ابوسعید ابوالخیر

از ویکی‌وحدت
نام فضل الله بن أحمد بن محمد بن إبراهیم المِیْهَنی
نام‎های دیگر أبو سعید بن أبی الخیر
درگذشت 440ق

أبوسعید بن أبی الخیر فضل الله بن أحمد بن محمد بن إبراهیم المِیْهَنی او مشهور‌ترین عالم متصوفه نیشابوریان بود [۱].

ابداعات

وی اولین کسی است که پایه‌های تصوف را بنیان نهاد و مکتب‌ها و خانقاه‌ها (خانقاه: محلی که صوفیان و افرادی که در پی مشی تصوف هستند برای عبادت در آنجا حاضر می‌شوند) و مراتب سلوکی برای صوفیان را پایه‌گذاری کرد.

زندگی

سپس پسرش به جای پدر نشست. ابوسعید فضل بن ابی الخیر میهنی صوفی (متوفی 440 ق) ملقب به شیخ زمان، صاحب کرامت‌های آشکار بود. او در نیشاپور زندگی می‌کرد و در همانجا درگذشت.

حالات و معاصرین

او در زمان خود رهبر و شیخ الشیوخ صوفیه بود و در سلوک متصوفه دارای اعتقادی راسخ همراه با سلوکی پسندیده بود، حالات معنوی محیر العقولی داشت، گروهی از مردم به وسیله او هدایت می‌شدند و با ابوعبدالرحمان سلمی هم‌نشین بود. و بین او و ابن سینا دوستی و مکاتبات مشهوری بوده است.

موافقان و مخالفان

ابن حزم و ذهبی در باب عدم صحت و اعتبار اعتقادات او نظر داده‌اند. ابن السمعانی و قصاب الآملی و الجوینی و السرخسی و بسیاری دیگر او را ستایش کردند.

ستایش مقامات او در تاریخ

ابن‌عدیم در تاریخ خود به نقل از ساوی ذکر کرده است که فضل میهنی گفته که رسول خدا-صلی الله علیه و آله- را در خواب دیده است و به او فرموده: ای ابوسعید همانطور که نبوت با من به پایان رسید تصوف نیز با تو پایان می‌پذیرد[۲].

پانویس

  1. مصطفی بن عبدالله القسطنطینی حاجی خلیفة (2010). محمود عبدالقادر الأرناؤوط وصالح سعداوی صالح (المحرر). سلم الوصول إلی طبقات الفحول. المجلد الثالث. استانبول، ترکیا: مرکز الأبحاث للتاریخ والثقافة الإسلامیة. صفحة 12 (رقم 3522)
  2. أبو سعید أبوالخیر