نقد مبنای جریان‌های تکفیری در حرمت ساخت بناء، گنبد و بارگاه ‌بر قبور اولیای الهی (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'رده:مقالات' به 'رده:مقاله‌ها'
جز (تمیزکاری)
جز (جایگزینی متن - 'رده:مقالات' به 'رده:مقاله‌ها')
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
== دلائل منع ساخت بناء، گنبد و بارگاه ‌بر قبور اولیای الهی ==  
== دلائل منع ساخت بناء، گنبد و بارگاه ‌بر قبور اولیای الهی ==  


از جمله مبانی اعتقادی [[وهابیت]] و جریان‌های تکفیری حرمت ساخت بناء‌ و گنبد و بارگاه بر قبور اولیای الهی است. اینان چنین عملی را بدعت و شرک دانسته و تخریب آن‌ها را واجب می‌دانند. شوکانی ساخت بناء‌ بر قبور را یکی از شگردهای شیطان در گمراه نمودن مسلمانان دانسته و از آن بعنوان فتنه‌ای عظیم یاد می‌کند.  
از جمله مبانی اعتقادی [[وهابیت]] و جریان‌های تکفیری حرمت ساخت بناء‌ و گنبد و بارگاه بر قبور اولیای الهی است. اینان چنین عملی را بدعت و شرک دانسته و تخریب آنها را واجب می‌دانند. شوکانی ساخت بناء‌ بر قبور را یکی از شگردهای شیطان در گمراه نمودن مسلمانان دانسته و از آن بعنوان فتنه‌ای عظیم یاد می‌کند.  


ایشان اولین کسانی را که اقدام به چنین عملی کردند مشرکین قوم نوح دانسته و با اشاره به آیات قرآن در این زمینه (قال نوح رب إنهم عصونی واتبعوا من لم یزده ماله وولده إلا خسارا ومکروا مکرا کبارا وقالوا لا تذرن آلهتکم ولا تذرن ودا ولا سواعا ولا یغوث ویعوق ونسرا) می‌گوید:‌ اسامی‌ذکر شده از بت‌ها در آیه مذکور متعلق به انسان‌های صالحی است که قوم نوح بعد از وفات آنان بر روی قبورشان بارگاه ساخته و بدین طریق بت‌پرستی در بین اعراب بتدریج تداوم یافت. <ref>شرح الصدور بتحریم رفع القبور ص 6-9</ref>
ایشان اولین کسانی را که اقدام به چنین عملی کردند مشرکین قوم نوح دانسته و با اشاره به آیات قرآن در این زمینه (قال نوح رب إنهم عصونی واتبعوا من لم یزده ماله وولده إلا خسارا ومکروا مکرا کبارا وقالوا لا تذرن آلهتکم ولا تذرن ودا ولا سواعا ولا یغوث ویعوق ونسرا) می‌گوید:‌ اسامی‌ذکر شده از بت‌ها در آیه مذکور متعلق به انسان‌های صالحی است که قوم نوح بعد از وفات آنان بر روی قبورشان بارگاه ساخته و بدین طریق بت‌پرستی در بین اعراب بتدریج تداوم یافت. <ref>شرح الصدور بتحریم رفع القبور ص 6-9</ref>
خط ۲۳: خط ۲۳:
جابر می‌گوید:‌ رسول خدا(ص) از گچ کاری کردن قبر و نشستن بر روی آن و بنای بر قبرها نهی کردند. <ref>صحیح مسلم ج 3ص 62: عن جابر قال نهى رسول الله صلى الله علیه وسلم ان یجصص القبر وان یقعد علیه وان یبنى علیه؛ السنن الكبری ج 1ص 653</ref>
جابر می‌گوید:‌ رسول خدا(ص) از گچ کاری کردن قبر و نشستن بر روی آن و بنای بر قبرها نهی کردند. <ref>صحیح مسلم ج 3ص 62: عن جابر قال نهى رسول الله صلى الله علیه وسلم ان یجصص القبر وان یقعد علیه وان یبنى علیه؛ السنن الكبری ج 1ص 653</ref>


شوکانی در ادامه به علت اقدام برخی از مسلمانان در ساخت بناء‌ و گنبد بر قبور اولیای الهی و تزیین آنها و نیز آثار چنین عملی در روحیه زائران می‌گوید:‌ منشا آن وساوس شیطانی است که چنین عملی را در نزد آنان زیبا جلوه داده است بگونه‌ای که انسانهای ناآگاه وقتی گنید و بارگاه را با عظمت خاص خودش می‌بینند نسبت به صاحب آ‌ن قبر که بارگاه برروی آن بنا شده است بی اختیار تعظیم نموده و خواسته‌های خود را بجای آنکه از خداوند طلب نمایند از او طلب می‌کنند که همین زمینه شرک را فراهم خواهد کرد. <ref>شرح الصدور بتحریم رفع القبور ص 12</ref>  
شوکانی در ادامه به علت اقدام برخی از مسلمانان در ساخت بناء‌ و گنبد بر قبور اولیای الهی و تزیین آنها و نیز آثار چنین عملی در روحیه زائران می‌گوید:‌ منشا آن وساوس شیطانی است که چنین عملی را در نزد آنان زیبا جلوه داده است بگونه‌ای که انسان‌های ناآگاه وقتی گنید و بارگاه را با عظمت خاص خودش می‌بینند نسبت به صاحب آ‌ن قبر که بارگاه برروی آن بنا شده است بی‌اختیار تعظیم نموده و خواسته‌های خود را بجای آنکه از خداوند طلب نمایند از او طلب می‌کنند که همین زمینه شرک را فراهم خواهد کرد. <ref>شرح الصدور بتحریم رفع القبور ص 12</ref>  


== روایات نهی از ساخت بناء‌بر قبور در منابع شیعی ==  
== روایات نهی از ساخت بناء‌بر قبور در منابع شیعی ==  


باید گفت:‌ از ظاهر برخی روایات در منابع شیعی نیز چنین استفاده می‌شود که از ساخت بنا و گنبد بر قبور نهی شده است.
باید گفت:‌ از ظاهر برخی روایات در منابع شیعی نیز چنین استفاده می‌شود که از ساخت بنا و گنبد بر قبور نهی شده است.
علی بن جعفر از امام کاظم علیه السلام نقل می‌کند که فرمود:‌
علی بن جعفر از امام کاظم علیه‌السلام نقل می‌کند که فرمود:‌
ساختن بنا بر قبر و نشستن بر آن و گچ کاری و گل کاری آن کار شایسته‌ای نیست. <ref>التهذیب ج 1ص 461:‌ عن علی بن جعفر قال: سألت أبا الحسن موسى علیه السلام عن البناء على القبر والجلوس علیه هل یصلح؟ قال: لا یصلح البناء علیه ولا الجلوس ولا تجصیصه</ref>
ساختن بنا بر قبر و نشستن بر آن و گچ کاری و گل کاری آن کار شایسته‌ای نیست. <ref>التهذیب ج 1ص 461:‌ عن علی بن جعفر قال: سألت أبا الحسن موسى علیه‌السلام عن البناء على القبر والجلوس علیه هل یصلح؟ قال: لا یصلح البناء علیه ولا الجلوس ولا تجصیصه</ref>


یونس بن ظبیان از امام صادق (علیه السلام) نقل کرده که پیامبر (صلّی الله علیه وآله) از سه چیز نهی کرده است: نماز گزاردن بر روی قبر، نشستن برروی آن و ساخت بناء‌برآن.<ref>همان:‌ عن یونس بن ظبیان عن أبی عبدالله علیه السلام قال: نهىرسول الله صلى الله علیه وآله أن یصلى على قبر أو یقعد علیه أو یبنى علیه</ref>  
یونس بن ظبیان از امام صادق (علیه‌السلام) نقل کرده که پیامبر (صلّی الله علیه وآله) از سه چیز نهی کرده است: نماز گزاردن بر روی قبر، نشستن برروی آن و ساخت بناء‌برآن.<ref>همان:‌ عن یونس بن ظبیان عن أبی عبدالله علیه‌السلام قال: نهىرسول الله صلى الله علیه وآله أن یصلى على قبر أو یقعد علیه أو یبنى علیه</ref>  


جراح مدائنی از امام صادق (علیه السلام) نقل می‌کند:
جراح مدائنی از امام صادق (علیه‌السلام) نقل می‌کند:
بر روی قبرها ساختمان نسازید و سقف خانه‌ها را نقاشی نکنید. <ref>همان:‌ عن جراح المدائنی عن أبی عبدالله علیه السلام قال: لا تَبْنوا علی القُبورِ ولا تُصوِّروا سُقوفَ الْبیوتِ</ref>
بر روی قبرها ساختمان نسازید و سقف خانه‌ها را نقاشی نکنید. <ref>همان:‌ عن جراح المدائنی عن أبی عبدالله علیه‌السلام قال: لا تَبْنوا علی القُبورِ ولا تُصوِّروا سُقوفَ الْبیوتِ</ref>


لازم به ذکر است از آنجا که مباحث فصل هشتم و نهم با یکدیگر مرتبط بوده و دلائلشان نیز به یکدیگر نزدیک می‌باشد از اینرو نقد و بررسی دلائل وهابیت در این دو فصل در ادامه فصل نهم خواهد بود.  
لازم به ذکر است از آنجا که مباحث فصل هشتم و نهم با یکدیگر مرتبط بوده و دلائلشان نیز به یکدیگر نزدیک می‌باشد از اینرو نقد و بررسی دلائل وهابیت در این دو فصل در ادامه فصل نهم خواهد بود.  
خط ۴۴: خط ۴۴:
=== روایات شیعی در تسطیح و هموار نمودن قبور ===
=== روایات شیعی در تسطیح و هموار نمودن قبور ===


باید گفت روایتی را که وهابیت در تسطیح و هموار نمودن قبور بدان استدلال نموده‌اند در منابع شیعی نیز وجود دارد از جمله آنکه شیخ کلینی از امام صادق (علیه السلام) نقل می‌کند که امیرمؤمنان (علیه السلام) فرمود: پیامبر خدا مرا به مدینه اعزام کرد و فرمود تا سه کار را صورت دهم: هر نوع تصویری را نابود کنم و هر قبری را صاف گردانم و هر سگی را بکشم <ref>الكافی ج 6ص 528: عن السكونی، عن أبی عبدالله علیه السلام قال: قال أمیر المؤمنین علیه السلام: بعثنی رسول الله صلى الله علیه وآله إلى المدینة فقال: لا تدع صورة إلا محوتها، ولا قبرا إلا سویته، ولا كلبا إلا قتلته . .
باید گفت روایتی را که وهابیت در تسطیح و هموار نمودن قبور بدان استدلال نموده‌اند در منابع شیعی نیز وجود دارد از جمله آنکه شیخ کلینی از امام صادق (علیه‌السلام) نقل می‌کند که امیرمؤمنان (علیه‌السلام) فرمود: پیامبر خدا مرا به مدینه اعزام کرد و فرمود تا سه کار را صورت دهم: هر نوع تصویری را نابود کنم و هر قبری را صاف گردانم و هر سگی را بکشم <ref>الكافی ج 6ص 528: عن السكونی، عن أبی عبدالله علیه‌السلام قال: قال أمیر المؤمنین علیه‌السلام: بعثنی رسول الله صلى الله علیه وآله إلى المدینة فقال: لا تدع صورة إلا محوتها، ولا قبرا إلا سویته، ولا كلبا إلا قتلته . .
</ref>
</ref>


=== ارتفاع قبر به اندازه چهار انگشت یا یک وجب در فقه شیعه ===  
=== ارتفاع قبر به اندازه چهار انگشت یا یک وجب در فقه شیعه ===  


از طرفی در برخی روایات حد مجاز در بلند نمودن قبر بمقدار چهار انگشت ذکر شده است چنانکه محمد بن مسلم از امام باقر (علیه السلام) نقل می‌کند که آن حضرت فرمود: لازم است قبر از سطح زمین به مقدار چهار انگشت بالاتر قرار گیرد. <ref>الكافی ج 3ص 201: عن محمد بن مسلم، عن أبی جعفر (علیه السلام) قال: یدعى للمیت حین یدخل حفرته ویرفع القبر فوق الأرض أربع أصابع</ref>
از طرفی در برخی روایات حد مجاز در بلند نمودن قبر بمقدار چهار انگشت ذکر شده است چنانکه محمد بن مسلم از امام باقر (علیه‌السلام) نقل می‌کند که آن حضرت فرمود: لازم است قبر از سطح زمین به مقدار چهار انگشت بالاتر قرار گیرد. <ref>الكافی ج 3ص 201: عن محمد بن مسلم، عن أبی جعفر (علیه‌السلام) قال: یدعى للمیت حین یدخل حفرته ویرفع القبر فوق الأرض أربع أصابع</ref>


=== بررسی روایات تسویه و تسطیح قبور ===  
=== بررسی روایات تسویه و تسطیح قبور ===  
خط ۵۹: خط ۵۹:
اولا مراد از تسویه در این روایات(ولا قبرا إلا سویته) صاف نمودن قبر از ناهمواری‌هاست و این بمعنای هدم قبور نیست یعنی اساسا این نوع روایات فقط در صدد بیان آن است که سطح قبور لازم است هموار باشد اما مساله هدم و تخریب امر دیگری است که نیاز به دلیل دیگری دارد.
اولا مراد از تسویه در این روایات(ولا قبرا إلا سویته) صاف نمودن قبر از ناهمواری‌هاست و این بمعنای هدم قبور نیست یعنی اساسا این نوع روایات فقط در صدد بیان آن است که سطح قبور لازم است هموار باشد اما مساله هدم و تخریب امر دیگری است که نیاز به دلیل دیگری دارد.


ثانیا سنت قطعی از زمان پیامبر ص بر این بوده است که قبر نباید هم سطح زمین باشد بلکه لازم است به اندازه چهار انگشت مرتفع باشد چنانکه برخی از شارحین این روایات نظیر ابن حجر عسقلانی نیز همین برداشت را ازآن داشته اند.
ثانیا سنت قطعی از زمان پیامبر ص بر این بوده است که قبر نباید هم سطح زمین باشد بلکه لازم است به اندازه چهار انگشت مرتفع باشد چنانکه برخی از شارحین این روایات نظیر ابن حجر عسقلانی نیز همین برداشت را ازآن داشته‌اند.


ثالثا حتی اگر مراد از«سویته» هدم و انهدام بنای قبور باشد به احتمال قوی مراد قبور مشرکین است نه بناهائی که بر روی قبور اولیای الهی ساخته شده است.
ثالثا حتی اگر مراد از«سویته» هدم و انهدام بنای قبور باشد به احتمال قوی مراد قبور مشرکین است نه بناهائی که بر روی قبور اولیای الهی ساخته شده است.
خط ۹۶: خط ۹۶:
{{پانویس|2}}
{{پانویس|2}}


[[رده:مقالات]]
[[رده:مقاله‌ها]]