توهین به مقدسات: تفاوت میان نسخه‌ها

جرم اهانت به مقدسات یکی از مسائل بسیار مهم در فقه و جوامع اسلامی است. مقدسات شامل مواردی است که مورد احترام جامعه اسلامی است و آنها عبارت است از: ذات باریتعالی، قرآن کریم، پیامبراکرم(ص)، ائمه اطهار(ع)، مکانها و زمانهای مقدس، ولی فقیه، مراجع عظام، مومنان و بطور کلی تمامی اشخاصی که از هرگونه ناپاکی منزه بوده و رعایت حرمت آنها ضرورت دارد. در این مقاله دیدگاه فقها و حقوقدانان را درباره توهین به مقدسات و مجازات مربوط به آن را کشف نماید. این جرم اهانت به مقدسات در کتب قواعد فقه در قالب قاعده «حرمه اهانه المحترمات» تحت عنوان تعظیم شعائر اسلامی بیان گردیده است، در قانون مجازات اسلامی هم در ماده ی ۵۱۳ این جرم و همچنین مصداق بارز آن یعنی جرم ساب النبی نیز بیان گردیده است.

در آیین اسلام، اصل آن است که تمام جان­ها حرمت داشته باشند و آبروها و حیثیت­ها حفظ گردند. بدون شک ادبیات گفتاری و رفتاری مسلمانان، مشحون از نکات اخلاقی و تربیتی است و به شدت با دشنام، بدزبانی و دشمن ­تراشی مخالف است. البته بدیهی است دینی که پیروانش را از دشنام دادن به پدیده­ های طبیعت (روزگار، شب، روز، باد، زمین، آسمان و...) نهی می­کند، به طریق اولی آنها را از دشنام دادن به یکدیگر و توهین به مقدسات باز می­دارد. و شاهد و دلیل بر مدعای بالا آیه «وَلَا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ فَیَسُبُّوا اللَّهَ عَدْوًا بِغَیْرِ عِلْمٍ کَذَلِکَ زَیَّنَّا لِکُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلَی رَبِّهِم مَّرْجِعُهُمْ فَیُنَبِّئُهُم بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ» (انعام، 108) است.

یکی از اصول مسلم اخلاقی و انسانی، احترام به هم نوع است. این اصل نقش مهمی را در تحکیم روابط دوستانه میان جوامع بشری ایفا می‌کند. احترام گزاردن به هم نوع دایره گسترده ای دارد و شاید بتوان گفت تمام آن چه که دیگران به آن تعلق خاطر دارند را شامل می‌شود و بسته به میزان تعلق خاطر، انتظار احترام متناسبی را هم طالبند. ارزش‌های مذهبی نمونه ای است که میزان تعلق خاطر به آن در حدی است که اغلب مذهبیون برای حفظش از جان و مال خویش هم دریغ نمی‌کنند. از این رو در تعهدات بین‌المللی برای حفظ ثبات و صلح در جوامع بشری از اهانت به مقدسات مذهبی منع شده است. <ref>مسئولیت بین‌المللی اهانت به مقدسات مسلمانان جهان از دیدگاه حقوق بین الملل، عباسعلی عمید زنجانی، مجله: اطلاعات سیاسی – اقتصادی، فروردین 1368ش، ‌ شماره 27، ص 26و27.</ref> و حتی برخی از کشورها هم چون انگلستان، نسبت به مقدسات دینی نوعی حمایت های قانونی را اعمال کرده و مجازات هایی را برای اهانت کنندگان به مذهب مسیحیت معین نموده‌اند. <ref>جرم اهانت به مقدسات در نظام حقوقی «اسلام» و «کامن لا»، ‌ سید حسین هاشمی، مجله رواق اندیشه، مرداد و شهریور 1380ش، شماره 2، ص 92.</ref> بدون شک احترام گزاردن به ارزش‌های مذهبی دیگران باعث مصون ماندن مذهب خویش از توهین دیگران است.  

شیخ کریمه گفت: من ۲۲ فتوا از مراجع ایران و عراق و لبنان در اختیار دارم که همگی توهین به صحابه و همسران پیامبر(ص) را حرام می‌دانند و از کسانی که به صحابه و همسران پیامبر(ص) توهین می‌کنند برائت جسته اند.

'''فتوای [[سید علی خامنه‌ای|مقام معظم رهبری]] پیرامون حرمت اهانت به نمادهای اهل‌سنت و [[همسران پیامبر اسلام|همسران پیامبر]]''' فتوایی است که طی آن این مرجع تقلید [[شیعه]] اهانت به مقدسات [[اهل سنت]] و عایشه همسر پیامبر مکرم اسلام و همچنین اهانت به همسران سایر پیامبران را حرام اعلام کرده‌است. این فتوا در پاسخ به استفتائی از سوی جمعی از علمای [[شیعه]] منطقه احساء عربستان سعودی به دنبال اهانت‌های یک روحانی کویتی به نام یاسر الحبیب به عایشه، صادر شد. سؤال‌کنندگان در این استفتاء خواستار ارائه نظر فقهی آیت‌الله خامنه‌ای پیرامون «توهین صریح و بدگویی به عایشه در برخی شبکه‌های ماهواره‌ای و اینترنتی» شده بودند. خبرگزاری مهر وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی اولین رسانه‌ای بود که این فتوا را در بخش عربی خود منتشر کرد. صدور این فتوا با بازتاب‌ها و واکنش‌هایی در [[جهان اسلام]] و نیز رسانه‌های غربی<ref name="رویترز">[https://www.reuters.com/article/shiites-sunnis-khamenei-idAFLDE6930AA20101013 Iran leader wins plaudits over sectarian strife fatwa]- [[رویترز]]- ۱۳ اکتبر ۲۰۱۰</ref> و عربی خصوصاً کشورهای سنی‌نشین منطقه مواجه شد.<ref name="العهد">[https://alahednews.com.lb/36906/7/فتوی-الامام-الخامنئی-بتحریم-الإساءة-إلی-رموز-أهل-السنة-والسیدة-عائشة-تلاقی-اهتماماً-واسعاً-فی/نساء#.WewuvFuCyM- فتوی الامام الخامنئی بتحریم الإساءة إلی رموز أهل السنة والسیدة عائشة تلاقی اهتماماً واسعاً فی لبنان]- العهد نیوز- ۱ اکتبر ۲۰۱۰</ref><ref name="جزیرة 2">[http://www.aljazeera.net/programs/behindthenews/2010/10/4/دور-فتوی-خامنئی-فی-درء-الفتنة-الطائفیة دور فتوی خامنئی فی درء الفتنة الطائفیة]- الجزیره (شبکه خبری)|الجزیره - ۴ اکتبر ۲۰۱۰</ref>

'''- اینجانب همچون بسیاری از علمای اسلام و دلسوزان امّت اسلامی بار دیگر اعلام میکنم که هر گفته و عملی که موجب برافروختن آتش اختلاف میان مسلمانان شود و نیز اهانت به مقدّسات هر یک از گروه‌های مسلمان یا تکفیر یکی از مذاهب اسلامی، خدمت به اردوگاه کفر و شرک و خیانت به اسلام و حرام شرعی است.''' <ref>مقام معظم رهبری ۱۳۹۲/۰۷/۲</ref>

شیعیان باید پیش از اهل تسنن به دفاع از حقوق اجتماعی و سیاسی سنی‎ها بپردازند. گفتمان ما بر دعوت به وحدت استوار است و بنده بارها گفته و باز هم می‌گویم که نگویید سنی‎ها برادرانمان هستند بلکه آنها نفس و جان ما هستند. من به خطبه‎های نماز جمعه اهل سنت بیشتر از خطبه‎های شیعیان گوش می دهم.  

توهین به مقدسات اهل‌سنت جایز نیست.

مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با انتشار بیانیه ای، توهین مجدد مجله موهن "شارلی ابدو" فرانسه به ساحت مقدس رسول اکرم(ص) و سوزاندن مصحف نورانی قرآن کریم در سوئد را محکوم کرد.

بزرگترین وجه رسالت حضرت ختمی مرتبت، محمد مصطفی(ص)، هدایت و راهنمایی مردم به سوی نجات و رستگاری است. این مسأله، شاه بیت وظایف تمام انبیاء الهی بود و رسول الله اعظم(ص)، با تمام وجود این مأموریت را به ثمر رساند. بعد از گذشت 14 قرن از این دعوت عظیم که باید آن را نقطه عطف دوران بشری تلقی کرد، هنوز دل های آگاه ملت ها به این حقیقت زنده عشق ورزیده و او را الگو و اسوه حسنه خود قرار می‌دهند. حتی کسانی که اعتقادی به این دعوت نجات بخش ندارند، در مواجهه با این حرکت بزرگ، با احترام برخورد کرده و راه و روش پیامبر اکرم(ص) را می ستایند.

در عصر حاضر که بشریت، نیاز خود به هدایت‌گری آسمانی را بیش از پیش حس می‌کند و روز به روز در حال گرویدن به مکتب نورانی اسلام است، افراد فرومایه و کوردل، برای مبارزه و مخاصمه، راه مبتذل و خارج از حیطه منزلت انسانی یعنی تمسخر را در پیش گرفته اند. این سنت الهی است که چند صباحی، به منحرفان مهلت می‌دهد، شاید بیدار شده و راه هدایت و رستگاری در پیش گیرند و الاّ عذاب الیم که برخاسته از فعل شنیع آنهاست، در انتظارشان خواهد بود.

توهین های سخیف و مکرر مجله موهن "شارلی ابدو" در فرانسه و سوزاندن مصحف نورانی قرآن کریم در سوئد، نمونه هایی از جاهلیت مدرن و انحطاط فکری و اخلاقی عصر حاضر است. ما مسلمانان ضمن احترام به پیروان همه انبیاء مکرم الهی، اعتقاد داریم که توهین به حضرت رسول الله اکرم(ص)، توهین به همه انبیاء الهی و بی حرمتی به قرآن کریم، بی حرمتی به کتب همه پیامبران است.

[[رده:مقالات]]