سخنرانی رئیس جمهور ایران در بیست و هفتمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی

از ویکی‌وحدت
حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی
زبان فارسی
مکان تهران - سالن اجلاس سران
تاریخ 1392/10/25
موضوع وحدت جهان اسلام
مناسبت کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی
حاضرین میهمانان داخلی و خارجی شرکت‌کننده در کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی‌اسلامی
منبع [۱]

رییس‌جمهوری پیش از ظهر امروز (جمعه) در مراسم افتتاحیه بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی با شعار «قرآن کریم و نقش آن در وحدت اسلامی» که با حضور مسئولان، اندیشمندان و علمای جهان اسلام در سالن اجلاس سران برگزار شد، تأکید کرد: امروز در دنیای اسلام و بسیاری از کشورهای اسلامی نیاز به گفتگو و تعامل داریم و باید همه توان خود را برای جلوگیری از ادامه خون‌ریزی در میان امت اسلام به بهانه‌های واهی به کار‌گیریم.

خطبه آغازین

«الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبینا محمد و آله الطاهرین و صحبه المنتجبین» «لقد کان لکم فی رسول الله اسوة حسنه لمن کان یرجوالله و الیوم الاخر و ذکرالله کثیراً» میلاد پیامبر عظیم‌الشأن اسلام و فرزند برومندش امام صادق(ع) و هفته وحدت را به محضر حضار محترم، مهمانان عزیز و گرامی، علمای سراسر دنیای اسلام که در این جمع در محضرشان هستیم، تبریک و تهنیت عرض می‌کنم.

سیره پیامبر، درس، سرمشق و الگوی همه مسلمانان

سیره پیامبر، درس، سرمشق و الگوی همه ما مسلمانان است. همانطور که سور قرآنی را ما در یک تقسیم‌بندی، مکی و مدنی تقسیم‌بندی می‌کنیم، سیره پیامبر هم از یک دیدگاه باید بر مکی و مدنی تقسیم کنیم. مکه، زادگاه اسلام است و مدینه پایگاه اسلام است. در مکه، پیامبر به تربیت انسان‌ها در یک طراز نوینی پرداخت تا انسان‌ها را به سطح مسلم و مومن برساند. در مکه، هدف بیشتر ساخت و تربیت انسان‌ها بود. آن دورانی که مسلمان شدن یک مزیت اجتماعی به حساب نمی‌آمد. مسلمان شدن نوعی جهاد بود. پیامبر در مکه به فرد فرد انسان‌ها بیشتر توجه داشت. اما هدف تنها و تنها ساختن افراد در طراز مسلم و مومن نبود. هدف دیگر نیز مد نظر بود و آن ساخت یک جامعه اسلامی و یک دولت اسلامی در مکه با شرایطی که داشت بود. مرحله دوم رسالت پیامبر و دعوت پیامبر امامت بود. در واقع مکه رسالت بود و در مدینه رسالت و امامت بود. امامت پیامبر عظیم‌الشان اسلام، در مکه در مقام عمل، اجرایی و عملی نبود. اینجا در شرایط مکه بود که با هجرت، پیامبر، یثرب را برگزید. در آن روزگارانی که بحث قراردادهای اجتماعی نه تنها مطرح نبود بلکه قرنها و قرنها طول کشید تا جوامع علمی انسانی به بحث قراردادهای اجتماعی برسد و بپردازد، پیامبری که از جانب خدای بزرگ، مأمور رسالت و امامت بود؛ در عین حال با قراردادهای اجتماعی پیمان‌های عقبه و با مشورت با مردم که وشاورهم فی الامر در مرحله دوم یعنی امامت و ساخت جامعه توحیدی، به ما نشان داد که اسلام در پی یک مردم‌سالاری دینی بود. پیامبر هم در مکه‌اش و هم در مدینه‌اش از کلمه‌التوحید، قدم به قدم جامعه را به توحیدالکلمه رساند. پیامبر، کاری کرد که دو قبیله‌ای که تنازع تاریخی و قومی بین آنها آنچنان بود که کسی فکر نمی‌کرد، روزی کنار هم بنشینند این دو قوم را به قومیت واحد درآورد. پیامبر، بعد از آن مکه و مدینه را هم یکی کرد و کل حجاز را به جامعه توحیدی و اسلامی خود دعوت کرد. دعوت پیامبر با عقل، تدبیر و اخلاق حسنه و سیره محمدی بود. پیامبر سخنگویانش و مشاورانش را از نژاد و قبایل و قومیت‌های مختلف برگزید، از بلال حبشی، سلمان فارسی تا صهیب و دیگران. پیامبر، کاری کرد که عرب و غیر عرب را یکی کرد. پیامبر، کاری کرد که سیاه و سفید را یک رنگ کرد. او توانست وحدتی مستحکم، منسجم و بنیان مرصوص در سایه فرهنگ بلند توحید و اسلام بسازد.

هفته وحدت، هفته توحید است

هفته وحدت، هفته توحید است. هفته وحدت، هفته‌ای است که همه به یک نفر توجه می‌کنیم. آنکه آورنده پیام بود، آنکه بنیان‌گذار تمدن بزرگ بشری بود، آنکه رحمت برای همه عالمیان بود ممکن است راه‌های مختلفی را برای دستیابی به فرهنگ بلند اسلام و اجرای آن برگزیده باشیم، اما یادمان باشد مبدأ یکی است و یادمان باشد، مقصد یکی خواهد بود. ما از طرق مختلف، راه‌های مختلف و مذاهب مختلف به دنبال یک حقیقتیم؛ حقیقت توحید و توحید حقیقت، ما دنبال یک مقصدیم. امروز نیازمند پیروی از سیره پیامبر عظیم‌الشأن اسلام در مکه و مدینه هستیم در دنیای امروز ما نیازمندیم، سیره مکی را بیشتر دنبال کنیم. فرد فرد انسان‌ها را بسازیم و آماده کنیم، چه اینکه تا تک تک انسان‌ها آماده نشوند، مدینه‌النبی ساخته نخواهد شد. اگر به دنبال ساخت مدینه‌النبی و جامعه اسلامی مطلوب پیامبر عظیم‌الشأن اسلام هستیم، اول باید راه مکه را طی کنیم و با یک هجرت، یثرب را به مدینه‌النبی تبدیل کنیم. جهان اسلام امروز بیش از هر زمان دیگر به یک تلاش فراگیر برای ترمیم شکاف‌ها نیاز دارد

جهان امروز، جهان زخم خورده‌ای است. از سیمای امت اسلامی خون می‌چکد. جهان اسلام امروز بیش از هر زمان دیگر به یک تلاش فراگیر برای ترمیم شکاف‌ها نیاز دارد. دشمنان اسلام و دشمنان مسلمین همواره این دو هدف شوم را دنبال کرده‌اند: ایجاد تنازع و اختلاف و شکاف و تعمیق آن در میان امت اسلامی و اسلام هراسی در سراسر جهان و افکار عمومی دنیا تا سدی در برابر دعوت پیامبر اسلام که باید به گوش همه جهانیان برسد، ایجاد کنند. متأسفانه گروهک‌هایی که نه از فرهنگ اسلام، نه از حقیقت رحمت اسلام، نه از حقیقت ابعاد اخلاقی اسلام مطلع هستند، به نام اسلام، به نام جهاد، چهره اسلام را محرّف و واژگونه به جهان معرفی می‌کنند و شکاف‌ها و اختلافات را در میان مسلمانان بیشتر می‌کنند. آنهایی که به دنبال منافع خود هستند، قدرت‌های بزرگ و غربی که به دنبال منافع خود هستند و می‌خواهند به منافع مسلمانان به ویژه در بخش انرژی، نفت و گاز، چنگ بیاندازند، آنهایی که می‌خواهند حضور نظامی‌شان، سلطه سیاسی‌شان، سلطه فرهنگی‌شان را توجیه کنند و آنها که می‌خواهند غاصبان، متجاوزان، صهیونیسمها بر منطقه ما تسلط یابند و جنایات آنها به فراموشی سپرده شود، بر این هر دو هدف شوم همواره می‌دمند: تعمیق اختلافات و اسلام هراسی در میان افکار عمومی جهان.

مقابله با اسلام هراسی، ایران هراسی و جلوگیری از جنگ جدید در منطقه، سه هدف دولت در ماههای اخیر بوده است

دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت تدبیر و امید در طول پنج ماه گذشته، در کنار حل مسائل و معضلات داخلی برای مقابله با این دو هدف، همواره دارای برنامه و در مقام عمل، گام‌ هایی را برداشته است. دشمنان اسلام می‌خواستند جنگ جدیدی را در منطقه به راه بیندازند. برای این کار زمینه‌ها را آماده کرده بودند. قدرت‌های نظامی خود را آماده باش داده بودند. افکار عمومی را می‌خواستند برای خون‌ریزی جدید اشغال جدید، جنگ جدید و نوعی حمایت جدید از رژیم غاصب صهیونیستی به وجود آورند. اولین قدم این دولت، جلوگیری از جنگ جدید در منطقه بود. همه توان این دولت، دیپلماسی خارجی و همه ابزاری که این دولت در اختیار داشت، با تماس مداوم، با کشورهایی که در این راستا همسو بودند و با ایجاد خون‌ریزی جدید مخالف بودند، دست به دست هم داده شد و منطقه را از یک جنگ جدید و از یک نزاع جدید و اشغال جدید دور کرد. در این راستا دولت‌هایی در منطقه و خارج منطقه و قدرت‌هایی در جهان، دست به دست هم دادند، اما کار بزرگی در این راستا صورت گرفت. اگر همکاری‌های نزدیک روسیه و سوریه نبود. این هدف در منطقه محقق نمی‌شد. دومین قدمی که دولت جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با هدف سلطه‌گران دنبال کرد، قدمی در راه مقابله با اسلام هراسی بود. در تبلیغات گسترده نابجای دهه‌های گذشته، همواره اسلام و مکتب اسلام را به عنوان مکتب خشونت، افراطی‌گری و نعوذ بالله مکتبی که مردم را به تروریزم و ارهاب دعوت می‌کند، تبلیغ و ترویج کرده بودند.

جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور اسلامی، پرچم مبارزه با خشونت و افراطی‌گری را در دست گرفت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، مساله مقابله جهانی با افراط و خشونت مطرح شد. همان طرحی که تحت عنوان کلمه «wave» معروف شد. این طرح جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل که رییس‌جمهور این کشور پیشنهاد داده بود تا در دستور کار مجمع عمومی سازمان ملل قرار گیرد، ظرف چند ماه محقق شد.

آنچنان طرح "Wave" بُرّنده، جامع و تکان‌دهنده بود که حتی دشمنان قوی پنجه هم ولو اینکه مخالفت با این طرح کردند، جرات نکردند در موقع رأی‌گیری، تقاضای رأی از مجمع عمومی‌کنند. طرح مقابله جهانی با خشونت و افراطی‌گری در مجمع عمومی به اتفاق آراء یعنی بدون رأی‌گیری، به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسید. همان کشورهایی که قبلاً به ناروا تبلیغ می‌کردند که مسلمانان، کشورهای اسلامی و جمهوری اسلامی ایران در پی خشونت و افراط هستند، آنها هم ناچار شده‌اند به این طرح رأی دهند. این اولین گام در برابر اسلام هراسی بود که دشمنان اسلام، سالیان دراز در پی آن هستند. این دولت و این مردم و این ملت، با اعلام اعتدال و تدبیر به دنیا اعلام کردند که راهِ ما، راه میانه‌روی است، «اُمه وسطاً لتکونوا شهداء علی‌الناس و یکون الرسول علیکم شهیدا.» اگر او الگوی ماست، اگر پیامبر رحمت، اسوه ماست، او راه اعتدال، میانه‌روی و اقتصاد را به ما آموخته است. او با چهره‌ای اخلاقی و انسانی، با رحمت و مهربانی نه با مسلمانان که حتی با غیرمسلمانان رفتار کرد. نه تنها پیمان عقبه، نه تنها پیمان با قبایل مدینه، حتی با یهود و دیگران هم‌پیمان بست و حکومت خود را در مدینه بر مبنای پیمان با دیگران و قرارداد اجتماعی تثبیت کرد. به ما آموخت، چگونه رفتار کنیم و چگونه حکومت کنیم.

ایرانِ منهای اسلام و ایرانِ منهای انقلاب اسلامی چیزی نبود که غرب به دنبال ایران هراسی باشد

اقدام دیگری که این دولت در همین راستا انجام داد، ایران هراسی بود که در سال‌های اخیر به شدت ترویج می‌شد و در سال‌های اخیر به بهانه‌ای مسأله را تشدید کرده بودند و آن مسأله فن‌آوری هسته‌ای صلح‌آمیز در ایران بود. من این جمله را بگویم. ایران هراسی بر این مبنا صورت گرفت و ادامه می‌یابد که ایران را به عنوان پایگاهی برای اسلام، ترویج اسلام و انقلاب اسلامی می‌بینند. ایرانِ منهای اسلام و ایرانِ منهای انقلاب اسلامی چیزی نبود که غرب به دنبال ایران هراسی باشد. این دولت برای اینکه بهانه را از آنها بگیرد در یک مذاکرات و تعامل موثر و سازنده توانست به اولین توافق دست یابد. این توافق، اولین اثر و ثمرش آن بود که برای بسیاری از افکار عمومی جهان روشن شد جمهوری اسلامی ایران چیزی را برای مخفی کردن در زمینه فناوری هسته‌ای ندارد و فن‌آوری هسته‌ای ایران صرفاً صلح‌آمیز برای مقاصد صلح‌آمیز خواهد بود.

بنابراین جمهوری اسلامی ایران در این اقدام یکی از اهداف مهم‌اش مقابله با طرح ایران هراسی در سال‌های گذشته بوده است. امروز برای جهانیان روشن شده است که جمهوری اسلامی ایران نه تنها دنبال سلاح هسته‌ای و سلاح کشتار جمعی نیست و نبوده و طبق فتوای مقام معظم رهبری، این کار محرّم و تحریم شده است بلکه این ملت و این کشور در سال‌های گذشته قربانیِ سلاح کشتار جمعی بوده است. هفته وحدت برای آن است که همه در برابر این دو هدف دشمن یعنی ایجاد اختلاف و شکاف، درگیری و تنازع در میان مسلمانان و اسلام هراسی در سراسر دنیا مقابله کنند. آنچه ما امروز در منطقه مشاهده می‌کنیم معنایش آن است که آنچه تاکنون برای وحدت دنیای اسلام قدم برداشته‌ایم ،کافی و کارآمد نبوده است.

باید ریشه‌های اختلافات و ارهاب را بیابیم

ما باید گام‌‌های بلندتری برداریم. ما باید ریشه‌های این تنازع را بیابیم. ریشه‌های تنازع برخی مربوط به دنیای خارج از اسلام است. اما برخی از آن مربوط به انحرافات فکری در دنیای اسلام است. همواره کشتار و تروریسم، ریشه‌اش ترس است. آن کسی که دست به کشتار می‌زند یعنی ترسوترین آدم است، یعنی کسی که فکر می‌کند، منافع فردی، گروهی و یا جمعی‌اش در حال از بین رفتن است. ما باید ریشه‌های این اختلافات و ارهاب را بیابیم که هم ریشه‌های فرهنگی و اقتصادی و هم ریشه‌های اجتماعی دارد. امروز این رسالت بر دوش علما، فرهیختگان، بزرگان، اندیشمندان و محققان دنیای اسلام و جهان اسلام و همچنین بر دوش دولت‌های اسلامی است.

امروز در جهان اسلام نیاز به تعامل داریم

اگر دولتی فکر می‌کند با تقویت تروریست‌ها، حکومتی را در این منطقه می‌تواند از بین ببرد و می‌تواند نفوذ و قدرت خود را در منطقه افزایش دهد، صد در صد در اشتباه مطلق است. هر کس چاهی را برای برادرش بکند «من حفر بئراً لأخیه» هر کس چاهی را برای برادرش بکند «اوقع الله فیه» او در همان چاه می‌افتد. آنهایی که فکر کرده‌اند شمشیر ارهاب را بر روی بی‌گناهان می‌کشند و خود محفوط می‌مانند در خطای مطلقند. امروز دنیای اسلام، از سوریه‌اش، لبنانش، مصرش، عراقش، یمنش، افغانستانش، بحرینش، لیبی اش و در بسیاری از کشورهای اسلامی؛ ما امروز نیاز به گفتگو داریم، ما امروز نیاز به تعامل داریم. ما امروز باید همه توان خود را برای جلوگیری از ادامه خون‌ریزی در میان امت اسلام به بهانه‌های واهی، آن کسانی که گوینده «لااله‌الا‌الله و محمد رسول الله» را با زشت‌ترین حربه یعنی حربه تکفیر فاصله می‌افکنند و جدایی می‌اندازند، نه دوستان اهل سنت‌اند و نه دوستان تشیع. دشمنان اسلام و قرآن و دشمنان پیامبرند که قرآن بین ما پیوند ولایت برقرار کرده است. «والمومنون والمومنات بعضهم اولیاء بعض» پیوند ولایت در میان همه ما مسلمانها باید برقرار باشد .هر کس این پیوند و به این ریسمان محبت و ولایتِ «واعتصموا بحبلِ‌الله جمیعا ولاتفرقوا»، صدمه‌ای می‌زند، او مخالفت با اسلام و قرآن و پیامبر اسلام را دنبال می‌کند. ما امروز نیازمند به آن اسوه هستیم. «لقد کان لکم فی رسول‌الله اسوه حسنه» آن اسوه حسنه برای همه ماست. هر که امید به خدا و قیامت دارد «لمن کان یرجوالله والیوم الاخر و ذَکَرالله کثیرا.» خداوند همه ما را در ایجاد وحدت و اتحاد در دنیای اسلام، وحدت در میان همه کشورهای اسلامی، پیوند اخوت و پیوند برادری، موفق و موید بگرداند تا روح پیامبر اسلام و خدای پیامبر و خدای بزرگ ما که خدای اسلام، خدای رحمان و رحیم است، از همه ما ان‌شاءالله راضی و خشنود باشد.

والسلام و علیکم و رحمة الله و برکاته.