ برانداخته شد تا هلند، آخرین کشور اروپایی باشد که اینکار را انجام داده‌است. هرچند، برده‌ها تا سال ۱۸۷۳ آزاد نشده بودند. پس از آن، کارگران از کشور هند شرقی هلند (اندونزی) برای کار به این کشور می‌آمدند. در سال ۱۹۵۴ سورینام صاحب دولت شد، هرچند امور دفاعی و روابط خارجی در کنترل هلند بود. در سال ۱۹۷۳ دولت محلی به رهبری NPK (حزبی از نژادهای مختلف) شروع به مذاکره با دولت هلند دربارهٔ استقلال کرد و در تاریخ ۲۵ نوامبر ۱۹۷۵ به استقلال رسید. اولین رئیس‌جمهور این کشور ژوهان فریر بود و نخست‌وزیر او هنک آرون (رهبر حزب ملی سورینام) بود. تقریباً یک سوم از جمعیت به علت ترس از عدم توانایی کشور جدید در ادارهٔ امور، به هلند مهاجرت کردند. تعدادی کودتای نظامی در سال ۱۹۸۰ باعث کدورت روابط بین هلند و سورینام شد، ولی انتخابات برگزار شد و قانون اساسی جدید در سال ۱۹۸۷ نوشته شد. کودتایی در سال ۱۹۹۰ مجدداً نظم را به هم زد ولی انتخابات در سال ۱۹۹۱ دوباره برگزار شد. با روی کار آمدن دموکراسی، هلند نیز کمک‌های خود را از سرگرفت. از سال ۱۹۹۰، ائتلاف چهار حزبهٔ نیوفرانت به رهبری رونالد وشیان دولت را در اختیار داشته‌اند. در سال‌های اخیر، توسعهٔ اقتصادی یکی از اصلی‌ترین مسائل دولت سورینام بوده‌است.

جغرافیا

سورینام کوچکترین کشور مستقل آمریکای جنوبی است. سورینام از نظر جمعیت و مساحت کوچک‌ترین کشور آمریکای جنوبی است. با قرار گرفتن بر روی لایهٔ جغرافیایی گویان، این کشور به دو قسمت اصلی جغرافیایی تقسیم شده‌است. قسمت شمالی، زمین‌های پست ساحلی است (تقریباً بالای خط آلبینا – پارانام –واگنینگن) که در آنها کشاورزی می‌شود و اکثر جمعیت در این قسمت زندگی می‌کنند. قسمت جنوبی از جنگلهای بارانی استوایی تشکیل شده که به‌طور پراکنده و در امتداد مرز برزیل، ساواناها در آن زندگی می‌کنند که حدود % ۸۰ سطح زمین‌های سورینام را پوشش داده‌است. دو رشته کوه اصلی در سورینام وجود دارد: کوه‌های باکهویس و کوه‌های وان آچ وان ویک قلهٔ ژولیانا بلندترین کوه در کشور با ارتفاع ۱۲۸۶ متر از سطح دریاست. دیگر کوه‌ها عبارتند از کوه تافلبرگ (۱۰۲۶ متر)، کوه کاسیکاسیم (۷۱۸ متر)، گولیاتبرگ (۳۵۸ متر) و فولتزبرگ (۲۴۰ متر). بخاطر قرار گرفتن در امتداد خط استوا، سورینام آب و هوای معتدل دارد و درجهٔ هوا در طول سال تغییر چندانی نمی‌کند. هر سال دو فصل بارش، یکی از دسامبر تا اوایل فوریه و دیگری از اواخر آوریل تا اواسط اوت دارد. در شمال شرقی کشور، دریاچهٔ وان بلومشتین میر، یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های جهان قرار دارد. این دریاچه با احداث سد آفوباکا (پروژهٔ بروکوپوندو) به وجود آمد، با احداث این سد، نیروی هیدروالکتریک مورد نیاز صنایع بوکسیت (که حدود % ۷۵ خروجی برق را مصرف می‌کند) و مصرف داخل کشور، تأمین می‌شود. در ناحیهٔ بالا دستی رودخانهٔ کوپنام در حوزهٔ آب بخشان، سازمان ذخیرهٔ ملی مرکزی سورینام که یک سایت میراث جهانی یونسکو است، و تغییرات انواع اکوسیستم را در مناطق جنگل بارانی بررسی می‌کند. پارک‌های ملی زیادی در کشور وجود دارند: پارک ملی گالیبی، پارک ملی کوپنام و ویاویا در کنارهٔ ساحلی، برونسبرگ، رالی والن/ فولتزبرگ تافلبرگ و ایلرتس دی‌هان در مرکز و سیپالیوانی در مرز برزیل، روی‌هم‌رفته، % ۱۲ مساحت کشور را پارک‌ها و دریاچه‌ها تشکیل می‌دهند.

مردم

سورینام از نژادهای مختلفی تشکیل شده‌است. نژاد هندی شرقی (که در زبان محلی هیندوستان نام دارند) % ۳۷ جمعیت را تشکیل می‌دهند. این افراد، نوادگان مهاجرینی‌اند که درقرن ۱۹ از هند به سورینام آمدند. این افراد اهل استان بیهار در هندوستان شرقی اوتار پرادش در شمال هند و در امتداد مرز نپال می‌باشند، نژاد کریاویو، که ترکیب نژادهای سیاه و سفید است، % ۳۱ جمعیت و نژاد ژاوانسه [۳] % ۱۵ جمعیت را تشکیل می‌دهند که مارون‌ها[۴] % ۱۰ جمعیت را تشکیل می‌دهند و به پنج گروه اصلی تقسیم شده‌اند: آئوسان‌ها، کونیتی، ماتاوی، پاراماسان‌ها و ساراماسان‌ها. مردمان بومی آمریکایی تنها % ۳ جمعیت (در برخی منابع % ۱) را تشکیل می‌دهد و شامل گروه‌های اصلی آکریرو، آرواک، کاریب/ کالینا، تریو و وایانا می‌باشد. بقیهٔ جمعیت را چینی‌ها، اروپایی‌ها و برزیلی‌هایی که برای کار به سورینام آمده‌اند، تشکیل می‌دهد. تعداد کمی یهودی در حدود ۲۰۰ نفر که از نوادگان سفاردی‌ها هستند، نیز در این کشور زندگی می‌کنند. این افراد اغلب در پاراماریبو زندگی می‌کنند و کنگرهٔ بین‌المللی یهودیان نیازهای آن را ازسال ۱۹۸۰ برآورده می‌سازد. در گذشته ناحیه‌ای خودگردان در سورینام به نام «جودنساوانه» وجود داشت که در اواسط قرن ۱۷ بزرگ‌ترین جامعهٔ یهودی در نیمکرهٔ غربی بود. بعلت وجود نژادهای مختلف در کشور دین واحدی وجود ندارد. اغلب هندی‌ها هندو است ولی برخی به دین اسلام و مسیحیت روی آورده‌اند. مسیحیت در هر دو شاخهٔ کاتولیک و پروتستان در بین مردم کریاویو و مارون رایج است. هلندی زبان رسمی مردم سورینام است. مردم سورینام به زبان محلی نیز صحبت می‌کنند: سراناتونگو (که به سورینامز نیز معروف است). این زبان مخلوطی از انگلیسی با کلمات وارد شده از هلندی، اسپانیایی، پرتغالی، زبان‌های آفریقای شرقی و زبان‌های محلی است. همچنین زبان‌های اصیل کاریب و آراواکی نیز وجود دارند که مردم نژاد آمر ایندین سورینام، مارون‌ها، آئوسان و ساراماسان به این زبان‌ها صحبت می‌کنند. دومین زبان اصلی مردم، سارنامی هندی است که شکلی از بیهاری و لهجه‌ای از زبان مدرن هندی می‌باشد. علاوه بر این، زبان‌های انگلیسی و اسپانیای، استفادهٔ گسترده‌ای، به‌ خصوص در مغازه‌ها و اماکن توریستی و تفریحی، دارند. بخش عمده‌ای از مردم (حدود % ۹۰) در پاراماریبو یا در ساحل زندگی می‌کنند. تعداد زیادی از مردم سورینام نیز در هلند زندگی می‌کنند. در سال ۲۰۰۴، ۳۲۱٬۰۰۰ نفر از اهالی سورینام در هلند زندگی می‌کردند که حدود % ۲ جمعیت هلند را تشکیل می‌دهند. (در مقایسه با ۴۴۹٬۰۰۰ در سورینام)

ورود اسلام

جمعیت مسلمانان در سورینام ۶۶٬۳۰۷ معادل ۱۳٫۵ درصد جمعیت است که این کشور را دارای بزرگ‌ترین درصد مسلمانان در قاره آمریکا می‌کند. این کشور تنها کشور آمریکایی عضو سازمان همکاری اسلامی از سال ۱۹۹۶ است. این کشور از سال 1667م در استعمار هلند بوده است. برده‌های مسلمان آفریقایی که برای کار در مزارع و معادن طلا به این منطقه منتقل می‌شدند، اولین مسلمانان سورینام محسوب می‌شوند. آنها نیز مانند مسلمانانی که در کشورهای دیگر زندگی می‌کردند، تحت فشار و ستم قرار داشتند، انجام اعمال اسلامی برای آنها ممنوع بوده، به همین جهت از هویت دینی خود دور ماندند. در سال 1863م، پس از لغو قانون برده‌داری در سورینام، دولت هلند برای جلوگیری از خسارات احتمالی در اقتصاد، تصمیمات جدیدی اتخاذ کرد. طبق تصمیمات جدید، برده‌ها پیش از کسب آزادی خود، مجبور بودند مدت دو سال در مقابل دریافت دستمزد نزد صاحبانشان به کار مشغول شوند. به موازات این تصمیم، طبق قراردادهای پنج ساله، کارگران متعددی از هند و جاوه به سورینام آورده شدند. اکثر کارگرانی که به دنبال این تصمیم در سال‌های 1831 تا 1850 از جاوه و در سال‌های 1873 تا1916م از هند به سورینام آمدند، مسلمان بودند. کسانی که مدت نج ساله قرار داد خود را به پایان می‌رساندند، در بازگشت به کشور خود و یا اقامت دائم در سورینام آزاد بودند. مسلمانان در سال 1927م مانند سورینامی‌های دیگر توانستند از حقوق شهروندی هلند برخوردار شوند. از سال 1940م به بعد، مسلمانان آزادی برخورداری از حقوق شخصی، خانوادگی و مسائل مربوط به ارث را کسب کردند. هلندی‌ها در سال 1975 کشور را ترک کردند و آنگاه براساس قانون اساسی پذیرفته شده، انتخابات برگزار شد. در سال 1980، ارتش توسط یک کودتا زمام امور را بدست گرفت. در سال 1982 نیز کودتای مشابهی صورت گرفت و بسیاری از مسلمانان هندی الاصل به هلند و انگلستان مهاجرت کردند. گروه‌های مسلمان در سورینام به زبان‌های مختلف تکلم کرده، از مذاهب متعددی برخوردار هستند. این امر همواره مانع همبستگی کامل آنان بوده است. این موضوع حتی در تعیین قبله نیز خود را به وضوح می‌نمایاند. جاوه ای‌ها از مسیر اقیانوس کبیر به سورینام آمده‌اند. از این رو قبله را به سمت غرب می‌دانند، اما هندی‌ها چون از طریق اقیانوس اطلس به این کشور آمده‌اند، شرق را جهت قبله می‌دانند. به این دلیل، با اینکه مساجد هر دو جماعت رو به سوی کعبه می‌باشد، اما قبله آنها متفاوت است! در سورینام هفتاد مسجد وجود دارد. اولین مسجد این کشور در سال 1932م در «پاراماریبو»، پایتخت سورینام تاسیس گردید. مساجد مذکور عمدتا به آموزش قرآن می‌پردازند. قرآن تاکنون در سورینام سه مرتبه به زبان هلندی ترجمه شده است. یکی از ترجمه‌ها متعلق به یک استاد هلندی است و دو ترجمه دیگر توسط قادیانی‌ها انجام شده است. علی‌رغم تمام اختلافات، مسلمانان سازماندهی خود را ادامه داده‌اند. آنها در سال 1929م «سازمان اسلامی سورینام» را تاسیس کردند. این سازمان تا سال 1978م توسط قادیانی‌ها اداره می‌شد، از آن تاریخ به بعد، مسلمانان سورینام جمعیتی به نام «جمعیت اسلامی سورینام» را تاسیس کرده‌اند.

جمعیت مسلمانان

طبق سرشماری سال 2012، 75،053 مسلمان در سورینام زندگی می‌کنند. طبق داده‌های رسمی، جمعیت مسلمانان سورینام حدود 13.9 درصد از کل جمعیت این کشور را از سال 2012 نشان می‌دهد که بالاترین درصد مسلمانان در قاره آمریکای جنوبی است. اگرچه اکثریت متعلق به تفسیر اهل سنت از اسلام و برخی از فرقه‌های متدین نظیر تصوف و جاوا کجاوین هستند. برخی حدس می‌زنند که مسلمانان ابتدا به عنوان برده از غرب آفریقا به سورینام آمدند و سپس با گذشت زمان به مسیحیت گرویدند، هرچند که اثبات کمی برای این گمانه زنی‌ها وجود دارد. نیاکان جمعیت واقعی مسلمانان به عنوان کارگرانی از آسیای جنوبی و اندونزی که امروز بیشتر مسلمانان سورینام از آنها تبار هستند، به این کشور آمدند. از آنجا که اسلام با مهاجرانی از اندونزی (جاوا) و آسیای جنوبی (امروز هند، پاکستان و بنگلادش) به سورینام آمده است، که شکل محلی خود از اسلام را به سورینام آورده‌اند، به شدت تحت تأثیر این مناطق است. به غیر از تبار، اکثر مسلمانان سورینامی نیز فرهنگ یکسانی دارند و به همان زبان‌ها صحبت می‌کنند. سورینام تعداد کمی مسلمان افغان و فرزندان بومی آنها دارد.

تقسیم‌بندی بر اساس فرقه

بیشتر مسلمانان در سورینام مسلمانان غیر فرقه‌ای (53٪) هستند و پس از آنها سنی (28٪) و احمدیه (19٪) قرار دارند.

پانویس

  1. (به هلندی: Suriname)
  2. با نام رسمی جمهوری سورینام (به هلندی: Republik Suriname)
  3. نوادگان نژاد هندی هلندی شرقی
  4. نوادگان برده‌های فراری آفریقایی